Νησιώτικα καταφύγια στον Αργολικό Κόλπο κατά τους Πρωτοβυζαντινούς αιώνες – Άδωνις Κύρου
Όταν ο Sinclair Hood, πριν από 30 χρόνια, κατέγραφε τις παρατηρήσεις του για τα νησιωτικά καταφύγια στον κόλπο του Γαλαξειδίου,[1] ασφαλώς δεν μπορούσε να υποθέσει, ότι η φυγή των πληθυσμών του νοτίου Ελλαδικού χώρου ενώπιον των αλλεπάλληλων βαρβαρικών επιδρομών, κατά τους λεγόμενους Σκοτεινούς Αιώνες της Πρωτοβυζαντινής περιόδου (5ος – 7ος μ.Χ. αιώνες), είχε μεταβάλει τις περισσότερες παράκτιες νησίδες της Στερεάς Ελλάδος και της Πελοποννήσου σε «σανίδες σωτηρίας» για τους πανικόβλητους εκείνους ανθρώπους.
Σήμερα, η έστω και επιπόλαια έρευνα στις νησίδες αυτές έχει αποκαλύψει άγνωστες πτυχές και συνεχώς περισσότερο διαφωτίζει μία σκοτεινή πλευρά στην ιστορική συνέχεια του μεσαιωνικού Ελληνισμού.
Στην εργασία αυτή θα συγκεντρώσουμε την προσοχή μας στον Αργολικό Κόλπο, όπου σειρά νήσων και νησίδων, κατά μήκος των νοτιοανατολικών ακτών της Αργολίδας, μας προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για την επισκοπούμενη περίοδο των πρωτοβυζαντινών Σκοτεινών Αιώνων.[2]
Αργολικός κόλπος. Τμήμα χάρτη της Αργολιδοκορινθίας του Αντώνη Μηλιαράκη,1886.
Η συγκρότηση νησιωτικών καταφυγίων στον Αργολικό Κόλπο, μεταξύ του τέλους του 4ου και του δευτέρου ημίσεος του 7ου μ.Χ. αιώνα, συνδέεται με τις βαρβαρικές επιδρομές που, κατά το χρονικό αυτό διάστημα, είτε από την ξηρά, είτε και από τη θάλασσα, αναστάτωσαν τον Ελληνικό χώρο. Με βάση, λοιπόν, τα ιστορικά δεδομένα και τα μέχρι τώρα αρχαιολογικά συμπεράσματα, διακρίνονται τέσσερις επί μέρους περίοδοι, που αντιστοιχούν σε ισάριθμες οικήσεις παράκτιων νησίδων του Αργολικού, που γειτόνευαν με κατοικημένες ή ευλίμενες περιοχές:
(α) Η πρώτη περίοδος συνδέεται με τη μεγάλη επιδρομή των Βησιγότθων του Αλαρίχου, που κατά το 396 μ.Χ. σαρώνουν και τον Πελοποννησιακό χώρο, όπου, μεταξύ άλλων πόλεων, καταλαμβάνουν και καταστρέφουν το Άργος.[3] (περισσότερα…)
ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 