Μαυροκορδάτος Αλέξανδρος (Κωνσταντινούπολη 1791- Αίγινα 1865)

Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Πρόεδρος Προσωρινής Διοίκησης της Ελλάδας. Λιθογραφία, Adam Friedel, Λονδίνο, Αύγουστος 1826.
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της Επανάστασης. Ο ηγετικός του ρόλος τον οδήγησε, αναπόφευκτα, σε ρήξεις με άτομα και ομάδες, επιδίωξε την υποστήριξη της Αγγλίας για τη λύση του Ελληνικού ζητήματος. Η σύγκρουση του αργότερα με τον Ιωάννη Καποδίστρια του εξασφάλισε, ίσως, τους πιο φανατικούς του αντιπάλους.
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας Φαναριωτών, μέλη της οποίας είχαν χρηματίσει κορυφαίοι αξιωματούχοι της οθωμανικής διοίκησης (διερμηνείς και ηγεμόνες των παραδουνάβιων περιοχών). Γεννήθηκε το 1791 και, ως γιος του λόγιου αξιωματούχου στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες Νικόλαου Μαυροκορδάτου και της Σμαράγδας Καρατζά, έλαβε αξιόλογη μόρφωση, κατάλληλη για την ανάληψη δημόσιων αξιωμάτων. Εκτός από τα Ελληνικά του, που το επίπεδό τους ήταν υψηλό, χειριζόταν καλά τα γαλλικά, τα ιταλικά, τα τούρκικα και αραβικά. Εργάστηκε ως γραμματέας του θείου του, ηγεμόνα της Βλαχίας, Ιωάννη Καρατζά. Θα ακολουθήσει τον θείο του που θα καταφύγει στην Ευρώπη, για να αποφύγει τις συνέπειες από κατηγορίες που διατύπωσαν στην Πύλη αντίπαλοί του. Για έξη μήνες θα παραμείνει στη Γενεύη, μαζί με την οικογένεια Καρατζά. Το 1819 θα καταλήξει στην Πίζα, οπού θα εγκατασταθεί και ο Καρατζάς, και γρήγορα θα ενταχθεί στο περιβάλλον τού εκεί επίσης εγκατεστημένου μητροπολίτη Ιγνατίου. Την ίδια χρονιά μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.
Παρακολούθησε, κατά δική του μαρτυρία, μαθήματα οχυρωματικής στη Γενεύη από το στρατηγό Dufour, που θα του χρησιμεύσουν αργότερα για την άμυνα του Μεσολογίου, και ίσως κάποια άλλα μαθήματα στην Πίζα. Διάβαζε πολύ, ιδιαίτερα για την ευρωπαϊκή πολιτική.
Μετά το ξέσπασμα της Επανάστασης, σε ηλικία 30 ετών, έφτασε στο Μεσολόγγι, τον Ιούλιο του 1821, συνοδευόμενος από ομογενείς και φιλέλληνες. Αν και δεν διέθετε χρήματα, κατάφερε γρήγορα με τις ικανότητές του να αναδειχθεί σε φυσιογνωμία πανελλήνιας εμβέλειας. Διαδραμάτισε σε όλη τη διάρκεια της Επανάστασης πρωταγωνιστικό ρόλο στην ελληνική πολιτική ζωή, ενώ σημαίνοντες ξένοι παράγοντες τον θεωρούσαν ως το «μόνο άξιο λόγου πολιτικό».
Στο Μεσολόγγι ανέλαβε από τον Υψηλάντη τη διοικητική οργάνωση της Στερεάς Ελλάδας συστήνοντας το τοπικό πολίτευμα της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος. Μαζί με τον επίσης Φαναριώτη πολιτικό Θεόδωρο Νέγρη πρωταγωνίστησε στη σύνταξη της λεπτομερέστερης Νομικής Διατάξεως της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος. Εξαρχής οι στόχοι του ήταν ξεκάθαροι: η επέκταση της Επανάστασης, η οργάνωση και πολιτική ενοποίηση των εξεγερμένων τόπων και η συγκέντρωση της πολιτικής εξουσίας στο πλαίσιο μιας ενιαίας κεντρικής «Εθνικής Διοίκησης».
Στη σύγκληση της Α’ Εθνοσυνέλευσης στο Άργος, το Δεκέμβριο του 1821, αναδείχθηκε πρόεδρός της και πρόεδρος της επιτροπής που συνέταξε το πρώτο Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος. Οι πολιτικές αρχές του πολιτεύματος αυτού φανέρωναν τους σαφείς φιλελεύθερους και δημοκρατικούς ιδεολογικούς και πολιτικούς του προσανατολισμούς.
« Είχε ωραίο κεφάλι, μεγάλο σε αναλογία με το σώμα του. Και μεγάλωνε περισσότερο με τα ανάκατα ριγμένα μαύρα μαλλιά και τις πλούσιες φαβορίτες. Τα παχειά φρύδια και το μεγάλο μουστάκι έδιναν μια άγρια, ρωμαντική έκφραση στα χαρακτηριστικά του. Έδειχνε ευφυής, οξυδερκής και φιλόδοξος άνθρωπος. Τα μεγάλα ασιατικά μάτια του, όλο φωτιά και εξυπνάδα, φανέρωναν καλοσύνη. Το βλέμμα του, ωστόσο, δεν αποκάλυπτε ευθύτητα. Είχε κάτι σαν αναποφασιστικότητα και ταραγμένη συστολή που τον εμπόδιζε να κοιτάξει κάποιον κατά πρόσωπο. Ήταν κοντός και με εμφάνιση διόλου επιβλητική, μεγάλο ελάττωμα στα μάτια ενός ημιπολιτισμένου λαού. Δεν έδινε μεγάλη σημασία στην ενδυμασία. Έτσι, ακόμα και οι ξένοι πρόσεξαν τη μειονεκτική αντίθεση ανάμεσα στην απλή ευρωπαϊκή φορεσιά και τον ταξιδιωτικό μανδύα του, και τις μεγαλόπρεπες και κατακόσμητες στολές των καπεταναίων.» (Millingen 1831)
Με την ιδιότητα του προέδρου της Α’ Εθνοσυνέλευσης (20 Δεκεμβρίου 1821 -15 Ιανουαρίου 1822) υπέγραψε την περίφημη Διακήρυξη της 15ης Ιανουαρίου 1822 για την «ανεξαρτησία του έθνους των Ελλήνων» από τον οθωμανικό ζυγό. Με το τέλος της Εθνοσυνέλευσης εκλέχθηκε διαδοχικά πρόεδρος και γραμματέας του Εκτελεστικού σώματος, στην πρώτη περίοδό του έως το 1823. Στη συνέχεια και παρά τις διαμαρτυρίες των στρατιωτικών αρχηγών Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και Κανέλλου Δεληγιάννη, εκλέχθηκε πρόεδρος του Βουλευτικού σώματος για σύντομο χρονικό διάστημα (12-14 Ιουλίου 1823).
Ο Μαυροκορδάτος δραστηριοποιήθηκε και στρατιωτικά κατά την Επανάσταση επιχειρώντας, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, να συμβάλει στη δημιουργία τακτικού στρατού. Του αποδόθηκε η ευθύνη για την καταστροφή στη μάχη του Πέτα, στην Ήπειρο (4 Ιουλίου 1822). Ήταν, ωστόσο, αυτός που πρωτοστάτησε στην οργάνωση της άμυνας του Μεσολογγίου, η οποία αποδείχθηκε σωτήρια κατά την πρώτη πολιορκία της πόλης.
Στη Β’ Εθνοσυνέλευση του Άστρους, το 1823, ήταν επικεφαλής της παράταξης των πολιτικών καταφέρνοντας και πάλι να κυριαρχήσει γενικότερα. Η εκλογή του στη θέση του προέδρου του Βουλευτικού, ενώ ήταν αρχιγραμματέας του Εκτελεστικού, τον Ιούλιο του 1823, προκάλεσε πολιτική θύελλα και ιδιαίτερα τις έντονες διαμαρτυρίες των Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και Κανέλλου Δεληγιάννη. Έτσι αναγκάστηκε να αποσυρθεί στη Δυτική Ελλάδα και να αφοσιωθεί στην οργάνωση τακτικού στρατού, την περίοδο που στην Πελοπόννησο μαίνονταν οι εμφύλιοι πόλεμοι.
Επιστρέφοντας στην Πελοπόννησο το Φεβρουάριο του 1825 ανέλαβε τις θέσεις του γραμματέα του Εκτελεστικού και στη συνέχεια εκείνη του γραμματέα επί των Εξωτερικών. Η Επανάσταση, ύστερα από επιτυχείς προσπάθειες και πρωτοβουλίες του Μαυροκορδάτου, είχε ήδη τύχει μιας οιονεί διεθνούς αναγνώρισης με την εξασφάλιση των δυο δανείων από το κέντρο της διεθνούς χρηματαγοράς, στο Λονδίνο.
Συνέβαλε, επίσης, ουσιαστικά στην καλλιέργεια της συμπάθειας προς την επαναστατημένη Ελλάδα από τους ευρωπαϊκούς φιλελεύθερους κύκλους, υπογραμμίζοντας την ηρωική διάσταση της Επανάστασης και το ανάλογο πνεύμα που τη χαρακτήριζε. Ενώ στο εσωτερικό μέτωπο ο συσχετισμός των πολεμικών επιχειρήσεων εξακολούθησε να χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα, ο Μαυροκορδάτος συνέλαβε την ιδέα της αξιοποίησης του ευνοϊκού για τους Έλληνες κλίματος στην Ευρώπη.
Γενικότερα, πρωταγωνίστησε στην εισαγωγή του ανανεωτικού ή εκσυγχρονιστικού ρεύματος σκέψης στις συνθήκες της εποχής, γεγονός που επέδρασε καθοριστικά στην αρχική διαμόρφωση των δημόσιων θεσμών του αναδυόμενου νεοελληνικού κράτους. Θεωρήθηκε ηγέτης του «αγγλικού» κόμματος, εκτιμώντας ότι η Αγγλία, λόγω των συμφερόντων της στην Ανατολή και προκειμένου να εξισορροπήσει τη ρωσική επιρροή στην περιοχή, θα μπορούσε να αποβεί στρατηγικός σύμμαχος της Ελλάδας.

Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Πρόεδρος του Εκτελεστικού της Προσωρινής Διοίκησης της Ελλάδας. Επιζωγραφισμένη λιθογραφία, Adam Friedel, Λονδίνο – Παρίσι, 1830.
Θεωρούσε, επίσης, ότι το φιλελεύθερο πρότυπο πολιτικής οργάνωσης στην Αγγλία αντιπροσώπευε το καλύτερο συγκριτικά παράδειγμα για τις μελλοντικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Στο πνεύμα αυτό και με την ιδιότητά του ως αρχηγού του «αγγλικού» κόμματος ζήτησε με επιστολή του στον υπουργό Εξωτερικών της Αγγλίας George Canning να αντισταθεί στο Ρωσικό σχέδιο για τη δημιουργία τριών αυτόνομων ηγεμονιών στην επαναστατημένη Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι θα ήταν προς το συμφέρον της Αγγλίας και της Ευρώπης η ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Συνέβαλε καθοριστικά στη λήψη του πρώτου αγγλικού δανείου, ενώ οι απόψεις και οι συνακόλουθες ενέργειές του προκάλεσαν τις κατάλληλες ζυμώσεις ώστε να υπάρξει η κατάληξη με την υπογραφή της Ιουλιανής Συνθήκης του Λονδίνου (6 Ιουλίου 1827). Η πολιτική του δράση συνεχίστηκε και μετά την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια, οπότε ανέλαβε και υπουργικά καθήκοντα. Αποσύρθηκε από την κυβέρνηση το 1830 και αναδείχθηκε ηγέτης της αντιπολίτευσης, συμπορευόμενος με τους Υδραίους.
Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια (Σεπτέμβριος 1831), εντάχθηκε στη συνταγματική παράταξη του Ιωάννη Κωλέττη και αποτέλεσε μέλος της Διοικητικής Επιτροπής που κυβέρνησε τη χώρα έως την άφιξη του Όθωνα. Σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της απολυταρχικής περιόδου της βασιλείας του Όθωνα παρέμεινε εκτός Ελλάδας ως πρεσβευτής (Λονδίνο, Μόναχο και Παρίσι), στο πλαίσιο της προληπτικής πρακτικής της Αντιβασιλείας για τιμητική αποστρατεία διακεκριμένων Ελλήνων πολιτικών στο εξωτερικό με την ανάθεση σε αυτούς πρεσβευτικών καθηκόντων.
Ο βασιλιάς Όθωνας του ανέθεσε πρωθυπουργικά καθήκοντα το 1841, το 1844 και το 1854, δίχως όμως να τον εμπιστεύεται ουσιαστικά, οδηγώντας τον έτσι σε παραίτηση. Στο διάστημα που ακολούθησε ανέλαβε διάφορα κυβερνητικά αξιώματα, ενώ συνέβαλε και στη διαμόρφωση του κλίματος που οδήγησε στην έξωση του Όθωνα.

Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, έργο του Γεωργίου Συρίγου, λάδι σε μουσαμά, Συλλογή έργων τέχνης της Βουλής των Ελλήνων.
Στο τέλος της σταδιοδρομίας του εξελέγη πληρεξούσιος Ευρυτανίας στην Εθνοσυνέλευση του 1862 και διετέλεσε πρόεδρος της επιτροπής σύνταξης του νέου συντάγματος. Τυφλός και κατάκοιτος, δεν πήρε ενεργό μέρος στις εργασίες της Επιτροπής, διατήρησε όμως το ενδιαφέρον του για τα κοινά καθώς και την πνευματική του διαύγεια έως το θάνατό του, το 1865.
Ουσιαστικά τα περισσότερα από τα 10 τελευταία χρόνια της ζωής του είχε παραμείνει ανενεργός πολιτικά, αποτραβηγμένος στην εξοχική του κατοικία στην Αίγινα, όπου και πέθανε σε ηλικία 74 ετών. Η αδερφή του, Αικατερίνη, είχε παντρευτεί το Σπυρίδωνα Τρικούπη. Ήταν παντρεμένος με την Χαρίκλεια Αργυροπούλου και είχε αποκτήσει 6 παιδιά, από τα οποία τα 4 πέθαναν σε μικρή ηλικία. Από τα παιδιά του διακρίθηκε ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος (πολιτικός και διπλωμάτης).
Η πολιτική του δεξιοτεχνία όσο και η ροπή του προς τους περίπλοκους συμβιβασμούς τον κατέστησε πολιτικά αμφιλεγόμενο πρόσωπο. Αν και δεν απέφυγε την άμεση εμπλοκή και την ενεργό ανάμειξή του στους οξείς πολιτικούς ανταγωνισμούς και τις αντιπαραθέσεις κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, αλλά και ύστερα από αυτήν, η εν γένει παρουσία και η συμβολή του στη θεμελίωση και την εμπέδωση πολιτικών θεσμών στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος και στη διαμόρφωση νεωτερικής πολιτικής κουλτούρας υπήρξε σημαντική.
Ιδιαίτερα συνέβαλε στην καθιέρωση ενός εκσυγχρονισμένου και αρκετά προοδευτικού, για τα δεδομένα της εποχής, συνταγματικού και θεσμικού πλαισίου οργάνωσης της πολιτικής ζωής στη χώρα, μολονότι η δυσαρμονία αυτού του πλαισίου με την ελληνική κοινωνική και πολιτισμική πραγματικότητα προκάλεσε έντονες αντιθέσεις.
Πηγή
- «Πρόεδροι της Βουλής, Γερουσίας και Εθνοσυνελεύσεων 1821-2008», Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα, 2009.
Με εκπλήσσει που ουδεμία γίνεται αναφορά στον ήρωα της επανάστασης Γεώργιο Καραϊσκάκη… Η ιστορία, όχι όπως μας την δίδαξαν στο σχολείο βέβαια, τα λέει αλλιώς…
Μα, πρόκειται για άρθρο που αφορά στον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Και όχι στον Γεώργιο Καραϊσκάκη ή στην επανάσταση γενικότερα.
Ολοι οι πρωταγωνισται του αγωνος της Παλιγγενεσίας χαρακτηριζονται σε μικρο εως μεγαλο βαθμο απο ενα κοινο χαρακτηριστικο την αντιφατικοτητα.Ο Α.Μ το εφτασε στο τερμα. Καταφερε με την εντελως αμφιθυμη δραση του να μισειται απο συγχρονους και μετεπειτα και μονο στις μερες μας δειλα -δειλα καποιοι ιστορικοι να ανακαλυπτουν φειδωλα και καποια θετικα σημεια στην προσωπικοτητα του. Αναντιρρητα δεν εκρυβη ποτε και απο πουθενα, ουδεποτε ηρνηθη τις υπηρεσιες του στην αναδυομενη απο τις στακτες της πατριδα, και πεθανε πτωχος και πικραμενος και σχεδον τυφλος οταν αυτη ηρνηθη την χρησιμοτητα του.
Ένας τιποτένιος πολιτικάντης, που λειτούργησε για το προσωπικό του συμφέρον και μόνο, όπως πολλοί πολιτικοί την εποχή εκείνη, και πουλημένος στους Άγγλους. Ένας απο τους κορυφαίους προδότες της συγχρονης Ελλάδας, με, ίσως τη μεγαλύτερη, συμβολή στην προδοσία του Κράτους, εναντίον των Αγωνιστών Ηρώων (Καραισκάκη, Κολοκοτρώνη κ. α.)
Προκειμένου να επανεξετάσετε το θέμα Μαυροκορδάτου, θα σας πρότεινα να διαβάσετε ένα πάρα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του καθηγητή Γεωργίου Θεοδωρίδη από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών με τίτλο «Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος | Ένας Φιλελεύθερος στα Χρόνια του Εικοσιένα».
Όσο για το προσωπικό του συμφέρον ιδιαίτερα το οικονομικό, σας θυμίζω, ότι πάντα είχε ανάγκη χρημάτων και δεν απόκτησε κάποια περιουσία.
Για την Αγγλία και τους Άγγλους τώρα σας παραπέμπω σε άρθρο του Πέτρου Πιζανιά, (26-3-2000) στο Βήμα, όπου υπάρχει και η απάντηση σε αυτά που γράφετε.
[…] Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ο πολιτικός ηγέτης της επανάστασης, αντιλαμβανόμενος με την πολιτική του ιδιοφυΐα και την εντυπωσιακή παιδεία του την αλλαγή της πολιτικής στρατηγικής της Μεγάλης Βρετανίας, συντάσσει ό,τι μίζερα αποκάλεσαν Ελληνες ιστορικοί «δήλωση υποτέλειας». Σας προσφέρουμε διαρκή συμμαχία αν σώσετε την ελληνική επανάσταση. Αυτή είναι η πολιτική πρόταση του Φαναριώτη ριζοσπάστη φιλικού προς την κατ’ εξοχήν φιλελεύθερη δύναμη της εποχής, την οποία συνυπέγραψαν εξαναγκασμένοι ή αυτοβούλως και άλλοι Ελληνες ηγέτες. Η ελληνική επανάσταση είχε ήδη τύχει μιας οιονεί διεθνούς αναγνώρισης από τα δύο δάνεια που είχε εξασφαλίσει στο κέντρο της διεθνούς χρηματαγοράς, στο City, επίσης είχε κυριολεκτικά ξεσηκώσει τους Ευρωπαίους ομοϊδεάτες, είχε ακόμη περιβληθεί ηρωικό χαρακτήρα επειδή πολεμούσαν λίγοι ενάντια σε μια ακόμα ισχυρή αυτοκρατορία που επιπλέον εθεωρείτο η πλέον σκοταδιστική της εποχής της. Αφού στο εσωτερικό μέτωπο ο συσχετισμός είχε καταρρεύσει σε βάρος των Ελλήνων, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος συνέλαβε την ιδέα της αξιοποίησης του ευνοϊκού για τους Ελληνες συσχετισμού στην Ευρώπη. Σύμβολα, δίκτυα αλληλεγγύης και πολιτικός εκβιασμός στην υπηρεσία της διάσωσης της εθνικής ιδέας.
Εκβιασμός, επειδή η περίφημη αυτή επιστολή του Φαναριώτη διαφωτιστή διανοούμενου προς τον υπουργό Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας υπονοούσε πως, αν δεν ήταν αυτή η δύναμη που θα στήριζε την ελληνική επανάσταση, θα μπορούσε να είναι μια άλλη. Η στρατηγική αυτή σύλληψη περιλάμβανε και μια ακόμη κίνηση, σχετική με τον εσωτερικό συσχετισμό αυτή: τη δράση της στρατιωτικής ιδιοφυΐας των Ελλήνων, τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, στην Πελοπόννησο ενάντια στους «προσκυνημένους» στον Ιμπραήμ. Ετσι πολιτικά γινόταν σαφές προς κάθε κατεύθυνση πως, παρά τις συντριπτικές ήττες που είχε υποστεί ήδη, η ελληνική επαναστατική ηγεσία δεν είχε σκοπό να εγκαταλείψει τους στόχους της. Οι πρώτες νίκες του Γέρου του Μοριά, που κατάφερε με το σύστημα του δεκατισμού του ελληνικού πληθυσμού που έλεγχε ο Ιμπραήμ στην κατακτημένη από τους Αιγυπτίους του Πελοπόννησο, κατέστησαν τις προθέσεις των Ελλήνων ηγετών σαφέστατες προς κάθε κατεύθυνση και διέγειραν τη μουδιασμένη αλληλεγγύη των ευρωπαίων φιλελλήνων.
Η πολιτική σύλληψη του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου ήταν, όπως πάντα, μεγάλης στρατηγικής εμβέλειας: πρόσφερε προνομιακή σχέση κατά προτεραιότητα στη Μεγάλη Βρετανία ή σε όποια δύναμη θα βοηθούσε τους Έλληνες, ξεκίνησε με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη μια (απελπισμένη στην πραγματικότητα) αντεπίθεση στον Μοριά ελπίζοντας και στην ενεργοποίηση των πιέσεων των ευρωπαίων φιλελλήνων προς τις κυβερνήσεις τους. Το σχέδιο πέτυχε. Θετική στροφή της Μεγάλης Βρετανίας, συμφωνία των τριών μεγάλων δυνάμεων της εποχής, συγκρότηση του συμμαχικού στόλου και ναυμαχία του Ναυαρίνου. Αυτή η πορεία ακύρωσης της ήττας των Ελλήνων οδήγησε αργότερα στην ίδρυση του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού εθνικού κράτους.
Φιλικά
Τάσος Τσάγκος
Γενικός Γραμματέας
Αργολικής Βιβλιοθήκης.
Με αυτά τα δάνεια δεν βολεύτηκαν γαμπροί παραγραμποί και το κακό συναπάντημα, εκτός βέβαια της άμοιρης Πατρίδας και του λαού μας; από αυτά τα δάνεια ξεκίνησε η υποτέλεια σε όλους τους φίλους συμμάχους μέχρι και σήμερα.Τι άλλο να πω για αυτόν τον Φαναριώτη;
Η αλήθεια είναι οτι χωρίς τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία), Ελλαδα δεν θα υπήρχε σήμερα. Όπως και σήμερα, όμως, έτσι και τότε, τίποτα δεν έγινε επειδή μας αγαπούσαν. Όλοι θέλανε να μας έχουν υποτελείς, προτεκτοράτο τους. Οι Άγγλοι, όμως έπαιξαν το πιο βρώμικο παιχνίδι, μέσω του Μαυροκορδάτου και του κομματός του.
Σας παραθέτω, με την σειρά μου, ως μια πηγή τα κείμενα του Δημήτρη Φωτειάδη
(Ο ίδιος δεν είναι ιστορικός, με την αυστηρή επιστημονική έννοια του όρου, ούτε πρωτότυπος ερευνητής. Υπηρετεί ένα μεικτό, αλλά καθ’ όλα νόμιμο είδος, ανάμεσα στην ιστοριογραφία και τη λογοτεχνία, με έκτυπα τα εκλαϊκευτικά χαρακτηριστικά και τον έντονο πολιτικό προβληματισμό. Από τις «τεχνικές» της ιστοριογραφίας, κρατά την επιστημονική οργάνωση των έργων του, με την παράθεση πλούσιας βιβλιογραφίας (εκδομένης πάντως και όχι προερχόμενης από ανέκδοτες πηγές), τις υποσημειώσεις, το γλωσσάρι, τα παροράματα. Δεν αυθαιρετεί, όσον αφορά την έκθεση των γεγονότων, αλλά ο λόγος του είναι πάντα τεκμηριωμένος, με βάση τις παρατιθέμενες πηγές.).
«Ναι, η Αγγλία επέμενε να γίνει η Ελλάδα μια αδύνατη και ημιανεξάρτητη ναυτική επικράτεια, συγκροτημένη από το Μοριά και τις Κυκλάδες, για να την έχει έτσι κάτω από τον απόλυτο έλεγχό της. Πολέμησε με φανατισμό την ιδέα μιας Ελλάδας, που θα ήταν όχι μονάχα Μεσογειακή, μα και Βαλκανική χώρα. Κι έκανε πάντα ό,τι μπόρεσε να πνίξει την επανάσταση στη Στερεά. Γι’ αυτό, μ’ όργανο το αγγλόφιλο κόμμα του Μαυροκορδάτου, έσπρωξε τον ήρωα της Ανατολικής Ελλάδας, τον Οδυσσέα Αντρούτσο, στην προδοσία, και τέλος τον εδολοφόνησε, γι’ αυτό άφησε εξεπίτηδες αβοήθητο το Μεσολόγγι, γι’ αυτό, με τον Τσωρτς και τον Κόχραν, ξεπάστρεψε τον Καραϊσκάκη κι έριξε τους Ελληνες στην καταστροφή του Ανάλατου».
και
«Ο Κόχραν κι ο Τσωρτς, μέσα στις λίγες ημέρες που βρίσκονταν στον Πειραιά, κατάλαβαν πως ένας είχε τη δύναμη να αντιταχθεί στα σχέδιά τους, ο Καραϊσκάκης. Η εντολή που είχανε πάρει ήταν να πνιγεί η επανάσταση στη Στερεά, για να μπορέσει η Αγγλία να πετύχει το διπλωματικό της παιχνίδι, τον περιορισμό δηλαδή του απελευθερωτικού κινήματος του Μοριά, για να ‘χει το μικρό, αδύναμο και μισοανεξάρτητο ναυτικό κράτος που θα δημιουργούνταν κάτω από τον έλεγχό της. (…) Ο Καραϊσκάκης έπεσε θύμα της εγγλέζικης πολιτικής στην Ελλάδα και εμπνευστές της σατανικιάς δολοφονίας του στάθηκαν ο Κόχραν, ο Τσωρτς κι ο Μαυροκορδάτος».
Μπορεί ο Μαυροκορδάτος να ήταν ιδιαίτερα μορφωμένος για την εποχή του(άλλωστε, στους τυφλούς, ο μονόφθαλμος βασιλεύει), μπορεί να έπαιξε κάποιο ρόλο στην δημιουργία του νέου κράτους της Ελλάδος, στα μάτια των σκεπτόμενων Ελλήνων, όμως, ήταν ένας προδότης. Όχι μόνο φέσωσε το Ελληνικό κράτος πρίν καλά καλά δημιουργηθεί, αλλά πρόδοσε όλους αυτούς που έχισαν ποτάμια αίμα, για να λέμε εμείς τώρα οτι είμαστε «ελεύθεροι».
«(…) Ενας και μόνος είναι ο μεγάλος ήρωας του Εικοσιένα, ο λαός. Το πότισε με το αίμα του και το ‘θρεψε με τις θυσίες του. Δίχως τ’ ανώνυμα παληκάρια που σβάρνιζαν τα βουνά και τους λόγγους μην έχοντας μήτε παλιοτσάρουχα να βάλουνε στα πόδια τους, λευτεριά δε βλέπαμε. Αυτοί, οι ταπεινοί και ξεχασμένοι μας τη χάρισαν. Αυτούς λοιπόν ας στολίσουμε με το χρυσό στεφάνι της δόξας. Στη μνήμη αυτού, του άγνωστου ήρωα – που είναι και άντρας, και γυναίκα, και παιδί – ας στήσουμε το πιο λαμπρό άγαλμα της ευγνωμοσύνης μας».
Δημητριος Φωτειαδης
Ευχαριστώ