Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Το ρωμαϊκό ωδείο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου

12 Ιουνίου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Το ρωμαϊκό ωδείο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου

 

Στο νότιο τμήμα του Ασκληπιείου της Επιδαύρου βρίσκεται το συγκρότημα του Τελετουργικού Εστιατορίου («Γυμνασίου») που απαρτίζεται από το κυρίως κτήριο του Τελετουργικού Εστιατορίου, το μνημειώδες Πρόπυλό του – που στους ρωμαϊκούς χρόνους μετατράπηκε σε ναό της Υγείας – και το ρωμαϊκό ωδείο. Θεωρείται πολύ πιθανό πως στο Εστιατόριο πραγματοποιούνταν τελετουργικά γεύματα κατά τις εορτές του Ασκληπιού, στα οποία, σύμφωνα με τις λατρευτικές δοξασίες, συμμετείχε ο θεός για να δώσει δύναμη και υγεία στους πιστούς.

 

Το συγκρότημα του Τελετουργικού Εστιατορίου από νότια. Φωτογραφία: Διάζωμα.

 

Το ρωμαϊκό ωδείο σε σχέση με το τελετουργικό εστιατόριο. Φωτογραφία: Διάζωμα.

 

Το Τελετουργικό Εστιατόριο (τέλη 4ου ή αρχές 3ου π.Χ. αιώνα) αποτελείτο από μια εσωτερική περίστυλη αυλή με δωρική κιονοστοιχία, γύρω από την οποία ήταν διατεταγμένες αίθουσες διαφόρων μεγεθών. Στα τέλη του 2ου ή στις αρχές του 3ου μ.Χ. αιώνα, κατασκευάστηκε ένα ωδείο εντός της περίστυλης αυλής. Λόγοι οικονομίας (υλικού και εργασίας) οδήγησαν στην επιλογή αυτής της θέσης: το ωδείο ενσωμάτωσε στην τοιχοποιία του ολόκληρη τη βόρεια, τη δυτική και τμήματα της ανατολικής κιονοστοιχίας της αυλής, καθώς και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη του αρχικού κτιρίου. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Επίδαυρος | Με ετικέτα , , , , , , , , , , , , , , | Leave a Comment »

Το Θέατρο Άργους με τα ευθύγραμμα εδώλια

11 Ιουνίου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Το Θέατρο Άργους με τα ευθύγραμμα εδώλια

 

Το Άργος ήταν από τις πρώτες πόλεις της Ελλάδας με θέατρο στην κλασική εποχή, που χρονολογείται το 450 π.Χ. Το θέατρο αυτό, στους ΝΔ πρόποδες του λόφου Λάρισα και αριστερά του μεγάλου θεάτρου,   όπως και πολλά άλλα θέατρα της εποχής εκείνης, αποτελείτο από ευθύγραμμα εδώλια και από μια επίσης ευθύγραμμη ορχήστρα, πλάτους 25 μ. περίπου. Οι 37 σειρές εδωλίων ήταν μεν ευθύγραμμες, αλλά παρουσίαζαν μια πολύ ελαφρά καμπύλη και ήταν λαξευμένες στο φυσικό βράχο του λόφου της Λάρισας.

To ύψος μιας σειράς εδωλίων ανερχόταν στα 32 εκ., το πλάτος στα 90 εκ. και το μέγιστο μήκος στα 30 μ. Το κοίλο του θεάτρου, χωρητικότητας 2.300 – 2.500 ατόμων, διαιρούνταν σε δύο τμήματα από μια μεσαία κλίμακα, ενώ στο άνω μέρος του οριοθετούνταν από έναν οριζόντιο διάδρομο. Κανένα ίχνος σκηνικού οικοδομήματος δεν διατηρήθηκε.

 

Κάτοψη του θεάτρου με τα ευθύγραμμα εδώλια, που καλύφθηκε από το ρωμαϊκό ωδείο (J.-Ch. Moretti, Théâtres d’ Argos, Sites et Monuments X, Paris 1993, εικ. 23).

 

Η κύρια λειτουργία του θεάτρου, που χαρακτηρίζεται από την έρευνα ως «Πνύκα του Άργους», ήταν πολιτική. Ο χρόνος, άλλωστε, της κατασκευής του συνδέεται με την εγκαθίδρυση του δημοκρατικού πολιτεύματος στο Άργος το 460 π.Χ. Ορισμένοι μελετητές ταυτίζουν το εν λόγω μνημείο με την Ἁλιαία ή τον Πρῶνα, όπου σύμφωνα με μια αρχαία πηγή (Schol. Eurip. Or. 871-872) λάμβαναν χώρα οι συνεδριάσεις του δικαστηρίου και οι συγκεντρώσεις των Αργείων. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Άργος | Με ετικέτα , , , , , , | Leave a Comment »

Παρουσίαση του βιβλίου: «Αναζητώντας τα ίχνη του Κιαμήλ-μπέη της Κορίνθου»

10 Ιουνίου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Παρουσίαση του βιβλίου: «Αναζητώντας τα ίχνη του Κιαμήλ-μπέη της Κορίνθου». Έκδοση: Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

 

100 Χρόνια από την εκδημία του Αργείου ιστορικού Δημητρίου Κ. Βαρδουνιώτη (1847-1924)

 

Δημήτριος Βαρδουνιώτης

…Το καθημερινό του κέντρο ήταν το τότε βιβλιοχαρτοπωλείο και τυπογραφείο του Ανάργυρου Τημελή – μια πνευματική εστία – που συγκέντρωνε τους λογίους της περασμένης γενεάς του Άργους Κ. Ολύμπιον, Αγαμ. Φυκιώτην, και τους νεοσούς τότε του στίχου Σ. Παναγιωτόπουλον, Α. Ρουσσόπουλον, Κ. Αποστολίδην και Σ. Δημόπουλον.

Εκεί κορυφαίος της συντροφιάς πάντα ο «Μπάρμπα Δημητράκης» ως τον αποκαλούσαν διηγώνταν τις ωραίες ιστορίες του τόπου μας με γλαφυρότητα και έξαρσι και όλοι τον παρακολουθούσαν με κατάνυξι.

Φοίβος, περ. Τα Ηραία, τχ. 16/1939, σ.17.

 

Την Κυριακή 16 Ιουνίου 2024, στις 7:30 το βράδυ, στην Αίθουσα Τέχνης και Πολιτισμού «Μέγας Αλέξανδρος», Αγίου Κωνσταντίνου 29, στο Άργος, παρουσιάζεται η έρευνα – έκδοση,  των Γεωργίου  Η. Κόνδη – Γεωργίου Α. Γιαννούση, με τίτλο: «Δημήτριος Κ. Βαρδουνιώτης – Αναζητώντας τα ίχνη του Κιαμήλ-μπέη της Κορίνθου. Παρουσίαση, κριτική μελέτη και συμπληρωματική έρευνα σε άγνωστο χειρόγραφο του Αργείου ιστορικού».

 

Αναζητώντας τα ίχνη του Κιαμήλ-μπέη…

 

Την έρευνα – έκδοση  θα παρουσιάσουν:

  • Παναγιώτα Κασίμη, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορίνθου.
  • Βασίλης Τσιλιμίγκρας, Φιλόλογος, τ. Σχ. Σύμβουλος Φιλολόγων.
  • Καλλιόπη Καλποδήμου, Φιλόλογος – Θεατρολόγος.

 

Η Αρχαία Κόρινθος και ο Ακροκόρινθος στις αρχές του 19ου αιώνα. Σχέδιο του Εσθονού αρχαιολόγου και ιστορικού τέχνης Otto Magnus von Stackelberg, La Grèce vues pittoresques et topographiques, Paris, Chez I.F. D’ Ostervald, 1834.

 

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, παρά τις αντιξοότητες και τη ρευστότητα της εποχής, συνεχίζει να προσφέρει στην υπόθεση της τοπικής ιστορίας, με ακόμη μία σημαντική έκδοση πολύτιμο οδηγό για κάθε ερευνητή και ιστορικό. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Ειδήσεις - Πολιτισμός | Με ετικέτα , , , , , , , , | Leave a Comment »

Το Ρωμαϊκό Ωδείο του Άργους

7 Ιουνίου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Το Ρωμαϊκό Ωδείο του Άργους

 

Στις αρχές του 2ου μ.Χ. αιώνα, και ενώ το μεγάλο θέατρο του Άργους ήταν σε λειτουργία, έγιναν εκτεταμένες μετατροπές στο κλασικό θέατρο με τα ευθύγραμμα εδώλια:[1]  λαξεύτηκε ξανά ο φυσικός βράχος του λόφου της Λάρισας για να κατασκευαστούν καμπύλα εδώλια, που επενδύθηκαν με οπτόπλινθους, και οικοδομήθηκε ένα ρωμαϊκού τύπου σκηνικό οικοδόμημα στην άκρη της ορχήστρας. Οι αλλαγές αυτές έγιναν στο πλαίσιο ανοικοδόμησης ενός ωδείου, δηλαδή ενός μικρού στεγασμένου θεάτρου[2] (theatrum tectum), που είχε πολύ καλή ακουστική και προοριζόταν για τη διεξαγωγή δραματικών παραστάσεων και μουσικών θεαμάτων, ενώ δεν αποκλείεται να χρησίμευε και ως χώρος συνεδριάσεων.

 

Το ρωμαϊκό ωδείο του Άργους από δυτικά (R.G. Chase, Ancient Hellenistic and Roman amphitheatres, stadiums and theatres: the way they look now, Portsmouth, N.H. 2002, σ. 579).

 

Το κοίλο του ρωμαϊκού ωδείου από βορειοανατολικά. Διακρίνονται τα καμπύλα εδώλια του ωδείου και τα ευθύγραμμα εδώλια του κλασικού θεάτρου (S. Moraw – E. Nölle, Die Geburt des Theaters in der griechischen Antike, Mainz am Rhein: Philipp von Zabern 2002, εικ. 43).

 

Ο Γάλλος ανασκαφέας του ωδείου – αλλά και του προγενέστερου θεάτρου με τα ευθύγραμμα εδώλια – René Ginouvès[3] διέκρινε δύο κύριες οικοδομικές φάσεις: στην πρώτη φάση (αρχές του 2ου αι. μ.Χ.) το ωδείο είχε τετράγωνο σχήμα. Το κοίλο του διαιρούνταν μέσω ενός οριζόντιου διαδρόμου (praecinctio) σε δύο μέρη: το κάτω μέρος (ima cavea) διέθετε δύο κερκίδες (cunei) και δέκα σειρές εδωλίων. Η πρώτη σειρά εδωλίων προοριζόταν για τα τιμώμενα πρόσωπα (προεδρία)· χωριζόταν από τις υπερκείμενες σειρές εδωλίων με ένα διάδρομο και είχε έναν πρόσθετο χώρο για τα πόδια των θεατών (υποπόδιο). Το άνω μέρος του κοίλου (summa cavea) διέθετε οκτώ (;) σειρές εδωλίων και τέσσερις κερκίδες (cunei) και ήταν προσβάσιμο μέσω δύο συμμετρικών εισόδων που είχαν δημιουργηθεί στο βόρειο και νότιο άνω μέρος του οικοδομήματος. Η χωρητικότητα του κοίλου ανερχόταν στα 1.105 άτομα. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Άργος | Με ετικέτα , , , , , , , , , | Leave a Comment »

Ιερό της Αθηνάς Οξυδερκούς

6 Ιουνίου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Ιερό της Αθηνάς Οξυδερκούς – Δειράς, Άργος

 

Η σύγχρονη όπως και η αρχαία πόλη του Άργους [πίν.1.3] πλαισιώνεται στα Β και στα Δ από δύο λόφους, τον λόφο του Προφήτη Ηλία (ή «Ασπίς») και το Κάστρο. Ο δεύτερος και υψηλότερος (289 μ.) κωνικός λόφος με το μεσαιωνικό οχυρό αποτελούσε την αρχαία ακρόπολη, που έφερε την ονομασία Λάρισα. Δειράς ονομαζόταν ο αυχένας μεταξύ των δύο λόφων, στον οποίο υπήρχε πύλη του τείχους που οδηγούσε Δ προς την Αρκαδία.

Κατευθυνόμενος προς την ακρόπολη ο Παυσανίας αναφέρει το ιερό της Ήρας Ακραίας και στη συνέχεια το ναό του Απόλλωνα Δειραδιώτη. Για το ιερό του Απόλλωνα υπήρχε η παράδοση ότι είχε ιδρυθεί από τον Πυθαέα ή Πυθέα, που είχε έρθει από τους Δελφούς· επί των ημερών του Παυσανία υπήρχε χάλκινο λατρευτικό άγαλμα του θεού και συνεχιζόταν η μαντική χρησμοδοσία.[1]

Αμέσως μετά ο Παυσανίας λέει: «Με το ναό του δειραδιώτη Απόλλωνα συνέχεται το ιερό της λεγόμενης οξυδερκούς Αθηνάς, αφιέρωμα του Διομήδη, γιατί κάποτε, ενώ αυτός πολεμούσε στο Ίλιο η θεά αφαίρεσε από τα μάτια του την αχλύν».[2] Κατόπιν αναφέρει το στάδιο, όπου κάνουν τους αγώνες για το Νέμειο Δία και τα Ηραία.

 

1.3. Τοπογραφικό της πόλης του Άργους [Παπαχατζής 2, εικ.154]

 

Ο Αργείος Διομήδης, βασικός ήρωας του τρωικού κύκλου, είχε στενές σχέσεις με την Αθηνά, που υπήρξε και προστάτιδα του πατέρα του Τυδέα, οι οποίες βρίσκουν την αποκορύφωσή τους στη ραψωδία Ε της Ιλιάδας. Εκεί διαβάζουμε ότι η Αθηνά λέει στον Διομήδη πως του αφαίρεσε την «ἀχλὺν … ἀπ’ ὀφθαλμῶν», ώστε να ξεχωρίζει ποιος είναι θεός και θνητός στη μάχη, έχοντας εισακούσει την προσευχή του τραυματισμένου ήρωα.[3] Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Άργος | Με ετικέτα , , , , , , , , , , , , | Leave a Comment »

Ο λόφος Ασπίδας στο Άργος

4 Ιουνίου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Ο λόφος Ασπίδας στο Άργος – Κοινωνιολογία του Αστικού και Περιαστικού Χώρου. Σπουδάστριες: Τσαζή Γεωργία – Μπίζα Μαρίνα

 

Η σχέση μας με το εκάστοτε τοπίο στο οποίο βρισκόμαστε , καθώς επίσης και το νόημα που του δίνουμε, βασίζεται στην ανθρώπινη εμπειρία και την άμεση εμπλοκή μας με αυτό. Η παραδοχή αυτή βασίζεται σε φαινομενολογικές προσεγγίσεις οι οποίες δίνοντας σημασία στην κατανόηση και περιγραφή των πραγμάτων όπως αυτά βιώνονται και από το υποκείμενο ‘αντιμετωπίζουν το «τοπίο» (landscape), όχι ως κάτι συγκεκριμένο, αλλά σαν μια έννοια ανοιχτή που αναφέρεται στον κόσμο «εκεί έξω» όπως αυτός βιώνεται και γίνεται κατανοητός μέσω της ανθρώπινης συνείδησης και της ενεργής εμπλοκής με αυτόν.

Όπως κάθε τοπίο, έτσι και το τοπίο που θα μελετήσουμε, βρίσκεται συνεχώς υπό κατασκευή, σχηματίζεται και ανασχηματίζεται βάσει των διαφορετικών εμπειριών και δράσεων των υποκειμένων που έρχονται σε επαφή με αυτό. Ένα τοπίο δεν είναι ποτέ σταθερό και ομοιογενές, αλλά συνεχώς μεταβαλλόμενο, ζωντανό, πολυφωνικό και αντανακλά την δράση των υποκειμένων όπως την ίδια στιγμή αντανακλάται σε αυτήν.

Το τοπίο δηλαδή λειτουργεί παράλληλα ως το μέσον αλλά και το αποτέλεσμα της κοινωνικής δράσης. Το τοπίο αλλάζει καθώς παράγονται διαφορετικά νοήματα για τους τόπους, τόσο από τα διαφορετικά άτομα και ομάδες που ενσωματώνουν τους χώρους στην καθημερινή τους εμπειρία, όσο και ανάλογα με τις διαφορετικές ιστορικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, στις οποίες αυτά τα νοήματα αναπτύσσονται. Με βάση τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό πως αν η σχέση μας με το τοπίο είναι αφ’ ενός υποκειμενική και αφ’ ετέρου πολιτισμικά και ιστορικά προσδιορισμένη έχουμε σαν αποτέλεσμα να παράγονται από την σχέση αυτή διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους διαφορετικοί άνθρωποι και ομάδες, αλληλεπιδρούν με το αστικό τοπίο και ταυτόχρονα το κατανοούν και το νοηματοδοτούν. Έτσι, οι ομάδες που κατοικούν και βιώνουν τους χώρους της πόλης τους διεκδικούν, αποδίδοντάς τους νοήματα που πολλές φορές έρχονται σε σύγκρουση τόσο με τα κυρίαρχα, όσο και με τα νοήματα που άλλες ομάδες αποδίδουν στους ίδιους χώρους.

Στη μελέτη αυτή, προσεγγίζονται ο λόφος Ασπίδας ή λόφος Προφήτη Ηλία στο Άργος ως ένα βασικό μέρος του αστικού τοπίου και της ιστορίας του τόπου, το οποίο βρίσκεται συνεχώς υπό διαπραγμάτευση. Πώς επηρεάζει την εικόνα της πόλης και της ζωής, αντανακλώντας πολιτισμικές και αισθητικές επιλογές και ταυτόχρονα φέροντας επάνω του τα ίχνη της δράσης των υποκειμένων που τον χρησιμοποιούν.

Παρακάτω παραθέτουμε ορισμένα σημεία της μελέτης και στο τέλος, σε μορφή Portable Document Format (PDF), επισυνάπτουμε ολόκληρη την έρευνα για όσους επιθυμούν να τη μελετήσουν.

[…]  Ο λόφος του Προφήτη Ηλία ή λόφος Ασπίδας βρίσκεται στο Άργος Αργολίδας, βορειοδυτικά της σημερινής πόλης (Εικ. 1). Ο αστικός ιστός κυκλώνει τον λόφο, ενώ η πόλη ορίζεται από τις νότιες/νοτιοανατολικές υπώρειες του λόφου του Προφήτη Ηλία και τις ανατολικές υπώρειες του ψηλότερου λόφου της Λάρισας, όπου βρίσκεται και η ομώνυμη ακρόπολη του Άργους. Ο χώρος ανάμεσα στους δύο αυτούς λόφους ονομάζεται Δειράδα. (Εικ. 2)

 

Εικ. 1. Αρχείο Γεωργία Τσαζή

 

Εικ. 2. Αρχείο Γεωργία Τσαζή

 

Και οι δύο αυτοί λόφοι, οι οποίοι σηματοδοτούν το τοπίο της πόλης, έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην ιστορία της, ως τόποι κατοίκησης και λατρείας, κυρίως όμως ως χώροι στρατηγικής και συμβολικής σημασίας.

Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Άργος, Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις, Πανεπιστημιακές εργασίες – Διδακτορικά, Ψηφιακές Συλλογές | Με ετικέτα , , , , , , , , , | Leave a Comment »

Περί της Πύλης των Μυκηνών

31 Μαΐου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Περί της Πύλης των Μυκηνών – Ευαγγελία Πρωτονοταρίου-Δεϊλάκη (1931-2002),  Αρχαιολογική Εφημερίς 1965

 

Η κυρία πύλη των Μυκηνών, ως γνωστόν, ήλθε πλήρως εις φως κατά τους νεωτέρους χρόνους μετά τον κατά τα έτη 1840 – 1841 δια του Πιττάκη γενόμενον καθαρισμόν της δαπάναις της νεοσυστάτου τότε εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, ήτις ως πρώτον μέλημα έσχε τον καθαρισμόν και την αποκάλυψιν των σημαντικωτέρων διά τον Ελληνισμόν μνημείων της αρχαιότητος, εν οις και το τείχος των Μυκηνών. Εις πολύ παλαιοτέρους χρόνους όμως ήρχισεν η περί την πύλην επιστημονική έρευνα και ενασχόλησις, ιδία περί την ερμηνείαν της επ’ αυτής παραστάσεως και την σημασίαν αυτής, αλλά και την σχέσιν της, λόγω του επιφανούς της τοποθετήσεώς της, προς την πόλιν των Μυκηνών.

 

Το επί της πύλης των Μυκηνών ανάγλυφον. Αρχαιολογική Εφημερίς 1965.

 

Αν και η περιγραφή της επί της αναγλύφου πλακός παραστάσεως έχει πλειστάκις παρατεθή υπό πάντων των ειδικώς ενδιατριψάντων περί τας Μυκήνας και των γενικώς περί τα Μυκηναϊκά γραψάντων, νομίζω ότι θα μού συγχωρηθή να επανέλθω δια μιαν ακόμη φοράν παρέχουσα όσα και δι’ αυτοψίας διεπίστωσα και επεβεβαίωσα. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Άργος, Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις, Ψηφιακές Συλλογές | Με ετικέτα , , , , , , , , | Leave a Comment »

Μουσικοθεατρική παράσταση στο Άργος: «Μια φωνή κι έναν καιρό…»

29 Μαΐου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Μουσικοθεατρική παράσταση στο Άργος: «Μια φωνή κι έναν καιρό…»

 

Μια φωνή κι έναν καιρό…

Ο Σύλλογος «Φίλοι του Δημοτικού Ωδείου Άργους» και η Μικτή Χορωδία Ενηλίκων του Συλλόγου παρουσιάζουν τη μουσικοθεατρική παράσταση σε πρωτότυπο κείμενο της Σοφίας Καψούρου «Μια φωνή κι έναν καιρό…», 1η  και 2α  Ιουνίου 2024, ώρα 21.00, στην Αίθουσα Τέχνης και Πολιτισμού «Μέγας Αλέξανδρος», Αγίου Κωνσταντίνου 29, στο Άργος, με τη συνεργασία του Δήμου Άργους – Μυκηνών.

Μια μουσικοθεατρική παράσταση, πνοή άλλης εποχής, βασισμένη σε τραγούδια των δεκαετιών 1920-1950. Δώδεκα ηθοποιοί, μέλη της χορωδίας Ενηλίκων του Συλλόγου και εξωτερικοί συνεργάτες, απαρτίζουν τη θεατρική ομάδα μαζί με τρεις ρόλους έκπληξη. Η Χορωδία του Συλλόγου είναι ο συνδετικός κρίκος και η καρδιά όλου του έργου. Σύνολο συμμετεχόντων περίπου 70 άτομα. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Ειδήσεις - Πολιτισμός | Με ετικέτα , , , , , , | Leave a Comment »

Το μεσοβυζαντινό Άργος: Ιστορικά δεδομένα και νομισματική κυκλοφορία

27 Μαΐου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Το μεσοβυζαντινό Άργος: Ιστορικά δεδομένα και νομισματική κυκλοφορία – Παναγιώτης Γιαννόπουλος

 

Η μεσοβυζαντινή Αργολίδα σπάνια αναφέρεται στις γραπτές πηγές. Σύμφωνα με ένα Σχόλιο του Αρέθα Καισαρείας στη Σύντομη Ιστορία του πατριάρχη Νικηφόρου, κατά το έκτο έτος της βασιλείας του Μαυρικίου (587/588) αβαροσλαβικά φύλα εισέβαλαν στην Πελοπόννησο.

Οι Αργείοι, προ του κινδύνου, επιβιβάστηκαν σε πλοία και κατέφυγαν στη νήσο Ρόβη.[1] Την πληροφορία αυτή του Σχολίου του Αρέθα αντιγράφουν το πολύ νεότερο Χρονικό της Μονεμβασίας[2] και ο πατριάρχης Νικόλαος Γ’ ο Γραμματικός (1084-1111) σε επιστολή του προς τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ Κομνηνό.[3] Αποτελεί συνεπώς μεθοδολογικό λάθος, που διαιωνίζεται από πολλούς ιστορικούς, η παραπομπή στο Χρονικό της Μονεμβασίας για την καταστροφή του Άργους από τους Αραβοσλάβους. Είναι ορθότερο οι παραπομπές να γίνονται στον Αρέθα, η επιστημονικότητα και η πελοποννησιακή καταγωγή του οποίου προσδίδουν ιδιαίτερο βάρος στα γραφόμενά του.[4]

 

Άγιος Αρέθας Καισαρείας, έργο του αγιογράφου Κωνσταντίνου Δημητρέλου, 2015. Ο Αρχιεπίσκοπος Καισαρείας Αρέθας θεωρείται ένας από τους διαπρεπέστερους λογίους της Μεσοβυζαντινής περιόδου και από τους πρωτεργάτες της αναβίωσης των κλασικών σπουδών στο Βυζάντιο. Γεννήθηκε στην Πάτρα γύρω στο 850.

 

Η χρονολόγηση του Αρέθα για την πρώτη αβαροσλαβική εισβολή στην Πελοπόννησο ελέγχεται ως ανακριβής. Ο συντάκτης του Σχολίου στηρίζεται προφανώς σε προφορικές ή οικογενειακές παραδόσεις και περιέχει αρκετές ιστορικές ανακρίβειες.[5] Ενδελεχής και επισταμένη έρευνα των παράλληλων πηγών απέδειξε ότι οι Αβαροσλάβοι διέσπασαν την αμυντική γραμμή του Ισθμού στα τέλη του 584 ή στις αρχές του 585, ενώ το νησί στο οποίο κατέφυγαν οι Αργείοι ήταν η Πλατιά (που ενίοτε αναφέρεται και ως Ρόβη), στις νότιες ακτές της Αργολίδας.[6] Νομίσματα και αργυρά σκεύη της εποχής που βρέθηκαν στο σήμερα ακατοίκητο νησί επιρρωνύουν αυτό το συμπέρασμα.[7] Τα αβαρικής και σλαβικής καταγωγής αντικείμενα και θραύσματα αγγείων που βρέθηκαν στην Αργολίδα υποδεικνύουν ότι οι εισβολείς ελάχιστα παρέμειναν στις καταστραμμένες περιοχές.[8]

 

Η Πλατειά είναι νησίδα του Αργοσαρωνικού η οποία βρίσκεται κοντά στις ανατολικές ακτές του Αργολικού κόλπου, απέναντι από το χωριό Κάντια. Η νησίδα αυτή, όπως και οι παρακείμενές της κατά μήκος της βόρειας ακτογραμμής του Αργολικού κόλπου, χρησίμευαν ως καταφύγια των πληθυσμών σε περιπτώσεις βαρβαρικών επιδρομών, βλ. Α. Κυρου, «Νησιώτικα καταφύγια στον Αργολικό κόλπο κατά τους Πρωτοβυζαντινούς αιώνες», στο Πρακτικά ΣΤ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (2000), τόμ. Β΄ (2002).

 

Μολονότι με το θέμα έχω ασχοληθεί επισταμένως, θεωρώ σκόπιμες δύο παρατηρήσεις. Η πρώτη αφορά στη χρονολόγηση της πρώτης εισβολής. Ορισμένοι ιστορικοί υιοθετούν άκριτα τη χρονολόγηση του Χρονικού της Μονεμβασίας, του οποίου ταυτόχρονα απορρίπτουν την ιστορική αξιοπιστία. Προς επίρρωση της άποψής τους φέρουν τα νομισματικά ευρήματα, στα οποία περιέχονται χάλκινες κοπές του 4ου έτους του Μαυρικίου (585/586) και τα οποία τοποθετούν στην προ της εισβολής περίοδο. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Άργος, Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις | Με ετικέτα , , , , , , , , , , , , | Leave a Comment »

Παρουσίαση του τόμου: «Η Γένεση του Ελληνικού Συνταγματισμού, Η ελληνική συνταγματική ιστορία κατά τα επαναστατικά και μετεπαναστατικά χρόνια»

23 Μαΐου, 2024 από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού

Παρουσίαση του τόμου: «Η Γένεση του Ελληνικού Συνταγματισμού, Η ελληνική συνταγματική ιστορία κατά τα επαναστατικά και μετεπαναστατικά χρόνια» στο Άργος

 

Η Γένεση του Ελληνικού Συνταγματισμού

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Αργολίδας διοργανώνει παρουσίαση του συλλογικού τόμου «Η Γένεση του Ελληνικού Συνταγματισμού, Η ελληνική συνταγματική ιστορία κατά τα επαναστατικά και μετεπαναστατικά χρόνια», σε επιστημονική επιμέλεια των κ.κ. Σπύρου Βλαχόπουλου, Βασιλικής Χρήστου και Μανόλη Κούμα, Καθηγητών στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ο τόμος αποτελεί τα πρακτικά Συνεδρίου που είχαν διοργανώσει το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Η Πρωτοβουλία 1821-2021 και η Εθνική Τράπεζα, στις 19-20 Μαρτίου 2021 και έχει εκδοθεί από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

H γένεση ενός νέου Κράτους προϋποθέτει την πολιτική του ύπαρξη, αυτή δε με τη σειρά της προϋποθέτει τη συνταγματική οργάνωση της Πολιτείας. Οι Έλληνες, από τα πρώτα βήματα του επαναστατικού τους αγώνα, θεώρησαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει ελληνικό Κράτος χωρίς Σύνταγμα. Το Σύνταγμα αποτελούσε, δηλαδή, συστατικό στοιχείο της ανεξαρτησίας του επαναστατημένου Έθνους.

Η πρώτη περίοδος της συνταγματικής μας ιστορίας αρχίζει με την έναρξη της ελληνικής Επανάστασης και τα πρώτα «Συντάγματα του Αγώνα», τα Συντάγματα δηλαδή της Επιδαύρου (1822) και του Άστρους (1823). Πρόκειται για Συντάγματα φιλελεύθερα και δημοκρατικά, με έντονη την επιρροή των αλλοδαπών Συνταγμάτων, των Διακηρύξεων των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των μεγάλων ιδεολογικών ρευμάτων της εποχής. Διαβάστε τη συνέχεια »

Αναρτήθηκε στις Ειδήσεις - Πολιτισμός | Με ετικέτα , , , , , , , , , , , , | Leave a Comment »

« Newer Posts - Older Posts »