Το Λυγουριό λίγα χρονιά πριν την Επανάσταση του 1821
«Ελεύθερο Βήμα»
Από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού.
Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, δημιούργησε ένα νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν την δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.
Δημοσιεύουμε σήμερα στο «Ελεύθερο Βήμα» ανακοίνωση του κ. Αντώνη Ξυπολιά, στην οποία παρουσιάζει τη ζωή στο Λυγουριό πριν την Επανάσταση του 1821. Όπως σημειώνει: «Μέσα από τα δικαιοπρακτικά έγγραφα του χωριού και από αρχειακό υλικό των αρχείων του Κράτους αποτυπώνονται οι συνθήκες ζωής, οι υποδομές, εικόνες του χωριού, αλλά και οι πεποιθήσεις των κατοίκων τα τελευταία χρόνια της οθωμανικής κατοχής και λίγο πριν την Επανάσταση 1821».
Το Λυγουριό λίγα χρονιά πριν την Επανάσταση του 1821
Δρόμοι – Υποδομές
Στο κατώφλι του 19ου αι. [και μέχρι το 1828] ο δρόμος από το Ναύπλιο στο Λυγουριό, ήταν ένα μονοπάτι στις παρυφές βουνών και στις κοίτες ρεμάτων, που περνούσε από την μονή Καρακαλά, τους πρόποδες του βουνού Φονίσκου, το αρχαιοελληνικό Καστράκι, τον αρχαιοελληνικό πύργο στις αλεπότρυπες, το πηγάδι στο Αγιάζι [απέναντι και κοντά στην πυραμίδα του Λυγουριού] και ανατολικά συνέχιζε προς την Επίδαυρο.
«Το χωριό μας βρίσκεται εις θέσιν διόδου και πάροδον κείμενον των διαβενόντων εις Πίδαβρα, Αίγινα και απέναντι ήπειρον Αττικήν», έγραφαν οι κάτοικοι του Λυγουριού το 1822.
Ήταν αυτός τότε ο κύριος δρόμος προς το Λυγουριό, που περιηγητές αποτυπώνουν αναλυτικά, καθώς και ξεχασμένους πύργους, αρχαία μνημεία και εικόνες που αντίκρισαν σ’ εκείνη την δύσβατη διαδρομή, έξη περίπου ωρών. Για κάποιους αυτή η ορεινή διαδρομή ακολουθούσε την ίδια πορεία της «ευθείας οδού» που περπάτησε και ο γεωγράφος και περιηγητής Παυσανίας, τον 2ον αιώνα.
Δίπλα στο «πηγάδι του δρόμου» στο Αγιάζι, υπήρχε ένας συνοικισμός από την Β’ Ενετοτοκρατία. Εκεί σταμάτησε ο Δημήτρης Υψηλάντης στην πορεία του προς την Εθνοσυνέλευση της Πιάδας τον Απρίλιο του 1826 και όπως γράφει ο Φωτάκος ανέβηκε για λίγο πάνω στο χωριό για να αναπαυτεί.
Ένα μονοπάτι ακολουθούσε νότια την κοίτη του ρέματος της Αγίας Μαρίνας και έφτανε σε ένα ξύλινο γεφύρι απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Τρύφωνα [που έστεκε τότε]. Από εκεί η διαδρομή ανηφόριζε ψηλά στο χωριό [σήμερα η δημοτική οδός Ελ. Βενιζέλου].

Λιγουριό, περ. 1968.
Δυο συνοικίες είχαν αναπτυχθεί γύρω από την εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και οι ξένοι περιηγητές περιγράφουν την καθαρότητα του αέρα, την όμορφη θέα στα γύρω βουνά, τα εσπαρμένα ερείπια στο έδαφος, τις φιλόξενες καλύβες των χριστιανών, αλλά και ένα υπαίθριο σχολείο κάτω από ένα δένδρο. Ακόμη ψηλότερα στην κορφή του λόφου είδαν πολλές κομμένες πέτρες, απομεινάρια από την αρχαία ακρόπολη που ανήκε στην «κώμη της Λήσσας».
Στενά σοκάκια ήταν το δίκτυο των δρόμων μέσα στον μαχαλά. Μονοπάτια κατηφόριζαν δίπλα σε ρέματα, ανάμεσα σε κήπους, διάσπαρτα σπίτια, αλώνια, καπνοχώραφα, σποραδικές ελιές και αθανάτους προς τον συλλεκτήριο «δημόσιο δρόμο», [σήμερα ο δημοτικός δρόμος Β. Ρούμπου].
Ο δρόμος αυτός δυτικά διέσχιζε τα χωράφια όπου στα τέλη του 19ουαι. κτίστηκε το δημοτικό σχολείο και συναντούσε την διαδρομή που ανηφόριζε από το ξύλινο γεφύρι πάνω στο χωριό. Ανατολικά ο ίδιος κύριος δρόμος από την εκκλησία του Αγιάννη συνέχιζε προς τους συνοικισμούς Κορώνι, Πυρί και τους δύο εκεί αρχαίους πύργους και κατέληγε στην τριγωνική κοιλάδα «του Ιερού του Ασκληπιού». (περισσότερα…)
Read Full Post »