ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Τερζάκης  Δημ. Εμμανουήλ (1908-1984) – Από τη Ναυπλιακή ποίηση

Ο Μανώλης Τερζάκης ή, όπως συνηθέστερα τον έλεγαν οι γνωστοί και οι φίλοι του, « ο Μανωλάκης», ήταν το πρώτο από τα τρία παιδιά (την Ελέ­νη και το Θάνο) του Δημήτρη Τερζάκη. Γεννήθηκε στο Ναύπλιο το 1908 με προγονική καταγωγή τον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας και απεβίωσε την 24 Ια­νουαρίου 1984.

Ο προγονός του ήρθε και εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο μετά την ατυχή επανάσταση του Ορλώφ, στην οποία έλαβε μέρος. Τότε και άλλοι επανα­στατημένοι Έλληνες, που είχαν εκτεθεί, δεν επέστρεψαν στις πατρίδες τους, φοβούμενοι τα αντίποινα των Τούρκων κατακτητών, αλλά διασκορπίστηκαν σε διάφορες πόλεις. Απόγονοι του αγωνιστή Τερζάκη, από τον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας, ήταν οι γνωστές πρώτες οικογένειες των Τερζάκηδων, που δια­κρίθηκαν ως γερουσιαστές, δικηγόροι, δήμαρχοι, λογοτέχνες κλπ.

Ο Μανώλης Τερζάκης σπούδασε Νομικά και πήρε άδεια δικηγόρου, αλ­λά δεν ασχολήθηκε με τη δικηγορία. Το 1934 προσελήφθη από το δήμαρχο Γεώργιο Μηναίο ως Ειδικός Γενικός Γραμματέας του Δήμου Ναυπλιέων, ό­που υπηρέτησε μέχρι το 1967, οπότε συνταξιοδοτήθηκε. Μιλούσε άνετα Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά και Ιταλικά. Αυτή η γλωσσομάθεια του τον διευκόλυνε στην άνετη επικοινωνία του με τους ξένους επισκέπτες της πόλε­ως και των γύρω αρχαιολογικών χώρων.

Το 1940 ο Μανώλης Τερζάκης επιστρατεύθηκε ως απλός στρατιώτης και υπηρέτησε στο απόρθητο οχυρό του Ρούπελ των ελληνοβουλγαρικών συ­νόρων. Μετά την επικράτηση των Γερμανών, ο διοικητής τους, παρέταξε τους επικεφαλής των αντιπάλων δυνάμεων ενώπιον του, και συνεχάρη τον Έλληνα Διοικητή και τους γενναίους αξιωματικούς και στρατιώτες. Σε αυ­τόν τον ανηλεή βομβαρδισμό ο Μανώλης Τερζάκης απέδιδε την αποκόλλη­ση του ματιού του, από την οποία δυσκολευόταν στη μετέπειτα ζωή του. Ο Μανώλης Τερζάκης τιμήθηκε από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας με έπαινο και Χαλκούν Μετάλλειον Ανδρείας.

Το 1945 νυμφεύθηκε την εκλεκτή της καρδιάς του, την Λώρα, κόρη του ευπατρίδη δικηγόρου Κωνσταντίνου Καράπαυλου, δισέγγονη του δημάρχου Βασ. Κόκκινου και αδερφή του δημάρχου Νίκου Καράπαυλου. Το ζεύγος α­πέκτησε δύο υπέροχα παιδιά: Το Δημήτρη, επιχειρηματία, και την Ελένη, αρ­χαιολόγο, που συνεχίζουν την οικογενειακή τους παράδοση στο Ναύπλιο.

Ο Μανώλης Τερζάκης ήταν λάτρης του Ναυπλίου και γνώριζε καλά την ιστορία της πόλεως. Στο Ναύπλιο αναφέρονται τα ποιήματα του, γι’ αυ­τό τη συλλογή που ετοίμαζε, ονόμαζε «Ναυπλίας», της οποίας δεν έχου­με παρά μόνο δύο δείγματα, όπως τα βρήκαμε δημοσιευμένα στην τοπική ε­φημερίδα «ΣΥΝΤΑΓΜΑ» του 1947, που εξέδιδαν οι αδελφοί Κωστόπουλοι, με διευθυντή τον αξέχαστο φιλόλογο Θάνο Αναγνωστόπουλο ή Σαλαβίστρα, φίλο του Μανώλη Τερζάκη.

 Αλή – Αζήμ Πέρσης

-Θυμάμαι τώρα τον Αλή

στον πεύκο του αποκάτου,

τον Αλή τον μερακλή

με τα χρυσαφικά του!

-Κάθεται πάνω στο σοφά

και ταΐζει τα πουλιά.

Δίπλα του το Παληό-Τζαμί

κι’ ό τάφος του Υψηλάντη.

-Ανάρριχτη η πατατούκα

κι’ ή γαζέττα με τη χούφτα…

-Απ’ τα μάτια του περνά

τ’ Αναπλιού η Ιστορία…

Πόλεμοι, κινήματα,

Στόλοι, μεγαλεία!

-Και η Τύχη του κερνά

απ’ εμπρός του να διαβή

ολόκληρη ή Εθνική

πρώτη Εκατονταετία!

-Στης Κυρά-Καλλιόπης το παλιό

το τρανό τ’ Αρχοντικό

στη μέση στην Πλατεία,

(αυτηνής που γύρισε

πλάτες στην Αμαλία)

-το νου σου να μη πέσης-

ήδη τώρα κάθεται

Αλή-Αζήμ ο Πέρσης!

-Χάρις δε στον Αητό

αν και Πέρσης ό καϋμένος

εις τα Δημοτολόγια

ευρέθηκε γραμμένος!!

-Στου Ντάναινα τον καφενέ

πολλά βαρύ μ’ ολίγη.

Στου Κουτσαΐτη στο κοφτό

το πόστο του ξανοίγει.

-Κι’ έτσι στου Φάντε τη φιγούρα

όλο γκίνια και φαγούρα

εσκορπίστηκε μπουχός

ούλο του Αλή το βιός!

Πάνος Λιαλιάτσης, «Από τη Ναυπλιακή ποίηση», Ναυπλιακά Ανάλεκτα IV (2000).