Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Posts Tagged ‘Ποίηση’

Δελή Εύα ( 1921 – 1940)

Posted in Λογοτέχνες - Ιστορικοί, tagged , , , , , , on 1 Νοεμβρίου, 2008| Leave a Comment »

ΕΥΑ ΔΕΛΗ ( 1921 – 1940)

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στα 1921 κι’ όταν ακόμη ήταν 2 ετών ήρθε με τους γονείς της Υπατία και Χρήστο Δελή κι’ εγκαταστάθηκε στην Νέα Κίο του Άργους. Εκεί έμαθε τα πρώτα γράμματα και κατόπιν συνέχισε τις σπουδές της στην Αθήνα. Στα 17[1] της χρόνια τελείως απρόοπτα αρρώστησε από φυματίωση και τον Μάρτη του 1940 πέθανε σε ηλικία 19 ετών. Ποιήματα της δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά «Ηραία» Άρ­γους και «Νεοελληνικά Γράμματα».

 

[1] Ασυνήθιστη γιά τήν ηλικία της στοχαστιχότητα και ψυχική ωρι­μότητα βλέπουμε στα λίγα ποιήματα πού πρόφτασε να γράψει ή Εύα Δελή, ή οποία γνώρισε την ουσία των πραγμάτων μέσα από πικρότατη πείρα ζωής. «Η άρρώστεια δεν την απογοήτευσε, άλλα πάλαιψε με την ευαίσθητη ψυχή της και προσπάθησε να αμβλύνει την αγωνία της με τούς στίχους της, πού είναι ένα καθρέφτισμα του ανήσυχου εαυτού της.

 

 

 

Βιβλιογραφία

 

  • Λουκά Σταθακόπουλου – Γιάννη Γκίκα, «Ανθολογία ποιητών Αργολίδος & Κορινθίας 1798 – 1957», Αθήνα 1958.
  •  Γ.   Λογοθέτη:  Σέ μια πρόωρη φυγή «Εύα Δελή»  περ. Άργους «Τα Ηραία» τευχ. 26-27, 1940.

 

 

 

 

 

Read Full Post »

Παναγιωτόπουλος Σπύρος (1894- 1987)

Posted in Λογοτέχνες - Ιστορικοί, tagged , , , , , , , , , , , , , , on 30 Οκτωβρίου, 2008| 2 Σχόλια »

Παναγιωτόπουλος Σπύρος (1894- 1987)

 

    

Ο ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, τεχνοκρίτης και πεζογράφος Σπύρος Παναγιωτόπουλος, γεννήθηκε στο Άργος, όπου και έμεινε ως το 1918. Ασχολήθηκε με το εμπόριο. Το 1919 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Διατέλεσε πολλά χρόνια Σύμβουλος της Λυρικής Σκηνής, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών και Αντιπρόεδρος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, καθώς και της «Ένωσης Κριτικών Τέχνης».

Ασχολήθηκε με την ποίηση, την πεζογραφία και την κριτική εικαστικών τεχνών. Στην Αθήνα συνεργάστηκε με τα φιλολογικά περιοδικά: «Νουμάς», «Μούσα», «Ελληνικά γράμματα», «Παναθήναια», «Παρνασσός» και «Νέα Εστία». Το 1923 δημοσίευσε την ποιητική συλλογή «Μαϊστράλια» και το 1944 το «Νυχτερινό διαβάτη».

Περάσματα

Ένα κοπάδι κάτασπρα, χιονάτα περιστέρια

τον ήσκιο του εκαθρέφτισε στης στέρνας τα νερά,

κ’ εκείνα αναταράχτηκαν κ’ υψώθηκαν σα χέρια

τα νούφαρα ν’ αδράξουνε τη βιαστική χαρά.

Αλλά του κάκου! Έπέρασαν αυτά γοργά και πάνε

κ’ η θλίψη ξαναγκάλιασε νερά και χλόη κι’ ανθούς.

Ω συ, που όμοια στο διάβα της γεννήθης, πόθε πλάνε,

πνίξου στης Λήθης τώρα πια τους σκοτεινούς βυθούς.

 (απ’ τη συλλογή «Μαϊστράλια» 1923)

Επίσης δημοσίευσε τα πεζογραφήματα:

«Η επιστροφή του ασώτου» (1945), «Η μάχη των Μύλων» (1960), «Ελληνικοί ρυθμοί», «Δημήτριος  Βαρδουνιώτης / Ο ιστορικός» (1961), «Ο στρατηγός Τσώκρης» (1962), «Στην Τροιζήνα μονιασμένοι» (1963), « Άνθρωποι, καιροί και τόποι» (1964), « Ναυτικά Διηγήματα» (1988).

Ακόμη, έγραψε την μονόπρακτη τραγωδία «Ίκαρος» και την κομεντί «Μοντέλο» ενώ το 1929 στο «Θέατρο των Νέων» παίχτηκαν  δύο  μονόπρακτα  θεατρικά  του  έργα,  το « Ένστικτο», δράμα, και η «Κρινιώ», δραματική ηθογραφία. Μετάφρασε έμμετρα ολόκληρο  το έργο του αρχαίου ειδυλλιακού ποιητή Θεόκριτου. Λογοτεχνική δημιουργία του Σπ. Παναγιωτόπουλου είναι σκορπισμένη σε πλήθος περιοδικά κι εφημερίδες.

 

Βιβλιογραφία

Κριτικές για τo έργο του Σπ. Παναγιωτόπουλου έχουν γράφει : Γρ. Ξενόπουλος «Αθηναϊκά Νέα» 6-4-41, 30-8-44, Βλ. Γαβριηλίδης «Ακρόπο­λις», Ψυχάρης «Νουμάς», Σπ. Μελάς «Καθημερινή» και «Εμπρός», Σωτ. Σκίπης «Όρθρος» και «Βραδυνή», Ηλ. Βουτιερίδης «Εμπρός», Στέφ. Δά­φνης «Νέα Ήμερα», Τέλος Άγρας «Μεγάλη Ελλην. Εγκυκλοπαίδεια», Π. Πα­λαιολόγος «Αθηναϊκά Νέα», Μιχ. Ρόδας «Ελεύθερον Βήμα», Ρ. Γκόλφης «Γράμματα», Τ. Μωραϊτίνης «Έθνος», Α. θρύλος «Ν. Εστία» και «Αγγλοελληνική Επιθεώρηση», Αχ. Κύρου «Εστία», Αδ. Παπαδήμας «Νέα Ελληνική Γραμματολογία», Κ. Μεραναίος «Πειραϊκά Χρονικά», Κ. Μπαστιάς «Εβδομάς», Π. Χάρης «Ν. Εστία», Α. Αναπλιώτης «Πρωϊνός Τύπος», Γρ. Κασιμάτης «Παρόν», Γ. Φουσάρας «Νέον Πνεύμα», Κ. Αθάνατος «Ελεύθερος Άνθρωπος», Γερ. Αμπάτης «Πρωΐα», Δ. Π. Οικον. Εγκυκλ. Λεξικόν «Η­λίου», Γιάν. Χατζίνης «Ν. Εστία» κ.ά.

 

Πηγές

  • Λουκά Σταθακόπουλου – Γιάννη Γκίκα, «Ανθολογία ποιητών Αργολίδος & Κορινθίας 1798 – 1957», Αθήνα 1958.
  • Εγκυκλοπαίδεια «Επιστήμη και ζωή».

Read Full Post »

Δάφνης Στέφανος (1882-1947)

Posted in Λογοτέχνες - Ιστορικοί, tagged , , , , , , , , on 30 Οκτωβρίου, 2008| 1 Comment »

Δάφνης Στέφανος  (1882-1947)

 

Στέφανος Δάφνης. Δημοσιεύεται στο: «Σοκόλη, Ελληνική ποίηση», τ. Β΄, σ. 439

Λογοτεχνικό ψευδώνυμο του ποιητή, πεζογράφου και θεατρικού συγγραφέα Θρασύβουλου Ζωιόπουλου. Γεννήθηκε στο Άργος από Αργείτισσα μητέρα και αναπλιώτη πατέρα. Περάτωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Ναύπλιο και σπούδασε μαθηματικά στο πανεπιστήμιο της Αθήνας. Σε ηλικία 25 ετών (το 1907) εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, όπου εργάστηκε ως καθηγητής μαθηματικών και αργότερα ως τμηματάρχης στην εθνική βιβλιοθήκη. Ήταν παντρεμένος με την αξιόλογη ποιήτρια Αιμιλία Κούρτελη 1(1881-1941). Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το έζησε στην Αθήνα, όπου και πέθανε.

Στέφανος Δάφνης. Δημοσιεύεται στο: «Σκόκος Κωνσταντίνος, Εθνικόν Ημερολόγιον, 1917», σελ. 17

Ο Στ. Δάφνης δημοσίευσε αρκετά διηγήματα σε διάφορα περιοδικά της εποχής του, στα οποία υπάρχουν πολλά ηθογραφικά στοιχεία και κατάλοιπα ρομαντισμού. Πολλά από αυτά είναι αναπλιώτικα ( Ο ονειροκρίτης, Αίμα στον κάμπο, Το αγρίμι, Ο ξένος των Χριστουγέννων, Φρυκτωρία, Ο Αρχάγγελος, Το μυστικό των Λοδεράνων, μια τουρκοβενετσιάνικη ιστορία). Επίσης, έγραψε αρκετά μονόπρακτα (Της φυλακής, όπου ζωντανεύει τη βασανισμένη ζωή των κρατουμένων στο Παλαμήδι, Το πατρικό σπίτι, Ο σπαραγμός, που βραβεύτηκε από την Εταιρεία Θεατρικών Συγγραφέων, Το αγριογούρουνο, Το τραγούδι της καρδιάς, ερωτικό δράμα). Αν και είναι γνωστός ο Σπ. Δάφνης περισσότερο ως πεζογράφος, εν τούτοις η ποίησή του είναι ανώτερη από το πεζογραφικό και θεατρικό του έργο. Σημειώνουμε την πρώτη του ποιητική συλλογή Ο ανθισμένος δρόμος (1911), Το ανοιχτό παράθυρο (1920), που τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο του Φιλαδέλφειου Ποιητικού Αγώνος, κ.ά.

Επίσης, αξίζει να μνημονεύσουμε τα δώδεκα σονέτα με τον γενικό τίτλο Ο κύκλος της χαράς και του πόνου. Στη συλλογή αυτή ανήκει και το σονέτο Άργος, στο οποίο μαρτυρεί την αργείτικη καταγωγή του. Το παραθέτουμε ως δείγμα γραφής του ποιητή Στέφανου Δάφνη.

 

Άργος

Ακόμη στ’ όνομά σου τρέμει, ακόμη
του Σκάμαντρου το θείο στοιχειό, Πατρίδα,
κι ομπρός στο Ορέστη ακόμη τη λεπίδα
της Τραγωδίας ορθή πετιέται η κόμη!

Του ριζικού σου δόξα ως πέρα οι δρόμοι
και το πλοίο σου νικάει την καταιγίδα,
κι ευτυχισμένο, ως πάει, γεμάτο ελπίδα,
το κυβερνούν του Ομήρου οι στίχοι – οι νόμοι.

Χαρά μου, που τα χτύπησε ο δικός σου
αέρας, πρώτη αυγή, τα βλέφαρά μου!
Χαρά μου, στον κύκλο του φωτός σου

με δένει, σαν ευχή και σαν κατάρα,
από το χώμα ανεβατή στα κόκκαλά μου
προγονική η ατρειδική λαχτάρα!

 

Ο Στέφανος Δάφνης, σεμνός και ταπεινός, άνθρωπος χαμηλών τόνων που απέφευγε την προβολή και δημοσιότητα, άφησε πολλά κείμενά του διάσπαρτα σε λογοτεχνικά και άλλα περιοδικά και εξακολουθούν να είναι σκόρπια. Είναι ο αξιολογότερος στην Αργολίδα δημιουργός του πρώτου μισού του 20ού αιώνα και ο Τερζάκης Άγγελος τον θεωρεί δάσκαλό του.

 

 Υποσημειώσεις

1. Αιμιλία Θρασ. Ζωιοπούλου, κόρη του δημοσιογράφου Γιάννη Κούρτελη, που εξέδιδε  τη γαλλόφωνη εφημερίδα SEMAPHORE, ήταν γνωστή με το φιλολογικό ψευδώνυμο Αιμιλία Δάφνη. Γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1887. Σπούδασε και δίδαξε για μικρό διάστημα στο Αρσάκειο Αθηνών. Δημοσίευσε τις ποιητικές συλλογές Χρυσάνθεμα (1903), Χρυσά καπέλα (1923) κ.ά., έναν τόμο μονόπρακτων δραμάτων, το κοινωνικό μυθιστόρημα Το ταλέντο της Σμαρώς (1924), διηγήματα και μελέτες. Πέθανε στην Αθήνα το 1941.

Πηγές

  • Οδυσσέας Κουμαδωράκης, «ΑΡΓΟΣ το πολυδίψιον». Εκδόσεις εκ Προοιμίου. Άργος 2007.
  • Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 6.
  • Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Αθήνα, Πυρσός, 1929, τομ. Η΄.

      

Read Full Post »

Νίκος Καρούζος (1926-1990)

Posted in Λογοτέχνες - Ιστορικοί, tagged , , , , , , , , , , on 30 Οκτωβρίου, 2008| Leave a Comment »

Καρούζος Νίκος (1926-1990)

 

Νίκος Καρούζος

Ο Νίκος Καρούζος του Δημήτρη και της Κωνσταντίνας, το γένος Πιτσάκη, γεννήθηκε στο Ναύπλιο, όπως αναφέρεται σε πολλά και σπουδαία διαχρονικά αφιερώματα για τον ποιητή. Όμως σε επανεξέταση του τόπου γεννήσεως του ποιητή, η οποία έγινε από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη (25 Ιουλίου 2022) και συγκεκριμένα από τον πρόεδρο της κ. Γεώργιο Γιαννούση, προέκυψε ότι ο μεγάλος Έλληνας ποιητής, γεννήθηκε στο  Άργος στο πατρικό σπίτι της οικογένειας που βρίσκεται σήμερα στην πλατεία Ηφαίστου στο κέντρο της πόλης. Περισσότερα στο άρθρο «Νίκος Καρούζος – Η Αργείτικη καταγωγή του ποιητή και άλλα ενδιαφέροντα περί αυτής».      

Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος στρατευμένος στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, διώχτηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου και εξορίστηκε μετά τη συνθηκολόγηση της Βάρκιζας. Η μητέρα του ήταν κόρη ιερωμένου και δασκάλου.

Κατά τη διάρκεια των γυμνασιακών του χρόνων ο Καρούζος έδρασε στην ΕΠΟΝ και εξορίστηκε στην Ικαρία (1947) και στη Μακρόνησο (1951), από όπου έφυγε τελικά το 1953 μετά από νευρικό κλονισμό. Παντρεύτηκε δύο φορές, το 1955 τη Μαρία Δαράκη, με την οποία έζησε λίγους μόλις μήνες και το 1963 τη Μαίρη Μεϊμαράκη, από την οποία χώρισε το 1980. Από το 1981 και ως το τέλος της ζωής του τον συντρόφεψε η Εύα Μπέη.

 

Φωτογραφία του Νίκου Καρούζου με την σύζυγό του Μαίρη Μεϊμαράκη και τον γιο της Αλέξιο Σαββίδη, από το ντοκιμαντέρ για τη ζωή του με τίτλο: Νίκος Καρούζος – «Ο Δρόμος για το Έαρ».

 

Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα, δεν ολοκλήρωσε όμως τις σπουδές του, καθώς ήδη από το 1941 είχε στραφεί στην ποίηση. Το 1949 πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη εμφάνισή του στο χώρο των γραμμάτων με τη δημοσίευση του ποιήματός του Σίμων ο Κυρηναίος στο περιοδικό Ο Αιώνας μας. Η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Η επιστροφή του Χριστού εκδόθηκε το 1954.

 

Νίκος Καρούζος

 

Στους λογοτεχνικούς κύκλους έγινε πιο γνωστός στη δεκαετία του ’60 με τις συλλογές Η έλαφος των άστρων, Ο υπνόσακκος και Πενθήματα. Ακολούθησαν πολλές ακόμη συλλογές και συγκεντρωτικές εκδόσεις των ποιημάτων του ως τη συγγραφή του τελευταίου του ποιητικού έργου Αιώρηση, γραμμένου στις 29 Αυγούστου 1990 στο νοσοκομείο Υγεία, όπου ο ποιητής νοσηλευόταν τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του, άρρωστος από καρκίνο, όπου και πέθανε.

 

Νίκος Καρούζος «Τα ποιήματα».

 

Συνεργάστηκε με τα περιοδικά όπως Νέα Εστία, Αθηναϊκά Γράμματα, Ευθύνη, Σπείρα, Τομές, η Λέξη. Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1963), το Βραβείο της Ομάδας των Δώδεκα (1963), το Α΄ Εθνικό Βραβείο Ποίησης, από κοινού με τους Τάκη Βαρβιτσιώτη και Μίλτο Σαχτούρη (1972) και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1988).

Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Νίκου Καρούζου βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Νίκος Καρούζος», Η ελληνική ποίηση· Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, σ.482- 483. Αθήνα, Σοκόλης, 1982, Ζήρας Αλεξ., «Καρούζος Νίκος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985, Λαλουδάκη Ελισσάβετ, «Νίκος Καρούζος (1926-1990), Χρονολόγιο», Διαβάζω393, 2/1999, σ.110-115, Παπακόγκος Κωστής, «Αιχμάλωτος της ελευθερίας», Η λέξη88-89, 10-11/1989, σ.885-891 και Χατζηφώτης Ι.Μ., «Καρούζος Ν.Δ.», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 8, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.

 

Πηγή

  • Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.

 

Read Full Post »

« Newer Posts