Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Posts Tagged ‘Αριστοφάνης’

Αριστοφάνης (445-385 π.Χ.)

Posted in Λογοτέχνες - Ιστορικοί, Πρὀσωπα, tagged , , , , , , , , , , , on 24 Ιουνίου, 2014| Leave a Comment »

Αριστοφάνης (445-385 π.Χ.)

 

Αριστοφάνης

Αριστοφάνης

Ο Αριστοφάνης, ο πιο ονομαστός κωμωδιογράφος της αρχαιότητας, γεννήθηκε στο δήμο Κυδαθήναιον από Αθη­ναίους γονείς το 445 π.Χ. Για τη ζωή του ξέρουμε λίγα πράγματα από πληροφορίες που παίρνουμε μέσα από το έργο του. Πολύ νέος άρχισε να γράφει κωμωδίες και διακρίθηκε για τη δυνατή σατιρική του φλέβα και τη λυρική του έξαρση. Οι περισσότερες κωμωδίες του γράφτηκαν στην ε­ποχή του Πελοποννησιακού Πολέμου και συνδέονται μ’ αυτόν. Για την πολιτικο­κοινωνική του στάση άλλοι [1] τον θεωρούν αντιδραστικό, που ανήκε στην ολιγαρχική παράταξη και εκφράζοντας τα ανώτερα στρώματα της αθη­ναϊκής δουλοκτητικής κοινωνίας θεωρούσε υπεύθυνους για την ανώμαλη κατάσταση, που είχε δημιουργηθεί τότε, τον Περικλή, τους σοφιστές και γενικά τις νέες ιδέες, γι’ αυτό πολεμούσε τη δημοκρατία και προπαγάν­διζε την ειρήνη καλλιεργώντας έτσι την ηττοπάθεια. Άλλοι [2] δεν δέχονται ότι ήταν βασικά εχθρός της δημοκρατίας.

Το πιθανότερο είναι ότι ήταν ένας συντηρητικός δημοκράτης, [3] που θαύμαζε και νοσταλγούσε την επο­χή του Θεμιστοκλή και του Αριστείδη, δεχόταν ίσως το πολίτευμα του Κλεισθένη που εξασφάλιζε ισορροπία ανάμεσα στους αγρότες της υπαί­θρου και την οικονομική ολιγαρχία του άστεως, αλλά απέρριπτε την «ά­κρατο» δημοκρατία και τις λαϊκές παροχές του Περικλή.

Το πολίτευμα που πολέμησε άλλωστε δεν ήταν παρά τυπικά δημοκρατία, που για να ε­πιβάλλει την εξωτερική του πολιτική χρησιμοποιούσε την εξαγορά, την πολιτική διείσδυση, τον εξανδραποδισμό και την ωμή βία. Μέσα στο συν­τηρητισμό του ο Αριστοφάνης πολέμησε τις νέες ιδέες του Ευριπίδη, των σοφιστών, αλλά και τον Σωκράτη.

 

Έγραψε πάνω από 40 κωμωδίες, από τις οποίες σώθηκαν 11: Αχαρνείς, Ιππείς, Νεφέλαι, Σφήκες, Ειρήνη, Όρνιθες, Βάτραχοι, Λυσιστράτη, Θεσμοφοριάζουσαι, Εκκλησιάζουσαι, Πλούτος. «Τη διάσωση έντεκα δραμάτων του Αριστοφάνη τη χρωστάμε όχι στο ότι εκτιμήθηκε σωστά η ικανότητα του, αλλά στους Αττικιστές, που υπερβολικά λογάριαζαν την κωμωδία του σαν την πιο καθαρή πηγή για την αρχαία αττική διά­λεκτο [4]» .

 

Υποσημειώσεις

[1] Κορδάτου Γ., «Η Αρχαία Τραγωδία και Κωμωδία» ό.π., σελ. 258-261.

[2] Lesky Α., ό.π., σελ. «Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας» εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1985, σελ. 593.

[3] Γεωργουσόπουλου Κ., «Κλειδιά και κώδικες Θεάτρου 2», σελ. 150-152.

[4] Lesky A., ό.π., σελ. 594.

 

Αλέξης Τότσικας

Φιλόλογος – Συγγραφέας

«Ανθολόγιο | Δώδεκα Αποσπάσματα Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων», Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα, 1997.

 

Σχετικά θέματα:

Αττική κωμωδία

Read Full Post »

Αττική κωμωδία

Posted in Μουσικοί – Σκηνοθέτες – Ηθοποιοί, tagged , , , , , , , on 18 Ιουνίου, 2014| Leave a Comment »

Αττική κωμωδία

 

Η αττική κωμωδία: Παράλληλα σχεδόν με την τραγωδία στην αρχαία Αθήνα αναπτύχθηκε και η κωμωδία. Το όνομά της προέρχεται από το τρα­γούδι (ωδή) του κώμου, μιας θορυβώδικης συντροφιάς, που τραγουδού­σε, χόρευε και έκανε χοντρά αστεία κρατώντας φαλλούς (κώμος + ωδή = κωμωδία). [1] Ο χορός των ανδρών του κώμου, που αποτέλεσε τον πυ­ρήνα της κωμωδίας συνδέθηκε τον 6ο αι. π.Χ. στην Αττική με το Διόνυσο και παρουσιάζονταν στις γιορτές του Θεού. Στα αυτοσχέδια τραγούδια των χορευτών αυτών προστέθηκαν σιγά σιγά και άλλα στοιχεία (παρά­βαση, αγώνας, ηθοποιοί) και δημιουργήθηκε η πρωταρχική μισοαυτοσχέδια κωμωδία, που δεν ξεπερνούσε σε έκταση τους 300 στίχους, ούτε είχε μεγάλη ενότητα. Οι ποιητές της προσπαθούσαν να επινοήσουν όσο πιο φανταστικές και διασκεδαστικές σκηνές μπορούσαν, για να προκα­λέσουν το γέλιο των ακροατών, λυτρώνοντάς τους από τις έγνοιες της κα­θημερινότητας.

Παράσταση χορού νέων αντρών, οι οποίοι ιππεύουν στρουθοκάμηλους, σε μελανόμορφο σκύφο του 6ου αιώνα π.Χ. Δεξιά άντρας παίζει δίαυλο, ενώ μπροστά του η μικρή μορφή του Πανός υποδέχεται το χορό. Boston, Museum of Fine Arts.

Παράσταση χορού νέων αντρών, οι οποίοι ιππεύουν στρουθοκάμηλους, σε μελανόμορφο σκύφο του 6ου αιώνα π.Χ. Δεξιά άντρας παίζει δίαυλο, ενώ μπροστά του η μικρή μορφή του Πανός υποδέχεται το χορό. Boston, Museum of Fine Arts.

Οι κωμωδίες αυτές παίζονταν στην αρχή ανεπίσημα από εθελοντές. Επίσημα δεκτές στα μεγάλα Διονύσια έγιναν το 486 π.Χ., μετά τη νίκη του Μαραθώνα δηλ., όταν ισχυροποιήθηκε το δημοκρατικό κόμμα, και στα Λήναια το 446 π.Χ. Από τότε ο επώνυμος Άρχων όριζε χορηγούς και βραβεία για κωμωδίες, που θα παριστάνονταν στο θέατρο στις γιορ­τές του Διονύσου. Η κωμωδία έφτασε στην τελείωσή της στα χρόνια της μεγάλης ακμής της αθηναϊκής δημοκρατίας και επηρεασμένη ευεργετι­κά από τη σύγχρονή της τραγωδία απέκτησε ενότητα και μεγαλύτερη έκταση. [2]

Στην ολοκληρωμένη της μορφή η αττική κωμωδία έχει την εξής δο­μή: [3]

Πρόλογος:Όπως και στην τραγωδία αλλά εκτενέστερος.

Πάροδος:Ξαφνική και θορυβώδης είσοδος του χορού στη σκηνή.

Αγών:Διαλογικές σκηνές, στις οποίες παρουσιάζονται δύο πρόσωπα, πολλές φορές αλληγορικά, να συζητούν μαλώνοντας για κάποιο ζήτημα.

Παράβασις:Ο χορός στρέφεται προς τους θεατές, για να μιλήσει -άσχετα με την υπόθεση του έργου- για τον ποιητή, να τα βάλει με τους πολιτι­κούς, να κρίνει την πολιτική και κοινωνική κατάσταση της πόλης, να πει­ράξει «άγρια» παρόντες και απόντες συμπολίτες του. Ήταν το πιο επίκαιρο και ζωντανό μέρος στη μέση της κωμωδίας και εξαφανίσθηκε όταν με την πτώση της δημοκρατίας περιορίστηκαν οι ελευθερίες του δήμου.

Έξοδος:Η λύση της υπόθεσης, συνήθως χτυπητή και ζωηρή.

Στην ακμή της κωμωδίας η βωμολοχία (στοιχείο δωρικό από τα κυ­ριότερα χαρακτηριστικά της) έχει περιοριστεί κάπως, αλλά η προσωπική σάτιρα (στοιχείο ιωνικό) έχει δυναμώσει και απλωθεί σ’ όλα τα μέρη της. Ο κωμικός ποιητής κρίνει όλα τα σημαντικά και ασήμαντα πρόσωπα του καιρού του [4]: πολιτικούς, στρατηγούς, φιλοσόφους, ρήτορες, μάντηδες, ποιητές, μουσικούς κ.λ.π. Ακόμα παίρνει θέση απέναντι σε κάθε σοβαρό πολιτικό, κοινωνικό, θρησκευτικό, ηθικό κ.λ.π. πρόβλημα της εποχής του. Σκοπός του το «παιδεύειν ἀνθρώπους καί βελτίους ἀπεργάζεσθαι», διεκδικεί δηλ. το προνόμιο της τραγωδίας να μορφώνει ανθρώπους και να τους κάνει καλύτερους.

Η κωμωδία άκμασε στα πιο ταραγμένα χρόνια της αθηναϊκής δημο­κρατίας, την εποχή του Περικλή, των σοφιστών, του Πελοποννησιακού πολέμου, του Ευριπίδη, που πάλευαν να αφήσουν τους παλιούς δοκιμα­σμένους δρόμους και ν’ ανοίξουν καινούριους. Όντας από τη φύση της προορισμένη να ανήκει πάντα στην αντιπολίτευση -αλλιώς δεν είναι κω­μωδία, είναι εγκώμιο, ρητορεία, προπαγάνδα, πάντως όχι κωμωδία- αντιτάχτηκε σε κάθε ανανεωτική κίνηση, υπερασπίστηκε με πείσμα τα πα­λιά ιδανικά και χτύπησε ανελέητα τους εκπροσώπους κάθε νεωτερισμού. Γι’ αυτό και οι ποιητές της αρχαίας κωμωδίας θεωρήθηκαν ότι ανήκαν στους αντιδραστικούς αριστοκρατικούς κύκλους, που αντιπολιτεύονταν και πολεμούσαν τη δημοκρατία. Δεν μπορεί όμως μέσα σε τόσους κωμι­κούς ποιητές να μη βρέθηκαν μερικοί, που να έχουν δημοκρατικά φρο­νήματα. Ούτε μπορούσαν να ‘ρθουν σε αντίθεση με τους δημοκρατικούς ακροατές τους στο θέατρο, που γελούσαν ακούγοντας να κοροϊδεύουν τους αρχηγούς τους και το πολιτικό τους σύστημα.

Η ανάπτυξη και η παρακμή της αττικής κωμωδίας συντελείται στο διάστημα δυο περίπου αιώνων (486-262 π.Χ.) και χωρίζεται σε τρεις πε­ριόδους:

α) Αρχαία (486-400 π.Χ. περίπου) με κύριους εκπροσώπους τους Κράτη, Κρατίνο, Φερεκράτη, Εύπολη και πάνω απ’ όλους τον Α­ριστοφάνη.

β) Μέση (400-330 π.Χ. περίπου) με κύριους εκπροσώπους τον Αντιφάνη και τον Άλεξη.

γ) Νέα κωμωδία (330-262 π.Χ.) με εκπρο­σώπους το Φιλήμονα, το Δίφιλο, τον Απολλόδωρο και κυρίως το Μέναν­δρο, του οποίου έχουν σωθεί και έργα. Αν θέλαμε να συσχετίσουμε το αρχαίο θέατρο με το σημερινό, θα λέγαμε ότι η αρχαία αττική κωμωδία αντιστοιχεί με τη δική μας «επιθεώρηση», ενώ η νέα αττική αντιστοιχεί με τη σημερινή κωμωδία.

 

Υποσημειώσεις

 

[1] Lesky Α. , Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας, σελ. 339-340.

[2] Κακριδή Θ. Ι., Η Αρχαία Ελληνική Κωμωδία, εισαγωγή στους Βάτραχους του Αριστοφάνη, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1975, σελ. 44-46.

[3] Κορδάτου Γ., Η Αρχαία Τραγωδία και Κωμωδία, σελ. 247.

[4] Κακριδή Θ. I., ό. π., σελ. 47-48.

 

Αλέξης Τότσικας

Φιλόλογος – Συγγραφέας

«Ανθολόγιο | Δώδεκα Αποσπάσματα Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων», Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα, 1997.

 

Read Full Post »

Φεστιβάλ Επιδαύρου 2012

Posted in Ειδήσεις - Πολιτισμός, tagged , , , , , , , , , , , , on 30 Ιουνίου, 2012| Leave a Comment »

Φεστιβάλ Επιδαύρου 2012

 

Φεστιβάλ Επιδαύρου

Με την κορυφαία τραγωδία του Σοφοκλή Οιδίποδας Τύραννος θα ανοίξει το φετινό πρόγραμμα της Επιδαύρου (στις 6 Ιουλίου) με το δίδυμο Αιμίλιος Χειλάκης- Κωσταντίνος Μαρκουλάκης επί σκηνής, σε μια παράσταση-έκπληξη που αποτελείται αποκλειστικά από άντρες (σε σκηνοθεσία του Τσέζαρις Γκραουζίνις).

Την τιμητική του θα έχει στους φετινούς χαλεπούς καιρούς ο Αριστοφάνης, αφού τέσσερις έμπειροι σκηνοθέτες επέλεξαν τις σατιρικές του κωμωδίες για την κάθοδό τους στην Επίδαυρο: τις Νεφέλες ο Νίκος Μαστοράκης, τους Ιππείς ο Σταμάτης Φασουλής, τους Ορνιθες ο Γιάννης Κακλέας και τις Εκκλησιάζουσες ο Βαγγέλης Θοδωρόπουλος. Στις κωμωδίες αυτές το κοινό της Επιδαύρου θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει μερικούς απο τους πιο αγαπημένους του ηθοποιούς σε πρωταγωνιστικούς ρόλους: το Γιάννη Μπέζο, τον Αλέξανδρο Μυλωνά, τον Πέτρο Φιλιππίδη, το Γιάννη Ζουγανέλη, το Βασίλη Χαραλαμπόπουλο, τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, τον Κώστα Κόκλα, τη Δάφνη Λαμπρόγιαννη και πολλούς άλλους.

Ακόμα, ο Λευτέρης Βογιατζής υπογράφει φέτος όχι μια αρχαία τραγωδία, αλλά ένα έργο εμπνευσμένο από την ελληνική αρχαιότητα, τον Αμφιτρύωνα του Μολιέρου, με ένα εξαιρετικό καστ ηθοποιών ανανεώνοντας το ρεπερτόριο της φετινής Επιδαύρου.

 

Αναλυτικά το πρόγραμμα, οι ημερομηνίες και οι συντελεστές των παραστάσεων

 

6, 7 Ιουλίου
ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ
του ΣΟΦΟΚΛΗ

Μετάφραση: Μίνως Βολανάκης
Σκηνοθεσία: Τσέζαρις Γκραουζίνις
Μουσική Σύνθεση: Δημήτρης Θεοχάρης
Σκηνικά – Κοστούμια: Κέννι Μακλίλαν
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάρω Παπαδοπούλου

Παίζουν οι ηθοποιοί: Αιμίλιος Χειλάκης και Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης
Και οι: Χρήστος Σαπουντζής, Κώστας Κορωναίος, Αλμπέρτο Φάις, Γιάννης Τσεμπερλίδης, Κώστας Σειραδάκης, Παναγιώτης Εξαρχέας, Ονίκ Κετσογιάν, Γιώργος Παπανδρέου, Τζεφ Μααράουι.

Ο Οιδίποδας, το παιδί της Τύχης.                                          
Ο Οιδίποδας, ως το αρχετυπικό πρόσωπο που προκαλεί τη μοίρα του.

Ο Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή (430-425 π.Χ.), σε σκηνοθεσία και διασκευή Τσέζαρις Γκραουζίνις, είναι μια αρσενική τελετουργία που ψάχνει πως είναι να χάνει κανείς, παραμένοντας «νικητης», πως «κερδίζει» ενώ τα αρνείται όλα. Οι ηθοποιοί, χρησιμοποιώντας τα ουσιώδη εργαλεία του θεάτρου, όχι μόνο παρουσιάζουν την ιστορία του Οιδίποδα, αλλά εκθέτουν στα μάτια του κοινού και την ίδια τη διαδικασία της θεατρικής δημιουργίας της.

Μια συμπαραγωγή της εταιρίας αρτivities, του ΔΗΠΕΘΕ Βόλου και του φεστιβάλ Επιδαύρου.

 

Οιδίπους Τύραννος

 

13, 14 Ιουλίου

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
Νεφέλες
του Αριστοφάνη

Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης
Διασκευή – Σκηνοθεσία – Σκηνικά – Κοστούμια: Νίκος Μαστοράκης
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Κίνηση: Φωκάς Ευαγγελινός
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Βίκυ Βολιώτη

Διανομή

Στρεψιάδης: Γιάννης Μπέζος
Σωκράτης (Αριστοφάνους): Αλέξανδρος Μυλωνάς
Φειδιππίδης: Μάκης Παπαδημητρίου
Σωκράτης (Πλάτωνος): Γιάννης Νταλιάνης
Δίκαιος Λόγος: Νίκος Ψαρράς
Άδικος Λόγος: Προμηθέας Αλειφερόπουλος
Μαθητές: Λαέρτης Μαλκότσης, Όμηρος Πουλάκης, Θάνος Τοκάκης, Μιχάλης Οικονόμου

Χορός: Τάνια Τρύπη, Τζωρτζίνα Παλαιοθοδώρου, Ιωάννης Παπαζήσης, Κατερίνα Λυπηρίδου, Φοίβος Ριμένας, Κωνσταντίνος Γαβαλάς, Αμαλία Τσεκούρα, Χρήστος Σπανός, Λήδα Μανουσάκη,Νάντια Κοντογεώργη, Μίνως Θεοχάρης, Δανάη Κατσαμένη, Γιωργής Τσουρής, Σπύρος Κυριαζόπουλος.

Στις Νεφέλες (423 π.Χ.) ο Αριστοφάνης σατιρίζει ανελέητα στο πρόσωπο του Σωκράτη τις νέες ιδέες των σοφιστών. Ο Στρεψιάδης, ένας απαίδευτος αγρότης καταχρεωμένος εξαιτίας της άσωτης ζωής του γιου του, απευθύνεται στη σχολή του Σωκράτη για να τον μυήσει στη ρητορική ώστε μπορέσει, διαστρεβλώνοντας την αλήθεια, να αντιμετωπίσει τους δανειστές του στα δικαστήρια. Τι προεκτάσεις μπορεί να πάρει σήμερα ο αγώνας μεταξύ Άδικου και Δίκαιου Λόγου;

 

Νεφέλες

 

20, 21 Ιουλίου

ΚΘΒΕ
ΙΠΠΗΣ
του Αριστοφάνη

Μετάφραση- σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής
Σκηνικά: Μανώλης Παντελιδάκης
Κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης
Πρωταγωνιστούν: Πέτρος Φιλιππίδης (Aλλαντοπώλης), Γιάννης Ζουγανέλης (Παφλαγόνας)

Ποιός ευθύνεται για την ηθική παρακμή στον πολιτικό βίο; Ο δημαγωγός υποψήφιος ή ο λαός που αρέσκεται στην κολακεία και στην εκδούλευση   με αποτέλεσμα να ψηφίζει όποιον του «χαϊδεύει τα αυτιά»;  Είναι οι φαύλοι δούλοι  είδωλο του διεφθαρμένου αφέντη; Η μαχητική σάτιρα του Αριστοφάνη αναφέρεται στον πυρήνα της δημοκρατίας και στην συνεχή επαγρύπνηση που απαιτείται για την ορθή λειτουργία του πολιτεύματος.

Ο Σταμάτης Φασουλής, με έναν θίασο δημοφιλών ηθοποιών, υπόσχεται μια σύγχρονη ανάγνωση των Ιππέων  (424 π.Χ.), της δραματικά επίκαιρης, πολιτικής κωμωδίας του Αριστοφάνη. Η Κωμωδία του Αριστοφάνη, «ΙΠΠΗΣ»,  είναι η καλοκαιρινή παραγωγή του  παρουσιάζει το Κρατικό Θεάτρο  Βορείου Ελλάδος, σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Ακροπόλ.

 

ΙΠΠΗΣ

 

27, 28 Ιουλίου
ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Εκκλησιάζουσες
του Αριστοφάνη

Εκκλησιάζουσες

Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
Απόδοση κειμένου: Βασίλης Μαυρογεωργίου
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Σκηνικά-Κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Χορογραφίες: Αγγελική Στελλάτου
Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Σπύρος Πίτσος
Δραματολόγος: Μαρία Παπαλέξη

Παίζουν οι ηθοποιοί

Πραξαγόρα: Δάφνη Λαμπρόγιαννη
Βλέπυρος: Κώστας Κόκλας
Νέος: Γιώργος Πυρπασόπουλος
Χρέμης: Παντελής Δεντάκης
Α΄ Άντρας: Νίκος Καρδώνης
Β΄ Άντρας: Στράτος Χρήστου
Νέα: Γεωργία Γεωργόνη

Χορός
Μαίρη Σαουσοπούλου, Ντίνη Ρέντη, Πολυξένη Ακλίδη, Ειρήνη Γεωργαλάκη, Μαρία Γεωργιάδου, Γεωργία Γεωργόνη, Άντρη Θεοδότου, Κατερίνα Μαούτσου, Σωτηρία Ρουβολή, Ειρήνη Φαναριώτη, Έλενα Χατζηαυξέντη, Στράτος Χρήστου.

Αν ζούσε ο Αριστοφάνης, θα ανέθετε ξανά την διαχείριση του κράτους στις γυναίκες; Όπως έκανε τότε, στα 392 π.Χ., όταν η ηττημένη Αθήνα βρισκόταν σε παρακμή. Πιστές στην παράδοση, ικανές στον χειρισμό του χρήματος, οι αθηναίες, στις Εκκλησιάζουσες -μια περισσότερο φιλοσοφική παρά πολιτική κωμωδία- κηρύσσουν  την κοινοκτημοσύνη. Απάντηση του κωμωδιογράφου στην πλατωνική Πολιτεία;

Το Θέατρο του Νέου Κόσμου, σε μια σύγχρονη ανάγνωση της κωμωδίας από τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, ερευνά το θέμα γυναίκα-εξουσία και γοητεύεται από τη θεατρικότητα της αλλαγής των ρόλων ανάμεσα στα δύο φύλα.

 

Εκκλησιάζουσες

 

3, 4 Aυγούστου

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
Αμφιτρύων
του Μολιέρου

Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Βογιατζής
Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Ιωάννα Τσαμη
Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Βοηθοί σκηνοθέτη: Χάρης Φραγκούλης, Ελένη Ευθυμίου

Διανομή

Αλκμήνη: Αμαλία Μουτούση
Αμφιτρύων: Γιώργος Γάλλος
Δίας: Νίκος Κουρής
Σωσίας: Δημήτρης Ήμελλος
Ερμής: Χρήστος Λούλης
Κλεάνθη: Εύη Σαουλίδου
Νύχτα: Στεφανία Γουλιώτη

Στρατηγοί: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Χάρης Φραγκούλης, Νικόλας Χανακούλας.

Μετά τη θερμή υποδοχή της Αντιγόνης, ο Λευτέρης Βογιατζής επανέρχεται στo αρχαίo θέατρο με ένα αριστούργημα του Μολιέρου. Επικεφαλής ενός εκλεκτού θιάσου σκηνοθετεί, σε έμμετρη μετάφραση της Χρύσας Προκοπάκη, τον Αμφιτρύωνα (1668), κωμωδία εμπνευσμένη από το ομώνυμο έργο του Πλαύτου που βασίζεται στην ελληνική μυθολογία.

Ο Δίας μεταμορφώνεται σε Αμφιτρύωνα για να τρυπώσει στο κρεβάτι της γυναίκας του Αλκμήνης και ο Ερμής στον υπηρέτη Σωσία, προκαλώντας ευτράπελες παρεξηγήσεις και διαβολικές συγκρούσεις. Μέσα από τους αντικριστούς καθρέφτες αναδεικνύονται δεξιοτεχνικά σκοτεινές όψεις του κωμικού, τότε και σήμερα.

 

Αμφιτρύων

 


10, 11 Αυγούστου
ΔΗΠΕΘΕ ΚΡΗΤΗΣ
Όρνιθες
του Αριστοφάνη

Σκηνοθεσία: Γιάννης Κακλέας
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Σκηνικά : Μανόλης Παντελιδάκης
Κοστούμια: Βάλια Μαργαρίτη
Χορογραφίες: Κυριάκος Κοσμίδης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Νούρμαλα Ηστυ

ΠΑΙΖΟΥΝ: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Κώστας Μπερικόπουλος, Γιώργος Χρυσοστόμου, Αγορίτσα Οικονόμου, Βαγγέλης Χατζηνικολάου, Αγάπη Μανούρα, Σωκράτης Πάτσικας, Σοφία Μιχαήλ, Προκόπης Αγαθοκλέους, Ιβαν Σβιταιλο, Μαρία Βλαχάκη, Αλαίν Ριβέρο.

Σε καιρούς δεινής κρίσης η αναζήτηση της ουτοπίας επανέρχεται δριμύτερη. Ο σκηνοθέτης Γιάννης Κακλέας με ένα επιτελείο αξιόλογων ηθοποιών και σύμμαχο τη θρυλική μουσική του Χατζιδάκι, αναζητεί τη Νεφελοκοκκυγία του σήμερα.

Κωμωδία εξαιρετικά επίκαιρη, οι Όρνιθες γράφτηκαν το 414 π.Χ., εποχή που ο πόλεμος, η πείνα, τα χρέη και η παρακμή μάστιζαν την Αθήνα. Η απόγνωση οδηγεί δύο ηλικιωμένους αθηναίους στην φυγή και στη δημιουργία της ιδανικής πόλης σε συμμαχία με τα πτηνά.

 

Όρνιθες

 

Ελληνικό Φεστιβάλ Α.Ε.
Χατζηχρήστου 23 & Μακρυγιάννη
117 42 Αθήνα
 
Γενικές Πληροφορίες
Τ: +30 210 9282900
Φ: +30 210 9282941
 

 

Read Full Post »

Ειρήνη του Αριστοφάνη – Αρχαίο Θέατρο Άργους

Posted in Ειδήσεις - Πολιτισμός, tagged , , , , , , , , , , , , , on 20 Ιουλίου, 2011| Leave a Comment »

Ειρήνη του Αριστοφάνη – Αρχαίο Θέατρο Άργους

 

Πόλεμος και Ειρήνη

Η Θεατρική Διαδρομή παρουσιάζει στα πλαίσια του  Φεστιβάλ Άργους – Μυκηνών 2011, την κωμωδία του Αριστοφάνη, «Ειρήνη», στο Αρχαίο Θέατρο Άργους την Κυριακή 31 Ιουλίου στις 9 το βράδυ, σε μετάφραση Κ. Χ. Μύρη, σκηνοθεσία Πέτρου Φιλιππίδη, με τον ίδιο στο ρόλο του Τρυγαίου.

Η «Ειρήνη» παρουσιάστηκε το 421 π.Χ. στους δραματικούς αγώνες της εορτής των Μεγάλων Διονυσίων και κέρδισε το δεύτερο βραβείο. Ο Αριστοφάνης έγραψε την κωμωδία αυτή κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων μεταξύ Αθηναίων και Σπαρτιατών, που κατέληξαν στην ειρήνη του Νικία, με την οποία οι λαοί των δύο αντιπάλων ήλπιζαν ότι θα λήξει ο Πελοποννησιακός πόλεμος και θεωρείται ένα από τα πιο αντιπολεμικά έργα όλων των εποχών.

Ο Τρυγαίος είναι ένας αμπελουργός, που απελπισμένος από την κατάντια των αμπελιών του, αποφασίζει να πάει και να ελευθερώσει την Ειρήνη. Ξεκινάει για τον Όλυμπο, πετώντας πάνω σ’ ένα τεράστιο σκαθάρι για να ζητήσει τη βοήθεια των δώδεκα θεών. Εκεί προσπαθεί να πείσει τον θεό Ερμή, τάζοντάς του δώρα, να τον βοηθήσει να ελευθερώσουν μαζί την Ειρήνη γιατί η γη και οι άνθρωποι καταστρέφονται από τον πόλεμο.

 

Ειρήνη του Αριστοφάνη από την Θεατρική Διαδρομή.

 

Ο Πόλεμος παρουσιάζεται φοβερός και τρομερός! Έχει μαζέψει μέσα σ’ ένα τεράστιο γουδί όλες τις πόλεις-κράτη της Ελλάδας και τις κοπανάει με το γουδοχέρι για να τις λιώσει. Ο Τρυγαίος πρέπει να προλάβει το κακό προτού να είναι πολύ αργά…

Τελικά ο Τρυγαίος καταφέρνει να ελευθερώσει την Ειρήνη. Όλοι την καλωσορίζουν με ενθουσιασμό όμως αυτή σωπαίνει και δεν μιλά σε κανέναν, γιατί όπως εξομολογείται στον Ερμή, είναι πολύ πικραμένη με τους ανθρώπους, δεν της δίνουν καθόλου αξία και την παραμελούν. Έχουν το μυαλό τους στον πόλεμο, κάποιοι μάλιστα πλουτίζουν απ’ αυτόν και δεν ενδιαφέρονται για τα αγαθά της παρά μόνο για τα κέρδη τους.
Ο Τρυγαίος την παρακαλεί να συγχωρέσει τους άμυαλους ανθρώπους και να τους δώσει άλλη μια ευκαιρία να συμμορφωθούν. Η Ειρήνη δέχεται κι όλοι μαζί κατεβαίνουν στη γη.

 

Ο Θανάσης Βέγγος παίζοντας τον Τρυγαίο στην "Ειρήνη" του Αριστοφάνη, το 1995, στην Επίδαυρο.

 

Η «Ειρήνη» του Αριστοφάνη, με τη μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη και τη δραματουργική επεξεργασία του Πέτρου Φιλιππίδη, Γιώργου Γαλίτη και Γιώργου Λέφα, γίνεται επίκαιρη όσο ποτέ στην Ελλάδα του σήμερα και ο θεατής θα διαπιστώσει, ίσως με θλίψη στο Αργολικό Θέατρο, ότι παρόλο που πέρασαν τόσοι αιώνες τα κίνητρα και οι λανθασμένες επιλογές των ανθρώπων είναι κοινά και διαχρονικά και ίσως η Ειρήνη… είχε δίκιο για τη στάση που κράτησε μέσω του Αριστοφάνη!

Ερμηνεύουν: Πέτρος Φιλιππίδης, Τάκης Παπαματθαίου, Γιώργος Γαλίτης, Γιάννης Δεγαΐτης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Πάνος Σταθακόπουλος, Χρήστος Σιμαρδάνης, Χάρης Μαυρουδής, Άγγελος Μπούρας, Δημήτρης Δεγαΐτης, Τάσος Ιορδανίδης, Σπύρος Παππάς, Χρήστος Συριώτης, Ελευθέριος Ελευθερίου, Ηλίας Γιαννάκης, Δημήτρης Βογιατζής, Θοδωρής Μπουζικάκος, Αντώνης Αντωνάκος, Δημήτρης Σαμόλης, Πέτρος Γεωργοπάλης, Σταύρος Σβίγγας, Μανώλης Χουρδάκης, Ορέστης Τζιόβας.

 

Read Full Post »

Οι Ιππείς του Αριστοφάνη στο Αρχαίο Θέατρο Άργους – Φεστιβάλ Άργους 2010

Posted in Ειδήσεις - Πολιτισμός, tagged , , , , , , , , , , , , on 11 Αυγούστου, 2010| Leave a Comment »

 Οι Ιππείς του Αριστοφάνη στο Αρχαίο Θέατρο Άργους – Φεστιβάλ Άργους 2010

 

Η Θεατρική Διαδρομή σε συνεργασία με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου παρουσιάζουν στα πλαίσια του Φεστιβάλ Άργους 2010 την κατεξοχήν πολιτική και επίκαιρη κωμωδία του Αριστοφάνη, «ΙΠΠΕΙΣ», στο Αρχαίο Θέατρο Άργους την Δευτέρα 16 Αυγούστου στις 9:30 το βράδυ, σε μετάφραση Κ. Χ. Μύρη, σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη, με τους Παύλο Χαϊκάλη και Γιώργο Αρμένη στους δύο κύριους ρόλους.

 

Οι Ιππείς του Αριστοφάνη

Το έργο διδάχτηκε το 424 π. Χ. και εκτός από το πρώτο βραβείο που κέρδισε, ήταν και το πρώτο έργο που έφερε την υπογραφή του Αριστοφάνη. Στόχος του ήταν η διακωμώδηση των «κακών» πολιτικών και αποτελεί την πιο ωμή πολιτική κωμωδία του. Έργο αλληγορικό με συμβολισμούς, σύγχρονο όσο ποτέ, θεμελιώνει την άποψη πως όταν σε μια πολιτεία κυριαρχήσει η απάτη, η εξαγορά, η φαυλότητα, η αναξιοκρατία, το ψέμα, η παραπλάνηση μόνο με τα ίδια μέσα μπορεί να πολεμηθεί.

Ο Αριστοφάνης δηλώνει το μίσος του για τον δημαγωγό Κλέωνα, Παφλαγόνα στο έργο, που μετά τον Περικλή κατείχε την εξουσία στην πόλη της Αθήνας τα πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου. Για να χτυπήσει τον φαύλο Κλέωνα, ο ποιητής εφευρίσκει έναν φαυλότερο, ο οποίος και κατατροπώνει τον δημαγωγό.

Το έργο καθαρά πολιτικό καυτηριάζει την κακοδιαχείριση και τις ατασθαλίες της εξουσίας, που οδηγούν τη χώρα στην παρακμή, την εξαθλίωση και το μαρασμό και προειδοποιεί τους πολίτες κάθε εποχής για τους κινδύνους που ελλοχεύουν στα θεμέλια της Δημοκρατίας.

«Η παράσταση, χωρίς να υπονομεύσει το χιούμορ και το σατιρικό πνεύμα του έργου, τοποθετεί κατ’ αρχάς τους Ιππείς στο ιστορικό τους πλαίσιο και εξετάζει τις ανάγκες που τους δημιούργησαν, φιλοδοξεί δε να τονίσει τα στοιχεία που καθιστούν την κωμωδία αυτή, ένα πολιτικό έργο επίκαιρο σε κάθε εποχή και ειδικά στις μέρες μας, που η χώρα διέρχεται αυτή την τεράστια οικονομική και πολιτική κρίση.» επισημαίνει ο σκηνοθέτης της παράστασης Βασίλης Νικολαΐδης. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Βασίλης Νικολαΐδης έχει τιμηθεί με το Βραβείο Κουν για τη σκηνοθεσία του στην “Ειρήνη” του Αριστοφάνη που παρουσιάστηκε στην Επίδαυρο το 2000 από το Εθνικό Θέατρο.

 

Υπόθεση του έργου

 

Οι Ιππείς του Αριστοφάνη

Ο Δήμος ο Πνυκίτης (ο λαός της Αθήνας) έχει δυο υπηρέτες: τον Δημοσθένη και τον Νικία (τους γνωστούς πολιτικούς και στρατηγούς), που προσπαθούν να προσφέρουν με τις υπηρεσίες τους, ό, τι καλύτερο στο Δήμο – Λαό.

Έχει προσλάβει όμως κι έναν άλλο υπηρέτη, τον Παφλαγόνα, που γίνεται ευνοούμενός του και τρομοκρατεί τους άλλους υπηρέτες, με τρόπο βάναυσο και χυδαίο. Ο Γέρο – Δήμος δυστυχώς υποκύπτει στις κολακείες και τις δημαγωγίες αυτού του φαύλου – Παφλαγόνα (που δεν είναι άλλος από τον τότε παντοδύναμο πολιτικό και στρατηγό Κλέωνα).

Οι δύο άλλοι υπηρέτες κατορθώνουν και πληροφορούνται με υποκλοπές, πως οι χρησμοί προφητεύουν ότι ο Παφλαγόνας θα εκτοπιστεί μόνο από έναν ταπεινό αλλαντοπώλη. Οι υπηρέτες εύχονται να εμφανιστεί αυτός ο αλλαντοπώλης – που όντως εμφανίζεται – και τον πείθουν, ότι με σύμμαχους τους Ιππείς, μπορεί να αντιπαραταχθεί στον δυναμικό και ισχυρό Παφλαγόνα και να τον νικήσει.

Με μια σειρά αντιπαραθέσεων, όπου οι δύο αντίπαλοι ανταλλάσουν χυδαίες ύβρεις και ανταγωνίζονται σε φαυλότητα, καταλήγουν μπροστά στον Γέρο – Δήμο να αναπτύσσουν τα «πολιτικά» τους σχέδια και το πρόγραμμά τους. Ο αγράμματος αλλαντοπώλης αναδεικνύεται έξοχος δημαγωγός και ξεπερνάει σε κολακείες τον Παφλαγόνα – Κλέωνα.

Εκείνος ηττημένος εγκαταλείπει τον οίκο του Δήμου. Ο νέος υπηρέτης του Λαού με μαγικά φίλτρα ξανανιώνει τον Δήμο και το έργο τελειώνει με χαρές και πανηγύρια ώσπου να φανεί ο νέος Σωτήρας του Λαού.

Συντελεστές
Μετάφραση: Κ. Χ. Μύρης
Σκηνοθεσία: Βασίλης Νικολαΐδης
Σκηνικά – Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική: Αντιγόνη Τσολάκη
Χορογραφία: Χρήστος Παπαδόπουλος
Σχεδιασμός Φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος
Φωτισμός: Κώστας Χλίβας
Βοηθός Σκηνοθέτης: Σοφία Καραγιάννη
Βοηθός Χορογράφου: Μανώλης Θεοδωράκης
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Κώστας Μπάλλας

Διανομή
Αλλαντοπώλης (Αγοράκριτος): Παύλος Χαϊκάλης
Παφλαγόνας (Κλέων): Γιώργος Αρμένης
Α’ Δούλος: Σαμψών Φύτρος
Β’ Δούλος: Θύμιος Κούκιος
Δήμος: Γιάννης Κοτσαρίνης

Χορός
Αρμένης Κωνσταντίνος, Γκαγκάς Θωμάς, Δουδωνής Φοίβος, Θεοδωράκης Μανώλης, Ιωσηφίδης Ιωσήφ, Καρνάκης Χρήστος, Καρύδας Ορέστης, Κούκιος Θύμιος, Μόσχος Δημήτρης, Μπαλτζής Βιατσεσλάβ Σάββας, Μυλώνης Κωνσταντίνος,Παπαδάτος Δημήτρης, Τοσουνίδης Πρόδρομος, Φάις Αλμπέρτο.

Πληροφορίες: 27510 24444 – 27510 69255 & 27510 67895.

Read Full Post »

Αριστοφάνη, Πλούτος – Πενίας Θρίαμβος – 13 & 14 Αυγούστου 2010, 21:00 / Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου.

Posted in Ειδήσεις - Πολιτισμός, tagged , , , , , , , , , , , , , , , on 10 Αυγούστου, 2010| Leave a Comment »

Αριστοφάνη, Πλούτος – Πενίας Θρίαμβος – 13 & 14 Αυγούστου 2010, 21:00 / Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. 

 

Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» & ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βόλου – Διαγόρας Χρονόπουλος, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου.

Ο «Πλούτος» είναι το τελευταίο από τα σωζόμενα έργα του Αριστοφάνη που παρουσιάστηκε στο αθηναϊκό κοινό το 388 π.Χ για να διακωμωδήσει και να καταδείξει την άδικη διανομή του πλούτου και τις κοινωνικές ανισότητες, αποτυπώνοντας παράλληλα την έκπτωση των ανθρώπινων αξιών. Ο ποιητής αναδεικνύει την κοινωνία της εποχής του, που στη δίψα της για πλούτο μοιάζει ολότελα με την δική μας. Η Πενία αντιτίθεται σε αυτήν την επιθυμία για κατοχή υλικών αγαθών σε όλους τους πολίτες, ενσαρκώνοντας την ανάγκη που οδηγεί τον άνθρωπο στην καθημερινή σκληρή εργασία, με μοναδικό σκοπό την ίδια την επιβίωση.

Θέλοντας να τονίσει την άκρως επίκαιρη συνθήκη της κρίσης και σεβόμενο απόλυτα το Αριστοφανικό κείμενο, το Θέατρο Τέχνης σκοπεύει να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα με αυτήν την παράσταση στο ρόλο της Πενίας, η οποία με την συνεχή παρουσία της θα τονίζει την παντοτινή ύπαρξή της σ’ όλες τις «πολιτισμένες» κοινωνίες μέσα στον ιστορικό χρόνο.

Ο σκηνοθέτης του έργου, Διαγόρας Χρονόπουλος αναφέρει:

«Καλοκαίρι 2010 μ.Χ. Παρακολουθώντας τη δίνη της οικονομικής κρίσης, τα μέτρα της κυβέρνησης,- αναγκαία, αλλά και άδικα- τη λύπη που μας βαραίνει, το φόβο για το μέλλον, την αγανάκτηση του λαού, αποφάσισα- σε συνεργασία με τον Γιάννη Βαρβέρη- να ανεβάσω τον «Πλούτο-Πενίας Θρίαμβος». Σχολιάζουμε αλλά και παρακολουθούμε τον «Αγώνα» της Πενίας να πείσει τον λαό και τον Χρεμύλο αλλά και τους θεατές, για το πόσο σωστά είναι τα «επιχειρήματά της» όπως τα γράφει κατά λέξη ο Αριστοφάνης. Ελπίζω, ότι η παράστασή μας «Πλούτος-Πενίας Θρίαμβος», σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον, προσεγγίζει τους στόχους της, χαρίζοντας όχι μόνο το γέλιο, αλλά και λίγη μελαγχολική γνώση μαζί με αρκετά ερωτηματικά…»

Μετάφραση: Γιάννης Βαρβέρης
Σκηνοθεσία: Διαγόρας Χρονόπουλος
Σκηνικά- Κοστούμια: Πάρις Μέξης
Μουσική: Χρήστος Λεοντής
Χορογραφία: Σοφία Σπυράτου
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Διδασκαλία τραγουδιών: Μαρίνα Χρονοπούλου
Α’ Βοηθός σκηνοθέτη: Θοδωρής Αντωνιάδης
Β’ Βοηθός σκηνοθέτη: Ανζελίκα Καψαμπέλη
Βοηθός σκηνογράφος: Εύη  Καλογηροπούλου
 
Διανομή:
Πενία: Κάτια Γέρου
Πλούτος: Δημήτρης Λιγνάδης
Χρεμύλος: Αλέξανδρος Μυλωνάς
Καρίων: Μάνια Παπαδημητρίου
Δίκαιος: Κωστής Καπελώνης
Βλεψίδημος: Κώστας Βελέντζας
Γυναίκα: Αναστασία Γεωργοπούλου
Συκοφάντης: Λευτέρης Λουκαδής
Γριά: Βασίλης Λέμπερος
Νέος: Αλέξανδρος Πέρρος
Ερμής: Θοδωρής Αντωνιάδης
Ιερέας: Κώστας Βελέντζας

Χορός:
Κώστας Βελέντζας, Θοδωρής Αντωνιάδης, Ηλεάννα Μπάλλα, Μαρία Κόμη-Παπαγιαννάκη, Αναστασία Γεωργοπούλου, Αλέξανδρος Πέρρος, Πανάγος Ιωακείμ, Βένια Σταματιάδη, Νίκος-Ορέστης Χανιωτάκης, Ορφέας Χατζηδημητρίου, Θάλεια Γρίβα, Πάρις Θωμόπουλος, Γεράσιμος Σκαφίδας

Πληροφορίες: Ελληνικό Φεστιβάλ, Χατζηχρήστου 23 και Μακρυγιάννη, Αθήνα, Τηλ.: 210 9282900. Πληροφορίες για τα εισιτήρια – online κρατήσεις, τηλ. 210 3272000.

Read Full Post »