Μουσείο Παιχνιδιού Ερμιόνης Αργολίδας
Το Μουσείο Παιχνιδιού Ερμιόνης, έργο του Ερμιονικού Συνδέσμου, βρίσκεται κοντά στον Ιερό Ναό της Παναγίας, στο Ιστορικό Κέντρο της Ερμιόνης. Στεγάζεται στην Εστία Πολιτισμού «Μιχαήλ Παπαβασιλείου» και εγκαινιάστηκε τον Αύγουστο του 2013. Το κτήριο είναι δωρεά του αείμνηστου δασκάλου της Ερμιόνης, Μιχαήλ Παπαβασιλείου.
Τα εκθέματα, παιχνίδια και αντικείμενα χειροποίητα και βιοτεχνικά που αφορούν, άμεσα ή έμμεσα το παιδί, προέρχονται από την περίοδο 1900 έως 1960 και ιδιαίτερα από την τελευταία δεκαετία 1950 – 1960.
Στο χώρο κυριαρχεί η αυθεντική φωτογραφία/κολλάζ της Ερμιόνης του 1940 με παιδιά να παίζουν, ανέμελα, στο Λιμάνι, που προεκτείνεται, ευρηματικά, στο δάπεδο της αίθουσας, για να δεχτεί το παιδί με το πατίνι, τους βόλους, το τζίτζι, τα φούσια, τα κανάρια, τις σβούρες και το πίτσι… Οι προθήκες με τσίγκινα παιχνίδια, στρατιωτάκια, κούκλες, πάνινα ζωάκια και μουσικά όργανα, τα αιωρούμενα αεροπλανάκια και οι μαριονέτες, η σχολική γωνιά με το θρανίο και το μαυροπίνακα, τα πήλινα αντίγραφα των αρχαίων παιχνιδιών, το παιδικό δωμάτιο και ο χώρος της ραπτικής, οι «ιπτάμενοι» χαρταετοί και το αερόστατο συνθέτουν ένα «παιγνιδαγωγείο», πολύχρωμο. Τη συλλογή συμπληρώνει η γωνιά του Καραγκιόζη, με τις αυθεντικές φιγούρες και το μπερντέ, του σπουδαίου καραγκιοζοπαίχτη Χαρίδημου.
Ο επισκέπτης του Μουσείου αντλεί σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία, την παράδοση, την κοινωνική και οικονομική κατάσταση του τόπου, καθώς και τη συμμετοχή του παιδιού στο παιχνίδι, ενώ παράλληλα διεγείρονται παιδικές μνήμες και προκαλείται συγκινησιακή φόρτιση.
Στόχος του Μουσείου είναι η καταγραφή, η διάσωση και η διάδοση των παραδοσιακών παιχνιδιών της Ερμιόνης και του ευρύτερου ελλαδικού χώρου, καθώς και η διοργάνωση εκδηλώσεων, σεμιναρίων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Μια «Χρονομηχανή» για μεγάλα και μικρά παιδιά στην Ερμιόνη
Ο πρόεδρος του «Ερμιονικού Συνδέσμου», κ. Γιάννης Σπετσιώτης, σχετικά με την ιδέα, μίλησε στον κ. Κώστα Πρώιμο, ιδιοκτήτη και εκδότη της περιφερειακής εφημερίδας «Ενημέρωση Πελοποννήσου», το Νοέμβριο του 2017:
Ουσιαστικά μέσα από την λειτουργία του μουσείου παιδικών παιχνιδιών, θέλουμε να δώσουμε συνέχεια, στα οράματα του αείμνηστου και μεγάλου πνευματικού ανθρώπου, Μιχαήλ Παπαβασιλείου, οποίος υπήρξε πραγματικά πρωτοπόρος. Το 1950 έπραττε, όσα εκπαιδευτικά προγράμματα, οι καθ’ ύλιν αρμόδιοι, προσπαθούν ακόμη να υλοποιήσουν στις μέρες μας. Έκανε τότε, σχολικούς συνεταιρισμούς, επέτρεπε την παρουσία των γονέων, στις σχολικές αίθουσες κατά την διάρκεια του μαθήματος, διοργάνωνε θεατρικές παραστάσεις, έφτιαχνε με τους μαθητές, σχολικούς κήπους. Μέχρι και θεία λειτουργία έκανε, στον ιερό ναό της Αρχαίας Αθηνάς στο «Μπίστι», για να συνδέσει το αρχαιοελληνικό πνεύμα, με το χριστιανικό στοιχείο, διότι εικάζεται ότι ο ναός, χρησιμοποιήθηκε από τους πιστούς, των πρώτων χριστιανικών χρόνων. Στην Ερμιόνη του ’50! Είχε ο ίδιος εκφράσει την επιθυμία, μέσα στην διαθήκη του, μετά τον θάνατό του, να γίνει το σπίτι του, ένα πολιτιστικό κέντρο.
Εμείς ως «Ερμιονικός Σύνδεσμος», με την ανιδιοτελή προσφορά των μελών μας, ανακαινίσαμε την οικεία «Παπαβασιλείου» και αποφασίσαμε να το μετατρέψουμε, σε Μουσείο παιδικών παιχνιδιών. Την οργάνωση και την λειτουργία του, αναθέσαμε στην κ. Μαρία Τράκη, η οποία πραγματοποίησε ταξίδια στο εξωτερικό, ώστε να επισκεφτεί ξένα αντίστοιχα μουσεία και να εμπνευστεί ιδέες, διότι στην Ελλάδα είναι λιγοστά. Με κέφι «ρίχτηκε στην δουλειά» και επωμίστηκε, μια μεγάλη ευθύνη. Εμείς ως ελάχιστη αναγνώριση, προς την ανιδιοτελή της προσφορά, διότι οργάνωσε, έστησε, διέθεσε μια τεράστια προσωπική συλλογή παιχνιδιών, αλλά και δαπάνησε πολλά χρήματα από την τσέπη της, θεωρήσαμε ηθική υποχρέωση, να δώσουμε στην αίθουσα του μουσείου, το όνομα της (Mαρία Ι. Τράκη). Ιδιαίτερα ευχαριστούμε, την κ. Ανθούλα Λαζαρίδου – Δουρούκου, τον Γιώργο και την Ήρα Βελλέ, τη Ρίνα Λουμουσιώτη, τη Λίτσα Παγώνη, τη Βιβή Σκούρτη, την Ελένη Κούστα, τον Γιάννη και την Ελένη Κατσαρού, τον Γιώργο Καρακατσάνη και τον Γιάννη Αραπάκη.
Μια πολυθεµατική εστία πολιτισμού στο Μουσείο Παιχνιδιών της Ερµιόνης
Σημειώνει για το Μουσείο, στο περιοδικό Saronic Magazine το Νοέμβριο του 2016, η Βιβή Σκούρτη, τ. Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής, συγγραφέας και υπεύθυνη του περιοδικού «Στην Ερμιόνη άλλοτε και τώρα».
Το Μουσείο Παιχνιδιών Ερµιόνης ιδρύθηκε από το εµπνευσµένο Δ.Σ. του Ερµιονικού Συνδέσµου και εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 2013. Αναπτύχθηκε µε την αγάπη της τοπικής κοινωνίας, όσων πίστεψαν στην αναγκαιότητα της ύπαρξής του, προσφέροντας οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους, και κάτω από τη συνεχή φροντίδα, το εκλεπτυσμένο γούστο, την έγνοια και την ανιδιοτελή προσφορά της Μαρίας Τράκη, που ξεκίνησε να συλλέγει τα εκθέματα, για να φθάσει στη σημερινή συλλογή, που όλο και ανθίζει.
Στεγάζεται σε ένα ανακαινισμένο διώροφο κτίριο στην καρδιά της πόλης, δωρεά του επιφανούς δασκάλου του τόπου µας Μιχάλη Παπαβασιλείου. Αποτελείται από την αυλή και τον χώρο υποδοχής συνάμα και γραφείο του συλλόγου. Εκεί φιλοξενούνται ο µπερντές του αρίδηµου, το κουκλοθέατρο, προθήκη µε αντικείμενα της προσκοπικής µας ιστορίας, η αποθήκη, η κουζίνα, κ.α.
Στον δεύτερο όροφο, που οδηγούμαστε από µια πέτρινη σκάλα, φιλοξενούνται εκθέματα χειροποίητα και βιοτεχνικά που αφορούν άμεσα και έµµεσα το παιδί, προερχόμενα από την περίοδο 1900-1960, και κυρίως τη δεκαετία 1950-1960, αλλά και αντικείμενα από την τοπική σχολική ζωή. Οι συλλογές αποτελούν πηγή έμπνευσης και µνήµης για την ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραµµάτων στο πλαίσιο πάντα των δράσεων.
Το Μουσείο Παιχνιδιών είναι ίδρυμα κοινής ωφέλειας, µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ανοιχτό στο κοινό και στην ανάπτυξη της κοινωνίας. Περιέχει αντικείμενα ιστορικής, λαογραφικής και επιστημονικής αξίας, ενώ είναι πολυθεµατικό και σχεδιασμένο µε βάση τις δυνατότητες των παιδιών, αλλά και των επισκεπτών εν γένει.
Ο επισκέπτης αντλεί σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία, την παράδοση, την κοινωνική και οικονομική κατάσταση του τόπου, καθώς και τη συµµετοχή του παιδιού στο παιχνίδι ενώ παράλληλα διεγείρονται παιδικές µνήµες και προκαλείται συγκινησιακή φόρτιση.
Στόχος του Μουσείου είναι η καταγραφή, η διάσωση και η διάδοση των παραδοσιακών παιχνιδιών της Ερμιόνης και του ευρύτερου ελλαδικού χώρου, καθώς και η διοργάνωση εκδηλώσεων, σεμιναρίων και εκπαιδευτικών προγραµµάτων. Συντηρεί, ερευνά, επικοινωνεί, εκθέτει υλικές µμαρτυρίες του ανθρώπου και του τοπικού περιβάλλοντος, µε σκοπό την εκπαίδευση και την ψυχαγωγία. Κυρίως όμως σκοπό έχει να προσφέρει ευχαρίστηση και χαρά.
Ο πολυδιάστατος χαρακτήρας του µε την τοπική ιστορία της εκπαίδευσης και του προσκοπισμού, µε τον υλικό αλλά και τον άυλο πολιτισμό, µε το θέατρο σκιών, µε κουκλοθέατρο και την τέχνη – καλεί τον επισκέπτη να αισθανθεί, να εξερευνήσει, να παίξει, να φανταστεί, να δημιουργήσει, να εξερευνήσει, να νοσταλγήσει, να θυμηθεί. Στον τόπο µας παρέχει έργο παιδαγωγικό, κοινωνικό, αισθητικό. Οι µμέθοδοι που χρησιμοποιούνται, ώστε να επιτύχουν οι κοινωνικοί του σκοποί, έχουν σίγουρα παιδευτικό χαρακτήρα. Εδώ τα παιδιά µμπορούν να ξεναγηθούν, να παρατηρήσουν, να ερευνήσουν, να ανακαλύψουν, να συγκρίνουν, να παίξουν, να ψυχαγωγηθούν, να δημιουργήσουν, να σκεφτούν.
Η γνώση των παιχνιδιών του περασμένου αιώνα αξιοποιείται ως εργαλείο ανάπτυξης προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων, ως πηγή ευχαρίστησης, έμπνευσης, δημιουργικότητας και ως καταλύτης αξιών. Τα εκπαιδευτικά προγράµµατα αναπτύσσονται σύμφωνα µε τις σύγχρονες παιδαγωγικές θεωρίες, που υποστηρίζουν πως η µμάθηση είναι αποτελεσματική όταν συνδέεται µε την ενεργό συµµετοχή, την επαφή και την εμπειρία µε τα αντικείμενα. Γενικά, προσφέρει πολύπλευρη εκπαίδευση και ψυχαγωγία και αποτελεί σημαντικό βήμα εξοικείωσης µε την έννοια «Μουσείο».
Οι δράσεις του: Οργανώνει φεστιβάλ παιχνιδιού, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράµµατα σε σχολεία και ομάδες επισκεπτών. Έχει δική του ιστοσελίδα και αναπτύσσει συνεργασίες µε διάφορους φορείς τοπικούς ή µη, µε το Πανεπιστήμιο κ.λπ. Λειτουργεί µε τη συµµετοχή εθελοντών, κυρίως εκπαιδευτικών.
Μελετώντας το ιστορικό της ανάπτυξης των εκθεμάτων, διαπιστώνεται ότι ο σχεδιασμός, η δημιουργία και η τοποθέτησή τους αναδεικνύουν αξίες όπως η αγάπη για τον τόπο και η σύνδεση των γενεών, η διατήρηση της µνήµης, η αξία του σεβασμού, η καλλιέργεια της συνεργασίας, η αξία της προστασίας και της προσφοράς, της διάσωσης και της διατήρησης, της επαναχρησιμοποίησης των αντικειμένων, της οικολογίας και της ανακύκλωσης. Επίσης, της ευαισθησίας, της έμπνευσης, της ανάπτυξης της δημιουργίας και δημιουργικότητας, του κεντρίσματος, της φαντασίας, της χαράς, της άσκησης µνήµης και προσοχής, της ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων κ.λπ.
Για τις ημέρες και τις ώρες λειτουργίας επικοινωνήστε με τις Ελένη και Μαρία Τράκη στα τηλ. 210-4515081, 27540-31228.
Σχετικά θέματα:
- Παιχνίδια στην αυλή του σχολείου
- Οι βασιλιάδες των χριστουγεννιάτικων παιχνιδιών!
- Σ’ εκείνους που έχτισαν την Ερμιόνη – Βιβή Σκούρτη
Σχολιάστε