Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Posts Tagged ‘Αρχιμανδρίτης’

Βούλγαρης Διονύσιος Π. (†1821)

Posted in Ερμιονίδα, Πρὀσωπα, Πρόσωπα & γεγονότα του΄21, tagged , , , , , , , , , , , on 27 Ιουλίου, 2021| Leave a Comment »

Βούλγαρης Διονύσιος Π.  (†1821)

 

Στη χορεία των ιερωμένων αγωνιστών και μαρτύρων που πότισαν με το αγιασμένο αίμα τους το δέντρο της λευτεριάς ανήκει ασφαλώς και ο αρχιμανδρίτης Διονύσιος Βούλγαρης, ηγούμενος της Μονής Αυγού.[1]

Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Βούλγαρης.

Έτσι το όνομα του ηρωικού ιερωμένου είναι γραμμένο δίπλα στα ονόματα του εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄, του Αθανασίου Διάκου, του ιερομάρτυρα επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ, του επισκόπου Σαλώνων Ησαΐα  και τόσων άλλων επωνύμων και ανωνύμων κληρικών που βρήκαν μαρτυρικό θάνατο στη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα του 1821.

Ο Διονύσιος ήταν θείος του σκληρού αλλά γενναίου χιλίαρχου Αναστασίου Μονοχάρτζη και από τις αρχές του 19ου αιώνα και για 20 ολόκληρα χρόνια, έχοντας την οικονομική διαχείριση της περιουσίας των Ιερών Μονών Αυγού, Ζωοδόχου Πηγής Κορωνίδος και Αγίων Αναργύρων Ερμιόνης,[2] εργάστηκε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και ευθύνη για την προετοιμασία του αγώνα. Γι΄ αυτό πολλές φορές κινδύνευσε η ζωή του από τους Τούρκους. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Χώρας Αθ. Γεώργιος Αρχιμανδρίτης (1934-2005)

Posted in Εκκλησιαστική Ιστορία αφορώσα στην Αργολίδα, Πρὀσωπα, tagged , , , , , , , , , , , , , , , on 20 Ιουνίου, 2010| Leave a Comment »

Χώρας Αθ. Γεώργιος Αρχιμανδρίτης (1934-2005)

 

Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Αθ. Χώρας

Ο Γεώργιος Αθ. Χώρας γεννήθηκε στο Λυγουριό Αργολίδας στις 27 Σεπτεμβρίου 1934 όπου και διδάχθηκε τα πρώτα του γράμματα. Στη συνέχεια φοίτησε στο Γυμνάσιο Ναυπλίου απ’ όπου απεφοίτησε το έτος 1952 με βαθμό «Άριστα». Από το 1953 έως το 1957 σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1957 έως το 1959 υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως ανθυπολοχαγός.

Στη συνέχεια διορίστηκε στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας ενώ παράλληλα υπηρέτησε επί επταετία ως καθηγητής του μαθήματος των Θρησκευτικών στο νυκτερινό παράρτημα των Γυμνασίων Αθηνών – 10ο αρένων και 9ο θηλέων. Κατά τα έτη 1963 έως 1966 αφού έλαβε από το Υπουργείο Παιδείας εκπαιδευτική άδεια πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Λουβαίν στο Βέλγιο και κατόπιν στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου παρακολούθησε μαθήματα Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Ρωμαϊκού και Εκκλησιαστικού Δικαίου και συνέγραψε 4 φροντιστηριακές μελέτες στα Γαλλικά και Γερμανικά, για τον Καρδινάλιο I.B. Pitra, τους Πατριάρχες Νικόλαο Μυστικό, Φώτιο κ.ά.

Γενικώτερα κατά τα έτη 1966 έως 1991 ο Γεώργιος Χώρας αφιερώθηκε στο Υπουργείο Παιδείας όπου έφθασε στο βαθμό του Προϊσταμένου του Τμήματος Θρησκευμάτων και των Διευθύνσεων Ανωτάτης Εκπαιδεύσεως και Διεθνών Εκπαιδευτικών Σχέσεων. Το έτος 1975 αναγορεύτηκε διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό «Άριστα». Το θέμα της εναισίμου διδακτορικής διατριβής του ήταν «Η Αγία Μονή Αρείας Ναυπλίου εν τη εκκλησιαστική και πολιτική ιστορία Ναυπλίου και Άργους». Κατά την περίοδο 1966 έως 1991 δημοσίευσε 15 αυτοτελείς μελέτες και μεγάλο αριθμό άρθρων σε έγκριτα περιοδικά και εφημερίδες, ενώ συμμετείχε σε συμβούλια Επιστημονικών Εταιρειών, όπως στον «Παρνασσό» και Συλλόγων («Ναύπλιος» κ.ά.).

Από το 1991 έως το 1995 φιλοξενήθηκε επτά φορές και προσέφερε υπηρεσίες στο Φανάρι, την Έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Από το 1995 έως το 2002 κήρυσσε το θείο λόγο τις Κυριακές και εορτές στην Ιερά Μονή του Οσίου Εφραίμ στη Νέα Μάκρη Αττικής.

Στις 20 Απριλίου 2002 χειροτονήθηκε διάκονος και την επομένη πρεσβύτερος από τον Μητροπολίτη Γυθείου Χρυσόστομο και υπηρέτησε ως εφημέριος στον Ιερό Ναό Τριών Ιεραρχών Μαυροβουνίου – Γυθείου. Από το 2003 υπηρέτησε ως εφημέριος στην ενορία του Αγίου Δημητρίου Ψυρρή στην Αθήνα, του οποίου δημοσίευσε σύντομο ιστορικό, έως τις 4 Αυγούστου 2005, οπότε απεβίωσε λόγω μεταστατικού καρκίνου του προστάτη. Ετάφη στον οικογενειακό του τάφο στο Λυγουριό.

Καταγράφουμε κατά χρονολογική σειρά τα εξής έργα του, εκ των οποίων ορισμένα είναι αυτοτελή, ενώ άλλα αποτελούν άρθρα – συμμετοχές σε συλλογικούς Τόμους και Περιοδικά:

 

  1. «Η Αγία Μονή Αρείας Ναυπλίου εν τη εκκλησιαστική και πολιτική ιστορία Ναυπλίου και Άργους» (1975)
  2. «Τα Απομνημονεύματα του Παλαιών Πατρών Γερμανού» (1976)
  3. «Κωνσταντινούπολις, η βυζαντινή και σημερινή Πόλη» (1977)
  4. «Αθανάσιος Σολιώτης [1784-1841], εκκλησιαστικός Τοποτηρητής Ναυπλίου και Άργους (1986)
  5. «Σύντομη βιογραφία και τα κατά την κηδείαν της ηγουμένης της Αγίας Μονής (Αρείας) Κυπριανής Κρίγκα» (1986)
  6. «Ιστορία της Μονής Καλαμίου – Αδάμι Ναυπλίας (1988)
  7. «Πελοποννησιακά μετόχια του Παναγίου Τάφου» (1988)
  8. «Ιστορία της Μονής Ταξιαρχών Επιδαύρου» (1991)
  9. «Ιστορία ανεγέρσεως Ναών επί Τουρκοκρατίας» (1991)
  10. «Κανών εις τον Άγιον Θεοδόσιον Άργους, τον νέον και ιαματικόν» (1992)
  11. «Η μουσική παιδεία και ζωή στο Ναύπλιο από το 18ο ως τον 20ο αιώνα» (1994)
  12. «Οι ξένοι στο Ναύπλιο κατά την εθνικήν Παλιγγενεσίαν [1821-1831]» (1995)
  13. «Ειρηνική πορεία του Οικουμενικού Πατριάρχου στο Αιγαίο» (1995)
  14. «Ο Άγιος Αθανάσιος Χριστιανουπόλεως [1681-1708] στο Ναύπλιο και οι Βενετοί αξιωματούχοι» (1998)
  15. «Άγνωστο αυτοβιογραφικό στιχούργημα από Ναυπλιώτη και τα δεινοπαθήματά του στο Ναύπλιο και στο Άργος [1451]» (1998)
  16. «Το Αρχείο του Στάικου Σταϊκόπουλου, ελευθερωτή του Ναυπλίου» (2000)
  17. «Το μαρτύριον του Νεομάρτυρος Αγίου Αναστασίου του Ναυπλιέως [1655] και το εκκλησιαστικοπολιτικον πλαίσιον της εποχής του» (2000).

  

Πηγές

  • Πάνος Λιαλιάτσης, «Γεώργιος Αθ. Χώρας (Λυγουριό 1934 – Αθήνα 2005)», εις «Ναυπλιακά Ανάλεκτα», τόμ. VII (2009)
  • Δρ Μάρκος Ν. Ρούσσος – Μηλιδώνης, «Αφιέρωμα στον π. Γεώργιο Χώρα (27.9.1934 – 4.8.2005), εις «Ναυπλιακά Ανάλεκτα», τόμ. VII (2009)

 

Read Full Post »

Βρέλλος Νικόδημος (1898-1954): Αρχιμανδρίτης, Αγιογράφος, Ελεήμονας.

Posted in Εκκλησιαστική Ιστορία αφορώσα στην Αργολίδα, tagged , , , , , , , , , , , , on 31 Οκτωβρίου, 2008| Leave a Comment »

Νικόδημος Βρέλλος (1898-1954): Αρχιμανδρίτης, αγιογράφος, ελεήμονας και

μεγάλος ευεργέτης του Άργους.

 

 

Γεννήθηκε στον Πειραιά. Ο πατέρας του Μιχαήλ Βρέλλος ήταν Σπετσιώτης και η μητέρα του Ασπασία, το γένος Βούλγαρη, Αργειτοπούλα. Είχε έναν αδελφό, τον Ευάγγελο, μικρότερό του κατά τέσσερα έτη, ο οποίος παντρεύτηκε στο Άργος την Όλγα Μοσχόγιαννη. Ο πατέρας Μιχαήλ Βρέλλος εγκατέλειψε τον ονομαστό ελαιώνα Βρέλλου και ό λη την περιουσία του στις Σπέτσες και εγκαταστάθηκε στον Πειραιά, όπου άνοιξε δύο μανάβικα σε μικρά απόσταση μεταξύ τους στα «Λεμονάδικα». Πέθανε όμως νέος, όταν τα παιδιά του ήταν 7 και 3 ετών αντίστοιχα. Γι’ αυτό και ο Νικόδημος, κατά κόσμον Γεώργιος Βρέλλος, ενώ φοιτούσε στο Α΄ Ελληνικό Σχολείο Πειραιά (αντίστοιχο προς το σημερινό γυμνάσιο) αναγκάστηκε να εργάζεται ταυτόχρονα σε εταιρεία παρασκευής χρωμάτων.

 

Ο Γεώργιος Βρέλλος από μικρός είχε ιδιαίτερη κλίση προς την εκκλησία και επιθυμούσε να γίνει ιερέας ή μοναχός, παρά τις αντιρρήσεις της χήρας μητέρας του. Γι’ αυτό, σε ηλικία 14 χρόνων έφυγε για το Άγιον Όρος χωρίς τη συναίνεση της μητέρας του. Εκεί έλαβε το όνομα Νικόδημος.

 

Νικὀδημος Βρ�λλος

Νικὀδημος Βρέλλος

 

 

Από τον προσωπικό του φάκελο, τον οποίο εντοπίσαμε στα γραφεία της Ι. Μητροπόλεως Αργολίδος, προκύπτει ότι ο Νικόδημος χειροτονήθηκε διάκονος στις 12 Ιουνίου 1918 από τον Κονίτσης Παΐσιο στο Άγιο Όρος και ότι μόνασε «εις την Ιεράν Σκήτην της Αγίας Άννης». Όμως, η μητέρα του αποφασίζει να εγκατασταθεί μόνιμα στο Άργος με το μικρότερό της γιο Ευάγγελο και παρακαλεί το Νικόδημο να έρθει μαζί της. Εκείνος υπακούει και εγκαταλείπει το Άγιον Όρος. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς, πιθανότατα το 1922 – έτος της μικρασιατικής καταστροφής – γιατί από τον προσωπικό του φάκελο πληροφορούμαστε ότι υπηρέτησε ως ιεροδιάκονος στον Άγιο Πέτρο Άργους από το 1922 έως το 1934. Την ίδια χρονιά (25-3-1934) χειροτονήθηκε πρεσβύτερος «από τον Αργολίδος Ιερόθεον εκ Ν. Σμύρνης» και «την αυτήν ημέραν ετοποθετήθη εις τον Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου ως προσωρινός εφημέριος». Αργότερα (1936 και μετά) ήταν εφημέριος στον Αϊ-Γιάννη, στην Παναγία την Πορτοκαλούσα, αλλά και στον Άγιο Νικόλαο, πιθανότατα την περίοδο της κατοχής και μετά, όπως θυμούνται και μαρτυρούν τα ανήψια του και άλλοι Αργείοι. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν και πάλι εφημέριος στον Αϊ-Γιάννη και λίγους μήνες πριν πεθάνει ιερουργούσε στον Άγιο Βασίλειο μαζί με τον π. Γεώργιο Πηλιαφά. Ο φάκελλός του είναι ελλιπής και δεν σημειώνονται οι αντίστοιχες χρονολογίες για τα παραπάνω, ούτε μνημονεύεται η χειροτονία του ως αρχιμανδρίτη. Όμως, η περιβολή του, τα αναγραφόμενα στον τάφο του και οι μαρτυρίες των συμπολιτών του βεβαιώνουν το βαθμό της ιεροσύνης.

 

Όσο μόναζε στο Άγιον Όρος, είχε την ευκαιρία ν’ αξιοποιήσει το ταλέντο του και να γίνει εξαίρετος αγιογράφος. Αρκετές εικόνες του κοσμούν εκκλησίες του Άργους και της ευρύτερης περιοχής ή ευρίσκονται σε σπίτια ιδιωτών. Πολλές από αυτές είναι ανυπόγραφες. Στην Παναγία την Κατακεκρυμμένη υπάρχει ανυπόγραφη εικόνα του Βρέλλου, στην οποία παριστάνεται ο Άγιος Πατρίκιος, Επίσκοπος Προύσης.

 

Όταν υπογράφει, η υπογραφή του ποικίλει: «Γεώργιος Βρέλλος ιεροδιάκονος», «Γερόντιος Νικόδημος Βρέλλος», «ΓΒ». Στον Ι. Ν. της Ζωοδόχου Πηγής Κεφαλαρίου εντοπίσαμε τρεις εικόνες ιδιαίτερα μεγάλου μεγέθους, τις οποίες πλαισιώνει πλατιά κορνίζα: του Μιχαήλ και Γαβριήλ (1928), του Αγίου Σώζοντος (1924) και του Αγίου Φανουρίου (1929).

Με βάση τα χρώματα, τα περιγράμματα και την έκφραση των εικονιζομένων, παρατηρούμε ότι ο Νικ. Βρέλλος προσπαθεί να ξεφύγει από τον αυστηρό ρυθμό της βυζαντινής αγιογραφίας, η οποία επιδιώκει την πνευματικότητα των μορφών με την εξαΰλωση τους. Ο Βρέλλος αναζητά πιο ανθρώπινες υπάρξεις, επιδιώκοντας την τρίτη διάσταση του βάθους και αφαιρώντας από τα πρόσωπα τη θεϊκή αυστηρότητα.

 

   

Το όνομα του Νικόδημου Βρέλλου έμεινε στη συνείδηση των Αργείων για τις μεγάλες φιλανθρωπίες του. Γνώριζε τις οικογένειες και ήξερε τις οικονομικές δυνατότητες καθεμιάς. Αγόραζε ρούχα και παπούτσια για τα γυμνά και ξυπόλητα παιδιά. Ζητούσε από τους παντοπώλες και του έδιναν ο ένας μια οκά ζάχαρη, ο άλλος μια οκά αλεύρι, ο άλλος λίγα μακαρόνια, γέμιζε τσάντες και τις έστελνε με τον νεωκόρο όπου υπήρχε μεγάλη ανάγκη. Άλλοτε έστελνε την κατσαρόλα με μαγειρεμένο φαγητό με τον ανηψιό του Πέτρο, που ήταν τότε μικρό παιδί (μαρτυρία του ίδιου).

Δεν κρατούσε για το σπίτι του ούτε ένα πρόσφορο. Τα ψυχοσάββατα φόρτωνε μια σούστα με πρόσφορα, τα οποία μοίραζε σε φτωχές οικογένειες.

 

Ο παπα-Νικόδημος έζησε και έδρασε σε εποχές δύσκολες. Το βιοτικό επίπεδο του λαού ήταν πολύ χαμηλό. Ιδιαίτερα την περίοδο της κατοχής αλλά και αργότερα, στα δύσκολα χρόνια του εμφυλίου, λίγο ψωμί ή μια γαλοπούλα τα Χριστούγεννα ή μια κατσαρόλα με μαγειρεμένο φαγητό ήταν μια ανάσα για οικογένειες που λιμοκτονούσαν. Όταν έφυγε από τούτη τη ζωή, βρέθηκαν επάνω του λίγες δραχμές, που σημαίνει πως δεν είχε πάψει να αναλώνει το μισθό του στις φιλανθρωπίες και να νοιάζεται για το ποίμνιό του, παρόλο που η ασθένειά του τον κατέτρυχε. «Κράτα κάτι και για σένα», τον παρότρυναν οι δικοί του. «Ο Θεός έχει για μένα», απαντούσε.

 

Ο παπα-Νικόδημος είχε κατορθώσει να έχει άριστες σχέσεις με όλα τα κοινωνικά στρώματα και τις πολιτικές παρατάξεις. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι κατέφευγαν αντάρτες στο σπίτι του και κατόρθωνε μετά να τους κατευοδώνει μέχρι τον Ξεριά, ώστε να διαφύγουν προς τα βουνά, χωρίς να πέσουν σε γερμανική περίπολο. Εκτελούσε τα ιερατικά του καθήκοντα στο ακέραιο και ευσυνείδητα. Είχε κηδέψει σκοτωμένους Γερμανούς, ταγματασφαλίτες, χωροφύλακες και αντάρτες που αλληλοσκοτώνονταν στον εμφύλιο. Τους νεκρούς τους θεωρούσε ιερούς και δεν έκανε καμία απολύτως διάκριση.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1957 ήλθε στο Άργος πρεσβεία εκ μέρους της Δυτ. Γερμανίας, για να τον τιμήσει με παράσημο, επειδή κήδευε τους νεκρούς γερμανούς στρατιώτες με όλες τις τιμές των νεκρών (μαρτυρία Μιχ. Βρέλλου). Ο παπάς τότε δεν ζούσε. Αλλά πέραν τούτου, είχε κατορθώσει να έχει καλές σχέσεις με τους κατακτητές. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ήταν γερμανόφιλος· απεναντίας, μπορούσε να παρεμβαίνει όταν χρειαζόταν, και είχε γλιτώσει πολλούς από βέβαιο θάνατο.

 

Ο παπα-Νικόδημος ήταν ακέραιος χαρακτήρας και τον κοσμούσαν όλες οι χριστιανικές αρετές, γιατί έκανε πράξη τον λόγο του Ευαγγελίου. Όλοι τον εκτιμούσαν, τον σέβονταν και τον εμπιστεύονταν, γιατί ήξεραν ότι δεν θα τους προδώσει ποτέ. Ταυτόχρονα ήταν και πανέξυπνος, γι’ αυτό και μπορούσε να κρατάει ισορροπίες· και αξιοποιώντας το σχήμα του, την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό εκ μέρους των κατακτητών, μπορούσε να βοηθάει τους διωκόμενους ή όσους είχαν ανάγκη. Όταν π.χ. συνόδευε κάποιον αντάρτη της εθνικής αντίστασης, κρατούσε το Άγιο Δισκοπότηρο, για να δείξει τάχα ότι θα κοινωνούσε κάποιον ετοιμοθάνατο. Η γερμανική περίπολος – αν τύχαιν ε– σταματούσε και χαιρετούσε!…

Πέθανε στο σπίτι όπου διέμενε (Υψηλάντη 30, κοντά στον Αϊ-Γιάν-νη) στις 9 Οκτωβρίου 1954 σε ηλικία 56 ετών. Στην κηδεία του παραβρέθηκαν χιλιάδες άνθρωποι, που τον κατευόδωσαν μέχρι την τελευταία του κατοικία στο κοιμητήρι της Παναγιάς, τιμώντας τον καλό χριστιανό και άξιο ποιμενάρχη.

 

Πηγή

  • Οδυσσέας Κουμαδωράκης. << ΑΡΓΟΣ τό πολυδίψιον>>. Ἐκδόσεις ἐκ Προοιμίου. Ἄργος 2007.

 

Read Full Post »