ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Τρικούπη  Αικατερίνη (1800-1871)

Η Αικατερίνη Τρικούπη γύρω στα 1860.

Αδελφή του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, σύζυγος του Σπυρίδωνα Τρικούπη και μητέρα του Χαρίλαου και της Σοφίας Τρικούπη. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1800. Καταγόταν από τη μητέρα της από την ηγεμονική οικογένεια των Καρατζά και από τον πατέρα της από την οικογένεια των Μαυροκορδάτων. Η Αικατερίνη ήταν κόρη του εγγονού του πρώτου πρίγκιπα Μαυροκορδάτου. Ο πατέρας της Νικόλαος (1744-1818), ο παππούς του Χαρίλαου Τρικούπη, υπήρξε λόγιος και υψηλόβαθμος αξιωματούχος στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, ενώ η μητέρα της Σμαράγδα  ήταν κόρη του ηγεμόνα της Βλαχίας Νικολάου Καρατζά.

Όταν ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση η Αικατερίνη ζούσε στην Κωνσταντινούπολη με τη μητέρα της και τη μικρότερη αδελφή της. Κατά τον απαγχονισμό του Πατριάρχη Γρηγορίου είδε το σπίτι της να παραβιάζεται και τον αδελφό του πατέρα της ανασκολοπισμένο. Κατόρθωσε να γλυτώσει τη σύλληψη καταφεύγοντας στο σπίτι ενός Άγγλου ιερέα. Με τη βοήθεια του ιερέα αυτού, του αδελφού της Αλέξανδρου αλλά και του Σπυρίδωνα Τρικούπη, κατάφερε να διαφύγει από την Κωνσταντινούπολη,  μαζί με την μητέρα και την αδελφή της, και να φτάσει στο Ναύπλιο τον Οκτώβριο του 1825.

Πορτραίτο της Αικατερίνης Τρικούπη (12 Φεβρουαρίου 1861, Λονδίνο) αδελφής του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, σύζυγος του πρωθυπουργού και ιστορικού Σπυρίδωνα Τρικούπη και μητέρα του επίσης πρωθυπουργού Χαρίλαου Τρικούπη και της Σοφίας Τρικούπη. Έργο του Γάλλου φωτογράφου Camille Silvy (1834-1910).

Τον Ιανουάριο του 1826 παντρεύεται στο Ναύπλιο τον Σπυρίδωνα Τρικούπη, γάμο συμφωνημένο από τον αδελφό της και τον Τρικούπη όσο εκείνη βρισκόταν ακόμη στην Πόλη. Θα αποκτήσουν έξι παιδιά, από τα οποία δύο θα πεθάνουν σε βρεφική ηλικία και δύο, η Αγλαΐα* και ο Όθων**, σε εφηβική. Θα επιζήσουν ο Χαρίλαος, μετέπειτα πρωθυπουργός της Ελλάδας, και η Σοφία.

Η Αικατερίνη, μεγαλοπρεπής στο παράστημα, έκτακτης μόρφωσης, προσηνής και ευχάριστη στους τρόπους, ήταν υπόδειγμα γυναίκας επιφανούς, μητέρας και συζύγου μοναδικής. Στις αυλές του Παρισιού και του Λονδίνου, όπου ο Σπυρίδων Τρικούπης ήταν πρεσβευτής, είχε καταλάβει λόγω των χαρισμάτων της εξαιρετική θέση. Πέθανε στην Αίγινα, όταν πνίγηκε ενώ κολυμπούσε στην παραλία μπροστά από το σπίτι τους, σε ηλικία 71 ετών, στις 15 Ιουλίου 1871.

Υποσημειώσεις

* Αγλαΐα Τρικούπη. Γεννημένη στο Άργος το 1830, μετά τον θάνατο δύο βρεφών, η Αγλαΐα ήταν η μεγαλύτερη κόρη της οικογένειας και διακρινόταν για την εξυπνάδα της. Ιδιαίτερα μελετηρή, αποτελούσε παράδειγμα όχι μόνο για τα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας Τρικούπη, αλλά και για τα εξαδέλφια της, τα παιδιά των Μαυροκορδάτων. Θα πεθάνει σε ηλικία δώδεκα ετών, το καλοκαίρι του 1842, στο Λονδίνο, όπου ζούσε τότε η οικογένεια. Η Αγλαΐα θα ταφεί στην ελληνική πτέρυγα του νεκροταφείου του West Norwood, όπου σώζεται ο απέριττος τάφος της.

** Το αγγελτήριο του θανάτου του γιου τους Όθωνα, που πέθανε στην Αθήνα το 1844 μετά από σύντομη ασθένεια, σε ηλικία έντεκα ετών.

 Ο υπεραγάπητος ημών υιός Όθων Τρικούπης, ενδεκαετής την ηλικίαν, ετελεύτησε χθές περί την 11 ώραν της νυκτός μετά οκταήμερον οδυνηράν νόσον, αρπαχθείς προ ώρας παρά του αδυσωπήτου θανάτου από τον πατρικών και μητρικών αγκαλών, και αφήκεν εις τους γονείς λύπην απαρηγόρητον διά τα φυσικά αυτού προτερήματα. Οι κατατεθλιμμένοι γονείς, αναγγέλλοντας εις πάντας τους συγγενείς και φίλους και γνωρίμους την οδυνηράν ταύτην είδησιν, παρακαλούσιν αυτούς, να συνοδεύσωσι τον νεκρόν κηδευόμενον αύριον, πέμπτην του Νοεβρίου, την 10^ην ώρα π.μ.

Σ. Τρικούπης

Πηγές

• Παύλος Δρανδάκης, «Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια», Τόμος 23^ος, Εκδοτικός Οργανισμός «Ο Φοίνιξ», Αθήναι, χ.χ.
• Λύντια Τρίχα, «Χαρίλαος Τρικούπης / Μια Βιογραφική Περιήγηση», Εκδόσεις Καπόν, Αθήνα, 2009.