ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Ομιλία του Γεωργίου Γιαννούση στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής: «Εθνική Παλιγγενεσία και οι Ελληνίδες στ’ άρματα»

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Διαβάστε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα», την ομιλία του Γεωργίου Α. Γιαννούση, Πρόεδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας & Πολιτισμού, στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής του λαϊκού ζωγράφου Νώντα Ρεντζή, με τίτλο: «Εθνική Παλιγγενεσία και οι Ελληνίδες στ’ άρματα», η οποία πραγματοποιήθηκε στις 23 Μαρτίου 2024 στην Αίθουσα Τέχνης & Πολιτισμού «Μέγας Αλέξανδρος», στο Άργος.

Νώντας Ρεντζής: «Εθνική Παλιγγενεσία και οι Ελληνίδες στ’ άρματα»

Κύριε Δήμαρχε του Δήμου Θερμού, κύριε Δήμαρχε Άργους – Μυκηνών, κύριοι Βουλευτές, κύριοι αντιδήμαρχοι Πολιτισμού Δήμων Ηλιούπολης και Άργους -Μυκηνών, αγαπητέ μου Νώντα Ρεντζή, αγαπητή μου Δήμητρα Τριανταφυλλοπούλου, κυρίες και κύριοι.

Είναι μεγάλη η χαρά μας να φιλοξενούμε στην ιστορική μας πόλη, το Άργος, την έκθεση ζωγραφικής, με θέμα «Εθνική Παλιγγενεσία και οι Ελληνίδες στ’ άρματα»,  του μεγάλου Έλληνα λαϊκού ζωγράφου Νώντα Ρεντζή. Και εμένα είναι απέραντη και διπλή η χαρά να προλογίζω τον Νώντα Ρεντζή, που με τιμά με την φιλιά του μισό αιώνα τώρα.

Ο Γεώργιος Γιαννούσης κατά την ομιλία του στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής του λαϊκού ζωγράφου Νώντα Ρεντζή, με τίτλο: «Εθνική Παλιγγενεσία και οι Ελληνίδες στ’ άρματα».

Ο Νώντας Ρεντζής πήρε το δρόμο της τέχνης για πρώτη φορά, στα 70 του χρόνια, μετά την συνταξιοδότησή του από οδοντίατρος. Μέχρι τότε δεν είχε καμιά προηγούμενη σπουδή ή εμπειρία στην ζωγραφική. Και αυτό υπογραμμίζει ακόμη περισσότερο την μοναδικότητα της καλλιτεχνικής του προσωπικότητας. Το χέρι του πολύ σύντομα, καθοδηγούμενο από το ταλέντο του και την ψυχή του, δημιούργησε μοναδικά έργα λαϊκής ζωγραφικής, που οδήγησαν τους ειδικούς της τέχνης, όχι μόνο να τον αναγνωρίσουν ως μεγάλο Έλληνα λαϊκό ζωγράφο, αλλά και να τον αποκαλέσουν «φαινόμενο» και ένα νέο «Θεόφιλο» στα καλλιτεχνικά δρώμενα της ελληνικής λαϊκής ζωγραφικής.  Κι αυτό γιατί από το έργο του αναβλύζει ο ιδιαίτερος μοναδικός τρόπος έκφρασης του καλλιτέχνη που χαρακτηρίζει την θεματολογία, τα σχεδία και τα χρώματα που χρησιμοποιεί. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Η σφαγή του Άργους από τους Γάλλους (4 Ιανουαρίου 1833) – Με αφορμή ένα ξεχασμένο κείμενο του Δημ. Κ. Βαρδουνιώτη

 «Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Διαβάστε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα», ένα άρθρο του Οικονομολόγου και  Προέδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού, Γιώργου Γιαννούση  με θέμα:

«Η σφαγή του  Άργους  από τους Γάλλους (4 Ιανουαρίου 1833) –  Με αφορμή ένα ξεχασμένο κείμενο του Δημ. Κ. Βαρδουνιώτη».

Τον Ιανουάριο του 1833 ένα μέρος του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος που είχε παραμείνει στην Ελλάδα, και λίγο πριν έρθει ο Όθωνας και οι Βαυαροί στη χώρα, διαπράττει μια μοναδικής αγριότητας σφαγή στην πόλη του Άργους. Περισσότεροι από 250 πολίτες σκοτώνονται μέσα σε  4 ώρες, από τους Γάλλους στρατιώτες στην πόλη. Το ιστορικό γεγονός ξεχάστηκε ιδιαίτερα από την ίδια την πόλη. Ελάχιστες αναφορές έχουν γίνει και η σχεδόν πλήρης απουσία αναλύσεων[1] συνέτεινε στη λήθη!

Τα τελευταία χρόνια η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τα γεγονότα της εποχής εκείνης έδωσε τη δυνατότητα να δημοσιευτούν στον τοπικό κυρίως τύπο διάφορα δημοσιεύματα και να ξεκινήσουν συζητήσεις. Τι ακριβώς έγινε την ημέρα εκείνη; Ποιες ήταν οι αφορμές της σύγκρουσης; Ποια πολιτικά και κοινωνικά συμφραζόμενα δημιούργησαν τις προϋποθέσεις της σύγκρουσης; Τα ερωτήματα αυτά δεν μπορούν να απαντηθούν με απλουστευτικές ιδέες και θέσεις αλλά με σοβαρή έρευνα. Όμως, όπως και σε πολλά άλλα θέματα, λείπουν απελπιστικά οι πηγές για το σύγχρονο Άργος, γεγονός που δυσκολεύει μια σοβαρή εξέταση της σύγχρονης ιστορίας του και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια ανεύρεσης τεκμηρίων.

Βαρδουνιώτης Δημήτριος

Στην προσπάθεια ανακάλυψης τέτοιων τεκμηρίων παρατήρησα πως υπήρχαν κάποιες αναφορές σε ένα κείμενο του Αργείου ιστορικού Δημητρίου Κ. Βαρδουνιώτη για το θέμα αυτό. Το ενδιαφέρον μου για το συγκεκριμένο κείμενο έγινε ακόμη εντονότερο όταν διάβασα το αφιέρωμα του λογοτέχνη Δημ. Φωτιάδη[2] για τη σφαγή του Άργους στην Επιθεώρηση Τέχνης[3].

Το ενδιαφέρον αφιέρωμα στηρίζεται κατά κύριο λόγο στο υπό αναζήτηση κείμενο του Δημ. Βαρδουνιώτη το οποίο, μετά από κοπιαστική αναζήτηση βρέθηκε και έφτασε στα χέρια μου. Πρόκειται για το κείμενο με τίτλο «Η εν Άργει σφαγή» που δημοσιεύτηκε το 1891 στο περιοδικό «Παρνασσός», σε 7 συνέχειες (από τον τόμο ΙΔ) και με έκταση 32 περίπου σελίδων[4]. Το συγκεκριμένο κείμενο αποτελεί μια σημαντική πηγή πληροφοριών και εξέχουσα ανάλυση των γεγονότων για δυο κυρίως λόγους.

1. Παρότι το συνολικό έργο του σπουδαίου ιστορικού δεν μας είναι γνωστό, στα μέχρι τώρα δημοσιευμένα έργα του αναγνωρίζουμε την επιστημονική μεθοδολογία του και την προσπάθεια αμερόληπτης προσέγγισης των γεγονότων, καθώς επίσης και την επιμονή του στην κατάθεση κάθε σχετικής με το εξεταζόμενο θέμα λεπτομέρειας και πληροφορίας.
2. Ο Δημήτριος Κ. Βαρδουνιώτης δεν βρίσκεται χρονικά μακριά από τα γεγονότα. Το δημοσιευμένο κείμενό του στον «Παρνασσό» είναι του 1891, δηλαδή μόλις 58 χρόνια μετά τα γεγονότα. Με μεγαλύτερη ευκολία επομένως βρίσκει πηγές πληροφόρησης, γεγονός που του επιτρέπει να τις χρησιμοποιεί στην παρουσίαση και ανάλυσή του γι’ αυτά.

Πράγματι, το κείμενο του Δ. Κ. Βαρδουνιώτη μας δίνει μια συνολική εικόνα των στοιχείων που συνθέτουν την κατάσταση πριν και μετά τη σύγκρουση με τρόπο αναλυτικό και κατά το δυνατόν αντικειμενικό παρά τον ρομαντισμό ο οποίος, μερικές φορές, υπεισέρχεται στο κείμενο μειώνοντας τη σημασία της μεθοδολογίας που ακολουθεί. Για την καλύτερη κατανόηση του κειμένου, θα παρουσιάσω συνοπτικά τα βασικά στοιχεία της παρουσίασης που επιχειρεί ο Δ. Κ. Βαρδουνιώτης. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Η παύλα ( – ) στο μέσον

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Σκέψεις του Οικονομολόγου και  Προέδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού, Γιώργου Γιαννούση,  με αφορμή το νέο βιβλίο του γιατρού και συγγραφέα  Διονύση Βαλλιανάτου, «Στον αστερισμό του νομίζω».

«Η παύλα ( – ) στο μέσον»

Στον αστερισμό του νομίζω

Η ευχάριστη είδηση, ήταν το μήνυμα που έλαβα στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο, από τον εκδότη του νέου βιβλίου, με τον τίτλο «Στον αστερισμό του νομίζω» του εκλεκτού γιατρού και συγγραφέα  Διονύση Βαλλιανάτου.

Η ευχάριστη έκπληξη, δεν ήταν μονάχα η εμπορική επιτυχία και το  ευπώλητο του νέου βιβλίου, αλλά και ο ιδιαίτερος και ιδιοφυής τρόπος  που ο συγγραφέας μας γνωρίζει, κάνοντάς μας να το προσέξουμε και να το συνειδητοποιήσουμε, ότι  πάντα, για όλα τα σπουδαία πράγματα της ζωής μας, υπήρχε  ένα νοερά αναγνώσιμο, «Αόρατο Βιβλίο».

Η δυσάρεστη είδηση, ήταν την επόμενη ημέρα, που ένας φίλος και «αδελφός», έχασε την μάχη της ζωής.

Στο κοιμητήριο του Ναυπλίου, όλοι οι φίλοι του τον συνοδέψαμε  στην τελευταία του κατοικία, που ήταν ο οικογενειακός τάφος του. Εκεί βλέποντας χαραγμένα στο μάρμαρο, τα ονόματα των συγγενών του, πρόσεξα ότι η περιγραφή  ήταν πάντα η ίδια.  Όνομα, επώνυμο, έτος γεννήσεως, μια παύλα, και το  έτος θανάτου.

Έμεινα για λίγο σκεπτικός κοιτάζοντας την μαρμαρένια πλάκα, και ξαφνικά πρόβαλε στο μυαλό μου, το θέμα και η τεκμηρίωση των επιχειρημάτων του «Αόρατου Βιβλίου». Ένιωσα ότι αυτό το βιβλίο και ότι έβλεπα και αισθανόμουν εκεί μπροστά μου είχαν άμεση σχέση.

Τι έβλεπα;  (περισσότερα…)

Read Full Post »

Νίκος Καρούζος – Η Αργείτικη καταγωγή του ποιητή και άλλα ενδιαφέροντα περί αυτής

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Διαβάστε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα», σημείωμα του Οικονομολόγου και  Προέδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού, Γιώργου Γιαννούση,  με θέμα την επανεξέταση του τόπου γεννήσεως του ποιητή Νίκου Καρούζου, με τίτλο:

«Νίκος Καρούζος – Η Αργείτικη καταγωγή του ποιητή και άλλα ενδιαφέροντα περί αυτής».

Στο Ναύπλιο, από την 1^η έως τις 3 Ιουλίου 2022, ο Δήμος  Ναυπλίου και η ΔΟΠΠΑΤ, διοργάνωσε το 2ο Φεστιβάλ Λογού και Τέχνης  «Νίκος Καρούζος» προς τιμή του μεγάλου Έλληνα ποιητή.

Δεν είναι  η πρώτη φορά, ούτε  ο μόνος τρόπος  που το Ναύπλιο τιμά, ως «γενέθλια γη» το εκλεκτό  τέκνο της, όπου και μια τεράστια τοιχογραφία στον τοίχο του  1ου Λυκείου  Ναυπλίου, με το πρόσωπο του «Ναυπλιώτη» ποιητή  Νίκου Καρούζου να δεσπόζει στο τοπίο.

Η τοιχογραφία με το πρόσωπο του ποιητή Νίκου Καρούζου στον τοίχο του 1ου Λυκείου Ναυπλίου.

Πολλά και σπουδαία διαχρονικά τα αφιερώματα για τον ποιητή. Όλα  προτού αναφερθούν στο σπουδαίο  ποιητικό  του έργο και στην πολυκύμαντη πορεία της ζωής του, ξεκινούν με μια πάγια περιγραφή,  «γεννήθηκε  στο Ναύπλιο στις 7 Ιουλίου του 1926 …».

Εκπομπές όπως: 1) «Το Παρασκήνιο», 2) «Το Μονόγραμμα» σε σκηνοθεσία του Γ. Σγουράκη, 3) «Νίκος Καρούζος: Δρόμος για το Έαρ», του Γιάννη Καρπούζη, ιστότοποι  όπως: Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη, ΒιβλιοNet, Βικιπαίδεια και πάρα πολλά άλλα, ξεκινούν  με την ενημέρωση,  ότι ο μεγάλος  μας ποιητής  γεννήθηκε, στις 7 Ιουλίου του 1926, στο Ναύπλιο.

Είναι όμως αυτή η αλήθεια; (περισσότερα…)

Read Full Post »

Αργείοι πρώτοι οικιστές του Πειραιά –  Αφοί Θεόδωρου Ρετσίνα και Νικόλαος Δημητρίου Μελετόπουλος – Γράφει ο Γιώργος  Γιαννούσης

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Διαβάστε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα», ανακοίνωση του Οικονομολόγου και  Προέδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού, Γιώργου Γιαννούση  με θέμα:

«Αργείοι πρώτοι οικιστές του Πειραιά – Αφοί Θεόδωρου Ρετσίνα και Νικόλαος Δημητρίου Μελετόπουλος».

Όταν ο Βασιλιάς Όθωνας, αποφάσισε το 1834 να μεταφέρει την πρωτεύουσα της Ελλάδος από το  Ναύπλιο στην Αθήνα, που ήταν τότε  μια σχεδόν έρημη  και κατεστραμμένη  από τους Τούρκους  κωμόπολη, ο Πειραιάς ήταν ένας έρημος τόπος  που δεν είχε  ούτε καν ένα χωματόδρομο  που να τον ενώνει με την Αθήνα.

Ο πατέρας του Όθωνα, ο Βασιλιάς της Βαυαρίας  Λουδοβίκος ο Α’, ήταν λάτρης της ιστορίας των αρχαίων  Αθηνών και  δική του επιλογή ήταν  η Αθήνα να γίνει πρωτεύουσα του νέου κράτους  και επίνειο της να γίνει ο Πειραιάς. Έτσι μαζί με την ανοικοδόμηση της Αθήνας, άρχισε να δημιουργείται και ο νέος Πειραιάς.

Το 1834 ιδρύεται  ένα υποτυπώδες  τελωνείο και  ένα υπολιμεναρχείο που υπάγεται στο λιμεναρχείο της Ύδρας.  Πρώτος  λιμενάρχης  τοποθετήθηκε  ο Γάλλος  Μπατίν, μέχρι τότε λιμενάρχης Ναυπλίου.

Κυριάκος Σερφιώτης

Ας σημειωθεί πως το 1835 ο Πειραιάς έχει 300 κατοίκους. Το  1836, ένα χρόνο μετά, γίνεται Δήμος και επίσημα ονομάζεται και πάλι Πειραιάς, από  Πόρτο – Λεόνε που λεγόταν μέχρι τότε.  Δυο επιπλέον στοιχεία για την αρχική κατάσταση του Πειραιά: α) Γίνεται  η πρώτη  επίσημη   απογραφή και έχει  1011  κατοίκους, β) Πρώτος Δήμαρχος της γίνεται ο Κυριάκος Σερφιώτης.

Το 1836  κατασκευάζεται η οδός   Αθηνών – Πειραιώς, που ενώνει τη νέα  πρωτεύουσα με το λιμάνι της και αρχίζουν να γίνονται τα αναγκαία έργα υποδομής  σε οικόπεδα που οι πρώτοι οικιστές του Πειραιά  πωλούν  η δωρίζουν στο δημόσιο. Ο  Πειραιάς  αποκτά το πρώτο του σχολείο, νοσοκομείο,  δημόσια κτήρια, όπως το λοιμοκαθαρτήριο, εκκλησίες, αποθήκες κ.α. κύρια  με  δωρεές ευεργετών.  Φυσικά κατασκευάζονται  νέες  οικίες και καταστήματα, που θα  μετατρέψουν  τον έρημο τόπο σε μια νέα πόλη, μ’ ένα λιμάνι που η κίνηση του  συνεχώς  μεγαλώνει.

Οι πρώτοι οικιστές που δημιούργησαν το νέο Πειραιά  ήταν κυρίως νησιώτες:  Υδραίοι, Αιγινείτες, Κουλουριώτες (Σαλαμίνα),  Κρητικοί και από την Πελοπόννησο, οι Μανιάτες και οι  Αργείτες.

Από τους  πρώτους και σπουδαιότερους   οικιστές ήταν  οι Αργείοι, Αφοί Γεώργιος και Σωτήριος Θεοδώρου Ρετσίνας ή  Ρετσινόπουλος και ο Νικόλαος Δημητρίου Μελετόπουλος.

Ο νεογέννητος Πειραιάς σε μια λιθογραφία που τυπώθηκε στο Λονδίνο τον Μάρτιο του 1857. Η αγαπημένη θέση των περιηγητών ήταν ο λόφος με τις αρχαίες πέτρες της Ηετιώνειας. Απέναντί τους είχαν τον πρώτο πυρήνα της πόλης και στο βάθος, στα βόρεια, το «Χωρίον Μελετοπούλου, τον Ελαιώνα και τους λόφους της Αθήνας με δεσπόζουσα την Ακρόπολη. Ψηφιακή συλλογή Γιώργου Βεράνη. Δημοσιεύεται στο: Νίκος Μπελαβίλας, «Ιστορία της πόλης του Πειραιά, 19ος και 20ός αιώνας», εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

(περισσότερα…)

Read Full Post »

Η Ε.Π.Ο.Ν.  στην Αργοναυπλία

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Διαβάστε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα», ένα άρθρο του Οικονομολόγου και  Προέδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού, Γιώργου Γιαννούση  με θέμα:

«Η Ε.Π.Ο.Ν. στην Αργοναυπλία»

Πριν 79  χρονιά ιδρύθηκε  στις 23 Φλεβάρη  1943, η Ε.Π.Ο.Ν., δηλ. «Η Ενιαία  Πανελλαδική  Οργάνωση  Νέων», στο σπίτι του  παλαίμαχου  σοσιαλιστή  Παναγή  Δημητράτου[1], στην οδό Δουκίσσης  Πλακεντίας 3, στους Αμπελοκήπους. Με πρωτοβουλία και οργάνωση της  Κ.Ε του Εθνικού  Απελευθερωτικού  Μετώπου  Νέων (Ε.Α.Μ.Ν.)  συνήλθε στην Αθήνα  πανελλαδική  σύσκεψη, με τους αντιπροσώπους του Ε.Α.Μ.Ν. από αρκετές περιφέρειες της χώρας και  συμμετοχή   25 αντιπροσώπων από 10   ακόμη  οργανώσεις  νέων, όπως, η αγροτική νεολαία Ελλάδος, η ενιαία  μαθητική νεολαία,  η ένωση νέων αγωνιστών Ρούμελης, ο Θεσσαλικός ιερός  λόχος, η φιλική εταιρεία νέων, και άλλες αντιστασιακές οργανώσεις. Την Ε.Α.Μ.Ν  όπως και τις περισσότερες  από  τις οργανώσεις  νεολαίας που συμμετείχαν στην ίδρυση της Ε.Π.Ο.Ν.  τις είχε δημιουργήσει και οργανώσει  το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, Ε.Α.Μ.

Μια από αυτές τις οργανώσεις  ήταν η  Ε.Α.Μ.Ν. Πελοποννήσου η οποία είχε  οργανωθεί  και  στην Αργολίδα. Με την ίδρυση της Ε.Π.Ο.Ν. όλες οι  παραπάνω οργανώσεις νεολαίας  αυτοδιαλύθηκαν και συγχωνεύτηκαν στις γραμμές της Ε.Π.Ο.Ν.   Στο  ιδρυτικό της κείμενο η Ε.Π.Ο.Ν. αυτοπροσδιορίστηκε ως «οργάνωση Εθνικοαπελευθερωτική, αντιφασιστική – προοδευτική, αντιπολεμική – φιλειρηνική».

Βασικοί σκοποί της ήταν:

– Η Εθνική απελευθέρωση, η πλήρη ανεξαρτησία της Ελλάδος, που θα επιτυγχάνετο, με καθημερινό και αδιάκοπο αγώνα.

– Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων της νέας  γενιάς στη ζωή, στη μόρφωση και στον πολιτισμό.

– Η εξολόθρευση  του φασισμού, τόσο στα χρόνια της κατοχής  όσο και μετά, με όποια μορφή κι’ αν αυτός παρουσιαζόταν.

– Τον αγώνα κατά των ιμπεριαλιστικών πολέμων και την κατοχύρωση της ειρήνης με βάση την αυτοδιάθεση των λαών και νεολαίων  και την αδελφική συνεργασία τους.

– Τέλος, την ανοικοδόμηση της  Ελλάδος από τα ερείπια  του πολέμου προς  το συμφέρον  και την ευημερία  ολόκληρου του λαού της.

Η Ε.Π.Ο.Ν υπήρξε η κορυφαία  μαζική  νεολαιίστικη  οργάνωση της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης  εναντίον των κατακτητών του φασισμού, του ναζισμού και των οργάνων τους.  Συσπείρωσε πανελλαδικά, μέσα σε λίγους μήνες, περισσότερους από 600.000  νέους και νέες, ενώ  περίπου 30.000 έως 35.000  από αυτούς  εντάχθηκαν  στον Ε.Λ.Α.Σ (Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), και άλλοι τόσοι στον εφεδρικό Ε.Λ.Α.Σ στις μεγάλες πόλεις. Από αυτούς 1300 Επονίτες αντάρτες έδωσαν την ζωή τους πολεμώντας τους κατακτητές, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός  των νεκρών  και αγνοουμένων που έχασαν την ζωή  τους στις διαδηλώσεις, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή στα μπουντρούμια  των κρατητηρίων όταν  πιάστηκαν  και βασανίστηκαν από τις αρχές κατοχής  και τους  δωσίλογους συνεργάτες τους.

Χαρακτικό του Τάσσου από αντιστασιακό λεύκωμα ΕΑΜ-ΕΠΟΝ (1943).

Η Ε.Π.Ο.Ν.  δημιούργησε  ένα  μοναδικό  πολιτιστικό κίνημα σε όλους τους τομείς στα γράμματα και στις τέχνες, όπως εκδόσεις, θέατρο κ.α. και δεν  είναι τυχαίο ότι στην  Ε.Π.Ο.Ν.  συμμετείχαν οι περισσότεροι νεοέλληνες λογοτέχνες και καλλιτέχνες όπως  ο Μίκης Θεοδωράκης  ο  Μάνος   Χατζηδάκης  η Αρβελέρ  ο Γιάννης Ξενάκης  και πάρα πολλοί άλλοι που σφράγισαν με το έργο τους την μεταπολεμική Ελλάδα. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ και ο Άρης Βελουχιώτης στο Άργος   

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Διαβάστε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα», ένα άρθρο του Οικονομολόγου και  Προέδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού, Γιώργου Γιαννούση  με θέμα:

«Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ και ο Άρης Βελουχιώτης στο Άργος». 

 «Προκήρυξη προς το λαό του Άργους και της Αργολίδας για την παράδοση μέχρι 28 Σεπτεμβρίου 1944, στον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΕΛΑΣ), των πολεμικών όπλων που κατέχουν, από την επιτροπή τη διαλυθείσης Πολιτοφυλακής Άργους».

Με τον τίτλο «Οι Γερμανοί στην Αργολίδα» η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη ανάρτησε στις 18 Σεπτεμβρίου 2010 την ιστορική έρευνα του Κώστα Δανούση, «1944-1994, 50 χρόνια από την απελευθέρωση του Άργους από τους Γερμανούς», που είχε πρωτοδημοσιευτεί στο περιοδικό «Αναγέννηση», τεύχος 321, το Σεπτέμβριο του 1994 στο Άργος.

Ο αναγνώστης της τόσο εμπεριστατωμένης εργασίας του σπουδαίου ερευνητή της νεώτερης Αργολικής Ιστορίας Κώστα Δανούση, έχει μια έγκυρη ενημέρωση γαι όσα συνέβησαν από την κατάληψη του Άργους από τον Γερμανικό στρατό την Κυριακή του Θωμά στις 27 Απριλίου 1941 έως το βράδυ της Πέμπτης 14 Σεπτεμβρίου 1944, που έφυγαν οι τελευταίοι Γερμανοί από την πόλη.

Ο λόγος της συγγραφής του παρόντος είναι μία πολύ σημαντική προκήρυξη των ημερών που ακολούθησαν μέχρι την αποχώρηση των Γερμανών και την είσοδο των Ανταρτών του ΕΛΑΣ στην πόλη του Άργους, που απευθύνεται «Προς τον λαό του Άργους και της Αργολίδας», που την υπογράφουν οκτώ (8) επώνυμοι Αργείοι πολίτες ως επιτροπή της διαλυθείσης  Πολιτοφυλακής. Μία προκήρυξη σχεδόν άγνωστη στον Λαό του Άργους, που το περιεχόμενό της θα πληροφορήσει αλλά και θα προβληματίσει τον αναγνώστη για το «κλίμα» που επέβαλαν οι νικητές αντάρτες του ΕΛΑΣ στους πολίτες και στην πόλη του Άργους.

Προκήρυξη της διαλυθείσας πολιτοφυλακής για την παράδοση όλων των όπλων.

Μετά την αποχώρηση των Γερμνανών, οι πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις υπήρξαν ραγδαίες στην πόλη. Μία από τις ελάχιστες και έγκυρες πηγές πληροφόρησης των γεγονότων και των πρωταγωνιστών της εποχής αυτής είναι ο συγγραφέας και ποιητής Ανδρέας Χριστόπουλος (Φοίβος), με το διασωθέν [1] βιβλίο του «Οι Ιταλογερμανοί στην Αργολίδα» το οποίο εκδόθηκε τον Αύγουστο του 1946 στο Ναύπλιο.

Από τον «Φοίβο» μαθαίνουμε πως μετά «…τον ανεξήγητο βομβαρδισμό του Άργους από αμερικάνικα αεροπλάνα στις 14 Οκτωβρίου 1943 με δεκάδες νεκρούς…» άρχισαν να εμφανίζονται στην πόλη του Άργους τα πρώτα κρούσματα τις εμφύλιας σύρραξης που θα ακολουθούσε.

Ιάσων Μπούκουρας

Οργανώθηκε τότε από τον διοικητή της χωροφυλακής Άργους, ανθυπομοίραρχο Δημ. Κουρκουλάκο, τοπική πολιτοφυλακή με επικεφαλής τον Παν. Χιωτακάκο, με στόχο την αυτοπροστασία των πολιτών που πίστευαν ότι κινδυνεύουν (όχι φυσικά από τους Γερμανούς!), και μονάδα ταγμάτων ασφαλείας με διοικητή τον Ίλαρχο Κωνσταντά και τον ανθυπολοχαγό Βασίλειο Γκόνο. Τα τάγματα ασφαλείας μαζί με τους Γερμανους συμμετείχαν σ΄όλες τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των ανταρτών από τον Ιούνιο του 1944 έως ότου έφυγαν οι Γερμανοί στις 14 Σεπτεμβρίου 1944. (Στις 19 Ιουνίου 1944 τα τάγματα ασφαλείας δολοφόνησαν, λίγο έξω από το Άργος, τον Ιάσωνα Κων. Μπούκουρα, που επέστρεφε από την Εθνική Συνέλευση των Κορυσχάδων, όπου συμμετείχε ως εκλεγμένος αντιπρόσωπος της Αργολίδας). (περισσότερα…)

Read Full Post »