Νεοελληνικός Ηθικός και Πολιτικός Στοχασμός
Νεοελληνικός Ηθικός και Πολιτικός Στοχασμός. Από τον διαφωτισμό στον ρομαντισμό
Ρωξάνη Δ. Αργυροπούλου – Εκδόσεις Βάνιας, 312 σελ., Θεσσαλονίκη, 2003.
Στην εποχή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και του Ρομαντισμού πραγματοποιείται η εδραίωση του φιλελευθερισμού στην Ελλάδα. Τα κείμενα αυτής της περιόδου διαπνέονται από ηθικές και πολιτικές ιδέες, οι οποίες έφεραν το ελληνικό έθνος κοντά σε καίρια ζητήματα. Οι ιδεολογικές ιδιαιτερότητες της πορείας του ελληνισμού προς την ηθική και πολιτική του αυτογνωσία αναδύονται στα κεφάλαια του βιβλίου αυτού.
Νεοελληνικός Ηθικός και Πολιτικός Στοχασμός
Στον τόμο αυτόν έχουν συγκεντρωθεί μελετήματα και άρθρα της ομότιμης Διευθύντριας Eρευνών στο Ινστιτούτο Nεοελληνικών Eρευνών του Eθνικού Iδρύματος Eρευνών Pωξάνης Δ. Aργυροπούλου, γραμμένα το καθένα χωριστά με ιδιαίτερη αφορμή αλλά τα οποία διέπονται πάντοτε από τις ίδιες ερευνητικές αρχές και από έναν ενιαίο προβληματισμό, τη συνειδητοποίηση μιας καινούργιας δυναμικής στη νεοελληνική κοινωνία του δεκάτου ενάτου αιώνα, η οποία της επέτρεψε να αποκτήσει έναν δικό της ηθικό και πολιτικό στοχασμό. Στις μελέτες αυτές διερευνάται η συγκρότηση του νεοελληνικού ηθικού και πολιτικού στοχασμού, από την αφύπνιση της ελληνικής εθνικής συνείδησης και τη δημιουργία καινούργιας αντίληψης περί ηθικής ως την αποκρυσταλλωποίηση νέων πολιτικών και κοινωνικών επιδιώξεων στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
Καλύπτονται δύο ιδιαίτερα κρίσιμοι περίοδοι της ιστορίας της νεοελληνικής φιλοσοφίας, ο Διαφωτισμός και ο Ρομαντισμός, κατά τις οποίες ανοίγονται στους Έλληνες διανοουμένους νέοι πολιτισμικοί ορίζοντες γιατί, όχι μόνο εισήγαγαν στον ελληνικό χώρο καινούργιες ιδέες της εποχής τους (φιλοσοφικές, πολιτικές, επιστημονικές), αλλά ως κληρονόμοι μιας μεγάλης ανθρωπιστικής παράδοσης, προσπάθησαν να τις εντάξουν στο ευρύτερο πλαίσιο της ελληνικής παιδείας.
Οι έννοιες της πολιτικής, του δημοκρατικού προτύπου, του κοινωνικού συμβολαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ευδαιμονίας, της ιστορικής προόδου και της κοινωνικής εξέλιξης υπήρξαν οι θεματικοί άξονες αυτής της αλλαγής. Η ανανέωση αυτή της ελληνικής παιδείας ανιχνεύεται επίσης με τη συγκριτική διερεύνηση των αλληλένδετων επιδράσεων στον ελληνικό χώρο της Δυτικής Ευρώπης με την Αρχαιότητα το αποτέλεσμα δεν υπήρξε απλή εξάρτηση από τα ευρωπαϊκά πολιτισμικά ρεύματα, όπως θα το περίμενε ένας ανύποπτος μελετητής, αλλά παρατηρήθηκε όσμωση των καινούργιων ιδεών. Στο πλαίσιο αυτής της αναμόρφωσης, δόθηκε στη νεοελληνική σκέψη η δυνατότητα να συμμετέχει κυρίως στα νεότερα ηθικά και πολιτικά προβλήματα. (Από τον πρόλογο του βιβλίου)
Σχολιάστε