ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Λυσίππη και Ιφιάνασσα (μυθολογία)

Κόρες του Προίτου, βασιλέα της Τίρυνθας και της Άντειας, εγγονές του Άβαντα, δισέγγονες του Λυγκέα και της Υπερμνήστρας. Τις τρέλανε ο Διόνυσος ή η Ήρα επειδή δεν τιμούσαν την λατρεία τους.

Κάτω απ’ την μανία τους περιφέρονταν μισόγυμνες στην Πελοπόννησο. Ο Προίτος κάλεσε τον μάντη και γιατρό Μελάμποδα, γιο του Αμυθάονα* να τις γιατρέψει, αλλά αυτός ζήτησε αμοιβή το ένα τρίτο του βασιλείου. Ο Προίτος οργίστηκε και τον έδιωξε. Τον ξανακάλεσε όμως όταν είδε πως η αρρώστια απλωνόταν και σ’ άλλες γυναίκες του βασιλείου.

Ο Μελάμπους** όμως, αυτή την φορά ζήτησε άλλο ένα τρίτο του βασιλείου για τον αδελφό του Βίαντα. Ο Προίτος υπέκυψε. Ο Μελάμπους θεράπευσε  τις νέες. Παντρεύτηκε τότε την Ιφιάνασσα ενώ ο Βίας πήρε την Λυσίππη.***

Υποσημειώσεις

* Γιος του Κρηθέα και της Τυρούς (αδελφός του Αίσωνα και του Φέρη – ιδρυτή των Φερών) πατέρας του Βίαντα, μυθολογικού ιδρυτή της Πύλου.

** Οι Προιτίδες, Λυσίππη και Ιφιάνασσα, θυγατέρες του Προίτου χάνουν τα λογικά τους και τρέχουν εδώ κι εκεί στην εξοχή μουγκανίζοντας σαν αγελάδες. Η τρέλα τους γίνεται μεταδοτική και όλες οι γυναίκες της Τίρυνθας τις ακολουθούν στις περιπλανήσεις τους. Έντρομος ο Προίτος απευθύνεται στο μάντη Μελάμποδα που δέχεται να γιατρέψει τις τρελές, αν του παραχωρήσει ο πατέρας τους το ένα τρίτο από το βασίλειό του. Η απαίτηση αυτή εκνευρίζει τον Προίτο, μα ο Μελάμποδας δεν κάνει την παραμικρότερη παραχώρηση, κι απεναντίας, σ’ ένα δεύτερο διάβημα του Προίτου, αυξάνει τις απαιτήσεις του. Κι ο δύστυχος πατέρας αναγκάζεται να δεχτεί. Και τότε ο μάντης αρχίζει να κυνηγά τις άτυχες νεαρές κοπέλες με τη συνοδεία νέων που μπήγουν κάθε τόσο άγριες κραυγές. Μόνο κοντά στη Σικυώνα καταφέρνει ο Μελάμποδας να φτάσει τη Λυσίππη και την Ιφιάνασσα. Τις υποβάλλει σε καθαρμό και παίρνει γυναίκα του τη μια, ενώ η άλλη παντρεύεται τον αδελφό του Βίαντα.

*** Η τρέλα των Προιτίδων θυμίζει εκείνη της Αγάνης, της μητέρας του Πενθέα των Θηβών, γιου του Εχίωνα και  εγγονού του Κάδμου και των Θηβαίων γυναικών. Βλ. Ευριπίδη «Βάκχαι».  

Πηγή

• Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά 1963 , «Ιστορία – Λαογραφία – Τέχνη – Επιστήμη», τόμος 7^ος  Αθήνα, 1963.