Μπιτζής Εμμανουήλ (1921-1998)
Μπιτζής Εμμανουήλ (1921-1998)
Ο Μπιτζής Εμμανουήλ του Κωνσταντίνου και της Αθηνάς, γενικός χειρουργός που για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα συνέδεσε τ’ όνομά του με την ύπαρξη του Νοσοκομείου Άργους, γεννήθηκε στο Κουτσοπόδι Αργολίδας το 1921. Το 1938 μπήκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διέκοψε τις σπουδές το 1940, με την κήρυξη του Ελληνο–Ιταλικού Πολέμου. Υπηρέτησε (23-11– 42 έως 15 -07-46) στην β’ Χειρουργική κλινική Νοσοκομείου “Αγία Όλγα” σαν “άμισθος υποβοηθός” και στη συνέχεια (16–07–46 έως 27–04-49) σαν “ημερομίσθιος βοηθός” στην Α’ Χειρουργική κλινική του ίδιου νοσοκομείου.
Εν τω μεταξύ ολοκλήρωσε τις πανεπιστημιακές σπουδές ( Πτυχίο Ιατρικής 30 Μαΐου 1946) και το Μάρτιο του 1949 κλήθηκε να υπηρετήσει τη θητεία του. Υπηρέτησε 4 χρόνια σε στρατιωτικά νοσοκομεία: 428 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Φλώρινας ( ως οπλίτης ιατρός από 07 – 06 -49 έως 24 – 11-49), 404 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Λάρισας (ως έφεδρος ανθυπίατρος από 18–06-50 έως 24–12-51), 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών ( ως έφεδρος ανθυπίατρος από 27–12– 51 έως 23-09- 52 στη χειρουργική κλινική). Έλαβε τον τίτλο της ιατρικής ειδικότητας του χειρουργού στις 07-08-52.
Όταν επιτέλους απολύθηκε από το στρατό (23 – 11 – 52), εργάστηκε στην Ορθοπαιδική Κλινική του Ν. Παίδων “Αγία Σοφία”, στο Ριζάρειο Νοσοκομείο, Αθηνών “Ο Άγιος Γεράσιμος ” (Δαφνί), 29 -11- 52 έως 11 –07 – 53 “ ως ημερομίσθιος ιατρός του Ν.329/ 1945” βοηθός “Χειρουργικού Ιατρείου”, όπου μυήθηκε στις χειρουργικές επεμβάσεις επί του εγκεφάλου.
Παντρεύτηκε τη Παναγιώτα Μπαμπέ από το Μαντούδι της Εύβοιας και απέκτησε δυο κόρες , τη Θένια (Αθήνα) που σπούδασε Οδοντιατρική και εργάζεται με επιτυχία στην Αθήνα και τη Μαρία που σπούδασε οικονομίκα και διοίκηση επιχειρήσεων και κάνει καριέρα σαν ανώτερο διοικητικό στέλεχος μεγάλης επιχείρησης.
Στιγμές ανάπαυλας στο μπαλκόνι της κλινικής
Το 1953 εγκαταστάθηκε στο Άργος. Σαν ιδιώτης ίδρυσε τη χειρουργική κλινική “Γαληνός” σε οίκημα ιδιοκτησίας Αργυράκη και εργάσθηκε σ’ αυτή μέχρι το 1960, όταν εγκαταστάθηκε στο ιδιόκτητο κτίριο της μικτής χειρουργικής – Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής “ Άγιοι Ανάργυροι”, μαζί με το Μαιευτήρα Σαράντο Δαυρόπουλο. Στο χειρουργικό τμήμα της κλινικής αρχικά συνεργάστηκε με το χειρουργό Ανδρέα Ντρούλια μέχρι που ο Δημήτριος Λίτσας εγκαταστάθηκε σαν μόνιμος συνεργάτης, εγκαταλείποντας τη δική του χειρουργική κλινική.
Στην Κλινική “Άγιοι Ανάργυροι” εργάστηκαν σαν συνεργάτες πολλοί χειρουργοί διαφόρων ειδικοτήτων. Αναφέρω μερικούς, όπως ο οφθαλμίατρος Δημήτριος Καρκούλης, ο Ωτορινολαρυγγολόγος Νίκος Μουσούρος, ο Ουρολόγος Αλέξανδρος Ντούτσιας, ο Αγγειοχειρουργός Πέτρος Αποστολόπουλος , οι Γενικοί Χειρουργοί Δημήτριος Μελιγκώνης και Ανδρέας Πραξιτέλους, οι Μαιευτήρες Πάνος Ηλιακόπουλος, Γιώργος Ηλιόπουλος και ο Αθανάσιος Λυκάκης, ο οποίος υπήρξε και ο τελευταίος Διευθυντής του Μ– Γ Τμήματος.
Στις 18 Μαΐου 1957 ανέλαβε τη Χειρουργική κλινική του Νοσοκομείου Άργους , όταν αυτό στεγαζόταν ακόμη στο Κωνσταντοπούλειο Μέγαρο.
Η κλινική «Άγιοι Ανάργυροι»
Από το 1957 μέχρι και το 1963 είναι ο μόνος ιατρός της χειρουργικής κλινικής. Το νοσοκομείο διαθέτει ένα μόνο “εσωτερικό βοηθό” ιατρό για όλα τα τμήματα. Χειρουργεί και αντιμετωπίζει μόνος 1733 ασθενείς, 300 περίπου χειρουργικές επεμβάσεις το χρόνο. Όλες αυτές χωρίς παρουσία ειδικού Αναισθησιολόγου. Ταυτόχρονα βλέπει 2000 περίπου ασθενείς κάθε χρόνο στα εξωτερικά ιατρεία, σε 24ωρη βάση λειτουργίας.
Την 5η Μαΐου 1965 του απενεμήθη από το Νοσοκομείο Άργους “ εύφημος μνεία λόγω εξαιρετικών προς το ίδρυμα προσφερθεισών υπηρεσιών”.
Το 1985 ξεκίνησε η εφαρμογή του ΕΣΥ. Στις 31 – 01- 1986 αποχώρησε από την υπηρεσία στο δημόσιο, “απολύθηκε λόγω κατάργησης της θέσης” σύμφωνα με την τότε νομική ορολογία. Συνέχισε να εργάζεται σαν ιδιώτης χειρούργος για μικρό χρονικό διάστημα.
Ταλαιπωρήθηκε περισσότερα από 10 χρόνια από βασανιστική νευραλγία του τριδύμου. Τέλος τον Οκτώβριο του 1998 έχασε τη ζωή του από μετεγχειρητική επιπλοκή, όταν υποβλήθηκε σε ενδοκρανιακή έγχυση για καταστολή της δραστηριότητας του Γασερείου Γαγγλίου.
Αναφέρονται οι επιστημονικές ανακοινώσεις γιατί από αυτές αναδεικνύονται τα ιατρικά προβλήματα που απασχολούσαν τους συναδέλφους στα χρόνια 1951 – 1958: αιμοφιλία, αδενοπάθεια, τέτανος, γρίπη.
- Αυρηλιώνης Διον. και Μπιτζής Εμ. Περίπτωσις Αιμοφιλίας χειρουργηθείσα δις επιτυχώς. Νοσοκομειακά Χρονικά. 11 (3) , 1951.
- Ντρούλιας Α. και Μπιτζής Εμ. Πρωτοπαθής μεσεντέριος αδενοπάθεια υποδυόμενη ενδοκοιλιακόν όγκον. Α’ Χειρουργική κλινική Νοσοκομείου “Αγία Όλγα”, 1958.
- Ντρούλιας Α. και Μπιτζής Εμ. Αι νεώτεραι αντιλήψεις περί τετάνου σήμερον. Α’ Χειρουργική κλινική Νοσοκομείου “Αγία Όλγα”, 1958.
- Μπιτζής Εμ. Η επιπλοΐτις ως ιδία νοσηρά οντότης. Ιατροχειρουργική Εταιρία Αθηνών, συνεδρίασις 28 – 03 – 56.
- Μπιτζής Εμ. Τα υποτροπιάζοντα κατά την επιδημίαν της γρίπης γαστροδωδεκαδακτυλικά έλκη και αι σημειωθείσαι επιπλωκαί τούτων. Ιατροχειρουργική Εταιρία Αθηνών, συνεδρίασις 05 – 02- 58.
Παραθέτω την προσωπική μου άποψη και εμπειρία από τη συνεργασία μαζί του. Η δήλωση αυτή κρίνεται απαραίτητη, γιατί κάποιοι συνάδελφοι τον γνώρισαν κάτω από διαφορετικές συνθήκες και έχουν διαφορετική γνώμη από αυτή που εδώ εκφράζεται.
Συναντήθηκα πρώτη φορά μαζί του τον Αύγουστο του 1979, όταν τον επισκέφτηκα στην κλινική, να ζητήσω τη συνεργασία του. Μου εξήγησε τις συνθήκες εργασίας, με λεπτομέρειες που αποδείχτηκαν απολύτως ακριβείς. Η σαφήνεια και η ειλικρίνεια χαρακτήριζαν πάντα τη συμπεριφορά του. Ειλικρίνεια αφοπλιστική και για πολλούς ενοχλητική.
Η αρχή της συνεργασίας μας ήταν δύσκολη. Δεν είχε εμπειρία γενικής αναισθησίας με μυοχάλαση. Έτσι τις πρώτες φορές που την είδε θορυβήθηκε. Ειδικά την πρώτη φορά πίστεψε πως ο ασθενής έπαθε κάτι ανεπανόρθωτο. Όταν του εξήγησα μου δήλωσε: “Εγώ θέλω τον άρρωστο να σείεται, να αντιδράει, να τον καταλαβαίνω”. Γρήγορα προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα της Αναισθησιολογίας, αν και πολλές φορές, όταν αντιμετωπίζαμε προβλήματα δήλωνε: “Προτιμάω να φωνάζει ο άρρωστος, παρά εγώ”.
Η προσωπική μας σχέση ήταν πολύ καλή. Είχα την υποστήριξη του κάθε φορά που τη χρειάστηκα. Ακόμη και οι πολιτικοί καυγάδες μας ήταν σχεδόν προσποιητοί. Το προσωπικό του νοσοκομείου που τον γνώριζε από παλιά, δήλωνε με έμφαση, πως ο ψυχισμός και η συμπεριφορά του άλλαξε από τότε που απέκτησε συνεργάτη αναισθησιολόγο. Φαίνεται πως το άγχος, η ευθύνη και ο εκνευρισμός που του δημιουργούσε η χειρουργική επέμβαση χωρίς ειδική αναισθησία, αλλοίωνε συνολικά τη διάθεση και το χαρακτήρα του. Η ηρεμία στο χειρουργείο ανέδειξε μια προσωπικότητα ευχάριστη με σκωπτική διάθεση και καυστικό και ιδιότυπο χιούμορ.
Κύριος, με όλες τις έννοιες του όρου, απόλυτα έντιμος συνεργάτης, πρόθυμος αρωγός των νέων γιατρών σε κάθε επίκληση. Οι ελάχιστοι γιατροί που εφημερεύαμε στο Νοσοκομείο μέχρι το 1985, σ’ αυτόν βρίσκαμε αμέριστη βοήθεια, οποιαδήποτε ώρα της μέρας και της νύχτας, για περιστατικά κάθε ειδικότητας. Πάντα πρόθυμος και αποτελεσματικός, δεν δυσανασχέτησε ποτέ στα βίαια νυχτερινά ξυπνήματα. Βοηθός όλων των άλλων χειρουργικών ειδικοτήτων, του Ουρολόγου, του Ορθοπαιδικού και του Μαιευτήρα. Στη διάρκεια της θητείας του δεν έγινε καμία καισαρική τομή χωρίς τη βοήθεια του.
Τελειώνοντας θέλω να τονίσω πως υπήρξε δάσκαλος της χειρουργικής τεχνικής και της επιστήμης για τους νεώτερους συναδέλφους, χωρίς την ιδιαίτερη έμφαση που συνηθίζεται στις μέρες μας. Τους μετέφερε την πολύχρονη πείρα του και τους δίδαξε την επιλογή της ελάχιστης επέμβασης που θα έδινε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σε μια φουρνιά νέων χειρουργών που με ενθουσιασμό επιθυμούσαν το μέγιστο αποτέλεσμα, έδειξε με τον τρόπο του τη συντηρητικότερη επιλογή. Κι αν αυτή η προσφορά του δεν αναγνωρίστηκε αμέσως, μπορώ από τη σκοπιά του αναισθησιολόγου να βεβαιώσω, πως μετά από χρόνια, οι ίδιοι τότε νέοι χειρούργοι εφαρμόζουν τις αρχές που από το Μανώλη Μπιτζή διδάχτηκαν.
Τσελφές Παναγιώτης
Αναισθησιολόγος Γενικού Νοσοκομείου Άργους
Περιοδικό, «Μελάμπους / Αργειακά Ιατρικά Χρονικά», έκδοση Γενικού Νοσοκομείου Άργους, τεύχος 5, Μάρτιος 2005.
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 