ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Το Άργος στην Ιστορία – Το Άργος και η Ιστορία: Επιστημονικό Συμπόσιο

Δυο από τα σημαντικότερα επιστημονικά γεγονότα της περιόδου Μαρτίου-Απριλίου 2022 αφορούσαν στο Άργος και την παρουσία του στην Ιστορία. Δυο γεγονότα που επανατοποθετούν το Άργος στο κέντρο της ιστορίας, ως τον κυριότερο μηχανισμό παραγωγής της. Η συνάντηση της αρχαιολογικής σκαπάνης και της ιστορικής έρευνας, των αρχαιολογικών ευρημάτων και της αρχειακής-βιβλιογραφικής μελέτης, αναδεικνύουν έναν πλούτο πληροφοριών για την αρχαιότερη πόλη της Ελλάδας  και μια από τις αρχαιότερες στην Ευρώπη και τον κόσμο. Η ανάδειξη αυτού του πλούτου στοιχίζει τα ιδιαίτερα σημεία της ιστορικής διαδρομής της πόλης του Άργους και αναλύει τρόπους, πολιτικές και γεγονότα των δυνατοτήτων της, όχι απλά να επηρεάσει την ιστορία, αλλά να την υπογράψει!

Argos in History, Argos and History: A Reappraisal of Ancient Argos.

Πρόκειται για το επιστημονικό τριήμερο συμπόσιο (29-31/3/2022) που έγινε διαδικτυακά και συνδιοργανώθηκε από τρεις σημαντικούς εκπροσώπους των κλασικών σπουδών στη χώρα μας: την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών Αθηνών (ASCSA), τη Γαλλική Σχολή Αθηνών (EFA) και τη Βρετανική Σχολή Αθηνών (BSA). Τρεις αντιπροσωπείες με σημαντικό πολύχρονο και πολυεπίπεδο έργο στην Ελλάδα, η συνεργασία των οποίων αποκτά ιδιαίτερη σημασία για το συγκεκριμένο θέμα, καθώς η ερευνητική τους φιλοσοφία, οι τεχνικές και το έργο τους, αναδεικνύουν τον επιστημονικό πλουραλισμό προσέγγισης του αρχαίου (ελληνικού) κόσμου και υπογραμμίζουν, από διαφορετικές θεάσεις και διαδρομές τη σημασία του Άργους για την Ιστορία. Ο τίτλος του επιστημονικού συμποσίου: Το Άργος στην Ιστορία, Άργος και Ιστορία: μια επαναξιολόγηση του Αρχαίου Άργους – Argos in History, Argos and History: A Reappraisal of Ancient Argos.

Jonathan Mark Hall (Τζόναθαν Μαρκ Χολ), καθηγητής Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Ένας συνειδητός φιλέλληνας και φίλος του Άργους.

Το δεύτερο επιστημονικό γεγονός αφορά στην έκδοση μιας ξεχωριστής έρευνας για το Άργος καθώς δίνει σύγχρονες διαστάσεις στην αρχαιολογική κληρονομιά της πόλης με τον ευρηματικό τίτλο: Ανακτώντας το παρελθόν: το Άργος και η αρχαιολογική του κληρονομιά στη σύγχρονη εποχή – Reclaiming the Past. Argos and its Archaeological Heritage in the Modern Era. H έρευνα πραγματοποιήθηκε από τον Καθηγητή Κλασικών Σπουδών του Cornell University, Jonathan M. Hall, έναν συνειδητό φιλέλληνα και φίλο του Άργους καθώς κάθε χρόνο επισκέπτεται την πόλη συνοδεύοντας φοιτητές του Πανεπιστημίου του. Στην έρευνά του θα αναφερθούμε διεξοδικά σε ξεχωριστό κείμενό μας.

Το Άργος στην Ιστορία – Άργος και Ιστορία: μια επαναξιολόγηση του Αρχαίου Άργους, είχε ως κύριο στόχο να παρουσιάσει τα ευρήματα των ερευνών πεδίου και τα θεωρητικά συμπεράσματα σημαντικών ερευνών που έγιναν τα τελευταία χρόνια για την πόλη και στην πόλη του Άργους. Ουσιαστικά, το κύριο μέλημα της επιστημονικής κοινότητας ήταν να αναδείξει την πόλη του Άργους ως την κινητήρια δύναμη της παραγωγής ιστορίας στον αρχαίο κόσμο.

Véronique Chankowski. Παθιασμένη με τη μελέτη της αρχαίας Ελλάδας, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Λυόν 2.

Ήδη από τις εισαγωγικές τοποθετήσεις τόσο της Διευθύντριας της ΑSCSA Jeniffer Neils, όσο και της Διευθύντριας της EFA Véronique Chankowski, δηλώθηκε η σύγκλιση όλων των παρουσιάσεων στην εξυπηρέτηση του μελήματος αυτού.

Στο τριήμερο Επιστημονικό Συμπόσιο για το Άργος παρουσιάστηκαν δέκα έξι ερευνητικές δράσεις από επιστήμονες πολλών ευρωπαϊκών και αμερικανικών Πανεπιστημίων, ενώ η κύρια εισαγωγική ομιλία έγινε από τον Καθηγητή κ. Χαράλαμπο Κριτζά (Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών), γνωστό στο ευρύ κοινό για τις ανασκαφές του στο Άργος, ιδιαίτερα με την ανακάλυψη των ενεπίγραφων πινάκων του Άργους, για την οποία είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε ένα αντίστοιχο άρθρο του κ. Χ. Κριτζά στο περιοδικό «Αργειακή Γη» («Οι χαλκοί ενεπίγραφοι πίνακες του Άργους», Αργειακή Γη, τ. 3, Δεκ. 2005).

Με την ευκαιρία αυτή να σημειώσω πως στην απογευματινή συνεδρία της 30/3/2022, ένας άλλος Γάλλος αρχαιολόγος με σημαντική διεθνή παρουσία και μεγάλο έργο σχετικά με το Άργος, ο Gilles Touchais, παρουσίασε σε συνεργασία με την Anna Philipa–Touchais και τον Sylvian Fachard τις πρόσφατες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο λόφο Ασπίδα και τα συμπεράσματα των ερευνών αυτών. Η «Αργειακή Γη», το επιστημονικό περιοδικό του Δήμου Άργους (2003-2013), είχε δημοσιεύσει κείμενό του για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων καθώς και αντίστοιχο του Francis Croissant στο έργο του οποίου αναφέρθηκε η Hélène Aurigny στην 1^η συνεδρία (Ο Francis Croissant και το Άργος, από την αρχαία πόλη στη σύγχρονη).

Argos in History, Argos and History

Η πλούσια θεματολογία του Επιστημονικού Συμποσίου επέτρεψε σε όσες/όσους το παρακολούθησαν, ακόμη και οι μη ειδικοί, να διαμορφώσουν μια εικόνα της σημασίας του Άργους για τον αρχαίο κόσμο και παράλληλα, να έρθουν σε επαφή με νέες μεθόδους αρχαιολογικής έρευνας που συνθέτουν στο πεδίο το παρελθόν με το παρόν. Τέτοια ήταν, για παράδειγμα,  η τριετής αμερικανική έρευνα πεδίου που περιέλαβε ολόκληρη τη δυτική περιοχή από τη Λυρκεία μέχρι και το Κεφαλόβρυσο τα αποτελέσματα της οποίας παρουσίασε η Grace Erny του Πανεπιστημίου του Stanford (Rural Life way soft he Western Argolid in the 19^th and 20^th Centuries).

Σημαντικές επίσης έρευνες σχετικά με τις «διεθνείς σχέσεις» του Άργους όπως με την Αίγυπτο (Pierre Aupert), ο ρόλος του στον Πελοποννησιακό Πόλεμο (César Fornis) και η σημασία του για τον Ελληνιστικό Κόσμο (Anne Parlente, Dimitrios Bartzis, Elia Pinakoulaki, Anne-Sophie Martz, Guy Ackerman, Ioanna Kralli) και ακόμη ιδιαίτερες ερευνητικές οπτικές με επίκεντρο το Άργος, όπως τα τοπωνύμια (Clarisse Pretre, Enrique Nieto-Izqulerdo), η οικονομική ενσωμάτωση της πόλης στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Catherine Abadie-Reynal) ή ακόμη το τέλος της αρχαίας θρησκείας και ο θρίαμβος των χριστιανών (Marcel Piérat).

Σημαντικό από κάθε άποψη το Επιστημονικό Συμπόσιο για το Άργος ανέδειξε το διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον για τη σημασία και το ρόλο της πόλης του Άργους στον αρχαίο κόσμο, ενσωματώνοντας το ήδη πλούσιο αρχαιολογικό και ιστορικό υλικό στις νέες ερευνητικές οπτικές. Η δυναμική της συνάντησης με τρεις τόσο σημαντικούς ερευνητικούς εταίρους που δραστηριοποιούνται πολλά χρόνια τώρα στην Ελλάδα, μας επιτρέπει να ευελπιστούμε για τη συνέχιση των ερευνών και ίσως κάποτε για την επανάληψη της συνάντησης στο χώρο του Άργους.

Γιώργος Κόνδης

Ο Γεώργιος Η. Κόνδης είναι Κοινωνιολόγος, διδάσκων στο Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

* Οι επισημάνσεις με έντονα γράμματα οφείλονται στην Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη