Μια ουσιώδης μεταβολή σ’ αυτή την πραγματικότητα αρχίζει (κι εξελίσσεται συνέχεια) από τα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου. Η κατάκτηση της Ασίας και της Αιγύπτου από τον Μακεδόνα βασιλιά δημιουργούσε την ανάγκη μιας νέας παγκόσμιας τάξης στη Μεσογειακή Ανατολή και τη βάση για την έμπρακτη αναθεώρηση του αντιθετικού εκείνου σχήματος. Ο Αλέξανδρος πρωτοστάτησε στην αναγνώριση αυτής της εκ των πραγμάτων επιβαλλόμενης νέας πραγματικότητας και την αντίστοιχη μετάπλαση της παλιάς αντίστιξης «Έλληνες-βάρβαροι» σε μια διάκριση: «Έλληνες=πολιτισμένοι» και «βάρβαροι=ανεπίδεκτοι τέτοιας εκπαίδευσης και συνακόλουθης ταυτότητας». Η διαδικασία αυτή συνεχίσθηκε με πολλούς τρόπους στα ελληνιστικά χρόνια που ακολούθησαν και καταγράφηκε ήδη τον 2ο αι. π.Χ. από τον μεγάλο πτολεμαϊκό λόγιο της Αλεξάνδρειας Ερατοσθένη.
Μια παράσταση κοινωνικού χαρακτήρα που απεικονίζει με καθαρό ρεαλισμό την ωμή πραγματικότητα που εμείς οι άνθρωποι δεν βλέπουμε, είτε γιατί εθελοτυφλούμε είτε γιατί αυτή είναι καλά κρυμμένη πίσω από τσιμεντένιους τοίχους και προσποιητά χαμόγελα δυστυχισμένων ανθρώπων. Στοιχεία κωμικά και τραγικά μπλέκονται συνεχώς και αδιαλείπτως. Δυο διαφορετικοί και ταυτόχρονα ίδιοι κόσμοι συναντιούνται και μας μαθαίνουν την πραγματική έννοια της αγάπης, των ονείρων, της μοναξιάς, της απομόνωσης, της διαφορετικότητας, της γενναιοδωρίας, του τι είναι το πιο σημαντικό στην ζωή, αλλά τελικά πιο είναι το νόημα της.
Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση συνδέονται με το ιστορικό παρελθόν της πόλεως και με τον θεματικό χαρακτήρα του Μουσείου το οποίο φιλοξενεί έργα εμπνευσμένα από την Ελληνική Επανάσταση του 1821…
Συμπερασματικά, οι Έλληνες φιλόσοφοι του 15ου αιώνα συνέβαλαν στην αναζήτηση μιας ελληνικής ταυτότητας πολύ πριν από τον «νεοελληνικό διαφωτισμό». Η άποψη ορισμένων μελετητών περί του ασύμβατου της ελληνικότητας (ως πολιτισμικής και ιστορικής ταυτότητας) και του χριστιανισμού, δεν μπορεί να υποστηριχθεί από τα συγγράμματα των σπουδαιότερων διανοητών του 15ου αιώνα. Οι λόγιοι της υστεροβυζαντινής περιόδου θρήνησαν για την πτώση της αυτοκρατορίας και αναζήτησαν υπερηφάνεια στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, εκκινώντας παράλληλα ένα γόνιμο διάλογο για τον προσδιορισμό της ελληνικότητας και της νεοελληνικής ταυτότητας.
Η έννοια της ετερότητας (της ιδέας του «άλλου» στις διάφορες εκφάνσεις της ως προς το φύλο, την εθνικότητα και την εθνότητα, την κοινωνική, ιδεολογική και πολιτισμική διαφορετικότητα) απαντάται ευρύτατα στη δραματουργία από το αρχαίο έως και το σύγχρονο θέατρο και έχει καθορίσει τη θεωρία και την πρακτική του θεάτρου…
