ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Νταλ Ρόαλντ – Dahl Roald (1916-1990)

O Roald Dahl γεννήθηκε από νορβηγούς γονείς το 1916 σ’ ένα χωριό της Ουαλίας. Ορφανός από πατέρα σε ηλικία δύο ετών, ο Roald φοίτησε στο περίφημο σχολείο του Ρέπτον. Λάτρης της περιπέτειας, έκανε αίτηση για μια θέση στη Shell, που το 1938 τον έστειλε στη σημερινή Τανζανία. Με την έκρηξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατατάχθηκε στη RAF. Παρά τον σοβαρό τραυματισμό του όταν το αεροπλάνο του έπεσε στη Λιβύη, υπηρέτησε ως μάχιμος πιλότος στην Ελλάδα και στη Μέση Ανατολή. Το 1942, λόγω προβλημάτων υγείας, τοποθετήθηκε στην Ουάσινγκτον ως Ακόλουθος της Αεροπορίας και αργότερα σε άλλες διοικητικές θέσεις.

Roald Dahl and Patricia Neal

Στην Αμερική ξεκίνησε τη συγγραφική του καριέρα. Εκεί γνώρισε την πρώτη του γυναίκα, τη χολιγουντιανή σταρ Πατρίτσια Νιλ. Παντρεύτηκαν το 1953 και απέκτησαν πέντε παιδιά. Τα χτυπήματα της μοίρας ήταν συντριπτικά: ο μοναχογιός τους τραυματίστηκε σοβαρά στο κεφάλι το 1960, η μεγαλύτερη κόρη τους πέθανε το 1962, ενώ το 1964 η Νιλ υπέστη βαρύτατο εγκεφαλικό επεισόδιο. Εκείνη την εποχή της δυστυχίας άρχισε να γράφει τα ωραιότερα βιβλία του. Η παγκόσμια αναγνώριση ήλθε σύντομα.  Το 1983 πήρε διαζύγιο για να παντρευτεί την Φελίσιτι Ντ’ Αμπρέ, με την οποία πέρασε ίσως τα πιο ευτυχισμένα χρόνια του, στο σπίτι τους στο Μίσεντεν, το λεγόμενο Gipsy House. O Dahl υπήρξε αντιφατική προσωπικότητα. Ήρωας πολέμου, φιλότεχνος, γενναιόδωρος, καλός οικογενειάρχης, αφοσιωμένος στα παιδιά του – αλλά και χαρτοπαίκτης, πότης, εριστικός κι αυταρχικός στις συναναστροφές του. Κανείς όμως δεν μπορεί να αμφισβητήσει το ταλέντο του, το σαρκαστικό χιούμορ του και την απρόβλεπτη φαντασία του. Πέθανε το Νοέμβριο του 1990, αφήνοντας κληρονομιά στα παιδιά όλου του κόσμου ιστορίες που έφεραν επανάσταση στο παιδικό βιβλίο.

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος

Roald Dahl pictured when he was a RAF fighter pilot

Ο Νταλ βρισκόταν στην Κένυα όταν ξέσπασε ο 2ος ΠΠ. Υπηρέτησε κατ αρχήν στο πεζικό αλλά τόλμησε ένα μακρύ ταξίδι ως στην Αίγυπτο με σκοπό να καταταγεί στην αεροπορία , την ΡΑΦ. Ακολούθησε εκπαίδευση μαζί με μια ομάδα άλλων 20 εθελοντών εκ των οποίων επέζησαν αυτός μόνο και άλλοι δυο του πολέμου.

Αποφοίτησε Ανθυποσμηναγός και κατετάγη στην 80η Μοίρα πετώντας με παλιά διπλάνα Γκλόστερ Γκλαντιάτορς. Τον Σεπτέμβρη 1940 είχε την ατυχία να καταπέσει με το αεροπλάνο του κοντά στην Μέρσα Ματρούχ , κάτω από άσχημες συνθήκες ορατότητας κι ενώ του τελείωναν τα καύσιμα. Υπέστη βαριά εγκεφαλική κάκωση και μερική τύφλωση. Ακολούθησε μια μακριά περίοδο νοσηλείας απ την οποία οι γιατροί δεν πίστευαν ότι θα αναρρώσει. Τον Απρίλιο του 1941 εντούτοις επανακτά τις δυνάμεις του και αποστέλλεται στην Ελλάδα για ενίσχυση της ΡΑΦ που μάχεται κάτω από αντίξοες συνθήκες. Θα βρεθεί στην Μοίρα 33 με βάση την Ελευσίνα και θα εμπλακεί για πρώτη φορά με γερμανικές δυνάμεις πάνω απ την Χαλκίδα καταρρίπτοντας στις 14 και 16 Απριλίου 2 βομβαρδιστικά JU88. Θα συμμετάσχει ενεργά στη Μάχη των Αθηνών τον Απρίλιο του 1941 όπου καταρρίπτει ακόμα ένα JU88. Θα μνημονεύσει τον θάνατο του Σμηναγού του Μάρμαντιουκ Πατλ αργότερα σε βιβλίο του . Στις 21 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί χτυπούν άσχημα την βάση της Ελευσίνας και οι τελευταίοι 7 πιλότοι της Μοίρας 33 , ανάμεσά τους κι ο Νταλ , διαφεύγουν στο μικρό αεροδρόμιο των Μεγάρων. Εκεί ένας Άγγλος Πτέραρχος ζητά έναν εθελοντή πιλότο να μεταφέρει ένα δέμα με εξαιρετικά μυστικό περιεχόμενο στο Άργος. Ο Νταλ είναι ο μόνος που προσφέρεται. Στην συνέχεια η Μοίρα του, δηλαδή επτά εναπομείναντα Hurricane, κάνει βάση της το αεροδρόμιο του Άργους, με σκοπό να μην αφήσει χωρίς κάλυψη τον στρατό από αέρος.   Η Λουφτβάφε χτυπά το Άργος και καταστρέφει οτιδήποτε αεροπλάνο υπάρχει εκεί , αλλά την στιγμή εκείνη ο Νταλ και ένας σύντροφός του ο Ντέηβ Κόκ βρίσκονται κατά σύμπτωση στον αέρα σε περιπολία. Σε ένα μήνα θα είναι από τους τελευταίους πιλότους της ΡΑΦ που εγκαταλείπουν την Ελλάδα για την Κρήτη.

Επιστρέφοντας στην Αίγυπτο συνεχίζει την πολεμική του δράση με το σμήνος του που τώρα εδρεύει στην Χάϊφα και έχει στόχο μερικές Γαλλικές δυνάμεις του Βισύ που συνεργάζονται με τους Γερμανούς. Στις 4 και 15 Ιουνίου 1941 καταρρίπτει 2 εχθρικά αεροπλάνα αλλά η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται απ το παλιό κρανιακό του τραύμα και οι γιατροί του απαγορεύουν τις πτήσεις. Προβιβάζεται σε Υποσμηναγό και μετατίθεται στην Αγγλία και στη συνέχεια αποστέλλεται στην Αμερική σαν σύνδεσμος με την Υπηρεσία Πληροφοριών. Στο τμήμα που εργάζεται ασχολούνται κυρίως με προπαγανδιστικά άρθρα και σε μερικά σημεία ο Νταλ δεν συμφωνεί με το ύφος και το περιεχόμενο , πράγμα που τον φέρνει σε ρήξη με τους ανωτέρους του οι οποίοι προτιμούν να τον απομακρύνουν πίσω στην Αγγλία. Τερματίζει τον πόλεμο με τον βαθμό του Επισμηναγού και την κατακύρωση 5 βεβαιωμένων καταρρίψεων , 3 στην Ελλάδα και 2 στην Μέση Ανατολή.

Συγγραφικό έργο – ταινίες

Roald Dahl

Το πρώτο του έργο δημοσιεύτηκε στην Αμερική το 1942 κι ήταν η προσωπική του αφήγηση απ το ατύχημά του στην Λιβύη. Ο συνάδελφός του Σ. Φόρεστερ με τον οποίον εργάζονταν στην Αμερική στην Υπηρεσία Πληροφοριών τον έπεισε να δώσει τον τίτλο : Καταρριπτόμενος στην Λιβύη (Shot down over Libya) αν και ο Νταλ προτιμούσε τον χλευαστικό τίτλο «Piece of Cake», για τις πολύ δύσκολες στιγμές που έζησε σε εκείνη την περιπέτεια. Ο παραπάνω τίτλος Piece of Cake εντούτοις χρησιμοποιήθηκε στην δεκαετία του 90 για την παραγωγή μιας τηλεοπτικής σειράς με αεροπόρους της ΡΑΦ που δεν σχετίζονταν σε περιεχόμενο με το βιβλίο του Νταλ. Ακολούθησε το βιβλίο του «Going Solo» που αναφέρεται στην αεροπορική και πολεμική του εμπειρία.

Στο βιβλίο του «Σόλο Πορεία» ο Ντάλ μας περιγράφει την περιπέτεια του στο Αεροδρόμιο του Άργους – με τίτλο «το φιάσκο του Άργους» –  λίγο πριν αναχώρηση για την Κρήτη.

Είναι λίγο γνωστό ότι ο Νταλ είναι ο δημιουργός των Gremlins . Το 1943 έγραψε ένα βιβλίο όπου κάτι παράξενα τερατάκια μπαίνουν μέσα στα αεροπλάνα της ΡΑΦ για να κάνουν ζημιές. Η εταιρεία του Ντίσνεϊ αγόρασε τα δικαιώματα , αλλά θα περάσουν κάπου 50 χρόνια μέχρι που να γίνει η αντίστοιχη ταινία όπου χρησιμοποιήθηκε μεν ο τίτλος αλλά όχι και το πλήρες σενάριο απ την ιστορία του Νταλ.

The Irregulars: Roald Dahl and the British Spy Ring in Wartime Washington (Hardcover)

Θα ακολουθήσουν τα έργα για παιδιά , που τον έκαναν διάσημο : Charlie and the Chocolate Factory, Matilda και James and the Giant Peach. Το Matilda γυρίστηκε κωμική ταινία το 2000 με τον ηθοποιό Ντάνυ ντε Βίτο και δανείστηκε το όνομα και το πνεύμα της υπόθεσης του βιβλίου του Νταλ. Το «Charlie and the Chocolate Factory», είναι έργο που παίζεται μέχρι σήμερα για τα παιδιά και γυρίστηκε επίσης ταινία με τον ηθοποιό Τζην Ουάϊλντερ με τον τίτλο «Willy Wonka & the Chocolate Factory». Μέρος της μουσικής της ταινίας , τα παιδικά τραγούδια του έργου, ανήκει επίσης στον Νταλ.

Ακολούθησε στα 1960 μια περίοδος με έργα για μεγάλους τύπου θρίλερ. Σχεδόν όλα κατέληξαν σε σενάρια της Αμερικανικής τηλεόρασης στις σειρές Twilight Zone και ένα από αυτά το :  Ο Άνθρωπος από τον Νότο , γυρίστηκε ταινία με πρωταγωνιστές του Στηβ Μακ Κουϊν και Πήτερ Λώρε . Είναι ακόμα πιο άγνωστο στο κοινό ότι το έργο Τζέημς Μπόντ «Ζεις μονάχα δυό φορές» βασίζεται σε δημιούργημα του Νταλ το οποίο υιοθέτησε ο συγγραφέας Ιαν Φλέμινγκ : το όνομα του Νταλ αναφέρεται επίσημα στην συγγραφή του σεναρίου της ταινίας. Το ίδιο συνέβη και με το «Chitty Chitty Bang Bang» το μαγικό αυτοκίνητο , που γυρίστηκε ταινία με τον ηθοποιό και χορευτή Ντικ Βαν Ντάϊκ .

Τα πιο γνωστά του βιβλία είναι:

• The Twits – Οι βλάκες
• Charlie and the Chocolate Factory – Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας
• James and the Giant Peach – Ο Τζειμς και το τεράστιο ροδάκινο
• Matilda – Ματίλντα
• The Witches – Οι μάγισσες
• The BFG – Ο ΜΦΓ
• Fantastic Mr. Fox – Ο Φαντασίας Κoς  Αλεπού

Πηγές

• http://www.roalddahl.com
• Roald Dahl – Penguin UK Authors – Penguin UK
• Dahl Roald, «Σόλο πορεία», εκδόσεις ποταμός, Αθήνα 2003.