Τσουκαντάς Α. Γιώργος (1904-1973)
Μολονότι όλη η δημιουργικότητα του Τσουκαντά τελικά στράφηκε στο επιστημονικό του έργο, εν τούτοις έγραψε αξιόλογα ποιήματα. Η ποίησή του, πηγαία και απέριττη, αγνή και ειλικρινής, εξωτερικεύει τα αισθήματα και βιώματα του με απλό και αυθόρμητο τρόπο και μεταρσιώνεται σε γόνιμη ψυχική έξαρση. Μια ρομαντική και νοσταλγική διάθεση – χωρίς να λείπει και ο ανθρώπινος απαισιόδοξος και αισιόδοξος στοχασμός – επιζητεί να τονίσει λυτρωτική έφεση. Πολλοί στίχοι του είναι εμπνευσμένοι από τα τοπία και την φύση της Αργολίδας, του τόπου που θεωρεί πραγματική του πατρίδα.
Ο Γιώργος Τσουκαντάς, γιατρός & λογοτέχνης, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1904 και απεβίωσε το 1973. Σπούδασε ιατρική και από το 1927 εγκαταστάθηκε στη Λύρκεια της Αργολίδος, για λόγους υγείας. Εκεί έμεινε μέχρι το 1943 ασκώντας το επάγγελμα του γιατρού. Ο πατέρας του ήταν από την Αθήνα και η μητέρα του από την Λυρκεία. Γι» αυτό την αγαπούσε σαν δεύτερη πατρίδα του. Από το 1943 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου ασκούσε το επάγγελμα του γιατρού ως ιδιώτης και ως ελεγκτής του Ι.Κ.Α. Στα 1935 παντρεύτηκε τη φαρμακοποιό Ελένη Παπανικολάου από τη Λυρκεία με την οποία έκανε δύο γιούς, το Θάνο που σπούδασε γιατρός και το Σπύρο που σπούδασε πολ. Μηχανικός. Στα 1942 φυλακίστηκε από τους Ιταλούς για εθνική δράση.
Υπήρξε σύμβουλος της Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, Γενικός Γραμματέας, Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Γιατρών Λογοτεχνών.
Φοιτητής εξέδωσε το λογοτεχνικό περιοδικό «Όρθρος» (Αθήνα 1923-24). Από το 1973 έως τo 1941 εξέδωσε το περιοδικό «Ηραία» στο Άργος σε συνεργασία με το λογοτέχνη Γ. Ξ. Λογοθέτη. Το έργο του Τσουκάντα είναι πολύπλευρο, ιστορικό, λογοτεχνικό, επιστημονικό, μυθολογικό, ποιητικό.
Ποιήματα δημοσίευσε σε περιοδικά της Αθήνας και της επαρχίας. Το 1947 εξέδωσε την ποιητική συλλογή «Πέστροφες». Το 1967 κυκλοφόρησε την ποιητική συλλογή «Αμφιλύκη»„ με ποίηση μεστή και αξιόλογη, στην οποία περιέρχεται και το αριστουργηματικό του ποίημα «Πέταξες». Αυτό και μόνο φτάνει για να τον καθιερώσει σαν ποιητή. Η τελευταία του ποιητική συλλογή ο «Αμφίστομος λόγος», εκδόθηκε το 1971. Είναι μια στροφή προς τον ελεύθερο στίχο χωρίς να καταστρέφει το λυρισμό και τη φιλοσοφία του: «Κοιτάω κατάματα το θάνατο, τις πλάτες εμπιστεύομαι στον Φοίβο», εξομολογείται στο «Παράπονο». Η ποίηση του είναι πηγαία, απέριττη, ειλικρινής. Εξωτερικεύει τα αισθήματα και τα βιώματα του με απλό και αυθόρμητο τρόπο, που μεταρσιώνεται σε γόνιμη ψυχική έξαρση.
Μία πλούσια εξωτερική απόκριση είναι ολόκληρη η ζωή του. Ποιητής στην ιδέα, στη φράση, στην απαγγελία και στους τρόπους ακόμα της ζωής. Παράλληλα με την ποίηση καλλιεργεί και την επιστήμη. Δημοσίευσε αξιόλογες εργασίες, επιστημονικές – ιστορικές, που φέρουν τη σφραγίδα της έρευνας του και προβάλλουν τον άνθρωπο με τις ανησυχίες και τη δίψα για πνευματικά επιτεύγματα.
Ενδεικτικά έργα του:
Στα 1923 , δηλαδή μόλις 19 ετών εκδίδει το λογοτεχνικό περιοδικό » Όρθρος » ενώ ήταν ακόμα φοιτητής της Ιατρικής Σχολής.
Την περίοδο 1934-1940 δημοσιεύεται η πρώτη σειρά με θέματα μυθολογίας & ιστορίας , ανάμεσά τους καταγράφονται τα ακόλουθα :
– Μυθολογία της αρχαίας Λυρκείας (1934)
– Γενεαλογία των Δαναών (1940)
– Γενεαλογία των Ατρειδών (1940)
– Άργος και Δωδώνη , οι ρίζες της φυλής μας (1940)
– Η Ωραία Ελένη και ο Τρωικός πόλεμος (1940)
– Ο Αργείος ήρως Μελάμπους , πρώτος ψυχαναλυτής (1940)
Το 1947 εκδίδεται η πρώτη ποιητική του συλλογή » Πέστροφες »
Το 1948 σε συνεργασία με τον Γ. Ξ. Λογοθέτη , συνεκδότη του περιοδικού » Ηραία » , εκδίδει την ανθολογία » Ποιηταί της Αργολίδας «.
Το 1955 δημοσιεύει τις έρευνες: » Ο Μελάμπους πρώτος μύστης » & » Ο ιατρομάντης Μελάμπους και το ψυχοσύμπλεγμα του Ιφίκλου».
Το 1958 δημοσιεύει το » Άλκαθος , ο τραγικός βασιλιάς των Μεγάρων «, και την ποιητική ανθολογία » Αναπλιώτες «.
Το 1958 έως 1961 δημοσιεύει ιστορικά άρθρα & μελέτες , όπως :
– Περίανδρος (1958)
– Οι μυθολογικές ρίζες της Ελληνικής ιστορίας (1960)
– Αίγισθος (1960)
– Η τραγική γενιά των Τανταλιδών (1961)
Το 1961 δημοσιεύεται στο περιοδικό » Κασταλία » , το άρθρο του » Η Ελληνική γραφή στις μυθικές μας παραδόσεις » και στην συνέχεια ακολουθούν τα μελετήματα :
– Η αρχαία Σπάρτη και η δυναστεία των Τυνδαριδών (1962)
– Η αρχαία Αρκαδία και η δυναστεία των Πελασγών (1963)
– Μυθολογικά μελετήματα (1965)
Το 1967 θα εκδώσει την δεύτερη ποιητική συλλογή , με τίτλο » Αμφιλύκη » (η λέξη αμφιλύκη δηλώνει το τελευταίο μέρος της νύχτας) .
Το 1970 δημοσιεύει στην » Κασταλία «, το δοκίμιό του με τίτλο » Στρατής Μυριβήλης . Ο άνθρωπος «.
Η τελευταία του ποιητική συλλογή ο «Αμφίστομος λόγος», εκδόθηκε το 1971.
Πηγές
Περιοδικό, «Μελάμπους / Αργειακά Ιατρικά Χρονικά», έκδοση Γενικού Νοσοκομείου Άργους, τεύχος 3, Απρίλιος 2004.
Λουκά Σταθακόπουλου – Γιάννη Γκίκα, «Ανθολογία ποιητών Αργολίδος & Κορινθίας 1798 – 1957», Αθήνα 1958.
Έχω διαβάσει αρκετές μελέτες – έρευνες του αείμνηστου Γεωργίου Τσουκαντά, καθηγητή ιατρού και συγγραφέα, κύρια όσες αναφέρονται στον Προίτο και στις θυγατέρες του, οι οποίες, όταν τρελάθηκαν, κατέφυγαν στο »Σπήλαιο των Λιμνών» ή σπήλαιο των Αροανίων, κατά τον Παυσανία, όπου τις βρήκε ο ΜΕΛΑΜΠΟΥΣ και τις εθεράπευσε! Εχω αντλήσει από αυτές πολύτιμα στοιχεία και εντυπωσιάστηκα από το μέγεθος και την σπουδαότητα του έργου του. Ενός έργου που αποτελεί αστείρευτη πηγή γνώσεων, για κάθε ενδιαφερόμενον ερευνητή ή σπουδαστή, »εις πάντας τους αιώνας».
Αιωνία του η μνήμη.
Ενδιαφέρομαι για ένα αντίτυπο ,αν υπάρχει, του περιοδικού »ΚΑΣΤΑΛΙΑ» – Εταιρείας Ιατρών Λογοτεχνών – Τεύχος 123-124/ Ιουνίου 1996.
Ευχαριστώ
Με εκτίμηση
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β, ΓΚΛΑΒΑΣ
Αθηνών 152 – Πάτρα – τ.κ. 26442
Τηλ 6945.956 129
Αγαπητέ κύριε Γκλαβά, δυστυχώς το τεύχος του περιοδικού, δεν υπάρχει στα αρχεία μας. Μπορείτε όμως να επικοινωνήσετε με τον πρόεδρο της Εταιρείας Ιατρών Λογοτεχνών, κο Χ. Μαρκόπουλο, Σόλωνος 34, Αθήνα, τηλ. 210 3640466 ή με τους υπεύθυνους παραγωγής του περιοδικού, τηλ. 210 3628288, ίσως μπορέσουν να σας εξυπηρετήσουν.
Φιλικά
Αναστάσιος Τσάγκος
Γ. Γραμματέας
Αργολικής Βιβλιοθήκης.