Γόρδων ή Γκόρντον Θωμάς (1788-1841)
Άγγλος στρατηγός από τη Σκωτία και φιλέλληνας, από τους πρώτους που πήραν ενεργό μέρος στην επανάσταση του 1821. Καταγόταν από οικογένεια ευγενών και αγαπούσε τα ταξίδια. Έτσι, αποχώρησε από το στράτευμα της Αγγλίας και από το 1810 άρχισε να ταξιδεύει. Επισκέφθηκε πολλά μέρη της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας. Στην Κωνσταντινούπολη μάλιστα παντρεύτηκε Ελληνίδα αρμενικής καταγωγής.
Με την έναρξη της επανάστασης απέπλευσε με δικό του πλοίο από τη Μασσαλία με προορισμό την Ελλάδα. Κατέληξε στα Τρίκορφα, έξω από την Τρίπολη, τον Αύγουστο1821, έχοντας μαζί του 600 όπλα, τρία κανόνια και μολύβι. Ο Δημήτριος Υψηλάντης τον δέχτηκε με τιμές και του ανέθεσε να συγκροτήσει σώμα από Έλληνες και Φιλέλληνες. Μετά την πτώση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου του 1821), απογοητευμένος και οργισμένος από την απειθαρχία και τις σφαγές των Ελλήνων, έφυγε για το Λονδίνο, όπου έγινε μέλος επιτροπής για την ενίσχυση του Αγώνα με χρήματα και όπλα. Επανήλθε στην Ελλάδα ύστερα από πρόσκληση των Ελλήνων (1826) και εγκαταστάθηκε στα Κύθηρα, από όπου έστελνε τρόφιμα προς τα ελληνικά στρατόπεδα και άλλα εφόδια, που έρχονταν από το εξωτερικό. Την ίδια χρονιά έφτασε στο Ναύπλιο με 14.000 λίρες. Ήταν τα τελευταία χρήματα από το β΄ δάνειο. Το 1827 πολέμησε εναντίον του Κιουταχή από τον λόφο της Μουνυχίας, τον οποίο οχύρωσε, επικεφαλής 2.300 Ελλήνων. Μα και πάλι έφυγε, αγανακτισμένος από την κακή συμπεριφορά των Ελλήνων. Αργότερα ξαναήλθε, προσέφερε και άλλες υπηρεσίες στη χώρα και διορίστηκε στρατιωτικός διοικητής Πελοποννήσου. Στο Άργος έκτισε την περίφημη οικία Γόρδωνος το 1829 και γι’ αυτό μερικά χρόνια αργότερα η γειτονιά ονομαζόταν συνοικία Γόρδωνος, πρώην Αρβανιτιά επί τουρκοκρατίας.
Όταν ήρθε σε ρήξη με τον Άρμανσμπεργκ, εγκατέλειψε οριστικά την Ελλάδα. Πέθανε στη Σκωτία το 1841. Έγραψε ιστορία «Περί της Ελληνικής Επανάστασης», έργο πλούσιο σε ιστορικές πληροφορίες, αλλά κακίζει τους Έλληνες για τη σκληρότητά τους, γιατί του ήταν δύσκολο να κατανοήσει ότι το μίσος εναντίον του εχθρού οφειλόταν στην καταδυνάστευση των Ελλήνων και στα πολλά εγκλήματα του τυράννου σε βάρος τους.
Πηγές
-
Οδυσσέα Κουμαδωράκη, « Άργος το πολυδίψιον » Εκδόσεις Εκ Προοιμίου, Άργος 2007.
-
Αργειακόν Ημερολόγιον 1930. Γεωργίου Λογοθέτου & Ανδρέου Χριστόπουλου, Άργος 1929.