Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Posts Tagged ‘Εθνική Αντίσταση’

Έλληνες ναυτικοί στην Εθνική Αντίσταση 1941-1945. Οι μυστικές οργανώσεις, οι αγώνες και οι θυσίες για την ελευθερία της πατρίδας

Posted in Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Ψηφιακές Συλλογές, tagged , , , , , , , , , on 27 Οκτωβρίου, 2022| 2 Σχόλια »

Έλληνες ναυτικοί στην Εθνική Αντίσταση 1941-1945. Οι μυστικές οργανώσεις, οι αγώνες και οι θυσίες για την ελευθερία της πατρίδας – Έρευνα & κείμενο: Τίτος Αθανασιάδης & Ιωάννης Μαραγκουδάκης

 

Μία από τις λιγότερο γνωστές στο ευρύ κοινό σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας αφορά στους αγώνες και στις θυσίες σε αίμα στελεχών του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, του Λιμενικού Σώματος και του Εμπορικού Ναυτικού στα πλαίσια της Εθνικής Αντίστασης των Ελλήνων, κατά των Γερμανών και Ιταλών κατακτητών της περιόδου 1941-1945.

Κοντόπουλος Ιωάννης. Υποπλοίαρχος Π.Ν στα υποβρύχια, 48 ετών. Συνελήφθη από τους Ιταλούς την 8η Σεπτεμβρίου 1942. Καταδικάστηκε σε θάνατο από ιταλικό στρατοδικείο. Εκτελέστηκε την 4η Ιανουαρίου 1943.

Αναφέρεται ως καταληκτική ημερομηνία της συμμετοχής των Ελλήνων ναυτικών στον αντιστασιακό αγώνα κατά του Άξονα ο Μάιος του 1945 και όχι Οκτώβριος του 1944 που οι Γερμανοί ναζί απεχώρησαν από την Ελλάδα, διότι μέχρι την ήττα της Γερμανίας από τους συμμάχους, Έλληνες αντιστασιακοί αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού κυρίως, αλλά και του Λιμενικού Σώματος και του Εμπορικού Ναυτικού μετείχαν σε συμμαχικές ναυτικές αντιστασιακές επιχειρήσεις ή βρίσκονταν αιχμάλωτοι ή όμηροι σε γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, στην Αυστρία και το Γ’ Ράιχ.

Η εντός της ελληνικής επικράτειας αντίσταση των στελεχών του Ελληνικού Π.Ν, αναπτύχθηκε παράλληλα με τη δράση των 210 αξιωματικών, 434 υπαξιωματικών και 2.944 ναυτών που επιβαίνοντες 16 πολεμικών σκαφών του ελληνικού στόλου, ανεχώρησαν κατά το τρίτο δεκαήμερο του Απριλίου 1941 για την Αίγυπτο, από όπου συνέχισαν τον αγώνα κατά του Γ’ Ράιχ και της φασιστικής Ιταλίας, στη Μεσόγειο, τον Ατλαντικό και τον Ινδικό ωκεανό.

Η μετάβαση του ελληνικού στόλου στη Μέση Ανατολή, μετά την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα και τη συνθηκολόγηση ελαχίστων επίορκων αξιωματικών, παρά την απόφαση της ελληνικήςκυβέρνησης να μην συνθηκολογήσουν αλλά να συνεχίσουν τον πόλεμο, απετέλεσε μέγα ιστορικό γεγονός του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Καμία άλλη χώρα – σύμμαχος της Αγγλίας – δεν έμεινε τόσο καιρόσταθερή στην υπόθεση της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας όσο ηΕλλάδα, κατά την κρίσιμη εκείνη περίοδο.

Η έρευνά μας αναφέρεται στους αξιωματικούς και βαθμοφόρους του Π.Ν και Λ.Σ αλλά και στους απλούς ανθρώπους της θάλασσας που ίδρυσαν ή συμμετείχαν στις αντιστασιακές οργανώσεις στην κατεχόμενη Ελλάδα και που οι περισσότεροι πλήρωσαν με τη ζωή τους τον αγώνα αυτόν για την ελευθερία μας. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Παριανού Μαίρη (1924-;)

Posted in Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Ερμιονίδα, Πρὀσωπα, tagged , , , , , , , , , , , , , , on 30 Σεπτεμβρίου, 2022| Leave a Comment »

Μαίρη Κ. Παριανού: Μια Κρανιδιώτισσα στην Αντίσταση

 

Στην Αντίσταση κατά της ξένης κατοχής, που έλαβε τεράστιες διαστάσεις, πήρε μέρος η πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Ιδιαίτε­ρα δυναμική και πρωτοφανής για την ελ­ληνική πραγματικότητα ήταν η δράση που ανέπτυξαν οι γυναίκες όλων των ηλικιών σε κάθε είδους αντιστασιακή κινητοποίη­ση. Γυναίκες που κουβάλησαν το όπλο, που έγιναν σύνδεσμοι με αντιστασιακές οργα­νώσεις. Γυναίκες που φυλακίστηκαν, εξο­ρίστηκαν, βασανίστηκαν και κατέληξαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας. Γυ­ναίκες που δεν γνωρίζουμε, δεν δίνουν συ­νεντεύξεις, δεν είναι δημοφιλείς. Γυναίκες που επέλεξαν τη σιωπή, χωρίς να εκμεταλ­λευτούν το παρελθόν τους.

Μια τέτοια γυναίκα είναι και η Κρανιδιώτισσα Μαίρη Παριανού. Η Παριανού γεννήθηκε το 1924 στο Κρανίδι της Ερμιονίδας. Το πρώτο από τα τέσσερα παιδιά του Κοσμά και της Τασίας, εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της, σε μικρή ηλικία, στην Αθήνα, αρχικά στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου και Ηπείρου και αργότερα στην οδό Αριστοτέλους και Μακεδονίας. Με την κήρυξη του πολέμου η επικοινωνία με την Αμερική δεν μπορούσε να συνεχιστεί πλέον, και ο πατέ­ρας της που εργαζόταν εκεί δεν μπορούσε να στέλνει χρήματα. Έτσι η μητέρα της αναγκάστηκε να νοικιάζει τα τρία δωμάτια του διώροφου σπιτιού τους για να ζήσουν.

Ένα απριλιάτικο πρωινό του 1941 εμφανίζεται ένας κύριος ως ενοικιαστής, ο οποίος ισχυριζόταν ότι ήταν μαυραγορίτης και ονομαζόταν Κώστας Χαλάς. Συμπεριφερόταν περίεργα δεν έβγαινε από το σπίτι την ημέρα, αλλά αργά το βράδυ παίρνοντας προφυλάξεις, γεγονός που είχε βάλλει σε υποψίες την κυρά Τασία. Ώσπου κάποια μέρα ο μυστηριώδης ένοικος ζητά να αρραβωνιαστεί τη Μαίρη, αλλά εκείνη έχει διαφορετική άποψη:

 

«Κόντευα 17 ετών», θα γρά­ψει αργότερα στο βιβλίο της η Μαίρη Παριανού, «Μάνα, εγώ έχω όνειρα. Να λήξει ο πόλεμος να πάω κοντά στον πατέρα μου, σε ανώτερες σχολές. Κι εσύ μου λες να πάρω το μαυραγορίτη; Είχα όνειρα πολλά. Πήγαινα στο Γυμνάσιο, στο μπαλέτο στη σχολή Ζουρούδη και στο Ωδείο, στη Φειδίου, όπου έκανα φωνητική. Ήθελα να γίνω ηθοποιός για μεγάλο θέατρο…».

 

Ο άνθρω­πος που ζητούσε να παντρευτεί την δεκαεφτάχρονη Μαρία δεν ήταν άλλος από τον αρχηγό της αντιστασιακής Οργάνωσης «Προμηθέας II», Χαράλαμπο (Μπάμπη) Κουτσογιαννόπουλο,* απότακτο αξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού. Τελικά τον αρραβωνιάζεται και τον Ιούνιο του 1941 μπαίνει στην Οργάνωση. Συνεργαζόταν στον συντονισμό των εκπομπών του ασυρμάτου, εκτελούσε χρέη συνδέσμου, δραστηριότητα ιδιαίτερα επικίνδυνη, που απαιτούσε συνεχή εγρή­γορση και ψυχραιμία. Αν και τα επιτεύγματα της ομάδας στον τομέα των δολιοφθορών ήταν λίγα σε αριθμό, ήταν τεράστια η προσφορά της στον τομέα των ναυτικών πληροφοριών. Πληροφορίες που έδινε στους συμμάχους σχετικά με την κίνη­ση των νηοπομπών του Άξονα στο Αιγαίο.

 

Σπάνια φωτογραφία του Χαράλαμπου Κουτσογιαννόπουλου σε εκδρομή με συγγενείς μετά τον πόλεμο.

 

Ο Χαρ. Κουτσογιαννόπουλος ήταν εκείνος που έπει­σε τον Ζέρβα να βγει στα βουνά, όταν εκείνος παρά την οι­κονομική βοήθεια που του είχαν προσφέρει οι Βρετανοί προκειμένου να οργανώσει ένοπλα τμήματα, καθυστερού­σε ζητώντας περισσότερα χρήματα. Τελικά με την απειλή ότι θα τον κατέδιδε στη Γκεστάπο, επειδή, όπως ο ίδιος του είχε εκμυστηρευτεί, διαπραγματευόταν με τους Ιτα­λούς, ο Ζέρβας πείστηκε και κατευθύνθηκε προς τα βουνά της Ηπείρου, στις 23 Ιουλίου του 1942. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Η Ε.Π.Ο.Ν. στην Αργοναυπλία

Posted in Άρθρα - Μελέτες - Εισηγήσεις, Ελεύθερο Βήμα, Κατοχή, tagged , , , , , , , , , , , on 21 Φεβρουαρίου, 2022| Leave a Comment »

Η Ε.Π.Ο.Ν.  στην Αργοναυπλία

 

«Ελεύθερο Βήμα»

Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Διαβάστε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα», ένα άρθρο του Οικονομολόγου και  Προέδρου της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού, Γιώργου Γιαννούση  με θέμα:

«Η Ε.Π.Ο.Ν. στην Αργοναυπλία»

 

Πριν 79  χρονιά ιδρύθηκε  στις 23 Φλεβάρη  1943, η Ε.Π.Ο.Ν., δηλ. «Η Ενιαία  Πανελλαδική  Οργάνωση  Νέων», στο σπίτι του  παλαίμαχου  σοσιαλιστή  Παναγή  Δημητράτου[1], στην οδό Δουκίσσης  Πλακεντίας 3, στους Αμπελοκήπους. Με πρωτοβουλία και οργάνωση της  Κ.Ε του Εθνικού  Απελευθερωτικού  Μετώπου  Νέων (Ε.Α.Μ.Ν.)  συνήλθε στην Αθήνα  πανελλαδική  σύσκεψη, με τους αντιπροσώπους του Ε.Α.Μ.Ν. από αρκετές περιφέρειες της χώρας και  συμμετοχή   25 αντιπροσώπων από 10   ακόμη  οργανώσεις  νέων, όπως, η αγροτική νεολαία Ελλάδος, η ενιαία  μαθητική νεολαία,  η ένωση νέων αγωνιστών Ρούμελης, ο Θεσσαλικός ιερός  λόχος, η φιλική εταιρεία νέων, και άλλες αντιστασιακές οργανώσεις. Την Ε.Α.Μ.Ν  όπως και τις περισσότερες  από  τις οργανώσεις  νεολαίας που συμμετείχαν στην ίδρυση της Ε.Π.Ο.Ν.  τις είχε δημιουργήσει και οργανώσει  το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, Ε.Α.Μ.

Μια από αυτές τις οργανώσεις  ήταν η  Ε.Α.Μ.Ν. Πελοποννήσου η οποία είχε  οργανωθεί  και  στην Αργολίδα. Με την ίδρυση της Ε.Π.Ο.Ν. όλες οι  παραπάνω οργανώσεις νεολαίας  αυτοδιαλύθηκαν και συγχωνεύτηκαν στις γραμμές της Ε.Π.Ο.Ν.   Στο  ιδρυτικό της κείμενο η Ε.Π.Ο.Ν. αυτοπροσδιορίστηκε ως «οργάνωση Εθνικοαπελευθερωτική, αντιφασιστική – προοδευτική, αντιπολεμική – φιλειρηνική».

Βασικοί σκοποί της ήταν:

– Η Εθνική απελευθέρωση, η πλήρη ανεξαρτησία της Ελλάδος, που θα επιτυγχάνετο, με καθημερινό και αδιάκοπο αγώνα.

– Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων της νέας  γενιάς στη ζωή, στη μόρφωση και στον πολιτισμό.

– Η εξολόθρευση  του φασισμού, τόσο στα χρόνια της κατοχής  όσο και μετά, με όποια μορφή κι’ αν αυτός παρουσιαζόταν.

– Τον αγώνα κατά των ιμπεριαλιστικών πολέμων και την κατοχύρωση της ειρήνης με βάση την αυτοδιάθεση των λαών και νεολαίων  και την αδελφική συνεργασία τους.

– Τέλος, την ανοικοδόμηση της  Ελλάδος από τα ερείπια  του πολέμου προς  το συμφέρον  και την ευημερία  ολόκληρου του λαού της.

Η Ε.Π.Ο.Ν υπήρξε η κορυφαία  μαζική  νεολαιίστικη  οργάνωση της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης  εναντίον των κατακτητών του φασισμού, του ναζισμού και των οργάνων τους.  Συσπείρωσε πανελλαδικά, μέσα σε λίγους μήνες, περισσότερους από 600.000  νέους και νέες, ενώ  περίπου 30.000 έως 35.000  από αυτούς  εντάχθηκαν  στον Ε.Λ.Α.Σ (Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), και άλλοι τόσοι στον εφεδρικό Ε.Λ.Α.Σ στις μεγάλες πόλεις. Από αυτούς 1300 Επονίτες αντάρτες έδωσαν την ζωή τους πολεμώντας τους κατακτητές, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός  των νεκρών  και αγνοουμένων που έχασαν την ζωή  τους στις διαδηλώσεις, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή στα μπουντρούμια  των κρατητηρίων όταν  πιάστηκαν  και βασανίστηκαν από τις αρχές κατοχής  και τους  δωσίλογους συνεργάτες τους.

 

Χαρακτικό του Τάσσου από αντιστασιακό λεύκωμα ΕΑΜ-ΕΠΟΝ (1943).

 

Η Ε.Π.Ο.Ν.  δημιούργησε  ένα  μοναδικό  πολιτιστικό κίνημα σε όλους τους τομείς στα γράμματα και στις τέχνες, όπως εκδόσεις, θέατρο κ.α. και δεν  είναι τυχαίο ότι στην  Ε.Π.Ο.Ν.  συμμετείχαν οι περισσότεροι νεοέλληνες λογοτέχνες και καλλιτέχνες όπως  ο Μίκης Θεοδωράκης  ο  Μάνος   Χατζηδάκης  η Αρβελέρ  ο Γιάννης Ξενάκης  και πάρα πολλοί άλλοι που σφράγισαν με το έργο τους την μεταπολεμική Ελλάδα. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Πρoστατευμένο: Μνήμες από την Εθνική Αντίσταση – Η δράση του ΕΛΑΝ Αργολικού. Τάσου Γεωργοπαπαδάκου, Αθήνα, 1987.

Posted in Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας & Πολιτισμού, tagged , , , , , , , , , , , , on 10 Σεπτεμβρίου, 2018|

Αυτό το περιεχόμενο είναι προστατευμένο με κωδικό. Για να το δείτε εισάγετε τον κωδικό σας παρακάτω:

Read Full Post »