Αργολίς – Εφημερίδα (1863)
Η Αργολίς Εφημερίς Πολιτική Φιλολογική και των Ειδήσεων (Εκδιδομένη άπαξ της εβδομάδος). Ναύπλιο, 20 Φεβρουαρίου 1863 – 11 Μαρτίου 1891, αρ. φ. 1 – 434. Από 1 Οκτ. 1871 (αρ. φ. 137) ο τίτλος αλλάξει σε Αργολίς. Εκδότης – διευθυντής: Σωτήριος Ε. Αθανασιάδης ή Βίγγας. Συντάκτης: Δημήτριος Κ. Βαρδουνιώτης. Μότο: «Σταγόνες ύδατος πέτρας κοιλαίνουσιν» (από 24 Νοε. 1872, αρ. φ. 171). Άλλοι υπότιτλοι: Εφημερίς του Λαού, Εκδιδομένη άπαξ της εβδομάδος (11 Μαΐου 1865 – 20 Μαρτίου 1872, αρ. φ. 9-147)· Εφημερίς Πολιτική και Δικαστική (από 6 Απρ. 1878, αρ. φ. 291). Εβδομαδιαία, τετρασέλιδη, δίστηλη, σχήματος 4ου. Ετήσιες συνδρομές: εσωτερικού 12 δρχ. και εξωτερικού 18 δρχ. Από 20 Μαρτίου 1872 (αρ. φ. 147) απαλείφεται κάδε ένδειξη. «Συνδρομή ετησία Δραχ. 6» από 6 Απριλίου 1878 (αρ. φ. 291). Ο τίτλος συνοδεύεται από χαλκογραφία που παρουσιάζει περικεφαλαίες, λάβαρα και σημαίες (11 Μαΐου 1865 – 16 Σεπτεμβρίου 1871, αρ. φ. 9-136). Τυπωνόταν στο τυπογραφείο του εκδότη της, Σωτηρίου Ε. Αθανασιάδη ή Βίγγα, «παρά τη πλατεία του Συντάγματος».
Ως στόχο έχει να περιγράφει τις επαρχιακές ανάγκες, να παρακολουθεί την εφαρμογή των νόμων και να εκφράζει την επαρχιακή γνώμη για τα πολιτικά ζητήματα. Το ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στα «πράγματα του Νομού», αλλά εξαίρεται και ο σεβασμός στο σύνταγμα και τους νόμους.
Ασχολείται με θέματα τοπικού ενδιαφέροντος, απευθύνοντας μάλιστα έκκληση στους αναγνώστες για συγγραφή αντίστοιχων άρθρων. Ενημερώνει σχετικά με τις εξελίξεις σε πολιτικό και εθνικό επίπεδο. Την προσοχή της έλκει επίσης η ζωή των εστεμμένων, τόσο Ελλήνων όσο και Ευρωπαίων. Ωστόσο, δεν παραλείπει να αναφερθεί επανειλημμένως στην άθλια διαβίωση των κρατουμένων του Παλαμηδιού.
Η Αργολίς, 16 Ιουλίου 1866.
Φαίνεται να διάκειται ευνοϊκά προς τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο και αργότερα προς τον Θεόδωρο Δεληγιάννη. Συνδιαλέγεται με εφημερίδες τοπικές ή και αθηναϊκές, όπως Ανεξαρτησία, Συνταγματικός Έλλην, Δαναός και ο «εν Αθήναις» Τόπος˙ τις περισσότερες φορές ωστόσο ο διάλογος αυτός προσλαμβάνει χαρακτήρα αντιπολίτευσης.
Παράλληλα, η Αργολίς προβαίνει σε αναδημοσιεύσεις από έντυπα αθηναϊκά και ευρωπαϊκά: Ηχώ της Ελλάδος, Παλιγγενεσία, Χρόνος, Νέαι Ιδέαι, Μέριμνα, Πρωΐα, Τηλέγραφος, Ευτέρπη και Η Ημέρα Τεργέστης. Γρήγορα απαλείφει τον προσδιορισμό «φιλολογική», αν και συνεχίζει να δημοσιεύει κατά καιρούς ποιήματα. Κατά κύριο λόγο φιλοξενεί δικαστικές αποφάσεις, που ενίοτε μάλιστα αποτελούν την ύλη ολόκληρου του φύλλου ή έπονται ως παράρτημα. Η ύλη καταχωρίζεται σε δύο στήλες. Στο κύριο άρθρο εκτίθενται τα ζητήματα που (θεωρείται ότι) απασχολούν την τοπική ή ευρύτερη κοινή γνώμη. Στη στήλη «Διάφορα» παρατίθενται ποικίλες ειδησεογραφικές πληροφορίες αλλά και σχόλια.
Η Αργολίς, 16 Ιουλίου 1866.
Το μόνο όνομα που αναγράφεται σε κάθε φύλλο είναι του τυπογράφου και βιβλιοπώλη Σωτηρίου Ε. Αθανασιάδη, ο οποίος μετονομάζεται σε Σωτήριος Ε. Βίγγας (αρ. φ. 25, 17 Νοε. 1865) και παραμένει εκδότης και διευθυντής της Αργολίδος καθ’ όλη τη διάρκεια της κυκλοφορίας της. Ο Δημήτριος Κ. Βαρδουνιώτης κατά πληροφορίες που προέρχονται τόσο από άλλα δημοσιεύματα στον τοπικό Τύπο όσο και από το αρχείο Βαρδουνιώτη που τηρεί ο Β. Δωροβίνης, φαίνεται ότι υπήρξε συντάκτης της εφημερίδας για διάφορα διαστήματα ήδη από την αρχή της έκδοσής της. Η «επί μακρά έτη δημοσιογραφική εργασία και υποστήριξις του καλάμου του», όμως, φαίνεται να είναι ανεξάρτητη από την ανάληψη της θέσης αυτής˙ η συνεργασία του προφανώς είναι προγενέστερη της ημερομηνίας αυτής και δεν επηρεάζεται από την αποχώρησή του.
Αναφέρονται ακόμα ανταποκριτές από την περιφέρεια του νομού και εμφανίζονται ψευδωνυμικές υπογραφές περιστασιακών αρθρογράφων («Έθνος», «Ω.», «Εις Λακεδαιμόνιος», «Έσπερος», «Ξ.»). Από 27 Σεπτ. – 11 Δεκ. 1880 (αρ. φ. 343-346) εμφανίζεται η ανυπόγραφη «παραφυλλίς» που φέρει τον τίτλο «Κόπανος», με αρίθμηση 1-4. Στόχο της αποτελεί «να φοβίζη πάντα κακόν». Η ύλη της χαρακτηρίζεται ως ιδιόρρυθμη και ποικίλη. Αναδημοσιεύει «και αλλοτρίους συντόμους διατριβάς», υπογεγραμμένες ή με αρχικά μόνο, όπως επίσης και άρθρα από το Ραμπαγά και το Μη χάνεσαι.
Παρόλο που δηλώνεται ως εβδομαδιαία εφημερίδα, παρατηρείται αταξία ως προς την κυκλοφορία της. Η μη καταβολή της οφειλόμενης συνδρομής φαίνεται να αποτελεί την εξήγηση: «Το καλλίτερον βεβαίως θα ήτο να είχε συνδρομητάς κατ’ όνομα και πράγμα, αλλά ο επαρχιακός τύπος εισέτι δεν επεστηρίχθη» (1 Ιαν. 1873, αρ. φ. 172).
Βιβλιογραφία: Χριστόπουλος, Παναγιώτης, Εφημερίδες αποκείμενες στη Βιβλιοθήκη της Βουλής (1789-1970), σελ. 39, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα, 1993.
Σπύρος Ταλιέρης
Φιλόλογος – Εκπαιδευτικός
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών, «Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου 1784-1974», τόμος Α΄, Αθήνα, 2008
Διαβάστε ακόμη:
- Δαναός – Η πρώτη εφημερίδα του Άργους
- Ασπίς του Άργους
- Δαναός – Η Εφημερίδα του Συλλόγου Αργείων «Ο Δαναός»
- Σύνταγμα (Τύπος) 1892-1970
- Εκδόσεις και αναγνωστικό κοινό στο Άργος του 19ου αιώνα
- Ελληνική Τυπογραφία στη διαδρομή πέντε αιώνων
- Αργολικόν Ημερολόγιον 1910
- Δαναΐς (Τύπος) 1910-1914
- Το χρονογράφημα στο Άργος του 19ου αιώνα (1883-1889)
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 