Μαυρομιχάλης Ιωάννης (1804-1825)
Ιωάννης Μαυρομιχάλης. Μπεηζαδές της Μάνης και γιος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.
Αγωνιστής του ’21 και γιος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Γεννήθηκε στη Μάνη το 1804 και πέθανε στην Κυπαρισσία το 1825. Στα δεκαεπτά του χρόνια αφοσιώθηκε στον εθνικό αγώνα. Μπήκε με τον πατέρα του στην Καλαμάτα και με τον αδελφό του Ηλία και το θείο του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη πολέμησε γενναία στη μάχη του Βαλτετσίου. Κατά την εισβολή του Δράμαλη, κλείσθηκε στην ακρόπολη του Άργους, αντιτάσσοντας απεγνωσμένη άμυνα κατά του εχθρού.
Μετά την απόβαση του Ιμπραήμ πασά στην Πελοπόννησο, οι Αιγύπτιοι λεηλατούσαν τις επαρχίες της Μεσσηνίας και την Κορώνη, στις 9 Απριλίου 1825 παρατάχθηκαν μπροστά από το φρούριο του Νεοκάστρου. Ο Ιωάννης Μαυρομιχάλης έσπευσε να εισέλθει στο φρούριο με πολλούς άλλους. Περιφερόμενος στις 14 Απριλίου 1825 στις επάλξεις για να εμψυχώσει τους Έλληνες, τραυματίστηκε και πέθανε από αυτό το τραύμα αργότερα στην Κυπαρισσία.
Στην εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά», που εκδιδόταν στο Μεσολόγγι από την 1η Ιανουαρίου του 1824, διαβάζουμε:
Μεσολόγγιον 26 Μαρτίου 1825,
«Από γράμματα Ναυπλίου των 20 του τρέχοντος…. Εις τας 16 του τρέχοντος οι εχθροί επιχείρησαν να κάμουν έφοδον κατά του Νεοκάστρου, αλλ’ απέτυχον αποκρουσθέντες από τους εντός του φρουρίου γενναίως, και πολεμηθέντες ενταυτώ και από τους έξω
πολιορκούντας αυτούς Έλληνας, μεταξύ των οποίων ο περίφημος Ολύμπιος στρατηγός Καρατάσσος, και ο νεώτερος υιός του Πέτρου Μαυρομιχάλη ο καπετάν Γιάννης έδειξαν ηρωϊσμόν μέγαν πολεμήσαντες συστάδην· ο πρώτος περικυκλωθείς από τους εχθρούς με τους περί αυτόν αιφνηδίως, αντεστάθη ικανήν ώραν, και φονεύσας πολλούς εξήλθε τελοσπάντων από τας χείρας των αβλαβής, και θριαμβευτής· ο δεύτερος, άξιος αδελφός και συγγενής των ηρώων Ηλία, και Κυριακούλη, αφού ήλθε και αυτός εις χείρας σχεδόν με τους εχθρούς, πληγωθείς την δεξιάν χείρα ετραβίχθη ενδόξως από το πεδίον της μάχης…»
[Ελληνικά Χρονικά, φ. 25.]
«Σιμά των ειρημένων Ηλία, και Κυριακούλη, η οικογένεια του Μαυρομιχάλη επρόσφερε νεωστί και τρίτην άλλην πολύτιμον θυσίαν εις τον ιερόν της ελευθερίας βωμόν, τον νέωτατον Ιωάννην Μαυρομιχάλην η θυσία αύτη όχι μόνον διέλυσεν ως ιστόν αράχνης πάσαν αδίκως πρότερον αποδοθείσαν κατηγορίαν εις τον γηραιόν πατέρα, Πέτρον Μαυρομιχάλην, αλλ’ ηύξησαν έτι μάλλον την δόξαν και την υπόληψίν του· χωρίς να μικροψυχήση, ουδέ να δοθή όλως εις λύπην δια τον άωρον θάνατον του αγαπητού του υιού, ο γνήσιος ούτος Σπαρτιάτης εμπνευσμένος από βαθύτατον αίσθημα του πατριωτισμού επροσκάλεσεν ευθύς όλους τους συμπατριώτας του εις τα όπλα, και απεφάσισε μόνος του να τρέξη εις το πεδίον της μάχης δια να εκδικηθή το πολύτιμον αίμα αυτού του υιού του…»
[Ελληνικά Χρονικά, φ. 30, 10 Απριλίου 1825].
«Αδελφοί Έλληνες!
Ευχαρίστως έπιον και το πικρόν τούτο ποτήριον. Εθυσιάσθη ενδόξως μαχόμενος υπέρ πίστεως και υπέρ πατρίδος και έτερος φίλτατός μου υιός Ιωάννης Μαυρομιχάλης, όστις ετραυματίσθη κατά την εν Νεοκάστρω μάχην εις τας 14 του παρόντος ανδρείως πολεμών τον βάρβαρον εχθρόν, και μετά οκτώ ημέρας παρέδωκε το πνεύμα του εις τον θεόν.
Ούτος ο ένδοξος μάρτυς της φιλτάτης ελευθερίας, ήδη επαναπαύεται εις τους κόλπους του Αβραάμ και αγάλλεται αξιωθείς να επισφραγίση την δόξαν του με τοιούτον έντιμον θάνατον. Γαίαν έχοις ελαφράν, τέκνον γλυκύτατον των αθανάτων προπατόρων σου, άξιον και των μαχιμωτάτων αδερφού σου και θείου σου Ηλιού και Κυριακούλη εφάμιλλον! ο θάνατός σου ήδη βαλσαμόνει τας κινδυνώδεις πληγάς, όσας αι δειναί περιστάσεις ήνοιξαν εις την καρδίαν μου, επειδή με δίδει χρηστάς ελπίδας ότι της Σπαρτιατικής ευθαρσίας σου το παράδειγμα το αξιομίμητον θα ελευθέρωση το πατρώον έδαφος από την στυγεράν παρουσίαν των απάνθρωπων τυράννων˙ ναι αδερφοί Έλληνες! και φίλτατοί μου Σπαρτιάται! το γενναίον παράδειγμα του νεανίσκου τούτου μιμούμενοι δράμετε να εκδικηθήτε το αίμα του»
Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης. Εν Τριπολιτσά, 25 Μαρτ. 1825.
[Ελληνικά Χρονικά, φ. 32.]
Πηγές
- Παύλος Δρανδάκης, «Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια», Τόμος 16ος, Εκδοτικός Οργανισμός «Ο Φοίνιξ», Αθήναι, χ.χ.
- Δήμητρα Κουκίου – Μητροπούλου, «Adam Friedel / Προσωπογραφίες Αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης», Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα, 2007.
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 