Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Posts Tagged ‘Δελής Χρήστος’

Από την Κίο της Βιθυνίας στη Νέα Κίο της Αργολίδας 


 

 «Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Φιλοξενούμε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα» την διάλεξη του Δικηγόρου και τ. Δήμαρχου Νέας Κίου κ. Γιώργου Μανινή, που πραγματοποιήθηκε στο Σύλλογο Αργείων «Ο ΔΑΝΑΟΣ», στις 8 Δεκεμβρίου 2024, με τίτλο:

 

«Από την Κίο της Βιθυνίας στη Νέα Κίο της Αργολίδας» 

  

«Είδα βούρλα ως το μπόι μου όταν βγήκαμε στον τόπο αυτό που ζούμε τώρα, άκουσα χορωδίες βατράχων ολονύχτιες, τσακαλιών σπαρακτικές κραυγές. Είδα πράσινα στεκούμενα νερά. Γιατί μεταξύ των τόσων τόπων που γυρίσαμε για την ίδρυση της Νέας Κίου, αυτός εδώ μας αιχμαλώτισε; Μήπως ο ιερός Ερασίνος μας θύμισε τον Ασκάνιό μας; Μήπως το Κεφαλάρι μάς ζωντάνεψε το μικρό Κεφαλάρι της Άγιας-Παρασκευής μας, που καθρέφτιζε στα γάργαρα νάματά του τη θεία μορφή του Αργείου Ύλα: Ή μήπως το πλατανοσκέπαστο παρεκκλήσι του Αγίου Παντελεήμονα, εδώ, στο πλάγι μας, μας θύμισε το ανάλογο της πατρίδος;»  Γράφει ο Χρήστος Δελής, πρώτος Κοινοτάρχης της Νέας Κίου.

Ο Παύλος Παλαιολόγος, σε επιφυλλίδα της εφημερίδας «Βήμα», το 1955, αναφέρεται, επικαλούμενος τον Χρήστο Δελή, στην τραγική ειρωνεία της μοίρας για την ίδρυση της Νέας Κίου, δίπλα στην πατρίδα του Ύλα, του Αργείου μυθικού ήρωα της Αργοναυτικής εκστρατείας, εξ αιτίας της αρπαγής του οποίου από της νύμφες, ιδρύθηκε η Κίος της Βιθυνίας.

 

Κίος, τελευταία μέρα πριν από την εγκατάλειψη. Δημοσιεύεται στο: «Κίος η αλησμόνητη», Εκδόσεις Δωδώνη, 1995.

 

Γεώργιος Αθάνας, ποιητής: Ποίημα «Κίος», από την ποιητική Συλλογή του «Αίνος και θρήνος», που εξέδωσε το 1972, λόγω της επετείου των 50 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή:

 

Άι, σεις απ΄την  ψαρόβαρκα,

όμορφος είν΄ο κόλπος,

κι όμορφη εκεί στην κόχη του

η ασπρoφορούσα πόλη!

Μια και έτυχε και πέρασα,

πέστε μου τ’ όνομά της.

«Γκέμλεκ» μου ξεφωνίσανε

μονόλογα οι ψαράδες.

Τα κύματα όμως φλοίσβησαν

και σ΄άλλη γλώσσα είπαν:

«Η Κίος των Αργοναυτών,

η Κίος είναι, ξένε».

 

«Ναυπλιακά Χρονικά», τοπική εφημερίδα του Ναυπλίου, φύλλο με ημερομηνία 17 Ιουλίου 1955, όπου στο άρθρο «Μια Κοινότης με τον φτωχώτερο Προϋπολογισμό και την πλουσιώτερη δράση», ο αρθρογράφος εξαίρει την ανάπτυξη της Νέας Κίου, μιας Κοινότητας με τόσο μικρό γεωργικό κλήρο «που είχε να δημιουργήσει τα πάντα εκ του μηδενός, πώς κατώρθωσε να μετατρέψει την θρασομανούσα βουρλοτοπιά σε χωράφια γόνιμα, που ξαφνιάζει τον επισκέπτη, που αναρωτιέται κατάπληκτος: Πότε και πώς μπήκε τόση τάξη στο Βάλτο;Πώς ξεφύτρωσαν τόσες γέφυρες και γεφυρίδια; Πώς αποστραγγίσθησαν και χαλικοστρώθησαν τόσες αρτηρίες αγροτικές που ήσαν χείμαρροι αδιάβατοι, που δεν μπορούσε ούτε σούστα να κινηθεί; Ο γνωστός επί αιώνας «Βάλτος» απεστραγγίσθη. Η Λερναία ηύρε τον Ηρακλή της». Και καταλήγει ο αρθρογράφος στην αναγκαιότητα της οδικής σύνδεσης της Ν. Κίου με το Ναύπλιο, θεωρώντας τη Ν. Κίο ως «έναν  οικονομικό παράγοντα πρώτης τάξεως δια την ενίσχυσιν του Ναυπλίου οικονομικώς», όπως επί λέξει αναφέρει. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Δελής Χρήστος (1887-1960)


 

Χρήστος Δελής

Ο δημοσιογράφος και ποιητής  Χρήστος Δελής γεννήθηκε στη Κίο της Μικράς Ασίας το 1887. Τελείωσε το Ελληνικό Σχολείο στην Κίο και το Ελληνικό – Γαλλικό Λύκειο της Κωνσταντινούπολης. Δίδαξε σε σχολεία της Κωσταντινούπολης γράφοντας υπέρ της δημοτικής γλώσσας σε μια εποχή και σε μια περιοχή κυριαρχίας του λογιοτατισμού. Αγωνίστηκε για να μη στρατεύονται οι Έλληνες της Τουρκίας στα φοβερά τάγματα εργασίας. Παντρεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη την Υπατία Αδαμαντιάδη και απέκτησαν μια κόρη, την Εύα (1921), η οποία έφυγε νωρίς από τη ζωή, το 1940, σε ηλικία 19 ετών.      

Το πρώτο του βιβλίο «Τα Χουχλίδια», ποιήματα και διηγήματα, το εξέδωσε στην Κωνσταντινούπολη το 1908. Το 1910 κυκλοφορεί το εβδομαδιαίο σατυρικό περιοδικό «Άνω Κάτω». Εκδίδει ακόμα τα «Φιλολογικό Πάσχα» και το Ημερολόγιο «Περίδρομος». Το 1919 εκδίδεται το δεύτερο βιβλίο του «Ηρωικά διηγήματα του Ταβάν Ταμπουρού». Έγραψε ποιήματα λυρικά και σατυρικά.

Ημερολόγιο «Περίδρομος», 1915.

Όταν, μετά την καταστροφή, εγκαταστάθηκε στη νέα του πατρίδα, τη Νέα Κίο, συνέχιζε να γράφει σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά («Τα Ηραία», του Άργους) σατιρίζοντας την κοινωνική ζωή της Αργολίδας. Υπέγραφε με το όνομα «Τρελός» (η σημασία του «Δελής» στα τούρκικα). Τα σατιρικά του ποιήματα έκρυβαν «πίκρα για την καταστροφή του ‘22, το χαμό της κόρης του Εύας,» (Λιαλιάτσης) την πνευματική φτώχεια του αργείτικου κάμπου.

Πρωτοστάτησε στις ενέργειες για την ίδρυση της Νέας Κίου ως πρόεδρος Επιτροπής που είχε δημιουργηθεί για το σκοπό αυτό το 1925. Ίδρυσε Μεταξουργείο, συνεχίζοντας την παράδοση της Κίου της Μ. Ασίας. Μουριές φυτεύτηκαν στους δρόμους της Ν. Κίου και στα σπίτια διαμορφώθηκε ειδικός χώρος για την επεξεργασία των κουκουλιών. Το μετάξι διοχετευόταν στη βιομηχανία υφασμάτων Ναθαναήλ. Το 1932 μάλιστα το μετάξι αυτό πήρε το πρώτο βραβείο στην Έκθεση Θεσσαλονίκης. Το Μεταξουργείο καταστράφηκε από τους  Γερμανούς στα χρόνια της Κατοχής. Υπήρξε για δύο δεκαετίες πρόεδρος της κοινότητας της Νέας Κίου. Απεβίωσε το 1960. Οι τοπικές εφημερίδες μίλησαν εγκωμιαστικά για την πνευματική και κοινωνική προσφορά του, τόσο στη Νέα Κίο, όσο και γενικότερα στην Αργολίδα.  

Πηγή


  • Γυμνάσιο Νέας Κίου, «Η εντεύθεν και εκείθεν του Αιγαίου Κίος», Νέα Κίος, 2010.

Read Full Post »