Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

«Ελευθερία» Αναδρομική έκθεση της Μαρίας Φιλοπούλου στην Εθνική Πινακοθήκη – Παράρτημα Ναυπλίου | Επιμέλεια: Λαμπρινή Καρακούρτη-Ορφανοπούλου


 

Στο παράρτημα Ναυπλίου της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου διοργανώνεται έκθεση αφιερωμένη στο ζωγραφικό έργο  της Μαρίας Φιλοπούλου με τίτλο «Ελευθερία», στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου, από 24 Μαΐου 2025 έως 30 Οκτωβρίου 2025.

Η Μαρία Φιλοπούλου, μέσα από δέκα πέντε ζωγραφικά έργα και δύο γλυπτά,  εκφράζει μια βαθιά εσωτερική ανάγκη δημιουργίας, ζωγραφίζοντας παραστατικούς βιωμένους τόπους κάτω από αίθριους ουρανούς και μεσογειακούς ήλιους, υμνώντας την ανθρώπινη ύπαρξη και συνθέτοντας το όλον της φύσης, λουσμένο στο φως και στον ρυθμό.

Η ζωγράφος μετά την επιστροφή της από τις σπουδές της στην École Nationale Supériere des Beaux-Arts στο Παρίσι, με δάσκαλο τον Leonardo Cremonini (1984-1988), ξεκίνησε να ζωγραφίζει εκ του φυσικού εσωτερικά χώρων κλείνοντας μέσα σε γεωμετρικές φόρμες τις αναζητήσεις μιας ελεύθερης ζωγραφικής, μιας ζωγραφικής που γεννιέται και εξελίσσεται μέσα από «τις στοιχειώδεις δομές της απεικονιστικής σημασίας».

 

Η ζωγράφος Μαρία Φιλοπούλου.

 

Ακολουθούν τοπία που αποτελούν πρόφαση για ζωγραφική πράξη και μέσο διερεύνησης της σχέσης της με το φυσικό περιβάλλον μέχρι η θάλασσα και το ζωοποιό νερό να αποτελέσουν αντικείμενο παρατήρησης, μελέτης τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Παράκτιες οικείες τοποθεσίες, επιβάτες καταστρωμάτων, κολυμβητές μέσα και έξω από το νερό σε θάλασσες, φυσικές δεξαμενές πρωταγωνιστούν στα έργα της, μεταφέροντας στον θεατή σύγχρονα βιώματα και αντανακλώντας συναισθηματικές καταστάσεις και στιγμιαίες εντυπώσεις της φύσης, απηχήσεις της γαλλικής τοπιογραφίας και των κινημάτων του Μοντερνισμού. Διαβάστε τη συνέχεια »

Το κτίριο του Αλληλοδιδακτικού Σχολείου Άργους – Συμβολές στην ιστορία της Κτιριοδομίας της Καποδιστριακής εποχής (1828-1833) |Βασίλης Δωροβίνης – Δικηγόρος, Πολιτικός επιστήμονας, Ιστορικός.


 

Όπως και για τα άλλα καποδιστριακά δημόσια κτίρια του Άργους, έτσι και για την οικοδόμηση του Αλληλοδιδακτικού Σχολείου διαθέτουμε αρκετά στοιχεία, ώστε να μπορούμε να παρακολουθήσουμε τόσο την πορεία της κατασκευής του όσο και βασικές τεχνικές λεπτομέρειες. Εκτός από αυτά, – και αν βέβαια δεν υπολογίσουμε την περίπτωση των Στρατώνων του Καποδίστρια, για τους οποίους ό,τι ήδη έχει γραφεί και ό,τι επιπλέον έχει πρόσθετα εντοπισθεί ξεπερνά κατά πολύ τα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί μέχρι σήμερα για τα δημόσια κτίρια της εποχής αυτής – , θα πρέπει να σημειώσω ευθύς εξαρχής ότι το Αλληλοδιδακτικό του Άργους είναι εκείνο από τα καποδιστριακά κτίρια της πόλης για το οποίο έχουν γραφεί τα περισσότερα άρθρα και σημειώματα.[1] Όπως έχουν γραφεί και διαφωτιστικά άρθρα για την εκπαίδευση στο Άργος, από το τέλος του 18ου αιώνα έως την εποχή του Καποδίστρια.

 

Καποδιστριακό.

Καποδιστριακό (Α΄Δημοτικό Σχολείο Άργους), πιθανότατα αρχές της δεκαετίας του 1960.

 

Δεν είναι περιττό να πούμε, ευθύς εξαρχής, ότι η οικοδόμηση του σχολείου αυτού, από λάθη και ατυχίες, κράτησε πολύ περισσότερο από εκείνη μεγαλύτερων και ευρυχωρότερων κτιρίων της εποχής, αλλά και το ότι τα εγκαίνιά του, μόλις δύο μήνες πριν από τη δολοφονία του Καποδίστρια και σε εποχή που η αντιπολίτευση εναντίον του βρισκόταν σε παροξυσμό, ενώ στο Άργος είχαν συγκεντρωθεί, και μάλιστα είχαν κτίσει και σπίτια, επιφανείς προσωπικότητες του αντικαποδιστριακού στρατοπέδου (Σπ. Τρικούπης, Τσερτς, Ντώκινς κ.ά.), έδωσαν αφορμή για μιαν επίδειξη σταθερότητας και δύναμης του καθεστώτος, αλλά και για ένα «λουτρό στο πλήθος» του ίδιου του Καποδίστρια.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι πέρα από τη γενικότερη και προσωπική πολιτική του Κυβερνήτη υπέρ της οργάνωσης και γενίκευσης της στοιχειώδους εκπαίδευσης στη χώρα, η ολοκλήρωση του Αλληλοδιδακτικού του Άργους αποτέλεσε και ένα πολιτικό γεγονός, για τους λόγους που αναπτύξαμε αλλά και για όσα ειδικότερα θα εκθέσουμε με λεπτομέρειες στη δεύτερη ενότητα αυτού του άρθρου. Διαβάστε τη συνέχεια »

18 Μαΐου 2025 – Το Άργος γιορτάζει τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων


 

Ο Δήμος Άργους-Μυκηνών γιορτάζει την Διεθνή Νύχτα των Μουσείων, την Κυριακή 18 Μαΐου, δίνοντας την ευκαιρία σε μικρούς και μεγάλους να γνωρίσουν τον πολιτιστικό του πλούτο, με ελεύθερη είσοδο σε δύο μοναδικά μουσεία, το Βυζαντινό Μουσείο Αργολίδας και το Λασκαρίδειο Λαογραφικό Μουσείο Νέας Κίου.  Αμέσως μετά την επίσκεψη στα μουσεία μπορείτε να παρακολουθήσετε μια ξεχωριστή μουσική εκδήλωση στην Πλατεία Δημοκρατίας (Λαϊκή Αγορά) στο Άργος.

 

Βυζαντινό Μουσείο Αργολίδας – Γ3 Ενότητα, Το βυζαντινό σπίτι.

 

Το Βυζαντινό Μουσείο Αργολίδας, στεγασμένο στη δυτική και νοτιοδυτική πτέρυγα των ιστορικών Στρατώνων Καποδίστρια, προσφέρει ένα συναρπαστικό ταξίδι στον βυζαντινό και μεταβυζαντινό πολιτισμό της περιοχής. Επισκεφθείτε δωρεάν τους εκθεσιακούς χώρους και ανακαλύψτε πολύτιμα τεκμήρια πίστης, τέχνης και ζωής που μαρτυρούν τη μακραίωνη ιστορία της Αργολίδας. Διαβάστε τη συνέχεια »

«Οι αγώνες των Ελλήνων για την ελευθερία» – Έκθεση λαϊκής ζωγραφικής του Νώντα Ρεντζή στο Πολεμικό Μουσείο Ναυπλίου


 

Διεθνής Ημέρα Μουσείων (17-5-2025) και Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων (18-5-2025) με τη λαϊκή ζωγραφική του Νώντα Ρεντζή στο Πολεμικό Μουσείο Ναυπλίου.

Μια λαϊκή διήγηση με χρώματα και εικόνες από τις μεγαλύτερες στιγμές της ελληνικής ιστορίας, ενός αυτοδίδακτου λαϊκού καλλιτέχνη τον οποίο οι κριτικοί τέχνης έχουν ονομάσει «Νέο Θεόφιλο».

 

Μάχη στα Δερβενάκια, λάδι σε καμβά 100×120 cm.

 

Γράμματα στο μέτωπο, λάδι σε καμβά 60×80 cm.

 

Εκτέλεση αμάχων στο Κοντομάρι Χανίων 1941, λάδι σε καμβά 80×90 cm.

 

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι το τέλος Ιουνίου. Προβλέπεται η αφιερωμένη στη λαϊκή ζωγραφική βραδιά στον αύλειο χώρο της Εθνικής Πινακοθήκης στις 21 Ιουνίου 2025. Διαβάστε τη συνέχεια »

Νοσοκομείο και σχέδια για άλλες κατασκευές στο Άργος – Συμβολές στην ιστορία της κτιριοδομίας της Καποδιστριακής εποχής (1828-1833) | Βασίλης Δωροβίνης – Δικηγόρος, Πολιτικός επιστήμονας, Ιστορικός.


 

Εσφαλμένη διατύπωση του ίδιου του Χάιντεκ – Βαυαρού και φιλέλληνα αξιωματικού, ο οποίος από τις αρχές του 1828 ως το καλοκαίρι του 1829 είχε αναλάβει την αρμοδιότητα του φρουράρχου Ναυπλίου, με εποπτεία των έργων που γίνονταν και στο Άργος, ή, έστω, εσφαλμένη μετάφραση κειμένων του, συνετέλεσε ώστε, μέχρι σήμερα [1989], να έχει γραφεί, ιδιαίτερα από τοπικούς λογίους, ότι κτίστηκε κτίριο νοσοκομείου στο Άργος.[1]

Η πραγματικότητα είναι διαφορετική, όπως με ασφάλεια συμπεραίνουμε, πλέον, τόσο από παραβολή σχεδίων της πόλης του Άργους (Devaud και de Borroczün) όσο και από στοιχεία του καποδιστριακού αρχείου των Γενικών Αρχείων του Κράτους. Ας δούμε το θέμα από κοντά.

Στην Δ’ Εθνοσυνέλευση, που οργανώθηκε στο αρχαίο θέατρο της πόλης (Ιούλιος -Αύγουστος 1829), και κατά τη συνεδρία της 19 Ιουλίου, τέθηκε υπόψη της από τον Ανδρέα Μεταξά, μέλος του «Γενικού Φροντιστηρίου» (αντίστοιχου Υπουργείου Στρατιωτικών), αναφορά του Χάιντεκ με ημερομηνία 3 Ιουλίου, η οποία απευθυνόταν προς την Κυβέρνηση και αποτελούσε ανακεφαλαίωση και των έργων που είχαν εκτελεσθεί υπό την εποπτεία του.[2]

Στο κεφάλαιο αυτής της αναφοράς που επιγράφεται «Επισκευαί και Οικοδομαί, Νοσοκομεία και Στρατώνες» γίνεται μνεία για σύσταση νοσοκομείου στο Άργος, δύο φορές. Μεταφέρουμε κατά λέξη τα σχετικά αποσπάσματα: «Νοσοκομείον εσυστήθη, προσέτι, εις Ακροκόρινθον και Άργος (…). Εις το Άργος κατεσκευάσθη (…) ευρύχωρός στρατών (…), όστις αποτελειούται ήδη με την προσθήκην μιας οικίας διά το νοσοκομείον».

Αλλά και στα «Απομνημονεύματα» του ίδιου, που δημοσιεύθηκαν σε ελληνική μετάφραση πολύ αργότερα,[3] αναφέρεται, πάλι, ότι: «Το ιππικόν είχε μικρόν νοσοκομείον εν Άργει, τοιαύτα δε ιδρύθησαν και εν Ακροκορίνθω και Πάτραις».

Τα στοιχεία που έχουμε εντοπίσει στα Γ.Α.Κ., αλλά και παραβολή του δευτέρου προς το τρίτο σχέδιο της πόλης του Άργους,[4] που συντάχθηκαν αντίστοιχα από τον Ντεβώ (Απρίλιος 1829) και τον Ρούντολφ ντε Μποροτσύν (Μάρτιος 1831), υποδεικνύουν σαφώς ότι άλλο νοσοκομείο δεν υπήρχε στην πόλη, εκτός εκείνου που στεγάστηκε στο κτίριο πρώην τουρκικού τζαμιού, του μόνου που απέμενε εκεί, το οποίο είχε μετατραπεί, άγνωστο πότε ακριβώς αλλά, πάντως, κατά τα χρόνια της Επανάστασης, σε ναό του Αγίου Κωνσταντίνου.[5]

 

«Το τέμενος του Άργους», 1803, σχέδιο του άγγλου αρχιτέκτονα Sir Robert Smirke (1780-1867) ο οποίος επισκέφθηκε την Ελλάδα μεταξύ 1801-1805. Πανεπιστήμιο του Yale, Αμερική.

 

Στο σχέδιο Ντεβώ το κτίριο επιγράφεται ως «Église St. Constantin», ενώ στο σχέδιο ντε Μποροτσύν ως «Hôpital». Το γεγονός αυτό ενισχύεται από σαφείς μαρτυρίες στα Γ.Α.Κ. Ας τις δούμε. Ο τοπικός προύχοντας και αγωνιστής Δημ. Περρούκας, κατά την επιδημία πανούκλας, που μάστισε και την περιοχή της Αργολίδας ιδίως κατά την άνοιξη του 1828,[6] είχε διοριστεί «Έφορος Υγείας» για την περιφέρεια αυτή και αλληλογράφησε πυκνά με την κεντρική διοίκηση. Σε έγγραφό του από το Άργος, της 15 Ιουνίου 1828, αναφέρεται επανειλημμένα στο νοσοκομείο της πόλης, και μάλιστα μνημονεύει το οργανωτικό μέτρο που πήρε να μεταφέρονται οι ασθενείς «εις μίαν άκραν», «εις το Νοσοκομείον», ενώ οι μολυσμένοι «εις το Καθαρτήριον» (που και από άλλο έγγραφό του μαθαίνουμε ότι ήταν το «μπεζεστένιον», δηλαδή το κτίριο που οι Τούρκοι είχαν μετατρέψει σε αγορά (μπεζεστένι) και ταχυδρομείο (μεντζίλ-χανέ) του Άργους, και το οποίο μετατράπηκε σε Στρατώνα του Ιππικού (Στρατώνες Καποδίστρια). Σε πίνακα επισυναπτόμενο στο έγγραφό του, με θέμα την κατάσταση στην πόλη, ρητά γράφει «Νοσοκομείον Άγιος Κωνσταντίνος». Διαβάστε τη συνέχεια »

Το σπίτι του στρατηγού Thomas Gordon στο Άργος – Βασίλης Κ. Δωροβίνης


 

Τετάρτη, 5 Μαΐου 1993, στην οδό Γόρδωνος 14 στο Άργος, λίγο πιο κάτω από το λόφο της Ασπίδας, υπό βροχή, ένα πλήθος πολιτών κυριολεκτικά πλημμυρίζουν το ισόγειο της «οικίας Γκόρντον». Εκείνο το απόγευμα, όχι μόνον εγκαινιαζόταν εκεί μία πολύ αξιόλογη έκθεση, αλλά στην ουσία, 164 χρόνια μετά το κτίσιμο του σπιτιού, που σήμερα είναι και το μόνο σπίτι φιλέλληνα που μένει όρθιο στην Ελλάδα, το οίκημα εγκαινιάζεται ουσιαστικά. Αν και στις 29 Απριλίου 1990, με την ευκαιρία του διεθνούς συνεδρίου για την τοπογραφία και την πολεοδομία του Άργους,[1] έγιναν πρόωρα εγκαίνια, με την περαίωση των πρώτων αναστηλωτικών εργασιών στο κτίριο, θα πρέπει να μιλάμε για «προεγκαίνια», αφού τότε δεν είχε δημιουργηθεί ακόμα λειτουργικός χώρος.

 

Τόμας Γκόρντον, λιθογραφία, έργο του Καρλ Κρατσάιζεν, Πόρος, 13 Απριλίου 1827

 

Θεωρούμε ότι σήμερα έφτασε η ώρα να δημοσιεύσουμε την ιστορία του σπιτιού του στρατηγού Thomas Gordon, από το Cairness, του Aberdeenshire [Αμπερντινσάιρ] της Σκωτίας, μιας μορφής από τις σοβαρότερες των Άγγλων φιλελλήνων και συγγραφέα της όχι και τόσο γνωστής, πια, «Ιστορίας της ελληνικής επαναστάσεως».[2]

 

Thomas Gordon, «History of the Greek revolution, and of the wars and campaigns arising from the struggles of the Greek patriots in emancipating their country from the Turkish yoke», [Ιστορία της ελληνικής επανάστασης και των πολέμων και εκστρατειών που προέκυψαν από τους αγώνες των Ελλήνων πατριωτών για τη χειραφέτηση της χώρας τους από τον τουρκικό ζυγό]. Τόμος I & II. Δεύτερη έκδοση. Gordon, Thomas, F.R.S. Εκδόθηκε από τους William Blackwood και T. Cadell, Εδιμβούργο και Λονδίνο, 1834 (συλλογή ΕΕΦ).

 

Η ανίχνευση για στοιχεία, εκ μέρους του υπογραφόμενου, έφτασε σε πέρας κατά τη γνωστή στους αναγνώστες μέθοδο, πολύ συγγενική της αστυνομικής, σε μια πόλη και μια χώρα όπου ελάχιστοι ενδιαφέρονται, ακόμα, να διατηρήσουν στοιχεία της αρχιτεκτονικής μνήμης και της ιστορίας κτιρίων. Η υπομονή και επιμονή του, επί μία σχεδόν δεκαπενταετία, ναι μεν ευνοήθηκαν από καλή τύχη, αλλά και διευκολύνθηκαν πολύ από «συνεργάτες» που συνάντησα στο δρόμο μου.[3] Διαβάστε τη συνέχεια »

Μετά την επίσκεψη Μενδώνη στο Άργος


 

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Δημοσιεύουμε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα» άρθρο του κ. Βασίλη Κ. Δωροβίνη με τίτλο: «Μετά την επίσκεψη Μενδώνη στο Άργος». Άρθρο που προέκυψε από την πρόσφατη επίσκεψη της υπουργού Πολιτισμού κας Λίνας Μενδώνη στο Άργος και του επεισοδίου που διαδραματίστηκε απέναντι από το Αρχαίο Θέατρο.

 

Η επίσκεψη της κ. Μενδώνη στο Άργος προ ημερών αποτέλεσε ένα από τα κύρια θέματα, ιδίως του αθηναϊκού Τύπου, εξαιτίας κυρίως του επεισοδίου εμπρός από το πρώην καφενείο Καρμόγιαννη, πίσω από την ιστορική κρήνη και απέναντι από το αρχαίο θέατρο Άργους. Με αφορμή αυτή την επίσκεψη και αυτό το επεισόδιο («γνήσιο» ή κατ’ άλλους «στημένο») προκλήθηκε το παρόν άρθρο.

 

Αυτοψία στις ρωμαϊκές Θέρμες στο Άργος. Πηγή εικόνας: ΥΠΠΟ.

 

Καταρχήν θα ήθελα να τονίσω ότι αν δεν υπήρχαν σε αυτή την χώρα οι αρχαιολόγοι θα έπρεπε να τους εφεύρουμε. Από την αρχή της συστάσεως της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και σε όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της, για καιρό με ολιγομελές προσωπικό, υπήρξε μέριμνα για την ιστορική κληρονομιά της χώρας μας, που διαφορετικά θα είχε ενδεχομένως μειωθεί δραματικά, ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τους ρυθμούς ντουβαροποίησης που εκδηλώθηκαν και ακόμα συνεχίζουν. Διαβάστε τη συνέχεια »

Το «Δημόσιον Κατάστημα» (σήμερα, συγκρότημα όπου το Δημαρχείο) Άργους*


 

Το «Δημόσιον Κατάστημα» (σήμερα, συγκρότημα όπου το Δημαρχείο) Άργους* – Συμβολές στην ιστορία της κτιριοδομίας της καποδιστριακής εποχής (1828-1833) – Βασίλης Δωροβίνης – Δικηγόρος, πολιτικός επιστήμονας, ιστορικός.

 *Η ανακοίνωση δημοσιεύτηκε στο έγκριτο Περιοδικό, «Αρχαιολογία και Τέχνες», το 1989. Το Δημαρχείο Άργους – Μυκηνών μεταφέρθηκε, το 2012, σε ιδιωτικό κτίριο επί της οδού Καποδιστρίου 9-11.

Σήμερα στην πρώην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου υπάρχει προθήκη με τα όπλα και την αυθεντική στολή του στρατηγού Δημ. Τσώκρη, ενώ χρησιμοποιείτε και για την υποδοχή επίσημων προσκεκλημένων. Στο ισόγειο λειτουργούν οι υπηρεσίες της  Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης – Αποχέτευσης Άργους – Μυκηνών (Δ.Ε.Υ.Α.ΑΡ.Μ). Στα δυο παράπλευρα κτίρια στεγάζονται (δεξιά) τα γραφεία της Δ.Ε.Υ.Α.ΑΡ.Μ, και (αριστερά) το Τμήμα Πρασίνου και το Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής.

 

Από το παρόν τεύχος της Αρχαιολογίας αρχίζει μία σειρά άρθρων με αντικείμενο ορισμένα σημαντικά δημόσια κτίρια που οικοδομήθηκαν ή αποτέλεσαν αντικείμενο ριζικής μετασκευής κατά την καποδιστριακή εποχή, η οποία θεωρώ ότι διαρκεί τυπικά, αλλά για ό,τι ενδιαφέρει εδώ και ουσιαστικά, τουλάχιστο μέχρι την εγκατάσταση Αντιβασιλείας στη χώρα.

Το υλικό των άρθρων αυτών προέρχεται από έρευνες πολλών ετών, στα πλαίσια ευρύτερης εργασίας μου για τον σχεδιασμό πόλεων, την κτιριοδομία και το πολεοδομικό δίκαιο της περιόδου αυτής. Η χρήση του στην παρούσα σειρά άρθρων γίνεται κατά τρόπο εξαντλητικό. Κατά κανόνα, όμως, αποφεύγω να προχωρήσω στην εξαγωγή γενικότερων συμπερασμάτων, πράγμα για το οποίο επιφυλάσσομαι στο τέλος της εργασίας που προανέφερα.

Στο πολύ συνοπτικό αυτό εισαγωγικό σημείωμα θα ήθελα, παρ’ όλα αυτά, να κάμω ορισμένες παρατηρήσεις.

Ιωάννης Καποδίστριας, Λιθογραφία, ΑΒ ΕΒ Venezia. Lit. Deye.

Πρώτη απ’ όλες, ότι η εποχή της διακυβέρνησης Καποδίστρια εξακολουθεί όχι μόνο να προκαλεί το ενδιαφέρον ειδικών ερευνητών, αλλά και να διεγείρει πολιτικά πάθη. Το φαινόμενο θα παρουσιαζόταν παράδοξο, αν δεν προσφεύγαμε σε πολιτικές αναλύσεις. Και οι αναλύσεις αυτές θεωρούμε ότι δείχνουν πως, ενδόμυχα ή φανερά, η καποδιστριακή εποχή, αλλά και ο ίδιος ο Κυβερνήτης, γεννούν επώδυνα ερωτηματικά και προβλήματα, που μέχρι σήμερα εξακολουθούν να παραμένουν μετέωρα σε τούτη τη χώρα. Κοντολογίς, το θέμα «πρότυπο αυταρχισμού» ή «προάγγελος εκσυγχρονισμού» τίθεται από την εποχή εκείνη και από το πρόσωπο που τη σφράγισε με την πολιτική και το τραγικό τέλος του.

Στην εργασία μου, δεν πρόκειται ν’ αποφύγω ν’ απαντήσω σε αυτό και σε άλλα ερωτήματα. Απεναντίας, μάλιστα! Εδώ, όμως, επιβάλλεται να επιστήσω την προσοχή σε δύο σημεία. Το πρώτο: ότι είναι καιρός να προσπαθήσουμε να εντάξουμε τον Καποδίστρια και την πολιτική του στα πλαίσια της εποχής τους και να εγκαταλείψουμε τη μέθοδο των «ιστορικών αλμάτων» και των προβολών στο παρελθόν. Οι τελευταίες, άλλωστε, δεν μας κάνουν να αποφύγουμε, με κανένα τρόπο, την ανάγκη να δώσουμε τις δικές μας απαντήσεις στα προβλήματα της εποχής μας. Η ιδεολογική χρήση της ιστορίας κάπου βρίσκει τα όριά της, μετά τα οποία καταντά νευρωτική άσκηση επί χάρτου. Το δεύτερο: ότι είναι, επίσης, καιρός να κατανοηθεί η ανάγκη επί μέρους και σε βάθος μελετών, γι’ αυτήν όπως και για κάθε άλλη περίοδο.

Πρέπει, επιτέλους, ν’ απομακρυνθούμε από παρεμπίπτουσες αναλύσεις, σε αποσπασματική βάση, οι οποίες καθιστούν αμφίβολης εγκυρότητας και αξιοπιστίας τα συμπεράσματα που φτάνουν (ή θέλουν να φτάνουν) μέχρι και σε ευρύτερες θεωρήσεις, με αξιώσεις, μάλιστα, γενικής πολιτικής ερμηνείας. Διαβάστε τη συνέχεια »

Ανάσταση Κυρίου

Ανάταση ανθρώπου!

Χρόνια Πολλά.

 

Ανάσταση Κυρίου (1714-16), ελαιογραφία. Έργο του Ιταλού ζωγράφου Sebastiano Ricci (Σεμπαστιάνο Ρίτσι, 1659-1734). Dulwich Picture Gallery, Λονδίνο.

 

Ανάσταση Κυρίου (1714-16), ελαιογραφία. Έργο του Ιταλού ζωγράφου Sebastiano Ricci (Σεμπαστιάνο Ρίτσι, 1659-1734). Dulwich Picture Gallery, Λονδίνο.

Ο πίνακας απεικονίζει τη θαυματουργή στιγμή της Ανάστασης του Χριστού, σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση. Φέροντας σημαία και «λουσμένος» σε έντονο φως που πέφτει από τον ουρανό, ο Χριστός εμφανίζεται από ψηλά καθώς μια πλειάδα αγγέλων έρχονται από τα σύννεφα. Στρατιώτες που φρουρούν τον τάφο του προσπαθούν να τραπούν σε φυγή καθώς γίνονται μάρτυρες αυτού του θαυματουργού γεγονότος.

Ενώ ο Sebastiano Ricci (1659-1734) πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη βόρεια Ιταλία, πήρε πολλές ξένες παραγγελίες στο Λονδίνο και το Παρίσι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1710. Αυτός ο πίνακας, που εκτελέστηκε προς το τέλος της παραμονής του Ρίτσι στο Λονδίνο, γύρω στα 1714-16, είναι ένα από τα δύο μοντέλα, ή ελαιογραφίες, για την τοιχογραφία στην αψίδα του Παρεκκλησίου του Βασιλικού Νοσοκομείου, Τσέλσι. Μερικά από τα στοιχεία σε αυτά τα έργα φαίνεται να αναφέρονται σε μοτίβα προηγούμενων γενιών Ιταλών καλλιτεχνών, όπως ο Paolo Veronese (οι άγγελοι που σηκώνουν το καπάκι του τάφου), ο Annibale Carracci (οι στρατιώτες, ο τάφος και το φανάρι) και ο Salvator Rosa (οι βράχοι στο βάθος και οι στρατιώτες).

Ο φιλελληνισμός του Λουδοβίκου Α’ της Βαυαρίας (1786-1868)


 

 «Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Δημοσιεύουμε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα» μια ενδιαφέρουσα ανακοίνωση των μαθητών του 2ου Λυκείου Άργους την οποία παρουσίασαν στο 9ο ευρωπαϊκό μαθητικό συνέδριο που διεξήχθη στο Μόναχο από 25 Νοεμβρίου έως και 2 Δεκεμβρίου 2024 με θέμα: «Η Γερμανία των Ελλήνων – Η Ελλάδα των Γερμανών. Η κλασική Ελλάδα και η επίδρασή της στον γερμανόφωνο πολιτισμό», της οποίας την Επιστημονική επιμέλεια είχε ο φιλόλογος Απόστολος Τσιτσιγιάννης, με τίτλο:

«Ο φιλελληνισμός του Λουδοβίκου Α’ της Βαυαρίας (1786-1868)».

Τα Ευρωπαϊκά Μαθητικά Συνέδρια οργανώνονται σε πόλεις της Ευρώπης με ισχυρή ιστορική ελληνική παρουσία. Από το 2014 στην Πόλη, σε συνεργασία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τη Μεγάλη Πατριαρχική του Γένους Σχολή, και στη συνέχεια στην Τεργέστη, τη Λευκωσία, τη Νάπολη, το Βελιγράδι, τη Βενετία, τη Βερόνα, τη Ρώμη, το Παρίσι, χιλιάδες μαθητών είχαν την ευκαιρία να συνεργαστούν, να αλληλεπιδράσουν δημιουργικά και να παρουσιάσουν τις εργασίες τους ενώπιον των συμμαθητών τους από σχολεία όλης της Ελλάδας και της χώρας φιλοξενίας.

Τα Ευρωπαϊκά Μαθητικά Συνέδρια οργανώνονται από καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και βασίζονται σε μία εκπαιδευτική ιδέα εξωστρέφειας και συνεργασίας. Στόχος είναι η επικοινωνία των μαθητών, η γνωριμία με πολιτιστικά κέντρα της Ευρώπης, η κατανόηση της κουλτούρας άλλων λαών, η απόκτηση μιας κοσμοπολίτικης αντίληψης.

 

Στις αρχές του 19ου αιώνα ένας ενθουσιώδης φιλελληνισμός απλώθηκε σε όλη σχεδόν την Ευρώπη. Ο φιλελληνισμός εστίαζε στη σύνδεση αρχαίας και νέας Ελλάδας κατοχυρώνοντας το ελληνικό αίτημα για ελευθερία. Η Βαυαρία υπήρξε ένα από τα σπουδαιότερα κέντρα του φιλελληνισμού. Ο πιο σημαντικός εκφραστής του φιλελληνικού αυτού ρεύματος ήταν ο Λουδοβίκος Α’ της Βαυαρίας (1786-1868), ο πατέρας του Όθωνα, του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας μετά την απελευθέρωσή της από τον τουρκικό ζυγό (1832-1862).

 

Λουδοβίκος Α΄ της Βαυαρίας (1786-1868) του Οίκου των Βίττελσμπαχ. Έργο του Γερμανού ζωγράφου Ζόζεφ Στίλερ (Joseph Karl Stieler).

 

Ο Λουδοβίκος ο Α’ ανέβηκε στο θρόνο το 1825 και επεδίωξε να φτιάξει μια δεύτερη Αθήνα στην κοίτη του ποταμού Ίζαρ. Ποθητός του στόχος ήταν η επανασύνδεσή με τη «μυθική Ελλάδα». Ο στόχος αυτός συνδέεται με το κίνημα του Διαφωτισμού, το ρεύμα του Νεοκλασικισμού και του Ρομαντισμού τα οποία αναπτύχθηκαν στα τέλη του 18ου αιώνα και στις αρχές του 19ου αιώνα στη Δυτική Ευρώπη εμπνεόμενα από την αρχαία ελληνική σκέψη και φιλοσοφία. Στο ίδιο περίπου χρονικό πλαίσιο η Γαλλική Επανάσταση και η «απελευθέρωση των εθνών» από αυταρχικά καθεστώτα ταυτίζονται νοητά με τον πνεύμα αρχαίων Ελλήνων σοφών που φαίνεται να τους δίνει περισσότερες εγγυήσεις ορθής διακυβέρνησης και δικαιοσύνης. Διαβάστε τη συνέχεια »