Πολύχρονοι δικαστικοί και εξώδικοι αγώνες Δημ. Περρούκα για την απόδοση παρακαταθήκης – Ηλίας Γιαννικόπουλος*
1. Η παρούσα ανακοίνωση αναφέρεται σε άγνωστη νομική υπόθεση, που απασχόλησε πολλούς και επί πολλά χρόνια, τόσο εδώ, στο νεοσύστατο ελληνικό κρατίδιο, όσο και στην αυστριακή Τεργέστη, όπου ήκμαζε τότε σπουδαία ελληνική παροικία. Το θέμα δεν στερείται ενδιαφέροντος, ούτε από ιστορικής, ούτε από νομικής πλευράς. Αναφέρεται μεν σε δευτερευούσης σημασίας πτυχές του καθόλου κοινωνικού και ιδιωτικού βίου, αλλά έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πελοποννησιακή ιστορία και προσωπογραφία, δεδομένου ότι οι κυριότεροι πρωταγωνιστές της υποθέσεως ήσαν τέκνα του Μοριά. Παρουσιάζει επίσης μεγάλο νομικό ενδιαφέρον, γιατί κατά την μακρά διάρκεια και εξέλιξη της υποθέσεως, πολλά νομικά ζητήματα γενικού και ειδικού ενοχικού δικαίου, κληρονομικού δικαίου, αστικού δικονομικού δικαίου (πολιτικής δικονομίας), ακόμα και ιδιωτικού διεθνούς δικαίου γεννήθηκαν, συζητήθηκαν και επιλύθηκαν.
Η ανακοίνωση στηρίζεται αποκλειστικά στη μελέτη των σωζομένων στο λεγόμενο «Αρχείο Περρούκα» εγγράφων, τα οποία αναφέρονται στην υπόθεση αυτή, και τα οποία κυμαίνονται γύρω στα 200.[1] Περαιτέρω αρχειακή έρευνα δεν έγινε. Ο εντοπισμός των σχετικών εγγράφων ήταν ιδιαίτερα δύσκολος, επειδή αυτά δεν ήσαν συγκεντρωμένα σε κάποια θεματική ενότητα, αλλά βρίσκονταν διάσπαρτα σε όλους σχεδόν τους φακέλους του εν λόγω Αρχείου. Αξίζει να τονισθεί από την αρχή ότι τα έγγραφα που μελετήθηκαν δεν δίνουν πλήρη εικόνα της σχετικής δικαστικής διαμάχης, αφού δεν υπάρχουν στο Αρχείο ούτε τα σχετικά δικόγραφα, ούτε οι σχηματισθείσες πολλές δικογραφίες, ούτε οι εκδοθείσες δικαστικές αποφάσεις. Η ολότητα σχεδόν των εγγράφων είναι κατά κύριο λόγο επιστολές μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών. Μέσα από την αλληλογραφία αυτών των προσώπων, τις πληροφορίες και ειδήσεις που ανταλλάσσουν, τα προβλήματα που εκθέτουν και τα επιχειρήματα που αναλύουν και υποστηρίζουν, κατεβλήθη προσπάθεια να αναπλασθεί κάπως η γενικότερη πορεία, να πληρωθούν τα μεγάλα κενά και να αποκατασταθούν οι σπασμένοι κρίκοι της υποθέσεως. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η τελική εικόνα που σχηματίζεται από τη μελέτη των εγγράφων αυτών είναι εκ των πραγμάτων ατελής και ελλιπής και αυτό αντανακλάται και στην παρούσα ανακοίνωση.
Τεργέστη, άγνωστου καλλιτέχνη. Δημοσιεύεται στο βιβλίο «Führer durch Triest und Umgebung» (Οδηγός για την Τεργέστη και τα περίχωρα). Εκδότης: Würzburg: L. Woerl, 1892.
Τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν στην υπόθεση αυτή είναι από μεν τη γνωστή πελοποννησιακή οικογένεια Περρούκα[2] ο Χαράλαμπος και ο Δημήτριος, τέκνα του Νικολάου, καθώς και οι Γεώργιος, Απόστολος και Ελένη, τέκνα του Σωτηρίου, ενώ από την επίσης πελοποννησιακή οικογένεια Καρυτσιώτη ή Καρτσιώτη[3] ο Προκόπιος. Η οικογένεια Περρούκα ήταν η κρατούσα οικογένεια του Άργους, τουλάχιστον από την εποχή της Β’ Τουρκοκρατίας. Η οικογένεια Καρυτσιώτη ή Καρτσιώτη, που καταγόταν από τον Αγιάννη Κυνουρίας, δέσποζε στην ελληνική παροικία της Τεργέστης κατά την προεπαναστατική και μετέπειτα εποχή, με πρωταγωνιστή το μεγαλέμπορο, ασφαλιστή και πλοιοκτήτη Δημήτριο Καρτσιώτη, τον οποίο κληρονόμησε μετά τον θάνατό του (1819) ο ανεψιός του Προκόπιος, αρχικώς ιεροδιάκονος και αργότερα σκανδαλωδώς αποσχηματισθείς λαϊκός. (περισσότερα…)
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 