Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Posts Tagged ‘Κουντουριώτης’

Φιλανθρωπική Εταιρεία Ναυπλίου 1824

Posted in Ναύπλιο - Ιστορικά, tagged , , , , , , , on 23 Ιανουαρίου, 2009| Leave a Comment »

Φιλανθρωπική Εταιρεία Ναυπλίου 1824

 

 

Το ευρύτερο και γενναιότερο επίτευγμα στα χρόνια της Επανάστασης είναι η ίδρυση και λειτουργία της Φιλανθρωπικής Εταιρείας Ναυπλίου. Τόσο από την άποψη του αριθμού των μελών και την ποιότητά τους όσο και από την πατριωτικοπολιτική και κοινωνική δραστηριότητα και προσφορά της. Τα περιστατικά και οι ζυμώσεις γύρω από την ίδρυσή της δεν είναι γνωστά. Πάντως συνδέονται με την επικράτηση της Κυβερνητικής μερίδας υπό τον Γ. Κουντουριώτη.

 

Η σφραγίδα της Φιλανθρωπικής Εταιρείας

Η σφραγίδα της Φιλανθρωπικής Εταιρείας

Η Φιλανθρωπική Εταιρεία και η σύγχρονή της Φιλόμουσος των Αθηνών δεν έχουν σχέση με συνωμοσίες και επαναστατικές ενέργειες. Στοχεύουν σε καθαρά κοινωνικές, μορφωτικές και φιλανθρωπικές δραστηριότητες. Τα πιο πολλά μέλη της έχουν σπουδάσει στην Ευρώπη και διαθέτουν φιλελεύθερες αρχές. Είναι φιλοδυτικοί και ορισμένοι εξ αυτών ανήκουν στην Τεκτονική Στοά του Ναυπλίου.

Ο «Διοργανισμός» της αναφέρει ότι «εγράφη εν Ναυπλίω την α΄Αυγ. 1824, έτος σωτήριον και Δ΄της ανεξαρτησίας της Ελλάδος». Στις βασικές διατάξεις του Καταστατικού της αναφέρεται ότι δεκτός ως μέλος μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε, οιουδήποτε Γένους και Έθνους.

 

Τα μέλη της Εταιρείας είναι τριών τάξεων.

Πρώτης τάξεως είναι όσοι συνεισφέρουν χρηματικά και συμμετέχουν ενεργά στην λειτουργία της.

Δεύτερης τάξεως, όσοι χρηματικά μόνον συνεισφέρουν.

Τρίτης δε, όσοι δεν μπορούν να συνεισφέρουν χρηματικά αλλά συμμετέχουν ενεργά.

 

Σκοπός και στόχος της Εταιρείας είναι η περίθαλψη των πτωχών, ασθενών, χηρών, και ορφανών και η εκπαίδευση των ορφανών και απόρων. Έδρα της Εταιρείας ορίζεται  η έδρα της Διοικήσεως. Η Εταιρεία διοικείται από επταμελή Επιτροπή ( Διοικητικό Συμβούλιο). Δικαίωμα συμμετοχής σε αυτήν έχουν μόνο τα μέλη της πρώτης τάξεως. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής αναδεικνύεται μετά από κλήρωση και η θητεία του διαρκεί ένα μήνα. Στην Επιτροπή προβλέπονται θέσεις Γραμματέα, Ταμία και Αποθηκαρίων που συνεπικουρούνται από βοηθούς Γραμματείς. Η οριστική σχηματοποίηση της Εταιρείας γίνεται με την β΄προκαταρκτική συνεδρίαση των ιδρυτικών μελών στις 6 Αυγούστου.

 

Ο κανονισμός της δημοσιεύεται στην « Εφημερίδα Αθηνών» στις 15, 18 Οκτωβρίου 1824. Εκεί αναφέρεται ότι η Διοικούσα επιτροπή εκλέγεται από τα μέλη της πρώτης και δεύτερης τάξεως και η θητεία της είναι διετής. Το σχήμα της σφραγίδας είναι ωοειδές και φέρει στο μέσον τον Απόλλωνα με την λίρα του. Περιμετρικά γράφει τον τίτλο της εταιρείας και κάτω τα στοιχεία ΑΩΚΔ.

 

Είναι αλήθεια ότι η Φιλανθρωπική Εταιρεία ιδρύθηκε με τις ευλογίες της Κυβέρνησης για ενδυνάμωση του γοήτρου της στο λαό και την ενίσχυση της εξωτερικής της πολιτικής. Ο Υδραίος Πρόεδρος της Κυβέρνησης Γεώργιος Κουντουριώτης και ο αδελφός του Λάζαρος, είναι από τους πρώτους που έσπευσαν να εγγραφούν μέλη της, πρώτης τάξεως. Όλες οι εφημερίδες, διάκεινται φιλικά προς αυτή και πρόθυμα δημοσιεύουν κάθε τι που αφορά στην δράση, στις ανακοινώσεις, στα πρακτικά των Συνελεύσεων, στους ερανικούς καταλόγους κ.λ.π. της Εταιρείας.

 

Στις 7 Αυγούστου συγκροτείται γενική συνέλευση στον ναό της Αγίας Σοφίας στον Ψαρομαχαλά. Εκεί ψηφίζεται η επταμελής επιτροπή στην οποία αναθέτουν την διαχείριση της εταιρείας επί διετία. Είναι τόση η απήχηση της εταιρείας και η αποδοχή της, ώστε δημιουργούνται κι άλλες υποεπιτροπές στην Αθήνα, στο Μεσολόγγι, στην Ύδρα  κ.α.

 

Στο ταμείο της εταιρείας από εισφορές συγκεντρώνονται πολλά χρήματα. Στις 9 Μαρτίου 1825 στο ταμείο υπάρχουν 12.981 γρόσια. Από αυτά, 2000 γρόσια προέρχονται από την Φιλελληνική Εταιρεία του Λονδίνου, τα οποία κατατέθηκαν από τον Ε. Βλάκιερ.

 

Το 1826 ο Αδαμάντιος Κοραής προσφέρει μέσω του Θεόκλητου Φαρμακίδη, 100 βιβλία από τα Πολιτικά του Πλουτάρχου και άλλα 100 από τους διαλόγους. Επίσης από ομογενή και φιλογενή  ανώνυμο,  300  βιβλία  από  τον « Λυκούργον  κατά  Λεωκράτους » και 300  από το « εγχειρίδιον του Επικτήτου». Βέβαια, τα πιο πολλά χρήματα έρχονται από τις φιλανθρωπικές εταιρείες της Ευρώπης, καθώς οι Φιλέλληνες  από τις 24 Οκτωβρίου μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου 1827, στέλνουν 67.976, 87 φρ. Αλλά και ο Ιωάννης Καποδίστριας, προσφέρει 700 γρόσια στον ταμία Κ. Δελιγιάννη προκειμένου να αγοράσει γραφική ύλη για το Αλληλοδιδακτικό σχολείο της εταιρείας.

Η εταιρεία με τα χρήματα αυτά, διατηρεί Νοσοκομείο στο Ναύπλιο για τους πρόσφυγες και τους φτωχούς μέχρι το Φεβρουάριο του 1826, οπότε την συντήρηση του Νοσοκομείου ανέλαβε το Δημόσιο. Η εταιρεία αμέσως ιδρύει το «Αλληλοδιδακτικής Σχολείον» με δάσκαλο τον Γεώργιο Κωνσταντίνου.

 

Η πιο μεγάλη όμως υπηρεσία που προσφέρει η εταιρεία στον Αγώνα, είναι η ιστορική συγκέντρωση στον πλάτανο του Ναυπλίου, όπου διακρίθηκε για τον πατριωτισμό του ο Γ. Γεννάδιος. Τότε επέρχεται η συμφιλίωση, η συναδέλφωση και ο ενθουσιασμός, έπειτα από τόσα δεινά, τον εμφύλιο σπαραγμό, τον Ιμπραήμ, την πτώση του Μεσολογγίου. Οι φωτισμένοι άνδρες της Φιλανθρωπικής Εταιρείας πρωτοστατούν. Ο Ν. Γερακάρης, Δ. Ορφανός, Αντ. Τσούνης, Π. Μαρκέζης, Κ. Πολυχρόνης, Φ. Ηλιάδης και Γ. Γεννάδιος, απαρτίζουν την Δημοτική Επιτροπή αυτοπροαίρετης εισφοράς που θαυματούργησε.

 

Τον Ιούνιο του 1828, ο Ιωάννης Καποδίστριας εκδίδει απαγορευτική εγκύκλιο κατά της λειτουργίας εταιρειών. Η απαγόρευση συμπαρασύρει και την Φιλανθρωπική Εταιρεία Ναυπλίου.

  

 

 

Πηγή

 

  • Σταύρος Χ. Σκοπετέας, Φιλόλογος, Διευθυντής της Βιβλιοθήκης της Βουλής, «Μυστικές εταιρείες κατά την Ελληνικήν Επανάστασιν», Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά 1958,  Αθήνα 1957.

 

Read Full Post »

Κρατσάιζεν Καρλ (1794–1878) Ο ζωγράφος των αγωνιστών του ’21

Posted in Φιλἐλληνες, tagged , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , on 16 Δεκεμβρίου, 2008| Leave a Comment »

Κρατσάιζεν Καρλ ( 1794–1878 ) Ο ζωγράφος των αγωνιστών του ’21

 

« Ο λοχαγός και αυτοδίδακτος ζωγράφος Καρλ Κρατσάιζεν, που έλαβε ενεργά μέρος στον αγώνα, ήταν ο άνθρωπος χάρη στον οποίο γνωρίζουμε σήμερα πώς ήταν η μορφή δεκάδων αγωνιστών της εθνεγερσίας». 

 

 

Κρατσάιζεν Καρλ (1794–1878) Ο ζωγράφος των αγωνιστών του ’21

Κρατσάιζεν Καρλ (1794–1878) Ο ζωγράφος των αγωνιστών του ’21

Ο Karl Krazeisen, Bαυαρός αξιωματικός του πεζικού και ερασιτέχνης ζωγράφος, γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 1794 στο Kαστελλάουμ του Παλατινάτου και πέθανε στο Mόναχο στις 27 Iανουαρίου 1878. Πήρε μέρος στις επιχειρήσεις της πατρίδας του κατά του Nαπολέοντα (1813-1814). Tο 1826, υπακούοντας στο ρομαντισμό και το φιλελληνισμό της εποχής, ήρθε στην Eλλάδα για να πολεμήσει υπέρ της ανεξαρτησίας των Eλλήνων. Kατά την παραμονή του στην Eλλάδα σχεδίασε διάσημες μορφές του Aγώνα και έχοντας συναίσθηση της αξίας των έργων του, γυρίζοντας στο Mόναχο το 1827 προχώρησε σε λιθογράφηση των σχεδιασμάτων του και έκδοσή τους στο γνωστό λεύκωμα Bildmisse ausgezeichneler Griechen und Philhellenen, nebst einigen Ansichten und Trachten, που τυπώθηκε σε επτά τεύχη, από το 1828 έως το 1831. Tα σχεδιάσματα του Krazeisen έδωσαν τη δυνατότητα να παρουσιασθούν σεπτές μορφές του 1821 που η μορφή τους αναπαριστά και την αγωνία, την ελπίδα του Αγώνα του ελληνικού έθνους. Συνολικά σχεδίασε 91 έργα, ανάμεσά τους υδατογραφίες, τοπία, αρχαιότητες, πολεμικές συνθέσεις και βέβαια οι προσωπογραφίες των πρωταγωνιστών του 1821. Τα περισσότερα έργα έγιναν με μολυβί και σε χαρτί μικρού μεγέθους.

 

Επιστρέφοντας στη Γερμανία ο Κράτσαϊζεν λιθογράφησε τα σχέδιά του και τα κυκλοφόρησε, από το 1827 έως το 1831, σε επτά λευκώματα με το γενικό τίτλο Bildnisse ausgezeichneter Griechen und Philhellenen nebst einigen Ansichten und Trachten. Nach der Natur gezeichnet und herausgegeben von Karl Krazeisen (Προσωπογραφίες των διασημοτέρων Ελλήνων και Φιλελλήνων, μαζί με μερικές απόψεις και ενδυμασίες σχεδιασμένες εκ του φυσικού και δημοσιευμένες από τον Καρλ Κράτσαϊζεν).

 

Το περιεχόμενο των επτά λευκωμάτων με τις λιθογραφίες είναι το παρακάτω:

1ο. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Γιακουμάκης Τομπάζης, Thomas Gordon, μία άποψη από το Παλαμήδι και ένα τμήμα του Ναυπλίου (1828).

2ο. Νικηταράς, Γεώργιος Κουντουριώτης, Hastings, και μία άποψη από το Μπούρτζι (1828).

3ο. Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, Μακρυγιάννης, Κωνσταντίνος Νικόδημος, και μία άποψη της Αίγινας  (1828).

4ο.  Γεώργιος Καραϊσκάκης, Ι. Μακρής – Μιλαϊτης, Ανδρέας Ζαΐμης,  και μία άποψη της Ακρόπολης των Αθηνών (1828).

5ο.  Ανδρέας Μιαούλης, Γεώργιος Μαυρομιχάλης, ο γιατρός Baily  και μία άποψη του Πειραιά με το μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα (1829).

6ο.  Κωνσταντίνος Κανάρης, Γεώργιος Σισίνης, A. Schilcher  και το «Καπετάνιος με τα παλικάρια του» (1829).

7ο. Karl von Heideck, ο συνταγματάρχης Fabvier, Κίτσος Τζαβέλας , και το «Φρεγάτα Ελλάς  και το ατμόπλοιο Καρτερία» (1831).

Τα σχέδια του Karl Krazeisen δεν λιθογραφήθηκαν όλα επομένως ορισμένα από αυτά είναι σχεδόν άγνωστα. Είναι Οι προσωπογραφίες των Κωνσταντίνου Αξιώτη, Ι.Πέτα, Ι.Φιλήμονα, Ιωάννη Μαυρομιχάλη, Κωνσταντίνου Μπότσαρη, και Δημήτριου Κολιόπουλου – Πλαπούτα».

 

Η απόκτηση των σχεδίων

Μετά τον θάνατο του Κρατσάϊζεν, η συλλογή ανήκε πλέον στην κόρη του Μαρία, από την οποία τα κληρονόμησε ο σύζυγός της, Ιόν Ραδιονώφ  Φετώβ, καθηγητής ρωσικής καταγωγής στο Βερολίνο και αργότερα κάτοικος Γαλατίου Ρουμανίας. Στις 13 Φεβρουαρίου 1926 ο Φετώβ καταθέτει στο Ελληνικό Προξενείο του Γαλατίου ένα έγγραφο στα ρουμανικά με το ιστορικό της συλλογής του το οποίο μεταφρασμένο στα ελληνικά, φυλάσσεται στο αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την αξία τους ο Φετώφ είχε συμβουλευτεί πριν από το 1900, τον ίδιο τον Νικόλαο Γύζη, τότε καθηγητή στο Μόναχο, ο οποίος και αμέσως αναγνώρισε την ιστορική σημασία τους, προτείνοντας την ένταξή τους στο (τότε ανύπαρκτο) Μουσείο των Αθηνών. Φαίνεται επίσης ότι για το ίδιο ζήτημα είχε ερωτηθεί και ο γλύπτης Φυτάλης. Το πλήρες κείμενο του Φετώφ που δημοσιεύεται για πρώτη φορά έχει ως εξής:

«Κατ`αρχάς του παρελθόντος αιώνος ότε ο Ελληνικός Λαός δια ν’ αποτινάξη τον τουρκικόν ζυγόν, πολλοί Φιλέλληνες εκ της Ευρώπης έλαβον μέρος εις τον αγώνα. Μεταξύ αυτών υπήρξε και ο νέος Βαυαρός υπολοχαγός Κ. Κρατσάϊζεν μετά του ζωγράφου Χεσς. Ενθουσιασμένος δια τας ωραιότητας της κλασσικής εποχής, δια τους εμπνευσμένους  ήρωάς της δια την Πατρίδα των, δια τας ιδιοτρόπους αμφιέσεις, έλαβε το μολυβδοκόνδυλον και την πυξίδα εις την χείρα ίνα διαωνίση παν ό,τι τω εφαίνετο αξίας. Επιστρέφων εις Βαυαρίαν ο καλλιτέχνης ούτος, προέτεινεν εις την Επωνυμίαν Χανφστενγκελ όπως λιθογραφήση τους επισημοτέρους ήρωας, όπερ και επραγματοποιήθη δια της υποστηρίξεως του Βασιλέως τη Βαυαρίας και αυτού τούτου τυγχάνοντας μεγάλου Φιλέλληνος. Μετά το θάνατον του  επισυμβάντος εν έτει 1878 τα ιχνογραφήματα και αι υδατογραφίαι του εκληρονομήθησαν παρά της θυγατρός του Μαρίας, συζύγου μου, μετά δε τον θάνατόν της, συμφώνως τη τελευταία αυτής θελήσει, περιήλθον εις την κατοχήν μου.

Πάντα τα ιχνογραφήματα τούτα έδειξα τω τέως Καθηγητή της εν Μονάχω Ακαδημίας Τεχνών Νικολάω Γύζη, ίνα πληροφορηθώ όσο το δυνατόν κάλλιον περί της αξίας αυτών. Η γνώμη του ήτο ότι η θέσις των δύναται να είναι μόνον το Μουσείον Αθηνών. Αλλ`εγώ δεν ηδυνάμην να χωρισθώ αυτών εμφορούμενος προ παντός εξ αισθημάτων σεβασμού. Τώρα όμως, ων προκεχωρημένης ηλικίας και μη ων βέβαιο ότι μετά τον θάνατόν μου οι διάδοχοί μου θα εφύλαττον μετά της αυτής αγάπης και ευλαβείας τα πολύτιμα τούτα πράγματα, μοναδικά εις το είδος των, απεφάσισαν να τα παραδώσω εις χείρας πατριώτου τινός όστις θα εγνώριζε  να εκτιμήση ταύτα. Η αξία των όμως δύανται να καθορισθή μόνον εις απώτερον μέλλον καθ`όσον εκατό μόνον έτη είναι μικρόν διάστημα δυνάμενον να χρησιμεύη ως γνώμων εκτιμήσεως ιστορικού τινο αντικειμένου».

 Ο Έλληνας αυτός πατριώτης που ανέλαβε την πώληση ονομάζονταν Αντύπας και ήταν Έλληνας του εξωτερικού. Λίγους μήνες αργότερα, ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, δημοσιεύει το άρθρο με το οποίο παρακινεί το Ελληνικό Δημόσιο να αγοράσει το συνολικό κληροδότημα. Σ` αυτά περιλαμβάνονταν η κασετίνα με τα υδροχρώματα και τα πινέλα του Κρατσάιζεν, το δερμάτινο σελάχι του αγωνιστή Πλαπούτα, που εκτίθεται στο Παράρτημα του Ναυπλίου, μια φωτογραφία του ζωγράφου και 24 λιθογραφίες. Αγοράστηκε προς 200.000 δρχ. για λογαριασμό της Εθνικής Πινακοθήκης. Παράλληλα αποκτήθηκε και ο συνολικός λεπτομερής κατάλογος των έργων στα ρουμανικά με περιληπτική εισαγωγή του ιστορικού, όπου τονίζεται ιδιαίτερα ότι οι προσωπογραφίες είναι σχεδιασμένες εκ του φυσικού και ότι κάθε μια φέρει τις ιδιόχειρες υπογραφές των απεικονιζομένων.

 

Καρλ Κρατσάιζεν προσωπογραφίες αγωνιστών  

 

Θεόδωρος Kολοκοτρώνης - Eθνικό Iστορικό Mουσείο

Θεόδωρος Kολοκοτρώνης - Eθνικό Iστορικό Mουσείο

Aνδρ�ας Mιαούλης - Nαύαρχος του Aγώνα

Aνδρέας Mιαούλης - Nαύαρχος του Aγώνα

Aνδρ�ας Zαΐμης

Aνδρέας Zαΐμης

Charles Favier, baron (1782-1855)

Charles Favier, baron (1782-1855)

Frank Abney Hastings (1794-1828)

Frank Abney Hastings (1794-1828)

Iωάννης Mηλαΐτης

Iωάννης Mηλαΐτης

Kωνσταντίνος Kανάρης

Kωνσταντίνος Kανάρης

Kίτσος Tζαβ�λλας

Kίτσος Tζαβέλλας

Kωνσταντίνος Nικόδημος - Πυρπολητής του 1821

Kωνσταντίνος Nικόδημος - Πυρπολητής του 1821

Tομπάζης Iάκωβος (Γιακουμάκης) - Φιλικός, ναύαρχος της ναυτικής μοίρας της Ύδρας

Tομπάζης Iάκωβος (Γιακουμάκης) - Φιλικός, ναύαρχος της ναυτικής μοίρας της Ύδρας

Γεώργιος Kαραϊσκάκης - Στρατιωτική φυσιογνωμία, ηγ�της του 1821

Γεώργιος Kαραϊσκάκης - Στρατιωτική φυσιογνωμία, ηγέτης του 1821

Γεώργιος Kουντουριώτης - Yδραίος πολιτικός

Γεώργιος Kουντουριώτης - Yδραίος πολιτικός

Γεώργιος Mαυρομιχάλης - Φιλικός και αγωνιστής της Eπανάστασης του 1821

Γεώργιος Mαυρομιχάλης - Φιλικός και αγωνιστής της Eπανάστασης του 1821

Γεώργιος Σισίνης - Πρόκριτος από τη Γαστούνη, φιλικός και πρωτεργάτης της Eπανάστασης του 1821 στην Πελοπόννησο.

Γεώργιος Σισίνης - Πρόκριτος από τη Γαστούνη, φιλικός και πρωτεργάτης της Eπανάστασης του 1821 στην Πελοπόννησο.

Πηγές

  • Ένθετο περιοδικό « Επτά Ημέρες », Εφημερίδα, Καθημερινή 25 Μαρτίου 2003, (Μαριλένα Κασιμάτη).
  • Lithography by Karl Krazeisen (1794-1878) from Bildnisse ausgezeichneter Griechen und Philhellenen nebst einigen Ansichten und Trachten. Nach der Natur gezeichnet und herausgegeben von Karl Krazeisen. Munchen 1831

Read Full Post »