Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Posts Tagged ‘Louis Duprè’

Προσωπογραφίες: Ο σφραγιδοφύλακας του Αλή Πασά, έργο του Louis Duprè.

Η άλλη πλευρά της επανάστασης. Πώς ήταν οι απέναντί μας. 

Σφραγιδοφύλακας ο [sfrajiδofílakas] : τίτλος ανώτατου κρατικού λειτουργού που είναι υπεύθυνος για τη μεγάλη σφραγίδα του κράτους.

 

Ο σφραγιδοφύλακας του Αλή Πασά, έργο του Louis Duprè. Λιθογραφία, 1819.

 

[…] Την ιδιομορφία της Ανατολής αναδεικνύει και το έργο «Ο σφραγιδοφύλακας του Αλή Πασά»*. Το αδρό, εκφραστικό πρόσωπο έλκει με τη δύναμη που εκπέμπει και είναι τεκμήριο του χώρου στον οποίο ανήκει ο αξιωματούχος. Οι  βαθιές ρυτίδες τονίζουν την τραχύτητα, την υπερηφάνεια, την αυστηρότητα του γέροντα και πολύ λιγότερο τη φθορά. Η αναπαυτική, ανέμελη στάση του αυλικού κάτω στο έδαφος, δίπλα στους μουσουλμανικούς τάφους, ασυμβίβαστη με το βαθμό και την άψογη φορεσιά του, δεν ενοχλεί, αφού το πρόσωπο με την ήπια σκληρότητα αποτελεί μέρος του τοπίου.

Προικισμένος με ένα πολύπλοκο μίγμα ιδιοτήτων, ο σφραγιδοφύλακας προτείνεται ως μια σύνοψη των χαρακτηριστικών της Αυλής  των Ιωαννίνων, της οποίας οι ισχυρές αντιθέσεις προξένησαν έκπληξη στον περιηγητή (Duprè). Εντούτοις η μορφή και το τοπίο πρέπει επίσης να θεωρηθούν ως η εικόνα ενός διαλόγου στον οποίο συχνά εμπλέκεται ο μουσουλμάνος, αποσπώμενος από την πρακτικότητα της ζωής, του διαλόγου με τη φύση και το χρόνο[…]. 

 * Στο βιβλίο του Αναστ. Παπασταύρου, «Τα Γιάννενα του 19ου αιώνα, όπως τα περιέγραψαν και τα απεικόνισαν οι ξένοι περιηγητές», σελ. 100, ο  σφραγιδοφύλακας ταυτίζεται με τον Αθανάσιο Λιδωρίκη. Ο Μανώλης Βλάχος σημειώνει:  Η ταύτιση, από ό,τι γνωρίζω, γίνεται για πρώτη φορά. Ο Αθανάσιος Λιδωρίκης (1788-1868), πολύ νέος, είχε σταλεί από το θείο του Αναγνώστη Λιδωρίκη, κοτζαμπάση του Λιδωρικίου και διαχειριστή κτημάτων του Αλή Πασά, ως όμηρος στα Ιωάννινα, στην Αυλή του Βεζύρη.

 Εκεί, αφού προόδευσε στα γράμματα, έγινε γραμματέας και σφραγιδοφύλακας του Αλή. Πρέπει, εντούτοις, να σημειωθεί ότι τόσο η εικόνα του λευκώματος, όσο και η περιγραφή του οδοιπορικού εικονίζουν σαφώς έναν γέροντα. Αλλά κατά το 1819, το έτος που ο  Duprè έκαμε τον πίνακα και κατέγραψε τις εντυπώσεις του, ο Αθανάσιος Λιδωρίκης είναι μόνο 31 ετών, ηλικία εντελώς ασυμβίβαστη με τα στοιχεία των δύο έργων. Πιστεύω ότι δεν πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο.

 Μανώλης Βλάχος, “Louis Duprè, Ταξίδι στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη”, εκδόσεις Ολκός, Αθήνα, 1994.

 

Διαβάστε ακόμη:

Read Full Post »

Προσωπογραφίες: Μαμελούκοι

Η άλλη πλευρά της επανάστασης. Πώς ήταν οι απέναντί μας.

Μαμελούκος, έργο του Louis Duprè. Λιθογραφία, περίπου το 1819.

Οι Μαμελούκοι Τούρκοι υπήρξαν ο πυρήνας του Αιγυπτιακού Στρατού την περίοδο της ελληνικής επανάστασης του 1821. Ο Ιμπραήμ, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα του σουλτάνου της Κωνσταντινούπολης, αποβιβάστηκε με χιλιάδες από αυτούς στην Πελοπόννησο προκειμένου να καταπνίξει την επανάσταση.

Luigi Mayer, Μαμελούκος ασκούμενος στο τζιρίτι, χαλκογραφία, περίπου το 1800.

Read Full Post »

Προσωπογραφίες: Καλιοντζής (ναύτης του Οθωμανικού ναυτικού)

Η άλλη πλευρά της επανάστασης. Πώς ήταν οι απέναντί μας.

 

Καλιοντζής (αταύτιστη)

  

Καλιοντζής ο (ουσιαστικό) [ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ: καλιον (τουρκ. λ. kalyon- cu = ναύτης) – τζής ] στην Τουρκία, ο ναύτης στο παλιό τουρκικό ναυτικό: «ήταν καλιοντζής ο παππούς του», αλλιώς γαλιοντζής.

 

Καλιοντζής (ναύτης) του Πολεμικού Ναυτικού, Υπηρετών στο Οθωμανικό Ναυαρχείο, έργο του Louis Duprè. Λιθογραφία, 1825.

Read Full Post »

Προσωπογραφία της πριγκίπισσας Ελένης Σούτσου, έργο του  Louis Duprè.

 

Ο Ζωγράφος είχε την ευκαιρία να συναναστραφεί με την οικογένεια  του Μιχαήλ Σούτσου, πατέρα  της πριγκίπισσας Ελένης, για μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο κατά την παραμονή του στο Βουκουρέστι, όσο και αργότερα στο Παρίσι.

Ο Duprè αναφέρει στο οδοιπορικό ότι από τα γυναικεία μέλη της οικογένειας Σούτσου ζωγράφισε μόνο τη σύζυγο του Μιχαήλ Σούτσου, τη Ρωξάνη, της οποίας η προσωπογραφία μας είναι άγνωστη. Στο λεύκωμα, (Voyage a Athenes et a Constantinople, ou collection des portraits, de vues et costumes grecs et ottomans), αντιθέτως  περιλαμβάνεται η προσωπογραφία της κόρης του Ελένης, η οποία δεν μνημονεύεται από το ζωγράφο. Ο λόγος της παράλειψης είναι ίσως ότι το έργο φιλοτεχνήθηκε αφού είχε ολοκληρωθεί το κείμενο του οδοιπορικού. Η προσωπογραφία έγινε πιθανόν στο Παρίσι.

 

Προσωπογραφία της πριγκίπισσας Ελένης Σούτσου, έργο του Louis Duprè.

 

Ο Μανώλης Βλάχος στο,  “Louis Duprè, Ταξίδι στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη”, γράφει:

Διαφέρει το έργο τούτο από τα πορτραίτα των γυναικών του λευκώματος, κυρίως με όσα υπαινίσσεται. Ο μεγαλοπρεπής εξώστης που βλέπει στον κήπο επισύρει την ιδέα της αρχοντικής κατοικίας και δηλώνει την αριστοκρατική καταγωγή της κόρης. Απομακρύνεται, εξάλλου, από τους κλειστούς ή ουδέτερους χώρους που έχει χρησιμοποιήσει ο Duprè, υποδεικνύει έναν ανοικτό τόπο, που εισάγει άλλη ατμόσφαιρα και παραπέμπει σε άλλη παράδοση. Ο εξώστης συνδέει επίσης το έργο με την αγγλική προσωπογραφία, η οποία ιδιαιτέρως προτιμά αυτό το είδος του περιβάλλοντος.

Η ίδια η Ελένη Σούτσου φαίνεται να ανακαλεί δύο διάφορους χώρους· ισχυρότερα την Ελλάδα, ασθενέστερα την Ευρώπη. Η νεαρή γυναίκα μόλις έχει ανέβει από τον κήπο, προσαρμόζει το μικρό φέσι στα μαλλιά της και είναι έτοιμη να προχωρήσει προς το θεατή. Η στάση δίπλα στον κίονα τονίζει το λεπτό ευλύγιστο σώμα της, ενώ η κίνηση δημιουργεί τις ρέουσες καθέτους του φορέματος και προβάλλει λεπτομέρειές του. Δεν θα αμφισβητηθεί βεβαίως η φυσικότητα της κίνησης, συνάλληλη με τη νεανική χάρη του κοριτσιού, αλλά ούτε και θα αγνοηθεί η αναφορά της σε ανάλογες, παλαιότατες-μεσαιωνικές σχεδόν- εικόνες γυναικών που φροντίζουν κατά παρόμοιο τρόπο την κόμμωσή τους. Σχηματίζουν αυτές μια πλουσιότατη εικονογραφική παράδοση που φθάνει σε πλήρη ακμή με τα κοσμικά πορτραίτα του Renoir. Η Ελληνίδα αρχόντισσα μετέχει και στην παράδοση αυτή.

Μανώλης Βλάχος, “Louis Duprè, Ταξίδι στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη”, εκδόσεις Ολκός, Αθήνα, 1994.

Διαβάστε ακόμη:

Read Full Post »

Προσωπογραφίες

Προσωπογραφία του Βασίλη Γούδα έργο του  Louis Duprè. Ο Βασίλης Γούδας ήταν αγωνιστής της επανάστασης του 1821 και υπασπιστής του Μάρκου Μπότσαρη. Γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1779 και απεβίωσε στην Αθήνα το 1845, φέροντας το βαθμό του αντιστράτηγου.

 

Πορτραίτο του Βασίλη Γούδα, έργο του ζωγράφου Louis Dupré.

 

 

Τον Βασίλη Γούδα, γραμματέα και υπαρχηγό του Μάρκου Μπότσαρη,  ο Duprè γνώρισε το 1828, όταν ο αγωνιστής είχε μεταβεί στην Γενεύη για να αποθεραπεύσει τα τραύματά του.  Καθισμένος με τα γόνατα σταυρωμένα, κρατώντας τη μακριά πίπα, ο Γούδας εικονίζεται λίγο νεότερος από ό,τι είναι και χωρίς τα ίχνη της πρόσφατης δοκιμασίας του. Καπνίζει και σκέπτεται […] ο θεατής συγκρατεί ως ακραία και διαρκή εντύπωση τη σύνθεση της οξύτητας και του βάθους που έχουν τα μάτια του. Η προσωπογραφία είναι έργο των αρχών της τελευταίας περιόδου του καλλιτέχνη.

Μανώλης Βλάχος, “Louis Duprè, Ταξίδι στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη”, εκδόσεις Ολκός, Αθήνα, 1994.

Διαβάστε ακόμη:

Read Full Post »

Προσωπογραφίες: Σουλεϋμάν Πασάς OctaveJoseph Anthelme de Sèves, Louis Duprè, 1836.

OctaveJoseph Anthelme de Sèves εξισλαμισμένος Γάλλος συνταγματάρχης, γνωστός στην ιστορία ως Σουλεϋμάν πασάς, στον οποίο ο  Μωχάμετ Άλη (1769-1849) είχε αναθέσει την αναδιοργάνωση του στρατού της Αιγύπτου (1816).

 

Προσωπογραφία του Σουλεϋμάν Πασά, έργο του Louis Duprè. Λιθογραφία, Παρίσι, 1836.

 

Ο Μωχάμετ Άλη, προκειμένου να αναδιοργανώσει τον αιγυπτιακό στρατό, στο πλαίσιο των μεγάλων μεταρρυθμιστικών του επιδιώξεων, ζήτησε τη συνδρομή της Γαλλίας, η οποία του δόθηκε πρόθυμα. Το έργο αυτό ανέλαβε ο   Octave de Sèves, Γάλλος αξιωματικός, ο οποίος αναδιοργάνωσε και εκπαίδευσε τον στρατό σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, τόσο καλά ώστε να διεξαγάγει με επιτυχία τις εκστρατείες του Αντιβασιλέα στις γειτονικές χώρες. Ο ίδιος εγκλιματίσθηκε άνετα στη νέα πατρίδα του, ασπάσθηκε το μωαμεθανισμό, μετονομάσθηκε σε  Σουλεϋμάν και έλαβε τον τίτλο του Πασά. Οργάνωσε τις εκστρατείες του  Ιμπραήμ, γιου του Μωχάμετ Άλη,  στο Σουδάν, στην Ελλάδα, τη Συρία και αλλού.

Μανώλης Βλάχος, “Louis Duprè, Ταξίδι στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη”, εκδόσεις Ολκός, Αθήνα, 1994.

 

Διαβάστε ακόμη:

Read Full Post »

Προσωπογραφίες 

Μωχάμετ Άλη – Muhammad Ali of Egypt (Καβάλα 1769 – Αλεξάνδρεια 1849)

 

Louis Duprè. Προσωπογραφία του Μωχάμετ Άλη, Αντιβασιλέα της Αιγύπτου. Λιθογραφία, Παρίσι, περίπου 1836.

 

Ο Μωχάμετ Άλη γεννήθηκε στην Καβάλα το 1769, τον ίδιο χρόνο με τον Ναπολέοντα. Αργότερα όταν έγινε αντιβασιλιάς της Αιγύπτου, έλεγε με υπερηφάνεια ότι κατάγεται απ’την ίδια πατρίδα με τον Αλέξανδρο κι ότι ήρθε στον κόσμο τον ίδιο χρόνο με τον Ναπολέοντα.

Όταν έγινε πασάς, παρέλαβε ένα κράτος κατεστραμμένο και το έκανε ισχυρό και σύγχρονο. Έκανε μεγάλα έργα και άνοιξε τις πύλες της χώρας του στους Ευρωπαίους.

 

Οι ξένοι νεοφερμένοι ήταν κυρίως Γάλλοι και Έλληνες. Οι Γάλλοι ήρθαν για να διδάξουν ιατρική κι άλλες επιστήμες, να διοργανώσουν το στρατό και τη διοίκηση και να εξευρωπαΐσουν τη χώρα, αλλά οι βασικοί συνεργάτες του Μωχάμετ Άλη ήταν Έλληνες […]

 

Πορτραίτο του  Μωχάμετ Άλη, έργο του  Auguste Couder, 1840.

Πορτραίτο του Μωχάμετ Άλη, έργο του Auguste Couder, 1840.

Read Full Post »

Μιχαήλ Σούτσος – Βόδας (Κωνσταντινούπολη 1784 –  Αθήνα 1864)  μέγας διερμηνέας της Υψηλής Πύλης & ηγεμόνας της Μολδαβίας.

 

Προσωπογραφία του φαναριώτη ηγεμόνα Μιχαήλ Σούτσου, έργο του Louis Duprè.

 

Η προσωπογραφία του φαναριώτη ηγεμόνα Μιχαήλ Σούτσου, έργο του  Louis Duprè.

 Ο Ζωγράφος είχε την ευκαιρία να συναναστραφεί τον Μιχαήλ Σούτσο για μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο κατά την παραμονή του στο Βουκουρέστι, όσο και αργότερα στο Παρίσι όπου είχε εγκατασταθεί, μετά τον διωγμό του από την Πύλη ως ενεργό μέλος της Ελληνικής Επανάστασης.

Το 1819, έτος της ανόδου του στο θρόνο της Μολδαβίας, είναι νέος άνδρας τριανταπέντε χρόνων. Τον  Duprè γοητεύσαν το ήθος του ανθρώπου, η αρχοντιά του ηγεμόνα και ο πατριωτισμός του Έλληνα. Όσα αναφέρονται στο οδοιπορικό αλλά και η εντύπωση από το πορτραίτο (1820) είναι ακριβή αντίστοιχα των κρίσεων που έκαναν οι σύγχρονοί  του για αυτόν. Τον  Μιχαήλ Σούτσο διέκριναν ύψος, αγνότητα, κάλλος και ευγένεια ψυχής.

Ο Αλέξανδρος Λυκούργος* γράφει: «Μειλίχιος τους τρόπους και ευπροσήγορος, σεμνός άνευ τύφου, άπλαστος και ανεπιτήδευτος, αλλά και ούτω μεγαλοπρεπής άνευ κόμπου, εμπνέων χωρίς ποτέ να επιζητήσει τον σεβασμόν… Ο διασώζων δε και εν τω βαθεί ήδη γήρατι την ευγένειαν των χαρακτήρων και ίχνη ανεξίτηλα της νεανικής αυτού καλλονής».

Βιβλιογραφία:

* Αλέξανδρος Λυκούργος, «Λόγος επιτάφιος εις το μνημόσυνον του αοιδίμου Μιχαήλ Σούτσου», σ. 79, Αθήναι 1864.

Μανώλης Βλάχος, “Louis Duprè, Ταξίδι στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη”, εκδόσεις Ολκός, Αθήνα, 1994.

Dupré Louis, Voyage a Athenes et a Constantinople, ou collection des portraits, de vues et costumes grecs et ottomans. Paris: Dondey- Dupré, 1825

Διαβάστε ακόμη:

Dupre Louis, (1789-1837) 

Read Full Post »