Ο μεσαιωνικός θρήνος της Αθήνας και η σχέση του με το Λυγουριό – Αντώνης Ξυπολιάς
Το 1881 στην Βιβλιοθήκη της Πετρούπολης στη Ρωσία, βρέθηκε από τον ομογενή καθηγητή Γαβριήλ Δεστούνη[1], ένα έμμετρο ελληνικό κείμενο με αναφορά σε [αχρονολόγητη] καταστροφή της Αθήνας από τους Τούρκους, που είχε τον τίτλο «περί της αναλώσεως και της αιχμαλωσίας ή γέγονεν υπό Περσών εις Αττικήν Αθήνα».[2] Στην συνέχεια, το θρηνητικό αυτό χρονικό των εξήντα εννέα στίχων, διχογνώμησε τους ιστορικούς της Αθήνας, οι οποίοι κατέθεσαν διαφορετικές απόψεις τόσο για τον χρόνο της καταστροφής της πόλης, όσο και για τους δύο «ακανθώδεις» στίχους του: «Αρχήν αιχμαλωτίσασιν Λεγουρικού το μέρος/ δεύτερον τρίτον ήλθασι εις τον αυτόν τον τόπον» [17ο/18 στίχος] και «εκόψασιν τους πόδας μου ήγουν τα Λεγουρία» [40ος στίχος].
Ένας τόπος με όνομα γνώριμο στην κοινωνία της Αθήνας «Λεγουρικό» που καταστράφηκε πριν από την πόλη, ενέπνευσε τον στιχουργό του 15ου αι., διχογνώμησε όμως τους ιστορικούς τον 20ον αι., αν ήταν ή όχι το Λυγουριό[3].
Ο ίδιος ο Δεστούνης που δημοσίευσε το μεσαιωνικό χρονογραφικό ποίημα, στο Δελτίο της Ιστορικοφιλολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πετρούπολης θεώρησε ως χρόνο εισβολής και καταστροφής της Αθήνας το 1456 και έγραφε ότι «Λεγουρικού το μέρος» είναι «το παλαιό και νέο Λυγουριό της Επιδαύρου»[4].
Τον ίδιο χρόνο -1881- και ο καθηγητής Σπυρίδωνας Λάμπρος το δημοσίευσε στην Φιλολογική Εβδομαδιαία Επιθεώρηση του Βερολίνου και στο περιοδικό Παρνασσός[5], όπου έκρινε ως πιθανή ημερομηνία καταστροφής της Αθήνας το 1460, όταν οι Τούρκοι κατέστρεψαν πελοποννησιακές πόλεις και στην συνέχεια εισέβαλαν στην Αθήνα. Έγραφε ότι «Λεγουρικόν» είναι το Λυγουριό, αλλά ο στιχουργός εννοούσε με αυτό όλη την Αργολίδα. Το μέρος δηλ. αντί του όλου, κάτι που του έμοιαζε ακατανόητο.[6] Το 1889 ο Γερμανός Φερδινάνδος Γρηγορόβιος, διατύπωσε την πεποίθηση του ότι πρόκειται περί της εισβολής των Τούρκων στην Αθήνα την 4 Ιουνίου 1456, οι οποίοι πολιόρκησαν στην συνέχεια την Ακρόπολη[7]. (περισσότερα…)







