Βιβλίο: Αναδυόμενες τεχνολογίες στο εφαρμοσμένο θέατρο και στο εκπαιδευτικό δράμα. Επιστημονική Επιμέλεια: Μαρία Κλαδάκη, Κωνσταντίνος Μαστροθανάσης
Τα τελευταία χρόνια η θεατρική αγωγή κατακτά όλο και περισσότερους υποστηρικτές ως μέσο προσέγγισης γνωστικών αντικειμένων και κοινωνικοσυναισθηματικής μάθησης σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης: από το νηπιαγωγείο ως την εκπαίδευση ενηλίκων και την ειδική εκπαίδευση. Δεκάδες προγράμματα, έρευνες, παρουσιάσεις μαθημάτων και εμπειρικές διοργανώσεις με συμμετοχή παιδιών και ενηλίκων, υλοποιούνται, δημοσιεύονται και αποτελούν το ενισχυτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσονται οργανισμοί και δράσεις όπως για παράδειγμα «Το θέατρο στην Εκπαίδευση». Παράλληλα, στα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά πανεπιστημιακά τμήματα οι εξειδικεύσεις διαμορφώνουν ένα νέο διεπιστημονικό πλαίσιο αναζήτησης τρόπων και μέσων ώστε η θεατρική έκφραση και πράξη να αποκτήσει μια πρόσθετη δυναμική και να αντιμετωπίσει τις νέες συνθήκες και τα ερεθίσματα που προκύπτουν από τις αναδυόμενες τεχνολογίες.
Οι θεωρητικές αναζητήσεις, οι εμπειρίες πεδίου και οι πρακτικές εφαρμογές, εμπλουτίζουν τις γνώσεις που έχουμε αποκτήσει και αναδεικνύουν, μεταξύ άλλων, τη σημασία της αξιοποίησης του θεάτρου σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Αναδυόμενες τεχνολογίες στο εφαρμοσμένο θέατρο και το εκπαιδευτικό δράμα
Μια νέα προσπάθεια αντίστοιχη των παραπάνω αναζητήσεων αποτελεί το βιβλίο με τίτλο «Αναδυόμενες τεχνολογίες στο εφαρμοσμένο θέατρο και το εκπαιδευτικό δράμα», το περιεχόμενο του οποίου διαμορφώθηκε με την φροντίδα και την επιμέλεια της κ. Μαρίας Κλαδάκη, Επίκουρης Καθηγήτριας Παιδαγωγικών (γνωστικό αντικείμενο: Θεατρική Αγωγή) στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου και του κ. Κωνσταντίνου Μαστροθανάση, Δάσκαλου και Δρ. ΠΤΔΕ του ίδιου Πανεπιστημίου. Δυο έμπειρα πρόσωπα στο πεδίο της εκπαιδευτικής πράξης και στην εισαγωγή του θεάτρου στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ιδιαίτερα η κ. Μ. Κλαδάκη έχοντας παρακολουθήσει δεκάδες πτυχιακές και μεταπτυχιακές εργασίες σε διάφορα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, έχει αποκτήσει μια σημαντική εμπειρία γύρω από τα θέματα της θεατρικής αγωγής και των αντίστοιχων συνδυασμών με τις νέες τεχνολογίες.
Επομένως, το συγκεκριμένο έργο αναζητά να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα και να προσδιορίσει νέους προσανατολισμούς, απευθυνόμενο όχι μόνο στους επαγγελματίες του θεάτρου και της αγωγής του, αλλά ιδιαίτερα στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, στους φοιτητές παραστατικών και ψηφιακών τεχνών, στους μαθητές που ενδιαφέρονται για τα ζητήματα αυτά και την εφαρμογή συγκεκριμένων τεχνικών στις καλλιτεχνικές τους ομάδες, όπως επίσης και στους εμψυχωτές (-τριες) που αναζητούν στην θεατρική αγωγή τα εργαλεία μιας παραγωγικής πολιτισμικής δράσης.
Οι σύγχρονες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις και κυρίως η ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας έχουν επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο είτε οι τέχνες γενικότερα είτε ειδικότερα το θέατρο και το δράμα εξαρτώνται και διαμορφώνονται από τις υπάρχουσες ανάγκες και τις τεχνολογικές δυνατότητες, αποτυπώνοντας έτσι τη διαχρονική επίδραση που έχουν οι αναδυόμενες τεχνολογίες και η τεχνολογική καινοτομία σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης πολιτισμικής δραστηριότητας. Μια τέτοια επίδραση αναδεικνύει νέους όρους, κατευθύνσεις, συγκερασμούς και πρακτικές στο πεδίο, οι οποίοι είτε σε μικρό είτε σε μεγάλο βαθμό χαρακτηρίζονται από όρους τεχνολογικής διαμεσολάβησης και τεχνολογικής χρήσης.
Διατυπώνοντας αυτή την αρχή, οι επιμελητές του βιβλίου συγκεντρώνουν ένα εξαιρετικό επιστημονικό επιτελείο που συνεργάζεται για τη διαμόρφωση του περιεχομένου του. Ένα περιεχόμενο στραμμένο στην εκπαιδευτική πράξη και γι’ αυτό μεγάλη σημασία αποδίδεται στις εκπαιδευτικές εμπειρίες και πρακτικές. Επιστήμονες των παραστατικών και ψηφιακών τεχνών, της πληροφορικής και της πληροφορίας, της εφαρμοσμένης θεατρικής αγωγής στην εκπαίδευση ενηλίκων και στην ειδική εκπαίδευση, γνωστοί θεατρικοί σκηνοθέτες, γενικότερα άνθρωποι του πολιτισμού, συνεργάζονται με συγκεκριμένες θεματικές ώστε να παρουσιάσουν ένα δυναμικό αποτέλεσμα παιδαγωγικής πρακτικής όσο δυναμική είναι και η σχέση θεάτρου και νέων τεχνολογιών.
Οι αναγνώστες θα αναπτύξουν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα καθώς αρκετές από τις νέες τεχνολογίες και τις συνδυαστικές τους παιδαγωγικές πρακτικές είναι ίσως άγνωστες ή ελάχιστα γνωστές στο ευρύ κοινό. Βεβαίως, οι επιμελητές απαντούν και στο ερώτημα που τίθεται αρκετά συχνά σε τέτοιου είδους θέματα και αφορά στον κίνδυνο κατακυριάρχησης από την τεχνολογία τομέων του πολιτισμού που αποτελούσαν και αποτελούν πηγή διαλογισμού, έμπνευσης αλλά και ψυχαγωγίας όπως το θέατρο.
Σκοπός του συλλογικού τόμου, σημειώνουν οι επιμελητές, «είναι να αναδείξει και να διερευνήσει με ποιους τρόπους οι αναδυόμενες τεχνολογίες και το εφαρμοσμένο θέατρο συγκλίνουν, εμπλουτίζοντας τη μαθησιακή διαδικασία, χωρίς ωστόσο να παραβιάζουν τις αισθητικές, παιδευτικές και καλλιτεχνικές παραμέτρους, τις προσδοκίες και τους ρόλους παραδοσιακών μορφών θεάτρου και εκφάνσεών του στους κόλπους τις τυπικής και της άτυπης εκπαίδευσης».
Περιεχόμενα
Προλογικό σημείωμα
1. STEAM (STEM + Art): Εισαγωγή στην επιστημολογία του STEM με την τέχνη (Art) και στα οντoϋπολογιστικά τεχνουργήματα
2. Η μετασχηματίζουσα δυναμική του ψηφιακού θεάτρου στην εκπαίδευση
3. Εκπαιδευτικοί και μαθητές ως παραγωγοί ψηφιακών αφηγήσεων: Ζητήματα εκπαιδευτικής χρήσης
4. Συνεργατικά ψηφιακά εργαλεία μάθησης και θεατρική αγωγή
5. Ο δάσκαλος ενορχηστρωτής, εμψυχωτής και συντονιστής στην εφαρμογή του δράματος με τη χρήση ψηφιακών μέσων στην εκπαίδευση
6. Η αξιοποίηση του ραδιοφωνικού θεάτρου στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε περιβάλλοντα πολιτισμικής και γλωσσικής ετερότητας
7. Μια έρευνα δράσης για τη μετασχηματιστική δύναμη εξ αποστάσεως παρεμβάσεων κουκλοθέατρου κατά τη διάρκεια της πανδημίας
8. Συνδυάζοντας τη θεατροπαιδαγωγική, τα εμβυθιστικά περιβάλλοντα και τα βιντεοπαιχνίδια στη συνεκπαίδευση μαθητών με διαταραχή αυτιστικού φάσματος
9. Μνημονικά αποτυπώματα αξιών της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας από την ψηφιακή της παρακολούθηση: Μελέτη περίπτωσης
10. Μπρεχτικό θέατρο και νέες τεχνολογίες: Προκλήσεις και προοπτικές στο σχολείο τού αύριο
11. Μια ψηφιακή θεατροπαιδαγωγική δράση για εκπαιδευτικούς και μαθητές με αφορμή τη Λυσιστράτη
12. Αξιολόγηση ικανοποίησης επιμορφούμενων με τη χρήση της πολυκριτήριας ανάλυσης: Η περίπτωση εξ αποστάσεως επιμορφωτικού προγράμματος στη θεατροπαιδαγωγική επιστήμη 225
13. Αξιολόγηση των πεποιθήσεων συμμετοχής εκπαιδευτικών θεατρικής αγωγής σε ηλεκτρονικές κοινότητες μάθησης
14. Ψηφιακοί κώδικες στην εξέλιξη του σύγχρονου θεάτρου για κοινό ανήλικων θεατών: Εφαρμογές, δυνατότητες και προοπτικές
Βιογραφικά σημειώματα συγγραφέων
Ευρετήριο ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων όρων
Κείμενα
Μαρία Κλαδάκη, Κωνσταντίνος Μαστροθανάσης, Κωνσταντίνος Καλοβρέκτης, Σαράντος Ψυχάρης, Αικατερίνη Δεληκωνσταντινίδου, Αλιβίζος Σοφός, Στέφανος Γιασιράνης, Βασίλης Ζακόπουλος, Τάκης Τζαμαργιάς, Αιμιλία Καραντζούλη, Φωτεινή Καλογερογιάννη, Μάγδα Βίτσου, Πασχάλης Δήμου, Πολυξένη Καϊμάρα, Εμμανουήλ Φωκίδης, Ανδρέας Οικονόμου, Ιωάννης Δεληγιάννης, Θεόδωρος Γραμματάς, Αφροδίτη Ανδρέου, Κλειώ Φανουράκη, Γιώργος Λυμπέρης, Μαρία Δάρρα, Κωνσταντίνος Ζερβουδάκης, Στέλιος Τσαφαράκης, Αθηνά Γελαδάρη, Αλεξία Παπακώστα.
Για τους Επιστημονικούς Επιμελητές
Η Μαρία Κλαδάκη είναι μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Θεατρικής Αγωγής στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Έχει διδάξει «Παιδαγωγική Κατάρτιση & Διδακτική του Θεάτρου» στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών και «Ιστορία Θεάτρου» στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Διδάσκει στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Επιστήμες της αγωγής – Εκπαίδευση με χρήση νέων τεχνολογιών» του ΠΤΔΕ και «Παιδικό βιβλίο & Παιδαγωγικό υλικό» του ΤΕΠΑΕΣ, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Ο Κωνσταντίνος Μαστροθανάσης είναι δάσκαλος και διδάκτωρ του ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Διδάσκει στην ΑΣΠΑΙΤΕ μαθήματα σχετικά με την εκπαιδευτική αξιοποίηση των τεχνολογιών και είναι επιμορφωτής του ΙΕΠ στα Νέα Προγράμματα Σπουδών της Θεατρικής Αγωγής. Έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα και σε προγράμματα κατάρτισης/επιμόρφωσης εκπαιδευτικών. Έχει διακριθεί για τις εργασίες του από το ΙΑΚΕ και την ΕΕΠΕΚ. Την τρέχουσα περίοδο υπηρετεί ως προϊστάμενος του ΚΕΠΕΑ Βοιωτίας.
Εκδόσεις: Gutenberg
ISBN: 978-960-01-2431-6
Έκδοση: 1η, Μάρτιος 2023
Εξώφυλλο: Μαλακό
Σχήμα: 17 x 24
Σελίδες: 319
*Ο Γεώργιος Η. Κόνδης είναι Κοινωνιολόγος, διδάσκων στο Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 
Σχολιάστε