Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Archive for the ‘Ψηφιακά Βιβλία’ Category

Φείδων – Ο Χρυσούς Αιών του Άργους | Αλέξης Τότσικας

Posted in Άργος, Βιβλία - Αργολίδα, Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , , , , on 23 Ιουνίου, 2022| Leave a Comment »

Φείδων – Ο Χρυσούς Αιών του Άργους | Αλέξης Τότσικας

 

Με τον παραπάνω τίτλο κυκλοφόρησε από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού, σε ηλεκτρονική μορφή,  το νέο βιβλίο του Φιλολόγου – Συγγραφέα Αλέξη Τότσικα, με θέμα το βασιλιά του Άργους Φείδωνα, ενός σημαντικού άνδρα της πελοποννησιακής ιστορίας, ο οποίος  επέκτεινε την επιρροή του Άργους και ανέδειξε την πόλη σε σημαντική δύναμη στην Πελοπόννησο, ενώ ο αδερφός του ο Κάρανος υπήρξε ο ιδρυτής της δυναστείας των Αργεαδών στο νεοσύστατο βασίλειο της Μακεδονίας. Οι κύριες ιστορικές πληροφορίες για τον Φείδωνα προέρχονται από τον Ηρόδοτο (5ος αιώνας π.χ.) και Παυσανία (2ος αιώνας μ.Χ.), με δευτερεύουσες πηγές τον Έφορο και Αριστοτέλη (4ος αιώνας π.Χ.), Πάριο χρονικό (3ος αιώνας π.Χ.), και Πλούταρχο (1ος αιώνας μ.Χ.).

 

[…] Ο βασιλιάς Φείδων είναι ένα πρόσωπο που κινείται στα όρια του μύθου και της πραγματικότητας, αλλά και η πιο σημαντική προσωπικότητα για την πολιτική ιστορία του Άργους. Η παρουσία του ήταν τόσο αξιόλογη, ώστε να μνημονευτεί από τους μεταγενέστερους συγγραφείς της αρχαίας Ελλάδας. Τα αντικρουόμενα ιστορικά στοιχεία σχετικά με τα χρόνια που έζησε ο Φείδων δεν μειώνουν ούτε στο ελάχιστο τη μεγάλη προσωπικότητα και προσφορά του.

Όλες οι αρχαίες πηγές εμφανίζουν το Φείδωνα κληρονομικό βασιλιά που εξελίχθηκε σε τύραννο, γιατί συγκέντρωσε περισσότερες εξουσίες από όσες είχαν οι βασιλείς και έπληξε τους ευγενείς ακολουθώντας φιλολαϊκή πολιτική. Διέθετε ελεύθερο δημοκρατικό πνεύμα, επέτρεψε στους πολίτες να έχουν ίσα δικαιώματα και προνόμια και κήρυξε αντίθετη πολιτική σε σχέση με την Σπάρτη.

 

Εικόνα του Αρχαίου Άργους, Chaiko, 1790. Ο σχεδιαστής φαίνεται να είχε επισκεφτεί το Άργος το οποίο ίσως να ήταν κατεστραμμένο τότε. Έτσι προτίμησε να σχεδιάσει μια ρομαντική, φανταστική εικόνα του Αρχαίου Άργους, βάσει των αφηγήσεων του Παυσανία.

 

Οδήγησε το Άργος στο ζενίθ της στρατιωτικής του ισχύος αξιοποιώντας πρώτος τις δυνατότητες της οπλιτικής φάλαγγας και καθιερώνοντας καινούργιο τρόπο μάχης σε μια εποχή, που οι προσωπικές μονομαχίες και ο «ηρωικός» τρόπος μάχης χαρακτήριζαν ακόμα την εξέλιξη μίας σύρραξης.  Επέκτεινε την επιρροή του Άργους, έθεσε υπό τον απόλυτο έλεγχό του όλες τις πόλεις, που είχε κατακτήσει ο Ηρακλής κατά το παρελθόν (Φλειούς, Κλεωνές, Σικυώνα, Επίδαυρο, Τροιζήνα, και Αίγινα) και ανέδειξε την πόλη σε σημαντική δύναμη στην Πελοπόννησο. (περισσότερα…)

Read Full Post »

«Τα Γραμματοσχολεία στην Επαρχία Ερμιονίδας» (Θερμήσι – Ηλιόκαστρο – Κοιλάδα – Πορτοχέλι – Φούρνοι)

Posted in Ερμιονίδα, Εκπαίδευση, Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , , , , , , , , , on 22 Μαρτίου, 2022| Leave a Comment »

«Τα Γραμματοσχολεία στην Επαρχία Ερμιονίδας» (Θερμήσι – Ηλιόκαστρο – Κοιλάδα – Πορτοχέλι – Φούρνοι)

 

Με τον παραπάνω τίτλο κυκλοφόρησε το δέκατο και τελευταίο βιβλίο της σειράς «Η εκπαίδευση στην Ερμιονίδα κατά την πρώτη 100/ετία του Ελεύθερου Ελληνικού Κράτους (1829 – 1929)». Στο βιβλίο αυτό, που οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν στη βιβλιοθήκη Κρανιδίου και στην Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη, περιγράφεται η σύσταση των πέντε Γραμματοσχολείων που λειτούργησαν στην επαρχία Ερμιονίδας.

Τα Γραμματοσχολεία στην Επαρχία Ερμιονίδας

Μετά από μια δεκαετή κοπιώδη ερευνητική προσπάθεια σε πρωτογενείς πηγές, βιβλιογραφικές αναφορές και νεώτερα τεκμήρια κατορθώσαμε να καταγράψουμε την Ιστορία της Εκπαίδευσης της επαρχίας Ερμιονίδας, μιας εξαιρετικά ταραγμένης 100/ετίας για τη Χώρα και την Εκπαίδευσή της.

Ταυτόχρονα, όμως, με την παρουσίαση του εκπαιδευτικού χάρτη της επαρχίας μας προβλήθηκαν και πολλά στοιχεία της Ιστορίας και της Λαογραφίας καθώς και του κοινωνιογράμματος του τόπου. Τα ανωτέρω συμπληρώθηκαν με τις προσωπικές απόψεις της γέννησης και της εξελικτικής πορείας γεγονότων, καταστάσεων, ιδεών και κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας εκείνων των χρόνων. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Πρoστατευμένο: «Βίος Νικήτα Σταματελόπουλου ή Νικηταρά. Καταγραφή Γεωργίου Τερτσέτη εκ τεσσάρων νέων χειρογράφων» – Κωνστ. Α. Κονόμου, Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών, τόμος 20 – αριθ. 2, 1954. Γίνεται παράθεση των απομνημονευμάτων του Νικήτα Σταματελόπουλου ή Νικηταρά, από τις καταγραφές του Γεωργίου Τερτσέτη, με πλούσια επεξηγηματικά σχόλια. Τα απομνημονεύματα προέρχονται από τέσσερα χειρόγραφα και αποτελούν πιστή καταγραφή της αφήγησης του Νικηταρά.

Posted in Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις, Πρόσωπα & γεγονότα του΄21, Ψηφιακά Βιβλία, Ψηφιακές Συλλογές, tagged , , , , , , , , , , , on 4 Οκτωβρίου, 2021|

Αυτό το περιεχόμενο είναι προστατευμένο με κωδικό. Για να το δείτε εισάγετε τον κωδικό σας παρακάτω:

Read Full Post »

Οικονομικοκοινωνικοί μηχανισμοί και το προυχοντικό φαινόμενο στην Οθωμανική Πελοπόννησο του 18ου αιώνα: Η περίπτωση του Παναγιώτη Μπενάκη

Posted in Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις, Πανεπιστημιακές εργασίες – Διδακτορικά, Ψηφιακά Βιβλία, Ψηφιακές Συλλογές, tagged , , , , , , , , , , , , , on 29 Σεπτεμβρίου, 2021| 2 Σχόλια »

Οικονομικοκοινωνικοί μηχανισμοί και το προυχοντικό φαινόμενο στην Οθωμανική Πελοπόννησο του 18ου αιώνα: Η περίπτωση του Παναγιώτη Μπενάκη – Παπασταματίου Δημήτριος, Διδακτορικό. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή Φιλοσοφική. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας 2009.

 

Παναγιώτης Μπενάκης, έργο του αρχιτέκτονα και ζωγράφου Γεράσιμου Πιτσαμάνου (1787-1825). Εθνική Πινακοθήκη.

Θέμα της διατριβής αποτελεί η διερεύνηση, καταγραφή και ανασυγκρότηση των στρατηγικών συσσώρευσης οικονομικού κεφαλαίου και κοινωνικής επιρροής του γνωστότερου κοτζαμπάση της Πελοποννήσου κατά τη διάρκεια της περιόδου 1715­1770, του Παναγιώτη Μπενάκη, πρωταγωνιστή των Ορλωφικών και περίπτωσης par excellence χριστιανού μέλους της νέας περιφερειακής οθωμανικής ελίτ του 18ου αιώνα.

Είναι γνωστό ότι το σημαντικότερο γνώρισμα του οθωμανικού 18ου αιώνα ήταν η ανάδυση και εδραίωση των προυχοντικών εξουσιαστικών δομών. Η δράση αυτής της ελίτ, χριστιανικής και μουσουλμανικής, στο ημίφως της οθωμανικής θεσμικής και δικαιικής πρακτικής, οι στρατηγικές με τις οποίες κατέστησαν τον εαυτό τους αναγκαίο για τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών, αστυνομικών, οικονομικών και αργότερα και στρατιωτικών λειτουργιών του κράτους, οι διαθρησκευτικές σχέσεις και συγκροτήσεις πολιτικών σχηματισμών και ο ρόλος τους στη δυναμική των κοινοτήτων αποτελούν σημαντικά ζητήματα προς διερεύνηση.

Καθώς ο πολυσύνθετος χαρακτήρας των φαινομένων και οι περιορισμοί που θέτουν τα τεκμήρια καθιστούν τη σκιαγράφηση του κοινωνικοοικονομικού τοπίου δυσχερή, αυτές οι κοινωνικές και οικονομικές μεταβολές μπορούν να γίνουν καλύτερα κατανοητές μέσα από τη μελέτη επιμέρους εκδηλώσεων των γενικών φαινομένων (case studies) και την ανάδειξη των νέων θεσμικών, οικονομικών και κοινωνικών συγκροτήσεων στο χαμηλό επίπεδο των τοπικών εξελίξεων, όπου οι ποικίλες παράμετροι που ορίζουν τα φαινόμενα μπορούν να αναπαρασταθούν και να προσληφθούν με μεγαλύτερη ενάργεια. Αυτό δε σημαίνει ότι ο τοπικός χαρακτήρας των γεγονότων τα αποστασιοποιεί από την αλληλοσύνδεση και εξάρτησή τους από τις επικαλύπτουσες δομές ή ότι ο συγκυριακός χρόνος αποτελεί per se ερμηνευτικό εργαλείο σε βάρος των μέσων διαρκειών. Παρ’ όλα αυτά, η περιπτωσιολογική προσέγγιση μπορεί να φέρει στην επιφάνεια της ιστορικής ανασυγκρότησης ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Η Κάθοδος των Βίκινγκς στο Βυζάντιο – H. R. Ellis Davidson

Posted in Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , , , , on 27 Μαρτίου, 2020| 1 Comment »

Η Κάθοδος των Βίκινγκς στο Βυζάντιο – H. R. Ellis Davidson | Μετάφραση – επιμέλεια – υποσημειώσεις, Ιωσήφ Ροηλίδης

  

Το θέμα του βιβλίου, αν και σημαντικό για την εξέλιξη της ιστορίας του μεσαιωνικού ελληνισμού δεν είναι και τόσο γνωστό στην ελληνική ιστοριογραφία. Οι ιστορικές πηγές του βρίσκονται πολύ μακριά-τοπικά και τροπικά-από τους έλληνες ιστορικούς, και το θέμα αυτό μόνο ακροθιγώς θίγεται στα ελληνικά βιβλία της ιστορίας. Στην διάρκεια των αιώνων τους οποίους πραγματεύεται το βιβλίο, ένας ολόκληρος κόσμος στα βόρεια της ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας – του Βυζαντίου – εκινείτο, αναδυόταν και αναδευόταν, πολεμούσε και εμπορευόταν, ταξίδευε μέχρι τις εσχατιές του γνωστού τότε κόσμου, μιλούσε άγνωστες γλώσσες, σεβόταν παράξενα ήθη και έθιμα και προσκυνούσε αλλότριους θεούς…

 

 Λίγα λόγια του μεταφραστή

 

Η Κάθοδος των Βίκινγκς στο Βυζάντιο

Το βιβλίο αυτό μεταφράστηκε με την προοπτική να δημοσιευθεί. Απλά έπεσε στην τρομακτική οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού – COVID-19 – στις αρχές του 2020 και ο εκδοτικός οίκος που είχε αναλάβει την έκδοση, την αποποιήθηκε λόγω οικονομικών προβλημάτων. Η μετάφραση είχε ήδη ολοκληρωθεί και έτσι αναρτήθηκε σ’ αυτόν τον συγκεκριμένο ιστότοπο. Είναι ελεύθερα προσβάσιμη από όλους.

Το θέμα του βιβλίου, αν και σημαντικό για την εξέλιξη της ιστορίας του μεσαιωνικού ελληνισμού δεν είναι και τόσο γνωστό στην ελληνική ιστοριογραφία. Οι ιστορικές πηγές του βρίσκονται πολύ μακριά – τοπικά και τροπικά – από τους έλληνες ιστορικούς, και το θέμα αυτό μόνο ακροθιγώς θίγεται στα ελληνικά βιβλία της ιστορίας. Στην διάρκεια των αιώνων τους οποίους πραγματεύεται το βιβλίο, ένας ολόκληρος κόσμος στα βόρεια της ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας – του Βυζαντίου – εκινείτο, αναδυόταν και αναδευόταν, πολεμούσε και εμπορευόταν, ταξίδευε μέχρι τις εσχατιές του γνωστού τότε κόσμου, μιλούσε άγνωστες γλώσσες, σεβόταν παράξενα ήθη και έθιμα και προσκυνούσε αλλότριους θεούς. Έφθασε μέχρι την καρδιά του Βυζαντίου – την Κωνσταντινούπολη – και αποτέλεσε την αγαπητή φρουρά πολλών αυτοκρατόρων της μέσης περιόδου. Ήταν οι περίφημοι Βάραγγοι ή Βάραγγες στα ελληνικά, οι Σκανδιναβοί πολεμιστές της αυτοκρατορίας. Η ζωή τους εξυμνήθηκε σε πολλά κείμενα ποιητικά και πεζά, στις γλώσσες της πατρίδας τους. Το έργο ζωής ενός Ισλανδού ελληνιστή, του Sigfús Blöndal αποκάλυψε όλες τις λεπτομέρειες της ζωής και δράσης αυτών των ανθρώπων. Το βιβλίο του Varangians in Byzantium, απετέλεσε μία από τις βάσεις αυτού του βιβλίου.

Η συγγραφέας του βιβλίου δούλεψε με βάση όλες τις σκανιναβικές φιλολογικές πηγές που έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, Πηγές είναι κυρίως οι ονομαζόμενες σάγκες, αφηγήσεις ιστορικών και μυθικών γεγονότων, βίων ενδόξων ανδρών, μετακινήσεων και αποικήσεων στις παλαιοσκανδιναβικές γλώσσες (Ισλανδικά, Νορβηγικά, Σουηδικά, Δανικά). Στο βιβλίο της υπάρχει πληθώρα υποσημειώσεων που παραπέμπουν σε συγγραφείς, βιβλία και πηγές.

Για να κάνω τη μετάφραση πιο εύχρηστη, αφαίρεσα σχεδόν το σύνολο των υποσημειώσεων του πρωτοτύπου. Λόγω της πληθώρας ονομάτων, όρων, τοπωνυμίων και ειδικών καταστάσεων που εμπλέκονται στην ροή του βιβλίου, προσέθεσα εκατοντάδες υποσημειώσεων που επεξηγούν, ερμηνεύουν και περιγράφουν όλους αυτούς τους όρους. Ήταν μία πολύ δύσκολη και μακρόχρονη επιχείρηση να βρεθούν όλες αυτές οι πληροφορίες. Φυσικά το διαδίκτυο αποτέλεσε έναν πολύτιμο βοηθό. Όλες οι υποσημειώσεις που προέρχονται από μένα, έχουν ως αρχικό σημείο τα γράμματα Σ.τ.Μ. (Σημείωση του μεταφραστή).

Ταυτόχρονα αφαίρεσα ένα και μισό κεφάλαιο από το τέλος επειδή θεώρησα ότι δεν είχε μεγάλη σχέση με το κεντρικό θέμα του βιβλίου. Το βιβλίο περιέχει κυριολεκτικά χιλιάδες ονόματα, Σκανδιναβικής κυρίως προέλευσης, που ηχούν πολύ παράξενα στα ελληνικά αυτιά. Τα παραθέτω συνήθως αυτούσια στη μορφή που υπάρχουν στο βιβλίο. Παρόλο που ίσως δυσκολεύουν την ανάγνωση του κειμένου, αυτόν τον κανόνα τον ακολούθησα σκοπίμως, στην περίπτωση που κάποιος αναγνώστης θα ήθελε να προχωρήσει σε μια βαθύτερη έρευνα για κάποιο πρόσωπο, τοπωνύμιο ή αντικείμενο, να μπορεί να το κάνει διαθέτοντας την πρωτότυπη λέξη. Βέβαια, κυρίως στην αρχή, παραθέτω και τη μεταγραφή/ προφορά του ονόματος στα ελληνικά. Ακόμη και στο πρωτότυπο υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα ονόματα που παρατίθενται, ανάλογα με τις πηγές που χρησιμοποιεί η συγγραφέας, η οποία σε πολλές περιπτώσεις «λατινοποιεί» ονόματα που προέρχονται από γλώσσες με αρκετά διαφοροποιημένο από το λατινικό, αλφάβητο, όπως το Ισλανδικό. Επίσης ονόματα κοινά και σχετικά γνωστά, όπως το όνομα Erik στα Δανικά, γίνεται Eric στα Αγγλικά και Eirik στα Ισλανδικά.

Ζητήθηκε η οικονομική βοήθεια των πρεσβειών των τεσσάρων Σκανδιναβικών χωρών (Δανίας, Σουηδίας, Νορβηγίας, Ισλανδίας) και των Μορφωτικών Ιδρυμάτων των χωρών αυτών στην Αθήνα για την έκδοση του βιβλίου, αλλά το μόνο που λάβαμε ήταν συγχαρητήρια για την προσπάθεια. Έτσι λοιπόν προχώρησα στην ανάρτηση του βιβλίου σ’ αυτόν τον ιστότοπο.

Όλα τα λάθη, γλωσσικά και θεματικά, οι αβλεψίες και οι παρερμηνείες χρεώνονται αποκλειστικά σε μένα. Ήμουν εντελώς μόνος στο μακρινό αυτό ταξίδι.

 

Ιωσήφ Ροηλίδης

Ἐν μέσῃ περιόδῳ πανδημίας ἐξ ἰοῦ ὡσεί στέμματος, 2020.

  

Για την ανάγνωση του βιβλίου του πατήστε διπλό κλικ στον σύνδεσμο:Η Κάθοδος των Βίκινγκς στο Βυζάντιο

 

Read Full Post »

Απομνημονεύματα περί της Φιλικής Εταιρίας υπό Εμμανουήλ Ξάνθου

Posted in Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , , , , , on 23 Μαρτίου, 2020| Leave a Comment »

Απομνημονεύματα περί της Φιλικής Εταιρίας υπό Εμμανουήλ Ξάνθου. Αθήναι Εκ του Τυπογραφείου Α. Γκαρπολά, 1845.

 

Τα «Απομνημονεύματα περί φιλικής Εταιρείας» του Εμμανουήλ Ξάνθου τυπώθηκαν το 1845, όταν ο μεγάλος Φιλικός, έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στα όρια της οικονομικής εξαθλίωσης, σε ένα χαμόσπιτο στην οδό Νικοδήμου 27. Πέθανε στις 28 Νοεμβρίου 1852, λίγες ώρες μετά το βαρύτατο τραυματισμό του από πτώση στις σκάλες της Βουλής, όπου είχε παρακολουθήσει ως απλός πολίτης μια συνεδρίαση. Το Ελληνικό Κράτος τού απέδωσε κατά την κηδεία τιμές στρατηγού.

 

Απομνημονεύματα περί της Φιλικής Εταιρίας υπό Εμμανουήλ Ξάνθου…

 

Το 1834 ο Ιωάννης Φιλήμων στο έργο του Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρείας,  γράφοντας  με βάση κυρίως τις προφορικές αφηγήσεις του Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου κατηγόρησε τον Ξάνθο για κακή διαχείριση των χρημάτων της Φιλικής Εταιρείας. Άλλωστε, υπήρχε πάντα μεταξύ Ξάνθου και Αναγνωστόπουλου ανοικτή η διαμάχη για το ποιός υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Συγκεκριμένα, ο Ξάνθος υποστήριζε ότι ανήκει στην πρώτη τριάδα της Εταιρείας, ενώ για τον Αναγνωστόπουλο υποστήριζε ότι κατηχήθηκε πολύ αργότερα από εκείνον, δηλαδή το 1817. Αντίθετα, ο Αναγνωστόπουλος υποστήριζε ότι ο ίδιος είχε κατηχηθεί από το 1814, ενώ ο Ξάνθος αργότερα από αυτόν στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι η αρχική καλή σχέση και συνεργασία μεταξύ των δύο ανδρών, κατά τα πρώτα αποφασιστικά βήματα της Εταιρείας, όπως είδαμε, θα μεταβληθεί σε ανοιχτή έχθρα.

Έτσι ο Εμμανουήλ Ξάνθος βρίσκεται στην ανάγκη να επιστρέψει το 1837 στην Ελλάδα και το ίδιο έτος να συγγράφει πρώτα το «Υπόμνημα». Το απολογητικό αυτό κείμενο προκειμένου να ανασκευάσει όσα έγραψε εναντίον του ο Φιλήμων. Στο «Υπόμνημα» αυτό, που αποτελεί οιονεί απολογία του, γίνεται συνεχής αναφορά στα κεφάλαια του Δοκιμίου τον Φιλήμονα, προκειμένου να αντικρούσει τα γραφόμενά του.

Μολονότι, το κείμενο της Απολογίας (Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, χφ. 2212) δεν δημοσιεύτηκε στον καιρό του αλλά πολύ αργότερα, το 1931, φαίνεται ότι ο Ιωάννης Φιλήμων πληροφορήθηκε το περιεχόμενό της, επειδή το 1839 κιόλας αρθρογραφώντας στην εφημερίδα Αιών, αποκαθιστά την προσωπικότητα του Ξάνθου, παραδεχόμενος ότι «υπέπεσεν εξ αγνοίας εις παραδρομάς τινας, ως προς το πρόσωπον του Ξάνθου ιδιαιτέρως». Μάλιστα αξίζει να επισημάνουμε εδώ ότι ακόμη και το Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, που θα εκδώσει ο I. Φιλήμων το 1845, ουσιαστικά αποτελεί μία ανασκευή του Δοκι­μίου του περί της Φιλικής Εταιρείας, στην οποία ασφαλώς και η διένεξη Ξάνθου – Αναγνωστόπουλου συνέβαλε αρκετά.

Ωστόσο, και παρά την αναγνώριση του λάθους εκ μέρους του Φιλήμονος, ο Εμμανουήλ Ξάνθος θα προχωρήσει στη σύνταξη και έκδοση των Απομνημονευμάτων του το 1845, στα οποία μετά από μια σύντομη έκθεσή του για τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν από τη σύσταση της Φιλικής Εταιρείας, προβαίνει, παράλληλα, στην έκδοση των γραπτών αποδείξεων για τους ισχυρισμούς του, δηλαδή παραθέτει 168 έγγραφα, τα οποία αποτελούν πρωτογενές υλικό για την ιστορία της Εταιρείας και τη δράση του ίδιου αλλά και πολλών από τα πρώτα μέλη της, που έδρασαν κυρίως στις Ηγεμονίες και στη Ρωσία.

Με άλλα λόγια ο Εμμ. Ξάνθος τήρησε την υπόσχεση που είχε δώσει τόσο κατά τη σύνταξη της «Εκθέσεως» του όσο και κατά τη σύνταξη του Υπομνήματος ότι πρόκειται να παρουσιάσει τις γραπτές πηγές τις οποίες επικαλείται. Έτσι κατά κάποιο τρόπο απαντά και στην πρόκληση του Ιωάννη Φιλήμονα, ο οποίος στην πρώτη έκδοση του Δοκιμίον πε­ρί της Φιλικής Εταιρείας, εκφράζοντας τις αμφιβολίες του για την «Έκθεση» του Ξάνθου, τον καλούσε να δημοσιεύσει τα έγγραφα που κατέχει: «…καθίσταται τοιουτοτρόπως επι­θυμητή η εκπλήρωσή της υποσχέσεώς του. Eις το έργον τούτο δύναται μεγάλως να ευκολυνθή διά των αποτεταμιευμένων εις αυ­τόν εγγράφων της Εταιρείας και των οποίων ημπορεί να έχη ιδεών περί αυτής πλέον κα­θαρών παρά τας οποίας έγραψε».

 

Για την ανάγνωση του βιβλίου του πατήστε διπλό κλικ στον σύνδεσμο:Απομνημονεύματα περί της Φιλικής Εταιρίας υπό Εμμανουήλ Ξάνθου

 

Read Full Post »

Αφορισμός – Η προσαρμογή μιας ποινής στις αναγκαιότητες της Τουρκοκρατίας

Posted in Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , , , , , , , , on 28 Φεβρουαρίου, 2020| Leave a Comment »

Αφορισμός – Η προσαρμογή μιας ποινής στις αναγκαιότητες της Τουρκοκρατίας | Παναγιώτης Μιχαηλάρης, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών – Ε.Ι.Ε., σελ. 516, Β΄ έκδοση 2004.

 

Αντικείμενο της μελέτης αυτής είναι μια εκκλησιαστική ποινή, ο αφορισμός και οι προσαρμογές που γνώρισε την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Επειδή όμως το επιτίμιο αυτό δεν ανακύπτει αιφνιδίως κατά την περίοδο αυτή, πολλές φορές κρίθηκε απαραίτητο να γίνουν ουσιαστικές αναφορές προς το απώτερο ή και το απώτατο παρελθόν. Έτσι οι προσφυγές όχι μόνο στην βυζαντινή περίοδο αλλά και στην περίοδο των πρώτων χριστιανικών αιώνων είναι αρκετές καθώς κρίθηκαν απαραίτητες για την κατανόηση τους θέματός μας. […]

 

Αφορισμός – Η προσαρμογή μιας ποινής στις αναγκαιότητες της Τουρκοκρατίας

Αντικείμενο της μελέτης αυτής είναι μία εκκλησιαστική ποινή, ο αφορισμός και οι προσαρμογές που γνώρισε την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Επειδή όμως το επιτίμιο αυτό δεν ανακύπτει αιφνιδίως κατά την περίοδο αυτή, πολλές φορές κρίθηκε απαραίτητο να γίνουν ουσιαστικές αναφορές προς το απώτερο ή και το απώτατο παρελθόν έτσι οι προσφυγές όχι μόνο στην βυζαντινή περίοδο άλλα και στην περίοδο των πρώτων χριστιανικών αιώνων είναι αρκετές καθώς κρίθηκαν απαραίτητες για την κατανόηση του θέματος μας.

Το ενδιαφέρον μου με την ποινή του αφορισμού έχει διττή την προέλευση, σημειώνει ο συγγραφέας: υπήρξε πρώτα πρώτα το ερέθισμα που προήλθε από την ενασχόληση μου με την ιστορία της οικονομίας. Είχα διαπιστώσει τότε ότι πολλές φορές οι αντίδικοι για οικονομικά ζητήματα (εμπορικές ή εταιρικές διενέξεις, διαιτησίες κ.τ.ο.) προκειμένου να επιλύσουν τις διαφορές τους προσέφευγαν συχνά στις «υπηρεσίες» της ποινής. Με άλλα λόγια στήριζαν τις μαρτυρικές καταθέσεις τους στην επίκληση του επιτιμίου ενισχύοντας έτσι το κύρος των επιχειρημάτων τους. ‘Επιπλέον, πάντα μέσα στο ίδιο πλέγμα συμφερόντων, άλλοι που θεωρούσαν ότι υφίσταντο αδικίες προσέφευγαν στις υπηρεσίες των εκκλησιαστικών άρχων, τις όποιες παρακαλούσαν να επιβάλουν την ποινή του αφορισμού εις βάρος του αδικούντος∙ στην διαπλοκή αυτή τις περισσότερες φορές η Εκκλησία στήριζε τον αδικούμενο επιβάλλοντας την ποινή: απειλώντας δηλαδή ότι θα απομακρύνει ή και απομακρύνοντας προσωρινά τον χριστιανό από το άμεσο πεδίο δράσης της, δίνοντας του όμως παράλληλα την δυνατότητα να επανορθώσει και να επιστρέψει πάλι στον οικείο του χώρο.

Αυτό είναι το ένα. Το άλλο ερέθισμα προέρχεται από την ενασχόληση μου στο Πρόγραμμα «Θεσμοί και Ιδεολογία στην ελληνική κοινωνία: 15ος-19ος αι.» που εκπονείται στο Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του EIE υπό την διεύθυνση του συναδέλφου κ. Δ. Γ. Αποστολόπουλου. Από την συγκέντρωση ενός μεγάλου αριθμού πατριαρχικών πράξεων της τάξεως των χιλιάδων και την συνεχή εξοικείωση με αυτές άρχισα να διαπιστώνω την ιδιαίτερη σημασία της ποινής στη διάρκεια τής Τουρκοκρατίας.

Ο αφορισμός ήταν συνεχώς στο προσκήνιο καθώς αποτελούσε σταθερά την ποινή πού χρησιμοποιούσε η Εκκλησία προκειμένου να αποκαθιστά το δίκαιο μεταξύ των μελών της, δηλαδή το μέσον με το όποιο εξασφάλιζε την εφαρμογή των αποφάσεων της. Το ευρύ αυτό πεδίο δράσης και εφαρμογής της ποινής, συνεχώς διευρύνεται και ενισχύεται κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, όταν συνεπεία της πολιτικής συγκυρίας η Εκκλησία επεκτείνει τις αρμοδιότητες της – επέκταση που είχε αρχίσει να συντελείται ήδη από την ύστερη βυζαντινή περίοδο – σε όλα σχεδόν τα πεδία του Δικαίου.  Έτσι η ποινή από μία καθαρά εκκλησιαστική «επιτιμία» αρχίζει να λειτουργεί και ως κοσμικός, πολιτικός μοχλός αφού χρησιμοποιείται τόσο στο προληπτικό όσο και στο κατασταλτικό επίπεδο.

Το εύρος της λοιπόν καθίσταται υποχρεωτικά πολύ εκτεταμένο κατά συνέπεια η λέξη αφορισμός και όσα αυτή σηματοδοτεί, γίνεται ένας όρος κοινότατος με ποικίλες χρήσεις σε τέτοιο βαθμό ώστε να θεωρείται αυτόματα ότι είναι γνωστό τόσο το περιεχόμενο όσο και οι ποικίλες εφαρμογές του. Η ενασχόληση μου ωστόσο με το θέμα αυτό αποκάλυψε ότι πέραν των διαφόρων κοινοτοπιών, πολλές από τις όποιες στηρίζονται σε μια καθαρά υποκειμενική ή αλογική βάση, το επιτίμιο παραμένει στην ουσία άγνωστο στις λεπτομέρειες του άλλα και στην σημασία του. Περιλαμβάνεται βέβαια η ποινή σε όλα τα εγχειρίδια του εκκλησιαστικού και κανονικού δικαίου αφού η χρήση της δεν έχει θεσμικά αποκλεισθεί και για αμαρτήματα που διαπράττονται στις μέρες μας· επί πλέον κάποιες μικρές μελέτες και άρθρα έχουν γραφτεί γι’ αυτήν ενώ οι συνήθεις δημοσιεύσεις αφοριστικών πράξεων που γίνονται τα τελευταία χρόνια προϋποθέτουν ένα κατακτημένο ήδη θεωρητικό και πρακτικό γνωστικό πεδίο της ποινής. Ωστόσο από την «καταμέτρηση» των αφοριστικών γνώσεων εύκολα συνάγεται ότι η ποινή παραμένει, ως προς τα βασικά χαρακτηριστικά της άλλα και την λειτουργία της, πεδίο ανοιχτό στην έρευνα καθόσον μάλιστα αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες για την διαμόρφωση της νοοτροπίας των χριστιανών της Τουρκοκρατίας με προεκτάσεις εμφανείς ως και στις μέρες μας.

Βρισκόμαστε στην ουσία μπροστά σε έναν θεσμό, την Εκκλησία, που σε πολλά πεδία υποκαθιστά το πολιτικό πλαίσιο, χωρίς ωστόσο να διαθέτει τους απαιτούμενους κατασταλτικούς μηχανισμούς που επιτρέπουν την στήριξη των διοικητικών αποφάσεων, και τις δυνάμεις που θα εξαναγκάσουν την εφαρμογή του Δικαίου. Κατά συνέπεια η προσφυγή στην χρήση του αφορισμού προκειμένου να δημιουργηθεί το απαιτούμενο κλίμα του φόβου είναι περίπου αναγκαστική: ο άδικων (αμαρτάνων) θα πρέπει να τεθεί αντιμέτωπος με την ποινή που ασφαλώς θα του δημιουργήσει προβλήματα στις καθημερινές ασχολίες του και αν αδιαφορήσει για τις συνέπειες της να συναισθανθεί ότι μπορεί να οδηγηθεί και στην απώλεια της ψυχής του.

Στην διαπλοκή αυτή δεν μένει απαθής ούτε η πολιτική εξουσία που καταφεύγει στην ποινή – ή και στην ποινή – όταν το κρίνει απαραίτητο. Μπορούμε να διαισθανθούμε και να υποστηρίξουμε ανεπιφύλακτα ότι η τουρκοκρατούμενη κοινωνία, νιώθει την ποινή με τα δραστικά αποτελέσματα της – τα όποια διογκώνονται με την σύνδεση τους προς άλλες καταστάσεις, έλλογες και άλογες -, συνεχώς μπροστά της, έτοιμη να στιγματίσει τον αδικούντα και να τον θέσει στο κοινωνικό περιθώριο. Με αντίστροφο βέβαια τρόπο ο αφορισμός αποτελεί μια κανονικότητα στην οποία το κοινωνικό σύνολο πάντα προσφεύγει δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις της ακύρωσης κάθε προσπάθειας κριτικής στάσης και πολύ περισσότερο ανατροπής τής ποινής.

Αυτά στο γενικό πλαίσιο. Άλλα και ειδικότερα θέματα που έχουν σχέση με την μορφολογία της ποινής, τον τρόπο επιβολής, την άρση της κτλ. εξετάζονται αναλυτικά στην παρούσα μελέτη, προκειμένου να δειχθεί ότι η επιβολή της δεν είναι στοιχείο ξεχωριστό από την τυπολογία της: η απλή μορφή αφορισμού γίνεται συνεχώς συνθετότερη, η απλή αφοριστική απειλή μετατρέπεται σε σχοινοτενή παράθεση αρών, πάντα σε συνάρτηση προς τον χρονικό και τον κοινωνικό συντελεστή.

Τελικά δηλαδή έγινε προσπάθεια το φαινόμενο αυτό να εξεταστεί συνθετικά τόσο από την άποψη των εξωτερικών στοιχείων που το συγκροτούν όσο και από την πλευρά του μηχανισμού παραγωγής φόβου, ικανού να επηρεάσει και ως ένα βαθμό να συντελέσει στην δημιουργία της ατομικής και της συλλογικής νοοτροπίας.

Στις γραμμές των κεφαλαίων που θα ακολουθήσουν πρώτα θα περιγράφουν συνοπτικά τα γενικά χαρακτηριστικά των εκκλησιαστικών ποινών και θα τονισθεί η σημασία που έχουν αυτές για την γενική εκκλησιαστική θεωρία και πρακτική. Για τον αφορισμό βέβαια πού επέλεξα ως θέμα ανάλυσης και επεξεργασίας ο λόγος θα είναι περισσότερο εκτεταμένος και αναλυτικός.

Αυτά θα γίνουν στις σελίδες του εισαγωγικού κεφαλαίου. Στα άλλα κεφάλαια της μελέτης μας θα αναλυθούν φυσικά διεξοδικότερα οι κύριες συνιστώσες του θέματος. Θα εκθέσουμε δηλαδή πρώτα πρώτα τα βασικά εξωτερικά, κατά κάποιον τρόπο, χαρακτηριστικά της ποινής: τι είναι ο αφορισμός, ποια είναι τα διάφορα «είδη» του επιτιμίου, ποιος ο τρόπος επιβολής και άρσης, καθώς και τα «είδη» της ποινής και τα μορφολογικά της στοιχεία. Στο τρίτο μέρος θα δούμε τον τρόπο με τον όποιο η ποινή θα ενσωματωθεί στις διάφορες ιδιωτικές συλλογές απονομής δικαιοσύνης, θα ακολουθήσουν τα σχετικά με την εξέλιξη του επιτιμίου και την προσαρμογή του προς τις εκάστοτε πολιτικές και κοινωνικές μεταβολές, θα μας απασχολήσει ακόμα η χρήση της ποινής και από την άποψη του δογματικού όπλου.

Τέλος, κλείνοντας το θέμα μας θα σταθούμε σε ορισμένες καίριες στιγμές που σημαδεύουν την εξέλιξη της ποινής μέσα στην διαχρονία, μέσα στο γενικό σχήμα: γέννηση – ανάπτυξη –έκρηξη – ανάσχεση που παρακολουθεί την ποινή θα επιχειρήσουμε να δείξουμε τους βασικότερους σταθμούς που προσδιορίζουν άλλωστε και τις διάφορες φάσεις της εξελικτικής πορείας του αφορισμού. Με την διεξοδική αυτή προσέγγιση ελπίζω ότι θα καταδειχθεί πρώτα η μορφή του επιτιμίου, τι είναι ο αφορισμός, άλλα και ποιες είναι οι συνέπειες τής επιβολής του εις βάρος κάποιου χριστιανού… [Από τον πρόλογο του βιβλίου].

Για την ανάγνωση του βιβλίου του πατήστε διπλό κλικ στον σύνδεσμο: Αφορισμός – Η προσαρμογή μιας ποινής στις αναγκαιότητες της Τουρκοκρατίας

Read Full Post »

Ιωσήφ Ζαφειρόπουλος, Οι αρχιερείς και οι προύχοντες εντός της εν Τριπόλει φυλακής εν έτει 1821, Εν Αθήναις, 1852.

Posted in Πρόσωπα & γεγονότα του΄21, Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , , , , on 24 Φεβρουαρίου, 2020| Leave a Comment »

Οι αρχιερείς και οι προύχοντες εντός της εν Τριπόλει φυλακής εν έτει 1821, υπό Ιωσήφ Ζαφειροπούλου ιερομονάχου. Συνταχθέν δε υπό Θεοδώρου Ζαφειροπούλου.

 

Από τα τέλη του 1820 είχαν σχεδιαστεί από τους Τούρκους σφαγές των Ελλήνων προυχόντων και θρησκευτικών ηγετών, για να προλάβουν ενδεχόμενες ανεπιθύμητες κινήσεις των υποδούλων. Περίπου ένα μήνα πριν από την έκρηξη της Επανάστασης, το Φεβρουάριο του 1821, η τουρκική διοίκηση αποφάσισε να προσκαλέσει στην Τριπολιτσά τους προύχοντες και αρχιερείς της Πελοποννήσου, υπό το πρόσχημα διαβουλεύσεων.

 

Οι αρχιερείς και οι προύχοντες εντός της εν Τριπόλει φυλακής εν έτει 1821

 

Τις λεπτομέρειες της φυλάκισης των ομήρων γνωρίζουμε από τρία, μικρά σε έκταση, αλλά εξαιρετικής σημασίας, απομνημονεύματα αιχμαλώτων κληρικών: του διακόνου Ιωσήφ Ζαφειρόπουλου, του Τριπολιτσάς Δανιήλ (στιχούργημα) και του Ανδρούσης Ιωσήφ…

Για την ανάγνωση του βιβλίου του πατήστε διπλό κλικ στον σύνδεσμο:Αρχιερείς και Προύχοντες στη φυλακή της Τριπολιτσάς 

Read Full Post »

Πρoστατευμένο: Χριστίδης Περικλής Χ. – Διδακτορική Διατριβή – «Οι ελληνικές εθνικές διεκδικήσεις στη συνδιάσκεψη για την ειρήνη στο Παρίσι, 1946». Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών. Τμήμα Νομικής. Θεσσαλονίκη, 2007.

Posted in Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Πανεπιστημιακές εργασίες – Διδακτορικά, Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , , , , , , , , on 30 Οκτωβρίου, 2019|

Αυτό το περιεχόμενο είναι προστατευμένο με κωδικό. Για να το δείτε εισάγετε τον κωδικό σας παρακάτω:

Read Full Post »

Ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι.

Posted in Ενετοκρατία, Ψηφιακά Βιβλία, tagged , , , , , , , , , on 3 Ιουλίου, 2019| Leave a Comment »

Ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι. (Βιβλίο)

 

Ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι. 

Κοινωνία, Οικονομία, Πολιτισμός 

Συγγραφή 

Ανδρονίκη Διαλέτη, Λέκτορας, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. 

Γιώργος Πλακωτός, Λέκτορας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου. 

Άννα Πούπου, Μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. 

Κριτική αναγνώστρια 

Ρίκα Μπενβενίστε, Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. 

Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών – Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

 

Το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να προσφέρει μια σφαιρική αποτίμηση της ιστορίας της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, καλύπτοντας χρονικά την περίοδο από τον 11ο αιώνα, όταν τίθενται τα θεμέλια για την εμπορική και ναυτιλιακή ανάπτυξη και αποικιακή επέκταση της πόλης, έως τα τέλη του 18ου αιώνα, όταν το βενετικό κράτος καταλύεται από τα ναπολεόντεια στρατεύματα στον απόηχο της Γαλλικής Επανάστασης.

Ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι.

Ενσωματώνοντας την ιδιαίτερα πλούσια διεθνή βιβλιογραφία, η μελέτη παρουσιάζει θεματικές και όψεις του βενετικού παρελθόντος που άπτονται της θεσμικής, κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής ιστορίας και ταυτόχρονα αναδεικνύει τις βασικές ιστοριογραφικές κατευθύνσεις, τα κύρια ερμηνευτικά εργαλεία και τα κεντρικά ερωτήματα που έχουν απασχολήσει την έρευνα κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Η μελέτη αξιοποιεί αφενός τη δευτερεύουσα βιβλιογραφική παραγωγή και αφετέρου την πρωτογενή έρευνα των συγγραφέων και προσφέρει μια επικαιροποιημένη ιστορία του βενετικού κράτους που περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα θεματικών και προσεγγίσεων. Οι θεματικές επίσης αντανακλούν τις διδακτικές επιλογές και δοκιμές που έχουν γίνει στο πλαίσιο μαθημάτων βενετικής και ευρωπαϊκής ιστορίας ή ιστορίας του κινηματογράφου. Στη διαμόρφωσή τους έχουν συμβάλει συζητήσεις με συναδέλφους και φίλους τους οποίους ευχαριστούμε. Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνουμε στην κριτική αναγνώστρια Ρίκα Μπενβενίστε για την ενθάρρυνση, τις επισημάνσεις και την άμεση ανταπόκρισή της συχνά σε συνθήκες χρονικής στενότητας.

Η μελέτη έρχεται να καλύψει ένα κενό στην ελληνική βιβλιογραφία, η οποία, αν και πλούσια ως προς τις μελέτες που αφορούν το πεδίο της «βενετοκρατίας», παραμένει ιδιαίτερα ελλειμματική σε έργα που να επικεντρώνονται στη μητρόπολη και στις σχέσεις της με τις κτήσεις. Οι μεταφράσεις στα ελληνικά των έργων των John Julius Norwich Ιστορία της Βενετίας και Frederic C. Lane Βενετία, η Θαλασσοκράτειρα: Ναυτιλία – Εμπόριο – Οικονομία, παρόλο που αναμφίβολα εμπλούτισαν τη βιβλιογραφία κατά το παρελθόν, αδυνατούν πλέον να καλύψουν σύγχρονες θεματικές που έχουν ανανεώσει την ευρωπαϊκή ιστοριογραφία και δημιουργικά έχουν εκβάλει στην ιστοριογραφία της Βενετίας. Πρόκειται κυρίως για οπτικές που προέρχονται από την κοινωνική και πολιτισμική ιστορία και αφορούν μεταξύ άλλων την ιστορία του έντυπου λόγου και της ανάγνωσης, την ιστορία της καθημερινότητας, την ποινική δικαιοσύνη, τις πολιτικές τελετουργίες, τη συγκρότηση των ταυτοτήτων και την ιστορία των γυναικών και του φύλου.

 

Το βενετικό κράτος στη μέγιστη ανάπτυξή του (1470-1540)

 

Το βιβλίο καλύπτει ένα ευρύ γεωγραφικό άνυσμα καθώς διερευνά αφενός την ιστορική πορεία της ίδιας της Βενετίας, μιας μεσαιωνικής αστικής κοινότητας η οποία σταδιακά εξελίχθηκε σε θαλάσσια αυτοκρατορική υπερδύναμη, και αφετέρου τη συγκρότηση του βενετικού Κράτους της Θάλασσας και της Στεριάς στην ανατολική Μεσόγειο και την ιταλική ενδοχώρα αντίστοιχα. Το κεντρικό σημείο αναφοράς είναι η Βενετία ως ευρωπαϊκή πόλη-κράτος και αυτοκρατορικός σχηματισμός ενώ, ενίοτε υπερβαίνοντας τα συμβατικά όρια μεταξύ μεσαιωνικής και νεότερης εποχής, η μελέτη επιδιώκει μέσω του βενετικού παραδείγματος να διευρύνει την οπτική του αναγνώστη ως προς τις θεμελιώδεις διαδικασίες που σημειώθηκαν στην Ευρώπη αυτή την περίοδο τόσο στο επίπεδο των μακρο-ιστορικών οικονομικών και πολιτικών μετασχηματισμών όσο και στο πεδίο του πολιτισμού, των αντιλήψεων και της καθημερινότητας. Υπό αυτή την έννοια η μελέτη δεν επιδιώκει να καλύψει στην ολότητά τους ζητήματα που άπτονται της ιστορίας του νέου ελληνισμού, τα οποία θεραπεύονται στο πλαίσιο συγκροτημένων ερευνητικών πεδίων στη χώρα μας, ούτε να προσεγγίσει τις βενετικές κτήσεις της ανατολικής Μεσογείου ως αυτόνομα αντικείμενα μελέτης. Οι αναφορές στον ελληνικό χώρο επιδιώκονται στον βαθμό και στην έκταση που συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση του βενετικού παραδείγματος. Στην παρούσα μελέτη η προτεραιότητα δίνεται στο μητροπολιτικό κέντρο και ενίοτε στις σχέσεις του με την περιφέρεια.

Το βιβλίο περιλαμβάνει «συμβατικές» θεματικές που αφορούν τους θεσμούς, την κοινωνική συγκρότηση, την εξωτερική πολιτική και τους μετασχηματισμούς της οικονομίας, δοσμένες από σύγχρονες οπτικές, και κυρίως στρέφεται σε πεδία που έχουν απασχολήσει πρόσφατα την ιστορική κοινότητα, όπως ο λόγος περί Βενετίας, η συγκρότηση των ταυτοτήτων και των ιεραρχικών σχέσεων στην καθημερινότητα, οι θρησκευτικές και έμφυλες επιτελέσεις, η σεξουαλικότητα, η σχέση μεταξύ λόγιας και λαϊκής κουλτούρας. Σε κάθε θεματική συνοψίζονται οι κύριες ιστοριογραφικές συζητήσεις και τάσεις και προσφέρονται συστηματικά παραθέματα πηγών, προκειμένου ο αναγνώστης να εξοικειωθεί με το σχετικό πρωτογενές υλικό. Το τελευταίο κεφάλαιο διευρύνει τρόπον τινά τον χρονικό ορίζοντα του υπό εξέταση αντικειμένου, εντάσσοντας σε αυτό τις προσλήψεις του παρελθόντος από την σύγχρονη πολιτισμική παραγωγή, μέσα από το πρίσμα των αναπαραστάσεων και αφηγήσεων του βενετικού παρελθόντος στον κινηματογράφο.

Το βιβλίο μπορεί να αξιοποιηθεί ως σύγγραμμα για φοιτήτριες και φοιτητές προπτυχιακού επιπέδου και ως εισαγωγή στην ιστορία του βενετικού κράτους για το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Ακολουθώντας τη γενικευμένη διεθνή πρακτική στη συγγραφή εγχειριδίων επιδιώκουμε την εύληπτη παρουσίαση σύνθετων διαδικασιών ή πολυσχιδών ιστοριογραφικών ζητημάτων αποφεύγοντας, ωστόσο, την απλοποίηση. Συνάμα, ιδιαίτερα λειτουργική κρίθηκε η παράθεση βιβλιογραφικών παραπομπών και οδηγού περαιτέρω μελέτης στο τέλος κάθε κεφαλαίου με περιορισμένες επιμέρους παραπομπές μέσα στο κείμενο, έτσι ώστε να μη δυσχεραίνεται η ανάγνωση και το φοιτητικό ή ευρύτερο αναγνωστικό κοινό να έχει τη δυνατότητα περαιτέρω βιβλιογραφικού εμπλουτισμού της μελέτης του. Ως σύγγραμμα το βιβλίο θα μπορούσε να καλύψει πλήρως ή μερικώς μαθήματα σχετικά με την ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας και την ευρωπαϊκή μεσαιωνική και νεότερη ιστορία.

Για την ανάγνωση του βιβλίου πατήστε διπλό κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο: Ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι.

 

Read Full Post »

Older Posts »