Τα Κέντρα Ελληνικών Σπουδών του Harvard στην Ουάσινγκτον και το Ναύπλιο
Το 1961 ο μεγάλος Αμερικανός ευεργέτης Paul Mellon ίδρυσε το Center for Hellenic Studies (CHS) στην Ουάσινγκτον, θέτοντάς το υπό την αιγίδα και τη διοίκηση του Πανεπιστημίου του Harvard. Ο Mellon “προικοδότησε” το Κέντρο με την πεποίθηση ότι ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός δεν είναι μόνον επίκαιρος, αλλά και ζωτικής σημασίας για τον σύγχρονο άνθρωπο. Πίστευε ότι ένα τέτοιο ίδρυμα, ταγμένο στη μελέτη των Ελληνικών και την υπεύθυνη εκλαΐκευση, μπορεί να προβάλλει σε διεθνή κλίμακα “τα μεγάλα πολιτισμικά επιτεύγματα της αρχαίας Ελλάδος”, ιδιαίτερα “τις ανθρωπιστικές αξίες των Ελλήνων και την απήχησή τους” ανά τους αιώνες. Έκτοτε το CHS εξελίχθηκε σε κορυφαίο ερευνητικό και σεμιναριακό κέντρο, στο οποίο φιλοξενούνται κάθε ακαδημαϊκό έτος ένδεκα μεταδιδακτορικοί υπότροφοι, κυρίως κλασικοί φιλόλογοι, αρχαιολόγοι και ιστορικοί από τις Η.Π.Α. και από άλλες χώρες – 30 συνολικά. Τα καλοκαίρια το CHS προσφέρει υποτροφίες διαρκείας ενός μηνός σε μεγάλο αριθμό ερευνητών, οι οποίοι φιλοξενούνται στο Κέντρο.
Από το 1998 το Κέντρο είναι ισότιμο μέλος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Harvard. Τις δραστηριότητές του επιβλέπει μια επιτροπή η οποία περιλαμβάνει ex officio τον κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής και καθηγητές του Harvard. Aπό το 2000 διευθυντής του CHS είναι ο Gregory Nagy, καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Harvard, παγκoσμίου ολκής ελληνιστής (και δη ομηριστής), ο οποίος βραβεύθηκε πρόσφατα (18 Οκτωβρίου 2006) μαζί με το επιτελείο του CHS από το Ίδρυμα Ωνάση, για την προσφορά του Κέντρου στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού.
Εκτός από τις άριστες συνθήκες για τη διεξαγωγή έρευνας, το ίδρυμα εκδίδει βιβλία, μονογραφίες και τα πρακτικά των συνεδρίων που διεξάγονται στους χώρους του, καθώς και άλλα έργα που προέρχονται από διεθνείς συνεργασίες, όπως η νέα κριτική έκδοση, σε διαδικτυακή μορφή, της πρώτης ραψωδίας της Ιλιάδας. Αρχή του Κέντρου είναι να “εκδίδει ηλεκτρονικά”, δηλαδή διαδικτυακά, όσα κείμενα παράγει και τυπογραφικά – έτσι, για παράδειγμα, τα πρακτικά ενός σεμιναρίου τυπώνονται, αλλά και δημοσιεύονται στο internet. Το περιοδικό του Κέντρου, Classics, είναι επίσης διαδικτυακό.
Ο Bυζαντινός κώδικας Venetus A: Το εγχείρημα του CHS
Το μεγαλύτερο και σημαντικότερο εγχείρημα του CHS τα τελευταία επτά χρόνια είναι η φωτογράφιση του βυζαντινού κώδικα Venetus A, ο οποίος χρονολογείται στον 10ο αιώνα και βρίσκεται στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας, ως δωρεά του Καρδιναλίου Βησσαρίωνα τον 15ο αιώνα. Το χειρόγραφο αυτό διασώζει το αρχαιότερο υφιστάμενο κείμενο της Ιλιάδας, μαζί με πολύτιμα σχόλια αρχαίων και βυζαντινών φιλολόγων. Πολλά από τα σχόλια αυτά παραμένουν ανεξερεύνητα και φωτίζουν καίρια αναπάντητα ερωτήματα, όπως ο τρόπος προφοράς των ομηρικών στίχων. Έως σήμερα οι σύγχρονοι εκδότες της Ιλιάδας και των σχολίων έχουν στηριχθεί αναγκαστικά σε φωτογραφική αναπαραγωγή του 1901.
Κατόπιν συνεννοήσεως με τη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη η διεθνής διεπιστημονική ομάδα του CHS, η οποία περιλαμβάνει και ειδικούς από την British Library, φωτογράφισε με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας τον Venetus A. Ο εξοπλισμός αυτός συνίσταται σε ειδικά κατασκευασμένη προστατευτική βάση – το λεγόμενο “λίκνο” – για τον κώδικα˙ το “λίκνο” είναι και ο υποδοχέας της φωτογραφικής μηχανής. Με τη βοήθεια της όλης απεικονιστικής διαδικασίας, θα καταρτισθεί ένα περισσότερο αξιόπιστο κείμενο της Ιλιάδας. Επίσης, ολόκληρη η διαδικασία της φωτογράφισης βιντεοσκοπήθηκε όχι μόνο προκειμένου να δημοσιοποιηθεί διεθνώς, αλλά πρωτίστως για να καταγραφεί για εκπαιδευτικούς σκοπούς, ιδίως για μελλοντικές εφαρμογές στην Ελλάδα (βλ. αμέσως πιο κάτω).
Χάρη στο CHS, ο κώδικας του Βησσαρίωνος, ένα αληθινό κόσμημα της βυζαντινής πνευματικής και χειρόγραφης παράδοσης, έγινε προσιτός και διατίθεται διαδικτυακά, σε νέα αποκατεστημένη μορφή, στην παγκόσμια κοινότητα. Η φωτογραφική αυτή αποστολή περικλείει καθ’αυτήν μια ευρωπαϊκή και δη οικουμενική διάσταση: πρόκειται για βυζαντινό κώδικα τον οποίο διέσωσε βυζαντινός λόγιος, πρόσφυγας στη Δύση, ο οποίος μεταλαμπάδευσε τη σημαντικότερη υπάρχουσα διασκευή της Ιλιάδας στη Βενετία και, μέσω αυτής, σ’ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι το “λίκνο” θα περιέλθει ως ιδιοκτησία στο παράρτημα του CHS στο Ναύπλιο για τη δημιουργία ενός πρότυπου φορητού εργαστηρίου. Με τον τρόπο αυτό το CHS-GR θα είναι σε θέση να αναλαμβάνει δωρεάν παρόμοια εγχειρήματα φωτογράφισης και ψηφιοποίησης χειρογράφων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η “Ψηφιακή Αγορά” του CHS
Μια άλλη δραστηριότητα του Κέντρου αφορά άμεσα το Ναύπλιο. Πρόκειται για μια τεχνολογική πρωτοβουλία ευρείας εμβελείας και απήχησης που φέρει το όνομα Digital Agora – Ψηφιακή Αγορά. Εννοείται, βέβαια, αγορά με την αρχαία έννοια, δηλαδή τόπος συνάντησης ανθρώπων και ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών. Το πρότυπο εν προκειμένω είναι η αγορά της κλασικής Αθήνας, αλλά με τις προδιαγραφές και απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Το CHS έχει επενδύσει σε πλήρως εξοπλισμένο νέο κτίριο, και βρίσκεται ανάμεσα στις κεντρικές εγκαταστάσεις του στην Ουάσινγκτον. Το κτίριο αυτό – το λεγόμενο “Ηouse A” – θα είναι η βάση για ποικίλες ηλεκτρονικές επιστημονικές δραστηριότητες, ιδίως για εξ αποστάσεως σεμινάρια. Μέσα από το εγχείρημα αυτό η “αγορά” του Κέντρου της Ουάσινγτον θα εξακτινωθεί στην Αργολίδα, στο Ναύπλιο και, μέσω της πόλης αυτής, στην υπόλοιπη Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο.
Το ελληνικό παράρτημα του CHS στο Ναύπλιο (CHS-GR)
Το Κέντρο Ναυπλίου (CHS-GR) ήδη στεγάζεται στο νεοκλασικό Μέγαρο Ιατρού (πρώην Δημαρχείο), του οποίου η αποκατάσταση, περατώθηκε τον Φεβρουάριο του 2007. Το κέντρο αυτό εχει συσταθεί ως συνέχεια και συμπλήρωση της αποστολής του CHS και έχει προβλεπόμενο ετήσιο προϋπολογισμό 300.000 ευρώ. Γι αυτό και στο ελληνικό παράρτημα θα μεταγγισθούν οι ανθρωπιστικές επιδιώξεις, οι διακλαδικές μέθοδοι και τα τεχνολογικά μέσα του CHS. Τα ερωτήματα και τα ζητήματα με τα οποία θα καταπιαστούν οι μελετητές και σπουδαστές στο CHS-GR απορρέουν απ’ευθείας απο τη συσσωρευμένη εμπειρία περίπου 4.000 ετών ελληνικού υλικού και πνευματικού πολιτισμού. Τέτοια ερωτήματα είναι λ.χ.:
• Τι σημαίνει “Πολιτισμένος” (civilized);
• Τι είναι Δημοκρατία και πώς επιτυγχάνεται καλύτερα;
• Τι είναι ο διεθνισμός – ποια είναι τα οφέλη – ποιες είναι οι απώλειες από την ανάμειξη των πολιτισμών;
• Τι σημαίνει “Ευρωπαίος”;
Το CHS-GR θα είναι πλήρως εξοπλισμένο με την πιο προχωρημένη σύγχρονη τεχνολογία η οποία θα διατεθεί για τη μελέτη, τόσο του υλικού (αρχαιολογικού) όσο και του πνευματικού (κυρίως λογοτεχνικού) πλούτου του ελληνικού κόσμου. Το μέγα πλεονέκτημα της τεχνολογίας συνίσταται στο ότι το ίδιο το Κέντρο του Ναυπλίου, ως υποδοχέας της τεχνολογίας του αμερικανικού κέντρου, δεν θα χρειαστεί να αγοράσει το λογισμικό, το οποίο έχει και υψηλό κόστος. Εφόσον το Κέντρο της Ουάσινγκτον ήδη διαθέτει τις τεχνολογικές δυνατότητες, μπορεί να τις “μεταφέρει” χάρη στο διαδίκτυο στο Ναύπλιο και να καταστήσει τους κατοίκους και επισκέπτες της πόλης, καθηγητές, φοιτητές και μαθητές ισότιμα μέλη, για παράδειγμα, ενός ηλεκτρονικού σεμιναρίου που θα διεξάγεται στην Ουάσινγκτον ή στο campus του Harvard.
Το CHS-GR: ο μοναδικός κόμβος του Harvard στην Ευρώπη, που είναι προσιτός στο κοινό. Η θέση του CHS-GR είναι στρατηγική από άποψη καθαρώς εκπαιδευτική. Χάρη στη γειτνίασή του με σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους στην Πελοπόννησο (Μυκήνες, Μυστράς, Ολυμπία κ.ά.) και τη Στερεά Ελλάδα (λ.χ. Δελφοί) θα διευκολύνει τους Αμερικανούς σπουδαστές – επισκέπτες του Κέντρου (βλ. πιο κάτω). Το Κέντρο είναι, επιπροσθέτως, ο μοναδικός κόμβος τον οποίο διαθέτει στην Ευρώπη το διεθνές δίκτυο ερευνητικών κέντρων του Harvard.
Το δίκτυο αυτό περιλαμβάνει προς το παρόν τρία κέντρα:
-
Κέντρο στην Κεντρική και Λατινική Αμερική, το David Rockefeller Center στο Σαντιάγκο της Χιλής, το οποίο λειτουργεί με εντυπωσιακή επιτυχία από το 2002.
-
Κέντρο βιολογικής έρευνας στην Κόστα Ρίκα.
-
Το Ινστιτούτο Περιβαλλοντολογικής και Δημόσιας Υγιεινής στην Κύπρο, το οποίο υπάγεται στο Harvard School of Public Health. Tο εν λόγω ινστιτούτο, από τον Σεπτέμβριο 2006, προσφέρει μεταπτυχιακό πρόγραμμα (Postgraduate program in Environmental Health) και έχει οργανώσει πλειάδα ερευνητικών δραστηριοτήτων σε 19 αφρικανικές χώρες. Το καλοκαίρι εγκαινιάστηκε ένα νέο παράρτημα στην Κίνα (Σανγκάη) ενώ σχεδιάζεται η ίδρυση ενός ακόμη ανάλογου κέντρου στην Ινδία (Βομβάη).
Όπως τα ήδη λειτουργούντα “αδελφά” ιδρύματα, έτσι και το CHS-GR θα έχει πολλαπλές χρήσεις. Το κτίριο θα είναι πλήρως εξοπλισμένο για την εξ αποστάσεως μάθηση, έρευνα και διδασκαλία, καθώς και για πολιτιστικά-εκπαιδευτικά προγράμματα. Οι “χρήστες” – φίλοι του Κέντρου Ναυπλίου θα είναι:
– ερευνητές κάθε ηλικίας και ασχέτως ιεραρχικής βαθμίδος
– απόφοιτοι του Harvard, οι οποίοι επισκέπτονται με οργανωμένες περιηγήσεις την Ελλάδα κάθε χρόνο
– σπουδαστές του προγράμματος δια βίου εκπαίδευσης του πανεπιστημίου αυτού,
– τριτοετείς φοιτητές του Harvard που περνούν ένα εξάμηνο μελετώντας στο εξωτερικό, και, βεβαίως,
– όσοι κάτοικοι στην ευρύτερη Αργολίδα και στην υπόλοιπη χώρα θα ήθελαν να παρακολουθούν τις εκδηλώσεις του (π.χ. διδάσκοντες στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση). Διευκρινίζεται ότι το CHS-GR καθ’αυτό δεν απονέμει τίτλους σπουδών ούτε επιβάλλει δίδακτρα.
Οι στόχοι του CHS-GR , μεταξύ άλλων οι στόχοι του Κέντρου στο Ναύπλιο είναι:
1) Να προσφέρει σε ερευνητές στην Ελλάδα, ασχέτως της ιδιότητας ή της θέσης τους, είτε είναι διορισμένοι είτε όχι, τεχνολογική υποστήριξη γιά την έρευνά τους και ιδιαίτερα διαδικτυακή πρόσβαση στο πλέγμα των βιβλιοθηκών του Harvard, καθώς και σε άλλες βάσεις δεδομένων (βλ. πιο κάτω). Γενικά το Κέντρο θα προσφέρει σε ερευνητές τον χώρο και τα μέσα για εργασία και απρόσκοπτη σκέψη.
2) Να εφαρμόσει και να αναπτύξει εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα για τους αποφοίτους του Harvard και για τους φοιτητές “δια βίου εκπαίδευσης” του πανεπιστημίου αυτού. Και οι δύο κατηγορίες σπουδαστών έρχονται τακτικά στην Ελλάδα για να μελετήσουν επί τόπου, όχι μόνο τις αρχαιότητες αλλά και τη σύγχρονη Ελλάδα.
3) Να οργανώσει το Κέντρο Ναυπλίου επιμορφωτικές εκδηλώσεις που θα απευθύνονται σε μελετητές και στην εντόπια κοινωνία της Αργολίδας. Θα πρόκειται για σεμινάρια, διαλέξεις και ολιγοήμερα συνέδρια πάνω σε επιστημονικά θέματα που θα ενδιαφέρουν τους ερευνητές του Κέντρου, αλλά και την τοπική κοινωνία.
4) Να υποβοηθήσει τις ερευνητικές δραστηριότητες του ετησίου προγράμματος θερινών σπουδών (Harvard Summer School) στην Ολυμπία, ενός πρωτοποριακού διακλαδικού προπτυχιακού προγράμματος το οποίο λειτουργει εδώ και πέντε χρόνια. Το λεγόμενο “Olympia Program” είναι ένα από τα θερινά προγράμματα που διαρκούν 5 εβδομάδες κάθε χρόνο με καθηγητές του Harvard, σε 15 χώρες – από τη Βολιβία και την Ονδούρα έως τη Σουηδία και την Κίνα. (Επιστημονικοί υπεύθυνοι του ελληνικού προγράμματος είναι ο καθηγητής G. Nagy και η κα Άννα Σταυρακοπούλου, λέκτωρ θεατρικών σπουδών του Α.Π.Θ.). Περίπου 65% των εγγεγραμμένων φοιτητών στα διεθνή αυτά Summer Schools είναι φοιτητές του Harvard. Στο Olympia Program έχουν επίσης φοιτήσει προπτυχιακοί σπουδαστές από την Ελλάδα, την Τουρκία, τη Βουλγαρία και από άλλες χώρες της Ευρώπης (Αγγλία, Γαλλία), της Ασίας (Φιλιππίνες, Ινδία) και της Νότιας Αμερικής (Γουατεμάλα, Περού). Κάθε χρόνο, χάρη στη γενναιοδωρία χορηγών, το πρόγραμμα της Ολυμπίας προσφέρει μια υποτροφία (ύψους 7.000 δολλαρίων) σε Έλληνα φοιτητή ή Ελληνίδα φοιτήτρια. Το CHS-GR θα υποστηρίξει ιδιαίτερα τις ερευνητικές ανάγκες των σπουδαστών της Ολυμπίας με την ηλεκτρονική του βιβλιοθήκη.
5) Να συνεχίσει το θερινό πρόγραμμα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Summer Internship Program), το οποίο απευθύνεται σε προπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστήμιου Harvard.
6) Να βοηθήσει τεχνολογικά αρχαιολόγους, Έλληνες και μη, χάρη στην επένδυσή του στην ψηφιακή αρχαιολογία (βλ. πιο κάτω).
7) Τέλος, να πρωτοστατήσει στη φωτογράφιση και ψηφιοποίηση χειρογράφων (ασχέτως περιεχομένου) που βρίσκονται στη Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή.
Πρωτόγνωρα τεχνολογικά μέσα
Η επικείμενη επένδυση σε τεχνολογία του Harvard στο Ναύπλιο είναι άγνωστη έως σήμερα στον χώρο των ελληνικών πανεπιστημίων και συναφών ερευνητικών κέντρων και κρατικών υπηρεσιών. Το Κέντρο Ναυπλίου, επομένως, θα αποτελεί πρότυπο γιά Έλληνες ερευνητές και εκπαιδευτικούς κάθε επιπέδου. Το Harvard ευχαρίστως διαθέτει την τεχνολογία αυτή στην πατρίδα μας. Ακολούθως, περιγράφονται εν συντομία τα συγκεκριμένα τεχνολογικά μέσα που θα εξασφαλίσει το πανεπιστήμιο αυτό μέσα από το CHS-GR.
Ο ερευνητής θα έχει άμεση πρόσβαση σε μια πλειάδα βάσεων δεδομένων και σε άλλα μέσα, που θα παρέχει δωρεάν το Harvard. Ειδικότερα, το Κέντρο μας θα διαθέτει:
1. TLG, Θησαυρό της Ελληνικής Γλώσσας. Πρόκειται για διαδικτυακό αρχείο που περιέχει όλα τα κείμενα που έχουν γραφεί στην ελληνική γλώσσα, από την εποχή των πινακίδων της Γραμμικής Β (1300 π.Χ.) έως την Άλωση της Κωνσταντινούπολης: 11.000 κείμενα, 89 εκατομμύρια λέξεις.
2. Θα έχει μια βάση δεδομένων που φέρει τη μυκηναϊκή ονομασία Perseus και περιλαμβάνει:
– Χάρτες κανονικούς και δορυφορικούς της Ελλάδος
– Άρθρα και βιβλία εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα, αναφερόμενα στην ιστορία και τη μυθολογία της Ελλάδος
– Ένα corpus (αρχείο) Ελλήνων και Λατίνων συγγραφέων με αγγλικές μεταφράσεις
– Το LSJ (από τα αρχικά των ονομάτων τριών επιμελητών της έκδοσης, H.G. Liddell, R. Scott, H.S. Jones) λεξικό αρχαιοελληνικό – αγγλικό, ένατη έκδοση, απαραίτητο εργαλείο για κάθε ερευνητή
– Αρχείο εικονογραφίας, με επιλεγμένα έργα της αρχαιοελληνικής τέχνης.
3. Θα παρέχει πρόσβαση στο J-Stor, μια άλλη βιβλιογραφική βάση δεδομένων που περιλαμβάνει πάνω από 122 περιοδικά, κυρίως στα αγγλικά αλλά και στα γαλλικά, τα οποία σχετίζονται με τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες (όχι μόνο με την ελληνική φιλολογία) και είναι προσιτά on line. Θα μπορεί, δηλαδή, ο ερευνητής να διαβάσει ένα πλήρες άρθρο και, αν θέλει, να το εκτυπώσει χάρη στο J-Stor. Tα 122 και πλέον περιοδικά αυτά καλύπτουν γνωστικούς χώρους όπως: αρχαιολογία, ανθρωπολογία, οικονομολογία, κοινωνιολογία, σλαβικές σπουδές, μεσανατολικές σπουδές, λατινοαμερικανικές σπουδές, ιστορία κ.ά.
4. Θα έχει τη Σούδα on line, δηλαδή το σημαντικό βυζαντινό εγκυκλοπαιδικό λεξικό (10ου αι.) το οποίο επανεκδίδεται τμηματικά.
5. Θα έχει πρόσβαση στη βιβλιοθήκη του Κέντρου στην Ουάσινγκτον, 53.000 τόμων, η οποία περιέχει και όλες τις διαδικτυακές εκδόσεις του Κέντρου, για παράδειγμα την Ιλιάδα και τα σχόλια.
6. Αναφέρθηκε η βιβλιοθήκη του Κέντρου της Ουάσινγκτον, η οποία είναι εξειδικευμένη σε θέματα της αρχαιότητος. Ως παράρτημα, όμως, του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Harvard, το Κέντρο Ναυπλίου θα έχει επιπλέον άμεση πρόσβαση σε ολόκληρο το φάσμα των επί μέρους βιβλιοθηκών του Harvard. Έτσι στα μέσα του Ναυπλίου προστίθεται μια βάση δεδομένων με 9 εκατομμύρια λήμματα, όπου καταγράφονται πάνω από 14 εκατομμύρια βιβλία, περιοδικά, χειρόγραφα, αρχεία, χάρτες, μικροφίλμ, μουσικές παρτιτούρες, ηχογραφήσεις και εικονογραφικό υλικό. Χάρη στο κεντρικό αυτό σύστημα ο ερευνητής θά μπορεί να ενημερώσει πλήρως τη βιβλιογραφία του και ακόμη να συμβουλευθεί διαδικτυακά εγκυκλοπαίδειες και άλλα έργα αναφοράς ή να διαβάσει τις περιλήψεις βιβλίων.
7. Θα διαθέτει ειδική κινητή κάμερα για τη φωτογράφιση βυζαντινών και άλλων χειρογράφων (βλ. πιο κάτω).
Εξειδικευμένες εφαρμογές της τεχνολογίας του CHS-GR: Μερικά παραδείγματα
1. Έλληνες και αλλοδαποί αρχαιολόγοι θα μπορούν να συνεργαστούν στο CHS-GR πάνω σε ηλεκτρονικά εγχειρήματα (projects), όπως:
α) ο σχεδιασμός και η διαχείριση βάσης δεδομένων, η οποία θα περιέχει τα ευρήματα και τη στρωματογραφία αρχαιολογικών θέσεων.
β) ο σχεδιασμός και η διαχείριση διαδικτυακών τόπων που απευθύνονται σε ειδήμονες, αλλά και στο ευρύτερο κοινό.
γ) ο σχεδιασμός μουσειακών εκθέσεων που υποστηρίζονται από υπολογιστές και βίντεο.
δ) η βιντεοσκόπηση ανασκαφών εν προόδω, ιδίως στην Πελοπόννησο.
2. Ο μεμονωμένος ερευνητής, ο οποίος θα διεξαγάγει την έρευνά του στο Κέντρο, θα μπορεί να παρουσιάσει σε συναδέλφους του στο Harvard τα πορίσματά του μέσα από ένα video conference, μια ζωντανή ταυτόχρονη μετάδοση, όπου και οι δύο πλευρές, Ναύπλιο και Ουάσινγκτον, θα αντικρύζονται και θα συνομιλούν. Η ανταλλαγή μπορεί να γίνεται ζωντανά και χωρίς εικόνα, δηλαδή μόνο τηλεπικοινωνιακά (audio conference). To Κέντρο μας θα είναι εξοπλισμένο και για τα δύο αυτά είδη επικοινωνίας. Με τον ίδιο συντονισμένο τρόπο θα είναι δυνατόν να μεταδοθούν ζωντανά με εικόνα και συνέδρια ή σεμινάρια, όπου επιστήμονες στο Harvard θα συνομιλούν με ερευνητές στο Ναύπλιο. Και τα πρακτικά αυτών των συναντήσεων θα εκδίδονται μέσω του διαδικτύου.
3. Μπορεί, επίσης, να γίνονται οργανωμένες συζητήσεις on line πάνω σε κάποιο θέμα. Το 2003 έγινε μια τέτοια συζήτηση στην Ουάσινγκτον, με θέμα την αθηναϊκή δημοκρατία. Στη συζήτηση συμμετείχαν μαθητές τοπικών γυμνασίων, οι οποίοι έθεσαν ερωτήματα σε ένα πάνελ ειδικών που βρίσκονταν στο Κέντρο της Ουάσινγκτον.
4. Τέλος, όπως σημειώθηκε ήδη, το CHS-GR θα διαθέτει δωρεάν τον προηγμένο του φωτογραφικό εξοπλισμό για τη φωτογράφιση (και εν συνεχεία ψηφιοποίηση) χειρογράφων ευρισκομένων στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ιδίως όταν αυτά είναι εύθραυστα και λιγότερο προσιτά στην ευρύτερη επιστημονική κοινότητα.
Οι δυνατότητες του Κέντρου Ναυπλίου, επομένως, είναι πολλές και τα οφέλη γιά τον τόπο μας εξαιρετικά μεγάλα. Είναι προφανείς οι εθνικοί λόγοι οι οποίοι επιβάλλουν την υποστήριξη του CHS-GR από κρατικούς και άλλους ελληνικούς φορείς.
Ιωάννης Πετρόπουλος
Αναπλ. Καθηγητής, Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών στο Ναύπλιο.
Πηγή
-
Περιοδικό Αρχαιολογία και Τέχνες
Διατηρειτε την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Χωρας μας.