ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Γιατρός και επί σειρά ετών δήμαρχος Άργους. Πολιτευόταν από το 1857. Για πρώτη φορά εκλέχτηκε δήμαρχος το 1874 και συνολικά πέντε φορές, συμπληρώνοντας στο αξίωμα 19 συνολικά χρόνια.* Επίσης ήταν πληρεξούσιος Άργους στη δεύτερη Εθνοσυνέλευση Αθηνών (1862).

Ο Καλμούχος ήταν οπαδός του Χαρ. Τρικούπη και πολιτικός φίλος του Μιχ. Κωτσάκου, υποστηριζόταν όμως και από τον Γεώργιο Τσώκρη, τον γιο του Στρατηγού, και από τον βουλευτή Σωτήριο Δανόπουλο, τουλάχιστον κατά τις εκλογές του 1887. Ο Σπ. Καλμούχος, παρά την πολεμική που του εξαπολύουν οι εφημερίδες της εποχής του, ήταν γενικά αποδεκτός από τον πολιτικό κόσμο, γιατί ήταν ισχυρή προσωπικότητα και είχε να επιδείξει πολύ αξιόλογο και θετικό έργο από τη θέση του Δημάρχου. Γι’ αυτό είχε και ισχυρά λαϊκά ερείσματα. Ορθά παρατηρεί ο Δημ. Βαρδουνιώτης ότι «ο κ. Καλμούχος είναι μεγάλη πολιτική δύναμις» και ότι «είχε κατά την λήξασαν τετραετίαν αρίστην την υπ’ αυτού διαχείρισιν της δημοτικής αρχής».

Το 1899, που ήταν και πάλι υποψήφιος δήμαρχος «ο γηραιός πλέον πολιτικός», ηττήθηκε από το συνάδελφό του γιατρό Εμμ. Ρούσσο. Ο ίδιος ο Καλμούχος, ο οποίος μάλιστα την παραμονή των εκλογών δέχτηκε δολοφονική επίθεση έξω από το σπίτι του από αγνώστους, θα ομολογήσει με παράπονο ότι η αποτυχία του οφειλόταν στην εγκατάλειψη των μέχρι τότε πολιτικών του φίλων και υποστηρικτών.

Ο Σπήλιος Καλμούχος υπήρξε αναμφισβήτητα ο καλύτερος δήμαρχος Άργους. Επί της εποχής του έγιναν πολλά και σοβαρά έργα υποδομής και το Άργος έπαψε σιγά σιγά να μοιάζει περισσότερο με χωριό. Παρουσιάζεται δηλαδή για πρώτη φορά μια σοβαρή τάση για αστική συγκρότηση της πόλη.

Επί της εποχής του κτίστηκε η δημοτική αγορά (1889) και το κτίριο του πρώτου Γυμνασίου Άργους (Βασ. Σοφίας 2), όπου σήμερα στεγάζονται διάφορες υπηρεσίες του Δήμου. Αναμορφώθηκε, επίσης, το δημαρχείο με τα παρακείμενα κτίσματα, που είναι της καποδιστριακής περιόδου. Επίσης, φυτεύτηκαν δένδρα, έγινε μέριμνα για το φωτισμό της πόλης με φανούς,** κατασκευάστηκαν και επισκευάστηκαν δρόμοι μέσα και έξω από την πόλη, κατασκευάστηκαν οχετοί, καθαρίστηκε η κοίτη του Ερασίνου, συστάθηκαν και τελειοποιήθηκαν τα λουτρά του Αλμυρού,*** κατασκευάστηκε δεξαμενή και διοχετεύτηκαν τα νερά του Ερασίνου**** με σιδεροσωλήνες μέσα στην πόλη, έγινε απόφραξη των καταβοθρών της Στυμφαλίδας, για να εμπλουτίζονται τα νερά του Ερασίνου, επισκευάστηκαν διάφορα κεντρικά κτίσματα της πόλης, η οποία καλλωπίστηκε και νοικοκυρεύτηκε. Ακόμα και ουρητήρια***** τοποθετήθηκαν σε διάφορα σημεία της πόλη.

*   Διετέλεσε Δήμαρχος τις περιόδους 1874-79, 1883-1891 και 1893-99.

** Πριν απ’ τον ηλεκτροφωτισμό, που έγινε επί Ανδρέα Καρατζά, η πόλη φωτιζόταν τη νύκτα  με φανούς πετρελαίου και αργότερα οινοπνεύματος.

*** Ο Αλμυρός ήταν οι Μύλοι, όπου μετέβαιναν οι Αργείτες με το τρένο για τα θαλάσσια λουτρά τους. Ο πρώτος ατμοκίνητος τότε σιδηρόδρομος έκανε το παρθενικό του ταξίδι από Κόρινθο στο Άργος το 1885 (εφ. «Άργος», φ, 17/19-12-1885). Την ίδια εποχή περίπου κατασκευάζονται και οι γραμμές του Άργους-Ναυπλίου και Άργους – Μύλων – Τρίπολης.

**** Το 1899, λόγω ανομβρίας, τα νερά της Στυμφαλίδας μειώθηκαν πολύ και ο Ερασίνος στο Κεφαλάρι στέρεψε. Ο Καλμούχος δαπάνησε τότε πολλά χρήματα για την απόφραξη των καταβοθρών της λίμνης με τη βοήθεια της κυβέρνησης Γ. Θεοτόκη και με τη μεσολάβηση του τότε βουλευτή Μιχ. Κωτσάκου (εφ. «Αγαμέμνων», φ. 140/14-2-1903).

*****  εφ. «Άργος», φ. 56/12-6-1888. Η εφημερίδα σημειώνει ότι τοποθετήθηκαν δεκαέξι ουρητήρια σε διάφορα μέρη της πόλης, «κομισθέντα εκ του εν Πειραιεί μηχανουργείου του κ. Βασιλειάδου».

• Οδυσσέα Κουμαδωράκη, « Άργος το πολυδίψιον » Εκδόσεις Εκ Προοιμίου, Άργος 2007.