Κατάλογος των ασκησάντων την Εκκλησιαστική Διοίκηση στην κατά Αργολίδα Εκκλησία τον 19ο αιώνα[1]
(1800): Άργους και Ναυπλίου Γεράσιμος Β’: Εξελέγη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 1800. Αρχιεράτευσε για μικρό χρονικό διάστημα, μόνο λίγες ημέρες. Προέκυψαν σκάνδαλα και ταραχές και λογομαχίες ανάμεσα στους πιστούς και όταν ενημερώθηκε ο Γεράσιμος υπέβαλε παραίτηση.
(1800-1810): Άργους και Ναυπλίου Γρηγόριος (1800-1810): Εχρημάτισε επίσκοπος Ερυθρών και από το 1781 μητροπολίτης Παλαιών Πατρών έως το 1799, οπότε παραιτήθηκε. Μητροπολίτης Ναυπλίου και Άργους διετέλεσε από το 1800 έως τον θάνατό του, το 1810.
Καλαμαράς Γρηγόριος (1769-1821)
(1810-1821): Άργους και Ναυπλίου Γρηγόριος Καλαμαράς: Ανιψιός του προκατόχου του, Γρηγορίου. Το έτος 1819 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία. Έκανε Φιλικούς προκρίτους της επαρχίας του. Η μέγιστη προεπαναστατική εθνική δραστηριότητα του έγινε αντιληπτή από τους Τούρκους. Φυλακίστηκε στην Τρίπολη και μετά από πολύμηνα μαρτύρια, πέθανε το 1821.
Με την έναρξη της Ελληνικής επαναστάσεως του 1821 το Άργος, καθώς και οι άλλες εκκλησιαστικές επαρχίες του Οικουμενικού Θρόνου, που βρίσκονταν εις τις εν εξεγέρσει περιοχές της Ελλάδας, αποκόπηκαν διοικητικά από το Πατριαρχείο. Αυτό σήμανε, εκτός των άλλων, απαγόρευση χειροτονιών, εις τις χηρεύουσες εκκλησιαστικές επαρχίες. Την άμεσο διά την συγκυρία λύση του προβλήματος, ανέλαβε η Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδος δια της τοποθετήσεως τοποτηρητών εις τις χηρεύουσες επισκοπές
(1821-1824): Τοποτηρητεία Άργους Πρωτοσύγκελος Αθανάσιος Σολιώτης.
(1824-1829;): Τοποτηρητής πρώην Τριπόλεως Διονύσιος.
(1828-1833): Τοποτηρητής Άργους πρώην Ηλιουπόλεως Άνθιμος.
(1830-1833): Τοποτηρητής Ναυπλίου Δαμαλών Ιωνάς.
Προτομή Αρχιεπισκόπου Ιωνά, έργο του Σταύρου Βαλασάκη. Πηγή «Τα γλυπτά της Αθήνας», φωτογραφία: Νίκος Καλλονιάτης.
(1833): Τοποτηρητής Ναυπλίου πρώην Μετρών Μελέτιος.
(1833-1836): Κορίνθου και Άργους Κύριλλος Ροδόπουλος: Ήταν ένας από τους τρεις διασωθέντες Ιεράρχες από τις φυλακές της Τρίπολης, κατά τα αναφερθέντα παραπάνω. Ήταν θείος, ως αδελφός της γιαγιάς, του πρώην Αθηνών Θεοκλήτου του Μινοπούλου. Ο Κύριλλος, ως πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου, υποδέχθηκε και προσφώνησε στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Ναυπλίου, τον Βασιλιά Όθωνα την 25η Ιανουάριου 1833. Απεβίωσε στις 22 Φεβρουάριου 1836.
(1836-1842): Αργολίδος Κύριλλος Βογάσαρης: Καταγόταν από την Δημητσάνα. Εξελέγη Μητροπολίτης Λαρίσης, κατόπιν εχρημάτισε τοποτηρητής Ήλιδος (1822-1832), απ’ όπου κατέστη Μητροπολίτης Αργολίδος, με έδρα το Ναύπλιο. Το 1841 η Μητρόπολη Κορίνθου και Άργους, ενώθηκε με την Μητρόπολη Αργολίδος, υπό τη διαποίμανση του Μητροπολίτη Κυρίλλου του Βογάσαρη. Ο Κύριλλος έγινε αρκετές φορές πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου και απεβίωσε την 21η Αυγούστου 1842.
(1842-1843): Κορινθίας και Αργολίδος Γεράσιμος Ράλλης Σπανός: Καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη. Το έτος 1813 κατέστη Μητροπολίτης Αιγίνης, όπου διακόνησε έως το 1833, οπότε μετετέθη στην Επισκοπή Ύδρας και Τιπαρήνου (Σπέτσες). Το έτος 1842, μετά την συγχώνευση της Επισκοπής Ύδρας στην Επισκοπή Κορινθίας και Αργολίδος, τοποθετήθηκε στην Επισκοπή Κορινθίας και Αργολίδος, όπου αρχιεράτευσε μόνο λίγους μήνες και απεβίωσε τον Ιούνιο του 1843.
(1843-1852): Περίοδος όπου ασκούν την Εκκλησιαστική Διοίκηση οι Πρωτοσύγκελλοι: Αμβρόσιος Φρατζής, Ιωσήφ Κωνσταντινίδης, Ζαχαρίας Μαχάς και Ευγένιος Διογενίδης,
Γεράσιμος Παγώνης Αρχιεπίσκοπος Αργολίδος (1790-1867)
(1852-1867): Αργολίδος Γεράσιμος Παγώνης: Γεννήθηκε στην Μικρή Μαντίνεια το 1790. Εργαζόταν ως γραμματικός στη μητρόπολη Μονεμβασίας και Καλαμάτας. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Μετά την έναρξη της Επανάστασης ανέπτυξε στρατιωτική δράση. Διετέλεσε μέλος της Μεσσηνιακής Συγκλήτου. Μετά τον θάνατο (1821) του θείου του, Μονεμβασίας και Σπάρτης Χρύσανθου, ο οποίος βρισκόταν φυλακισμένος στην Τριπολιτσά, χειροτονήθηκε ιερέας και ανέλαβε χρέη τοποτηρητή της χηρεύουσας μητρόπολης. Εξελέγη παραστάτης στο Β’ Βουλευτικό. Συμμετείχε στην Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας. Ανέλαβε αποστολές για την επίλυση εκκλησιαστικών θεμάτων, το δε 1842 πρώτος γραμματέας της Ιεράς Συνόδου. Το 1852 εξελέγη Μητροπολίτης Αργολίδος. Κατέλιπε και συγγραφικό έργο. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 30 Μαρτίου 1867.
(1867 Απρίλιος – Ιούλιος 1867): Περίοδος, όπου η Εκκλησιαστική Διοίκηση ασκείται υπό τριμελούς εξ Ιερέων επιτροπής.
(1867-1872): Αργολίδος Δανιήλ Πετροΰλιας: Καταγόταν από την Λακωνία. Διακρίθηκε ως Ιεροκήρυκας στο νομό Αττικής και πολλές φορές του ανετέθησαν από την Ιερά Σύνοδο σπουδαίες αποστολές. Εξελέγη Μητροπολίτης Αργολίδος τον Ιούλιο του 1867. Ήταν πολύ μορφωμένος, γνώριζε ξένες γλώσσες και ήταν φιλάνθρωπος. Συνέθεσε την νέα Ιερά Ακολουθία του Πολιούχου Άργους Αγίου Πέτρου, την ψαλλόμενη στη μνήμη του Αγίου. Απεβίωσε τον Νοέμβριο του 1872, μετά από πενταετή ποιμαντορία.
(1872-1874): Περίοδος, όπου η Εκκλησιαστική Διοίκηση ασκείται υπό τριμελούς εξ Ιερέων επιτροπής.
(1874-1875): Αργολίδος Καλλίνικος Τερεζόπουλος: Διετέλεσε Ιεροκήρυκας στην Αρκαδία, όπου άφησε μνήμη σαγηνευτικού ομιλητή. Η ποιμαντορία του στην Αργολίδα διήρκεσε από τον Αύγουστο του 1874 έως τον Οκτώβριο του 1875, δηλαδή, μόνο δεκατέσσερις μήνες. Φέρεται να είχε κάνει έξοδα για την ανάδειξή του εις Αρχιερέα και δεν μπορούσε να αποδώσει τα οφειλόμενα. Τον Οκτώβριο του 1875 απεβίωσε.
(1875-1882): Περίοδος, όπου η Εκκλησιαστική Διοίκηση ασκείται υπό τριμελούς εξ Ιερέων επιτροπής.
(1882-1912): Αργολίδος Νίκανδρος Δελούκας: Εξελέγη Μητροπολίτης Αργολίδος τον Μάρτιο του έτους 1882. Ήταν εφημέριος του μητροπολιτικού ναού Αθηνών και του ναού των βασιλικών ανακτόρων. Εκοιμήθη στο Ναύπλιο το 1912 και έχει ταφεί στο κοιμητήριο της πόλεως.
Νίκανδρος Δελούκας Αρχιεπίσκοπος Αργολίδος (1882-1912)
Το μνήμα του Ιεράρχου Νικάνδρου Δελούκα στο Νεκροταφείο Ναυπλίου.
[1] Δεληγιαννόπουλος Χρυσόστομος, Η Εκκλησία Άργους και Ναυπλίας από της συστάσεώς της μέχρι σήμερον, Τεύχος Α’ (Διοίκησις), έκδ. Χριστ. Εστίας Άργους, 1957, σσ. 37-47- Βασίλειος, Μητροπολίτης πρ. Λήμνου, (Ατέσης), «Επισκοπικοί Κατάλογοι της Εκκλησίας της Ελλάδος απ’ αρχής μέχρι σήμερον», Εκκλησιαστικός Φάρος, ΝΣΤ’ καιΝΖ’ (1974-1975), εν Αθήναις 1975, σσ. 20-21.
Πηγή
- Μητροπολίτης Άρτης Καλλίνικος, Η κατά Αργολίδα Εκκλησία τον 19º αιώνα και η συμβολή της στην Εθνική Παλιγγενεσία, Εκδόσεις «Επιστροφή», 2022.
Σχετικά θέματα:
- Άργος και Ορθοδοξία στο διάβα των αιώνων
- Γεράσιμος Παγώνης Αρχιεπίσκοπος Αργολίδος (1790 – 1867) – Η δράση του μέχρι την ανάδειξή του ως Μητροπολίτη Αργολίδος
- Επίσκοποι Άργους & Ναυπλίας
- Η Εκκλησία του Άργους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας
- Η Εκκλησία του Άργους τον 19ον αιώνα
- Η κατά Αργολίδα Εκκλησία τον 19º αιώνα και η συμβολή της στην Εθνική Παλιγγενεσία (Βιβλίο) – Μητροπολίτης Άρτης Καλλίνικος
- Η Συμμετοχή της Ιεράς Μονής Αγίου Δημητρίου Καρακαλά στον Αγώνα του 1821
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 
Σχολιάστε