ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Βιβλιοπαρουσίαση – «Ραγιάς – Μέρες και Νύχτες 1821»

Το 1ο Γενικό Λύκειο Άργους και η Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Άργους – Μυκηνών παρουσιάζουν το μυθιστόρημα «Ραγιάς – Μέρες και Νύχτες 1821» του Γιάννη Καλπούζου την Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2022, στις 7 το βράδυ, στην αίθουσα Τέχνης και Πολιτισμού «Μέγας Αλέξανδρος», Αγ. Κωνσταντίνου 29, Άργος.

Ραγιάς – Μέρες και Νύχτες 1821

Προλογίζει η Λένα Παπαθανασίου, Διευθύντρια του 1ου Γενικού Λυκείου Άργους.  Μαθητές και μαθήτριες ζωντανεύουν την ιστορία με αναγνώσεις, μουσικές και τραγούδια.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

1816-1829. Πάτρα, Τριπολιτσά, Ναύπλιο, Μεσολόγγι… Αφότου ο Αγγελής βρέθηκε φυλακισμένος στο κοτέτσι του Σαχίν Αγά, το μίσος φώλιασε στην ψυχή του σαν φαρμακερό φίδι. Κατά την εκρηκτική και συγχρόνως σαγηνευτική πορεία του μπαίνει στη δούλεψη ενός στρυφνού και τσιγκούνη πραματευτή, που σου πουλά κωλοφωτιά για καντήλι.

Τον ζώνει το μολυβένιο σύγνεφο της σκλαβιάς και του εξευτελισμού των ραγιάδων. Σμίγει με την Κερασία, όπου στο πρόσωπό της βουτάνε και κολυμπούν τα όνειρα. Απαντιέται με κοτζαμπάσηδες, κολίγους και συμπολεμιστές, που είναι πιότερο από αδέρφια και γυναίκα την ώρα της μάχης, ενώ ένα τρομαγμένο Τουρκόπουλο γαντζώνεται πάνω του.

Στον δρόμο του και δύο γέροντες, οι οποίοι ξεψαχνίζουν το κίνητρο για καθετί μα και τη γλυκιά και φαρμακερή ουσία του «εγώ», η πλανεύτρα Ασπασία, διαβολικοί ξένοι, ντόπιοι τυχοδιώκτες, ο επί τριάντα έξι χρόνια αμίλητος Συμεών, ένας καβαλάρης που σώζει αιχμάλωτες Τουρκοπούλες και ο τρανότερος οχτρός του λεύτερου ανθρώπου, ο φόβος.

Ο Αγγελής βιώνει το μεγαλείο και τη σκοτεινή πλευρά του ματοβαμμένου Εικοσιένα, γκρεμίζοντας μυθεύματα και φανερώνοντας καταχωνιασμένες αλήθειες. Σφιχταγκαλιάζεται με τη φωτιά του ξεσηκωμού, μεταβολίζει την αγριότητα σε ελπίδα, λύτρωση και γλυκασμό, και βροντοφωνάζει: «Θέλω να μην είμαι ραγιάς σε κανέναν. Ραγιάς σε τίποτα!»

Γιάννης Καλπούζος

Γιάννης Καλπούζος

Ο Γιάννης Καλπούζος γεννήθηκε το 1960 στο χωριό Μελάτες της Άρτας και ζει μόνιμα από το 1983 στην Αθήνα. Στα ελληνικά γράμματα εμφανίζεται το 2000 με την ποιητική συλλογή «Το νερό των ονείρων» και το μυθιστόρημα «Μεθυσμένος δρόμος». Ακολουθεί η συλλογή διηγημάτων «Μόνο να τους άγγιζα», η οποία επανεκδόθηκε εμπλουτισμένη το 2017 με τον νέο τίτλο: «Κάποιοι δεν ξεχνούν ποτέ», καθώς και οι ποιητικές του συλλογές: «Το παραμιλητό των σκοτεινών Θεών» και «Έρωτας νυν και αεί». Με τη δεύτερη ήταν υποψήφιος στη βραχεία λίστα για το κρατικό βραβείο ποίησης, ενώ η παραλογή «Ο λύκος» που εμπεριέχεται στη συλλογή διηγημάτων βραβεύτηκε στον Διεθνή Διαγωνισμό Ποίησης και Διηγήματος «Γιώργος Σεφέρης» του πανεπιστημίου του Παλέρμο Ιταλίας.

Όλες οι ποιητικές του συλλογές κυκλοφόρησαν μαζί με πενήντα ανέκδοτα ποιήματα σε έναν τόμο το 2107 με τίτλο «Ποίηση 2000-2017». Ευρύτερα γνωστός στο αναγνωστικό κοινό έγινε με το μυθιστόρημά του «Ιμαρέτ», το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.

Το «Ιμαρέτ» μεταφράστηκε στα πολωνικά, στα τουρκικά, στα αραβικά και στα αγγλικά. Επίσης, έχει γράψει τα μυθιστορήματα: «Σάος-Παντομίμα Φαντασμάτων», «Άγιοι και δαίμονες-Εις ταν Πόλιν», «Ουρανόπετρα – Όπου πατώ είναι δικός μου δρόμος», «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου», «Σέρρα – Η ψυχή του Πόντου», το οποίο μεταφράστηκε στα αλβανικά και έχει τιμηθεί με το πρώτο βραβείο μυθιστορήματος Μικρασιατικού περιεχομένου για τα έτη 2016-2018, και «Γινάτι-Ο σοφός της λίμνης», το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Βιβλιοπωλείων Public 2019”. Ο Γιάννης Καλπούζος συμμετείχε σε συλλογικά έργα, διασκεύασε σε θεατρικό σενάριο το μυθιστόρημά του «Σέρρα-Η ψυχή του Πόντου» και έχει γράψει τους στίχους 80 τραγουδιών, όπως τα: «Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου», «Δέκα μάγισσες», «Να ‘σουν θάλασσα», «Γιατί πολύ σ’ αγάπησα» και άλλα.

Read Full Post »

«Ιστορίες στο περιθώριο της Ιστορίας» το νέο βιβλίο του Γιώργου Ν. Μουσταΐρα

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Ιστορικού ερευνητή Γιώργου Ν. Μουσταΐρα με τίτλο Ιστορίες στο περιθώριο της Ιστορίας, από τις Εκδόσεις «Ερωδιός».

Ο ιστορικός ερευνητής και Συγγραφέας Κώστας Δανούσης, σημειώνει στον πρόλογο του βιβλίου:

[…]  Ο Γιώργος Μουσταΐρας έρχεται να μας θυμίσει κομβικές στιγμές της πορείας του έθνους, αγνοώντας, και καλώς, την πολιτική ορθότητα (political correct). Θα μας μιλήσει για τον λησμονημένο μαρμαρωμένο βασιλιά, τους θρύλους της Αγιά Σοφιάς ή τις αγκυλώσεις του νεοελληνικού κράτους μέσα από τις αστοχίες και αδυναμίες των οργάνων που στελέχωσαν τη διοίκησή του.

Τα θέματα που πραγματεύεται ο συγγραφέας είναι κατά θεματολογική τάξη: «Μύθοι, θρύλοι και θαύματα της Αγιά Σοφιάς», «Ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς κράτησε ζωντανή την ελπίδα», «Άρχοντες, πολέμαρχοι και κοντοτιέροι» (Η πατριά των Μπούα), «Οι Μανιάτες της Κορσικής και ο Μέγας Ναπολέων», «Ένας πολυμήχανος Οδυσσέας με… τσαρούχια και φέσι!», «Ο Ιμπραήμ σπάει τα μούτρα του στο Παλιομονάστηρο», «Η Μεσσηνιακή επανάσταση», «Παλαμήδι: Μια ιστορία γραμμένη με αίμα και δάκρυα…», «Ψάχνοντας τα λημέρια, για τον θησαυρό των λήσταρχων Λύγκων», «Η σύλληψη της κιλότας και ο προστάτης των όρχεων!» (αστυνομικά φαιδρά και παράδοξα) και τέλος «Ο “άγνωστος” παγκόσμιος πρωτοπαλαιστής» (Νίκος Ξιάρχος – Jimmy Demetral, από το Μάζι της Αργολίδας).

Ιστορίες στο περιθώριο της Ιστορίας

Η άλωση της Πόλης από τον Μωάμεθ Β’ το 1453 ήταν ένα γεγονός που συντάραξε τον Ελληνισμό, αλλά και τον παγκόσμια Χριστιανοσύνη. Η Δύση δε βοήθησε την Πόλη αποτελεσματικά – μόλις είχε εξέλθει από τον Εκατονταετή πόλεμο (1337-1453) – , ενώ η άμυνά της υπονομεύθηκε σε μεγάλο βαθμό από τους ανθενωτικούς, οι οποίοι προτιμούσαν το τουρκικό φακιόλι. Μπορεί η πόλη του Κωνσταντίνου να ήταν πλέον μια άθλια σκιά του εαυτού της, η συμβολική της όμως σημασία ήταν μεγάλη. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Αλέξης Τότσικας, «Σκέτο από γιουβέτσι – Από τον κατάλογο του καθηγητή στο ημερολόγιο του μαθητή»

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις  Gutenberg το νέο βιβλίο του  Φιλολόγου  – Συγγραφέα και συνεργάτη της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης, Αλέξη Τότσικα με τίτλο «Σκέτο από γιουβέτσι – Από τον κατάλογο του καθηγητή στο ημερολόγιο του μαθητή».

Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα 311 σελίδων στο οποίο εξιστορείται η ζωή ενός μαθητή από τα παιδικά του χρόνια,  ο οποίος με όπλο του την αυτοπειθαρχία και την επιμονή κατάφερε να γίνει καθηγητής, να μελετήσει τα εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών και να εφαρμόσει στην πράξη σύγχρονες εκπαιδευτικές πρακτικές με στόχο την πολύπλευρη ανάπτυξη του μαθητή στο ελληνικό σχολείο.

Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί την καθημερινή και οικεία προς τον αναγνώστη γλώσσα, έτσι ώστε η πλοκή της ιστορίας και το σκηνικό όπου εκτυλίσσεται να διαβάζεται με άνεση και να κατασταλάζει μέσα του.

Ένα παιδί γεννήθηκε σ’ ένα φτωχό ορεινό χωριό την εποχή που η Ελλάδα έβγαινε από το Β’ παγκόσμιο πόλεμο και τον εμφύλιο. Παιδί μιας γενιάς που πέτυχε το μεταπολεμικό ελληνικό οικονομικό θαύμα. Με ρυθμούς οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης που μετέτρεψαν μια ερειπωμένη και διαλυμένη χώρα σε σύγχρονη Ελλάδα.

«…Αρχές 10ετίας 1950. Η εποχή που άρχισε το «ελληνικό οικονομικό θαύμα». Η εντυπωσιακή οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη μεταξύ του 1950 και του 1973 με ρυθμούς αύξησης του εθνικού εισοδήματος 6%-7% ετησίως, δηλαδή τους υψηλότερους στον κόσμο μετά την Ιαπωνία. Τότε που σε μια ερειπωμένη και διαλυμένη χώρα έγινε σε ελάχιστο χρόνο ένα οικονομικό θαύμα, που προκάλεσε τον διεθνή θαυμασμό. Σ’ ένα ημιορεινό χωριό της Πελοποννήσου γεννιέται ένα αγόρι, ο Ανέστης. Το χωριό σε μια προσήνεμη πλαγιά με υψόμετρο  700 μέτρα, 20 χιλιόμετρα μακριά από την κοντινή πόλη, αλλά φτωχό. Άνυδρο τοπίο, άγονο έδαφος σπαρμένο με μικρούς θάμνους, κυρίως πουρνάρια. Οι πέτρες περισσότερες από το χώμα. Οι άνθρωποι του χωριού ζούσαν σε δύσκολες συνθήκες. Έκοβαν με τα ξινάρια τους θάμνους με τα πουρνάρια, μάζευαν τις πέτρες και έχτιζαν ξερολιθιές στις πλαγιές, για να φτιάξουν μικρές πεζούλες για καλλιέργεια. Και τι να καλλιεργήσουν στον άνυδρο τόπο; Λίγο σιτάρι για το ψωμί της χρονιάς, λίγο κριθάρι για τροφή των ζώων, λίγα λαθούρια για τα ζωντανά τους. Η επιβίωσή τους στηριζόταν στην κτηνοτροφία. Κάθε οικογένεια ζούσε μ’ ένα μικρό κοπάδι γίδια ή πρόβατα.

     Το τρίπτυχο σπίτι για τους ανθρώπους, καλύβα για τα ζώα και μαντρί για τα γιδοπρόβατα ήταν σήμα κατατεθέν για κάθε νοικοκύρη. Μ΄αυτά πορεύονταν. Παιδιά έκαναν όσο πιο πολλά μπορούσαν, γιατί κινδύνευαν να μην έχουν παιδιά! Πολλά χάθηκαν στους πολέμους που προηγήθηκαν. Πρώτος παγκόσμιος, βαλκανικοί πόλεμοι, δεύτερος παγκόσμιος. Ιατρική περίθαλψη και κοινωνική πρόνοια άγνωστες. Ούτε γιατροί, ούτε φάρμακα. Το νοσοκομείο 4 – 5  ώρες δρόμος μακριά με κανονικές συνθήκες. Μια συνηθισμένη αρρώστια μπορούσε να στοιχίσει τη ζωή ενός παιδιού. Μια επιδημία να ξεκληρίσει ολόκληρο το χωριό…

Σκέτο από γιουβέτσι – Από τον κατάλογο του καθηγητή στο ημερολόγιο του μαθητή

     Τα πρώτα χρόνια με τα παιδιά μικρά ήταν δύσκολα. Ο πατέρας με τα μουλάρια στο χωράφι και η μάνα με τα παιδιά στα πρόβατα. Το μεγαλύτερο παιδί το κρατούσε από το χέρι. Το δεύτερο το κουβαλούσε στη νάκα και το τρίτο το είχε στην κοιλιά. Το μωρό το θήλαζε. Έπαιρνε μαζί της ένα μπρίκι και λίγο ρύζι ή τραχανά για το φαγητό του μεγαλύτερου παιδιού. Όταν πεινούσε, άναβε φωτιά με ξύλα στο βουνό, ζέσταινε νερό στο μπρίκι και του έφτιαχνε μια σούπα χωρίς λάδι. Έτρωγε εκείνο, με ό,τι περίσσευε χόρταινε κι εκείνη και ήταν όλοι ευχαριστημένοι. Όταν παλεύει ο άνθρωπος για την επιβίωση είναι ολιγαρκής. Και όλα είναι νόστιμα. Αρκεί να μην πεθάνει ο ίδιος και τα παιδιά του από την πείνα! (περισσότερα…)

Read Full Post »