Η ομάδα που έσωσε τη ζωή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη – Αριστείδης Χατζής
Ο Καποδίστριας διέταξε να συλλάβωσιν αυτόν, ως λέγεται,
αυτού εκείνου οι οπαδοί, ον ο Πολυζωίδης έμελλε να σώση
εκ του θανάτου, του Κολοκοτρώνη!
Γεώργιος Π. Κρέμος (1889)
Η μάστιγα του ελληνικού έθνους […] ο εκ συστήματος εχθρός
της ελευθερίας, και παντός πατριωτικού κινήματος πολέμιος·
εκ συστήματος εχθρός των καλών, και της τυραννίας υπέρμαχος,
διότι επιθυμεί να τυραννή και ο ίδιος·
εκ συστήματος της αληθείας διώκτης, και
φίλος του ψεύδους.
Ο Αναστάσιος Πολυζωίδης για τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη
(Απόλλων, 16 & 30 Σεπτεμβρίου 1831)
Και μα την αλήθειαν, αν είχε συμβεί να προεδρεύει στο δικαστήριον
εκείνο άνθρωπος ναι μεν νομικός, αλλά δουλικών φρονημάτων,
ή κυματιζόμενος εις τας αρχάς του δικαίου, ή άμοιρος ανδρείας
και γενναιότητος, βεβαιωθείτε το άσπλαχνο σίδερο της γκιλοτίνας
θα άχνιζεν από το αίμα των δύο στρατηγών, αθώων.
Γεώργιος Τερτσέτης (1874)
Η δίκη των Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και Δημήτρη Πλαπούτα έχει αδικηθεί ιδιαίτερα από την ιστορική έρευνα διότι έχει εγκαταλειφθεί στο κοινό πεδίο της εθνικής μυθολογίας και της λαϊκίστικης ιστοριογραφίας. Χωρίς να υποτιμά κανείς τη φιλότιμη προσπάθεια των συγγραφέων Τάκη Κανδηλώρου (1906) και Δημήτρη Φωτιάδη (1987) και του σκηνοθέτη Πάνου Γλυκοφρύδη, δεν μπορεί να αρνηθεί ότι έχουν συμβάλει κι αυτοί στη διαστρέβλωση της εικόνας που έχουμε γι’ αυτήν τη δίκη, την πρώτη μεγάλη πολιτική δίκη της νεότερης Ελλάδας.
Ο Αρχιστράτηγος του 1821 Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Σχέδιο του Βέλγου διπλωμάτη Benjamin Mary (1792-1846), 1842. Δημοσιεύεται στο: «Η ιστορία έχει πρόσωπο: Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary».
Ας πάρουμε, για παράδειγμα, την κατασκευασμένη απολογία του Αναστάσιου Πολυζωίδη στην, ενδιαφέρουσα κατά τα άλλα, ταινία Η Δίκη των Δικαστών του Πάνου Γλυκοφρύδη (παραγωγή Finos Films, 1974). Η επιλογή αυτή του Πάνου Γλυκοφρύδη θα πρέπει να κριθεί με αυστηρότητα διότι όχι μόνο έχει χαθεί η πραγματική απολογία Πολυζωίδη και διαστρεβλώνονται όσα είπε στην απολογία του ο Γεώργιος Τερτσέτης αλλά κυρίως διότι η κινηματογραφική απολογία έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις πολύ γνωστές πολιτικές απόψεις του Αναστάσιου Πολυζωίδη. Έτσι, αυτός ο σημαντικός Έλληνας φιλελεύθερος διανοούμενος μετατρέπεται σε καρικατούρα – ακόμα και το όνομά του στην ταινία είναι λανθασμένο.[1] (περισσότερα…)
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 