Έκθεση περιοδικού νεανικού τύπου (1936-2000)
Το Καλλιτεχνικό Εργαστήρι Άργους, με την υποστήριξη της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Άργους – Μυκηνών παρουσιάζει την έκθεση Περιοδικού Νεανικού Τύπου (1936-2000) στην αίθουσα ‘ΙΩ’ στους στρατώνες του Καποδίστρια στο Άργος, από 12 έως 20 Μαΐου 2012.
ο Μικρός Ήρως
Όπως σημειώνει ο Ρήγας Ρηγόπουλος, από την συλλογή του οποίου προέρχονται τα περιοδικά: « Πιστεύω πως ο Μικρός Ήρως πρέπει να διδάσκεται στα δημοτικά γιατί πέρα από την λογοτεχνική του αξία, μέσα στις σελίδες του μπορεί να νοιώσει κανείς υψηλά συναισθήματα και αξίες όπως η αγάπη για την ελευθερία και την πατρίδα, η αγάπη και το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο, ο αγνός έρωτας και η δυνατή φιλία, όπως και η φιλομάθεια και η αγάπη για την υγεία του σώματος και του πνεύματος».
Στην έκθεση αυτή παρουσιάζονται περιοδικά που έπαιξαν ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μας κατά τα χρόνια της παιδικής αθωότητας όπως είναι περιοδικά περιπέτειας μικρός Ήρως, μικρός Σερίφης, μικρός Κάου–μπόυ και άλλα με το προσδιοριστικό ‘μικρός’, σειρές από παραμύθια και εξωτικές περιπέτειες όπως Ταρζάν, Γκαούρ-Ταρζάν, περιοδικά σε μίμηση ή αντιγραφή των pulp περιοδικών της Αμερικής όπως η Μάσκα και το Μυστήριον, περιοδικά νεότερα όπως τα Μπλέκ, Ζαγκόρ και ‘Ομπραξ, και περιοδικά με σούπερ ήρωες ή επιστημονικής φαντασίας όπως τα Διαπλανητικά Παράξενα, Υπεράνθρωπα, Εκπληκτικά, Κόναν, Σπάιντερ Μαν.
Περιοδικά με διάφορους προσανατολισμούς όπως ο Γκρέκο (ο αετός των γηπέδων), ή ο Φίλαθλος και ο Σπόρτ Μπίλυ, και σειρές περιοδικών που απευθύνονταν σε κορίτσια όπως η Μανίνα, η Κατερίνα, ή Αλίκη, το Χαρούμενο Κορίτσι κ.α.
Ο Μίκυ Μάους έδωσε τον χαρακτηρισμό σε όλα τα περιοδικά του ύφους όπως η μικρή Λουλού, ο Μπάγκς Μπάνυ, ο Ποπάυ, ο Σεραφίνο και ο Τιραμόλα.
Και φυσικά δεν μπορούν να λείπουν περιοδικά που σαν μαθητές διαβάζαμε και κυκλοφορούσαν μέσα στα σχολεία, όπως ο «Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός Νεότητος», «το Προς την Νίκην» και «η Ζωή του Παιδιού» ή «ο Πρόσκοπος και ο Φυσικός Κόσμος».
Τα Κλασσικά Εικονογραφημένα μας εισήγαγαν με έναν ευχάριστο τρόπο στον κόσμο της κλασσικής λογοτεχνίας αλλά και της αρχαίας Ελληνικής Δραματουργίας και της Ελληνικής Ιστορίας, ενώ από περιοδικά όπως η Διάπλασις των Παίδων, το Ελληνόπουλο (ο Θησαυρός των Παιδιών), το Μπράβο, το Σπίτι του Παιδιού, έχουν περάσει σχεδόν όλοι οι Έλληνες διανοούμενοι είτε ως αναγνώστες είτε ως συνεργάτες μέσα από τις σελίδες συνεργασίας αναγνωστών ή τα ανοιχτά μυστικά που έπαιζαν τον ρόλο που σήμερα παίζουν τα SMS ή τα Site Κοινωνικής Δικτύωσης».
ο Μικρός Ήρως
Ο συνεργάτης της Αργολικής Βιβλιοθήκης Αντώνης Σιούτος, σε σημείωσή του για την έκθεση, γράφει:
«Χρόνοι παλιοί»
« Καθισμένοι σε μια γωνιά της πλατείας του Δρυμούρα, ιδρωμένοι και κατάκοποι από το πολύωρο ποδόσφαιρο στην αλάνα, με ματωμένα γόνατα – το φάρμακο ήταν το σάλιο μας και το χαρτί απ’ τα μπακέτα των τσιγάρων- και παπούτσια μισοχάσκοντα, ξεκινούσαμε τις ανταλλαγές των απαγορευμένων καρπών μας.
– Δώσε τον Μικρό ήρωα, να σου δώσω το Γκαούρ- Ταρζάν.
– Σιγά, το έχω διαβάσει τρεις φορές. Αν θέλεις δώσε την Μάσκα.
Η βρώμικια αθλητική έκρυβε καλά το θησαυρό μας από τα ερευνητικά μάτια της μάνας, όταν γυρίζαμε στο σπίτι. Μετά τις φωνές και τις απειλές της- εδώ που τα λέμε, έπεφτε και καμιά φάπα- κι ύστερα από την υποχρεωτική ψυχρολουσία- πού η ευκολία του ζεστού νερού! κλεινόμασταν στο δωματιάκι ( τάχα γραφείο! Ο θεός να το κάνει..) για να διαβάσουμε τα μαθήματα της επόμενης μέρας.
Ο Δάσκαλος μας, θεός σχωρέστον, ήταν πολύ αυστηρός. Κι είχε μια μακριά βέργα από κυδωνιά, Παναγία μου! Ένας χαζός συμμαθητής μας την είχε κόψει απ’ το χωράφι του πατέρα του και την είχε μάλιστα χαράξει καλλιτεχνικά για να καλοπιάσει τον Δάσκαλο. Αμ δε! Ο πρώτος που τη γεύτηκε ήταν ο ίδιος, όταν ο δάσκαλος τον ρώτησε για τα άμφια των ιερέων. Και η κουνουπίτσα έτσουζε… Την κόβανε στο γειτονικό ποτάμι, τον Ξεριά. Όταν έπεφτε στην ανοιχτή παλάμη σου, κινδύνευες από ανακοπή. Τέτοιος πόνος.
Κλεινόμασταν, που λέτε, στο δωμάτιο, κι αρχίζαμε την μελέτη. Ο Γιώργος Θαλάσσης πάλι έχει μπλέξει με κάτι πράκτορες της Γκεστάπο. Όμως, η όμορφη Κατερίνα – αιώνια ερωτευμένη με τον Γιώργο- και ο Σπίθας, που όταν δεν τρώει είναι φοβερός, έχουν ήδη καταστρώσει το σχέδιο δραπέτευσης. Κόβαμε την ανάγνωση του Μικρού ήρωα και αλλάζαμε τόπο, χρόνο και ήρωα. Ο Ταρζάν, τώρα, κυνηγάει λαθροκυνηγούς με την βοήθεια της Τζέιν και του Ποκοπίκου.
Άμα ακούγαμε βήματα ή κουβέντες, σηκώναμε το στρώμα και κρύβαμε τα περιοδικά. Τί λέγαμε για απαγορευμένους καρπούς; Ήταν η μυστική μας βιβλιοθήκη. Μυστήριο, Μάσκα, περιπέτειες του Λέμμυ Κώσιον, της Αράχνης αλλά και κανένας Ιούλιος Βερν, έτσι για αλλαγή. Τα δεμένα βιβλία, εκείνο τον καιρό, ήταν ακριβά. Κινδύνευαν να πάνε από ασφυξία οι ήρωές μας, όταν ξαπλώναμε στο κρεβάτι, τάχα ότι διαβάζαμε ιστορία και θρησκευτικά.
Σε αυτούς τους μακρινούς αλλά τόσο ζεστούς κι ανθρώπινους χρόνους μας ταξιδεύει ο εικαστικός Ρήγας Ρηγόπουλος με τούτη την έκθεσή του. Μεθοδικός, τακτικός και λάτρης εκείνης της εποχής και των νεανικών μας διαβασμάτων, τα κράτησε. Τα μάζεψε τεύχος- τεύχος. Τα φύλαξε στην καρδιά του και στο υπόγειο της Αναγέννησης, τα φρόντισε και τώρα μας καλεί να γυρίσουμε πίσω, να συναντήσουμε ξανά την παλιά συντροφιά της αλάνας, να νοιώσουμε την ιερή μυρωδιά του χώματος και την θαλπωρή της γειτονιάς.
Τον Ανδρέα, τον Γιάννη, τον Γιώργη, τον Βύρωνα, τον Νάκη με την μάνα του να τρέχει πίσω του, ενώ εκείνος ετοιμαζόταν να σουτάρει, για να φάει τ’ αυγό του και το ψωμί με την μαρμελάδα. Εμάς, μας έφτανε μια φέτα απ’ το καρβέλι με λάδι, ρίγανη κι αλάτι. Άντε καμιά φορά και με πελτέ, όταν ήταν ο καιρός που η μάνα τον έφτιαχνε στο καζάνι.
Τώρα, όλοι εκείνοι οι ήρωες συνωστίζονται να αναδυθούν από τη μνήμη. Τη μνήμη ή την καρδιά; Αλήθεια, ποιος θα μου πει πού κατοικοεδρεύουν οι ήρωες μας; Ο Ζορρό, ο Μπλέκ, ο Όμπραξ, ο Ζαγκόρ και τόσοι άλλοι που σιγά – σιγά προβάλουν για να μας θυμίσουν την παρουσία τους και τα κατορθώματά τους.
Στο κάτω μέρος της δίφυλλης ντουλάπας, σ΄ ένα ξεχασμένο συρτάρι, είχε βρει καταφύγιο ο Μίκυ Μάους με την αιώνια μνηστή του, την Μίνυ και τον κουφιοκέφαλο αλλά πιστό του φίλο, τον Γκούφυ. Στην άλλη σειρά ο Ντόναλντ Ντακ- με τις διασκεδαστικές διακυμάνσεις των σχέσεων του με την Νταίζη – με τα ανιψάκια του, τον Χιούι, τον Ντιούι και τον Λιούι αλλά και τον δραχμοφονιά θείο Σκρούτζ.
Ακολουθείστε τα βήματα του Ρήγα. Για λίγο ξεχάστε το σκούρο και οδυνηρό σήμερα κι αναζητείστε μέσα σας το παιδί. Τους καιρούς της αγάπης, της ελπίδας, της προσδοκίας. Θυμηθείτε τους ανεκπλήρωτους παιδικούς έρωτές σας. Τη γλυκιά ταραχή όταν άγγιζες το χέρι της Μαρίας, της Φούλης, της Κικίτσας, της Σοφίας…
Ψηλαφήστε τα σημάδια στα γόνατα και τους αγκώνες. Ξαπλώστε πάλι στο μικρό κρεβάτι σας κι ονειρευτείτε όλα εκείνα που περιμένατε να ‘ρθουν και δεν ήρθαν. Κι όπως λέει ο Ευριπίδης στις Βάκχες: Εκείνα που είναι να γίνουν, δεν έγιναν ποτέ κι αυτά που γίνονται, δεν ήταν για να γίνουν.
Ρήγα, να ‘σαι καλά. Κι άλλα σπουδαία περιμένουμε από σένα.
Έκθεση περιοδικού νεανικού τύπου (1936-2000)
Άργος 12 – 20 Μαΐου
Στρατώνες Καποδίστρια, αίθουσα «ΙΩ»
Ώρες λειτουργίας: 11.00-14.00 & 19.00-21.00
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 